به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی«صبح توس»؛ سوگواریهای نمایشی در دوره صفویان در ایران به وجود آمد و شاعران آن دوره به همت دربار قاجار محافلی شکل دادند و در آن محافل با توجه به موضوعات مختلف به سرایش شعر پرداختند بهطوریکه تعزیه از دل همین محافل ادبی دوره قاجار شکل گرفت.
شکلگیری تعزیه در روستاها و شهرهای دیگر بر اساس کپیبرداری از تعزیههای اجراشده در دربار قاجار بود چراکه خوانین و حکامی که به دربار قاجار راه داشتند با تماشای این هنر به کپیبرداری و اجرای آن در مناطق تحت تسلط خود پرداختند و اینگونه باعث گسترش تعزیه شدند؛ نمایش تعزیه در اوایل انقلاب به هنر مردمی تبدیل شد؛ هنری که توسط مردم برای خود مردم اجرا میشد؛ هدف از برگزاری اینگونه مراسمها زنده نگهداشتن قیام عاشورا است تا نسل به نسل این رویداد به آیندگان منتقل شود.
تعزیه این آیین آیینهای است از تاریخ ایمان و هنر مردمی
تعزیه این آیین آیینهای است از تاریخ ایمان و هنر مردمی که قرنهاست در دلسوختگان اهلبیت(ع) جریان دارد؛ نمایش واقعه عاشورا مدح شهیدان و تصویرسازی از مظلومیت و فداکاری در قالب تعزیه نهتنها مخاطب را با فرهنگ شهادت آشنا میکند بلکه زمینهای برای انتقال عمیق مفاهیم ایمانی؛ اخلاقی و اجتماعی به نسلهای جدید فراهم میآورد.
از نیشابور تا نهاوند؛ از تفرش تا لرستان؛ تعزیهخوانی با لهجهها؛ روایتها و سبکهای مختلف اجرا شده و همچنان زنده است؛ اما در سایه تحولات سریع اجتماعی و فرهنگی و کمرنگ شدن بعضی از سنتها خطر فراموشی یا تحریف این میراث گرانبها بیش از گذشته احساس میشود؛ در بسیاری از مناطق نسخههای اصیل تعزیه رو به زوال رفتهاند؛ تعزیهخوانان پیشکسوت در حال خاموشیاند و نسل جدید کمتر با این آیین آشنایی دارد.
تعزیهخوانی میراثی زنده از ایمان و هنر مردمی که باید حفظ شود
در چنین شرایطی ثبت رسمی تعزیهخوانی در فهرست میراث فرهنگی ناملموس نه فقط اقدامی نمادین بلکه ضرورتی برای حفظ و تقویت این گنجینه تاریخی است؛ با این ثبت امکان حمایتهای حقوقی؛ آموزشی و مالی از فعالان این حوزه فراهم میشود نسخههای مکتوب و شفاهی تعزیه گردآوری شده و آموزش نسل جدید بازیگران و نویسندگان آیینی با حمایت نهادهای فرهنگی و آموزشی میسر میگردد.
از سوی دیگر ثبت و معرفی تعزیه میتواند به تقویت دیپلماسی فرهنگی ایران در جهان بینجامد؛ هنر آیینی تعزیه با ساختاری منحصر بهفرد و بار معنایی غنی ظرفیت جذب مخاطب جهانی را دارد؛ چرا که در روزگار آشوب و تهیشدن معنا از نمایشهای مدرن تعزیه روایتگر جهانی پرشور از ایمان؛ عدالت و ایثار است.