به گزارش خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاعرسانی راه دانا: در پی پایان جنگ ۱۲ روزه میان ایران و رژیم صهیونیستی، فضای بازار سرمایه ایران شاهد نوسانات شدید و واکنشهای عاطفی بود. در همین زمان، بنیامین نتانیاهو با اظهارات تبلیغاتی و تصاویر نمایشی، تلاش کرد وضعیت بورس ایران را ناامیدکننده و بورس تلآویو را نماد ثبات اقتصادی معرفی کند. اما آیا این روایت واقعیت داشت یا تنها بخشی از یک جنگ روانی بزرگتر بود؟
جنگ نظامی، پایان ندارد؛ اما میدان آن تغییر کرده است
با پایان عملیاتهای موشکی و هوایی، جنگ به حوزههای دیگری منتقل شد. از سایبری گرفته تا اطلاعاتی و از رسانه تا اقتصاد، جبهههای ناپیدایی برای ضربه زدن به ایران باز شدند. در این میان، بورس ایران به عنوان نمادی از قدرت اقتصادی داخلی، هدف قرار گرفت.
نتانیاهو با صحبتهایی مبتنی بر تقویت روحیه منفی در میان سرمایهگذاران ایرانی، سعی کرد تصویری نادرست از اوضاع اقتصادی کشور ما ارائه دهد. این در حالی بود که بورس تلآویو نیز تحت تأثیر مستقیم جنگ، دچار اختلالات جدی شده بود.
بورس تلآویو؛ ظاهری مصنوعی از ثبات
رژیم صهیونیستی با استفاده از شبکههای رسانهای تحت نفوذ غرب و حمایتهای مالی آمریکا، توانست بهصورت موقت تصویری از ثبات و رشد در بورس خود ایجاد کند. اما گزارشهای مستقل نشان میدادند:
- افت ۹ درصدی شاخص TA-35 در روزهای نخست جنگ
- تعطیلی موقت معاملات به دلیل اختلال در زیرساختهای سایبری
- خروج بیش از ۴.۳ میلیارد دلار سرمایه خارجی از بازار
این اتفاقات، نشان میداد که بورس تلآویو نیز دور از اثرات جنگ نبوده و تنها اقدامات موقتی را شاهد هستیم.
واکنش سهامداران ایرانی؛ وفاداری در مقابل جنگ روانی
در واکنش به این اقدامات تبلیغاتی، بیش از ۳۵۰۰ نفر از فعالان بازار سرمایه ایران، بیانیهای قوی صادر کردند. در این بیانیه، ضمن محکومیت اظهارات نتانیاهو، تأکید شد که رژیم صهیونیستی سالهاست جنگی ترکیبی علیه ایران آغاز کرده است که تنها شامل حملات نظامی نیست، بلکه در حوزههای اقتصادی، رسانهای و سایبری نیز فعال است.
هدف اصلی این جنگ: تضعیف اعتماد عمومی، بیثباتسازی سرمایهگذاری و خدشه به انسجام ملی .
اما سهامداران ایرانی نشان دادند که به بازار خود باور دارند. در شرایطی که افت شاخصها فشارهای روانی زیادی ایجاد کرده بود، بسیاری از سرمایهگذاران اقدام به فروش نکردند و حتی اقدامات حمایتی انجام دادند.
سیاستهای حمایتی سازمان بورس؛ بازگشت به تعادل
برای مقابله با این فشارهای خارجی و درونی، سازمان بورس و اوراق بهادار بستهای دوگانه از سیاستهای حمایتی را اعلام کرد:
بخش اول: اوراق تبعی بیمه سهام
این ابزار برای حمایت از سرمایهگذاران خرد (با سبد زیر ۵۰۰ میلیون تومان) طراحی شده و از روز دوشنبه اجرایی خواهد شد. این اقدام به کاهش نگرانیهای این قشر کمک کرده و اعتماد لازم برای حضور پایدار در بازار را افزایش میدهد.
بخش دوم: اوراق تبعی تأمین مالی
این سیاست از طریق دو صندوق مهم انجام میشود:
- صندوق تثبیت بازار سرمایه با سهم ۲۰ همت
- صندوق توسعه مشترک بازار سرمایه با سهم ۱۵ همت
هدف این برنامه، انتقال سهام به بانکها، ایجاد اوراق اختیار و بازسازی اعتماد در بازار است.
حمایت از صندوقهای اهرمی؛ کنترل صفهای فروش
یکی دیگر از اقدامات مؤثر، حمایت غیرمستقیم از صندوقهای اهرمی بود. در این راستا، صندوق توسعه بازار سرمایه سهام موجود در پرتفوی این صندوقها را خریداری کرد، در حالی که مدیران صندوقها نیز یونیتهای قابل معامله را بازخرید کردند.
این اقدام منجر به:
- کنترل صفهای فروش
- بازگشت تعادل معاملاتی
- جلوگیری از تعمیق نوسانات
طبق اعلام رسمی، این فرآیند در روزهای آتی نیز ادامه خواهد یافت.
نتیجه اقدامات حمایتی؛ بازگشت امید به بازار
نتیجه این سیاستهای چندلایه، ایجاد تحولی مثبت در بازار شد. شاخصهای بورس ایران شروع به صعود کردند و امید به اصلاح وضعیت افزایش یافت. این موضوع نشان داد که اراده ملی، اتحاد سرمایهگذاران و سیاستگذاریهای تخصصی میتوانند سناریوهای جنگ روانی را خنثی کنند.
همچنین، همبستگی بالای میان سرمایهگذاران حقیقی و حقوقی نشان داد که بازار سرمایه ایران تنها یک بازار نیست، بلکه نمادی از استقلال اقتصادی و مقاومت ملی است.
واقعیت بورس تلآویو؛ پشت صحنه یک بازار شکننده
در مقابل، بورس تلآویو که در ظاهر «اوجگیری» را تبلیغ میکرد، در واقع با مشکلات جدی مواجه بود. حملات موشکی ایران به زیرساختهای شهری و فناوری اسرائیل، موجب اختلال در معاملات بورس شد. همچنین، شرکتهای بزرگی مانند Wix و Check Point با افت شدید سهام مواجه شدند.
در همین زمان:
- سرمایهگذاران اروپایی شروع به خروج کردند
- بیش از ۴.۳ میلیارد دلار ارز از بازار خارج شد
این اتفاقات نشان میداد که بورس تلآویو نیز در برابر اثرات جنگ آسیبپذیر است.
دخالت آمریکا و تزریق مالی به بورس رژیم صهیونیستی
در واکنش به بحران ایجادشده در بازار سرمایه اسرائیل، دولت این رژیم با کمک مالی و سیاسی غرب، بویژه ایالات متحده، دست به اقدامات فوری زد. بانک مرکزی اسرائیل با دریافت بیش از ۲ میلیارد دلار ارز از طرف آمریکا، توانست نرخ ارز را ثابت نگه دارد و از شتاب تورم جلوگیری کند.
همچنین، شرکتهای نظامی اسرائیلی با دریافت سفارشهای مستقیم از آمریکا، منابع نقدی گستردهای به بازار تزریق کردند. در کنار این اقدامات، رسانههای غربی نیز با روایتهای هدفمند، تصویری مثبت از وضعیت بورس این کشور ارائه دادند. اما تمام این اقدامات تنها یک روند موقتی بود که بدون حمایتهای خارجی، دوام لازم را نداشت.
نقش اروپا در حمایت از بورس تلآویو؛ سرمایهگذاری موقت و تحت فشار
در کنار آمریکا، اروپا نیز نقش غیرمستقیمی در حمایت از بورس تلآویو ایفا کرد. برخی صندوقهای سرمایهگذاری اروپایی که در آغاز جنگ داراییهای خود را نقد کرده بودند، تحت فشار لابیهای مالی صهیونیستی و نهادهای بانکی مرتبط، بخشی از سرمایه خود را دوباره به بازار بازگرداندند.
اما این جریان نشانهای از استحکام واقعی بازار نبود. بلکه نشان داد که بورس تلآویو در برابر بحرانهای آینده بسیار آسیبپذیر است و تنها با حمایتهای خارجی میتواند در سطح فعلی باقی بماند.
بورس ایران؛ مسیری به سوی استحکام و ثبات
در مقابل، بازار سرمایه ایران با وجود فشارهای روانی و سایبری دشمن، توانسته است به تدریج به تعادل برگردد. این موضوع مدیون:
- مقاومت سرمایهگذاران داخلی
- اقدامات حمایتی مؤثر دولت و سازمان بورس
- تقویت ابزارهای مالی و مشارکت نهادهای داخلی
با این رویکرد، بورس ایران در حال ورود به دورهای پایدار از رشد است. عواملی چون کاهش ریسک سیاسی، ورود نقدینگی حقیقی و اصلاح ساختارهای مالی، امیدواری را در میان سرمایهگذاران افزایش داده است.
چشمانداز میانمدت بورس ایران؛ امید به توسعه پایدار
در صورت ادامه روند کنونی و تقویت ابزارهای مالی، بورس ایران میتواند به یکی از مقصدهای جذب سرمایه داخلی و حتی منطقهای تبدیل شود. گسترش فرهنگ سرمایهگذاری، افزایش شفافیت معاملات و کاهش رفتارهای هیجانی، نقش مهمی در این مسیر خواهد داشت.
همچنین، اقداماتی مانند انتشار اوراق تبعی بیمه سهام و تقویت صندوقهای تخصصی، میتواند به حمایت از سرمایهگذاران خرد و افزایش پایداری بازار کمک کند.
بورس تلآویو؛ بنیانی شکننده و آیندهای تاریک
در مقابل، بورس تلآویو با وجود رشد ظاهری شاخصها، در بلندمدت با چالشهای جدی مواجه است. وابستگی شدید به سرمایههای خارجی، ضعف در مقاومت در برابر بحرانهای امنیتی و سیاسی و اتکای بیش از حد به دخالتهای بانک مرکزی، این بازار را در معرض خطرات بزرگ قرار داده است.
تجربههای قبلی نشان دادهاند که بازارهایی که تنها با حمایتهای خارجی و بدون بنیانهای تولیدی داخلی رشد میکنند، در برابر تغییرات ژئوپلیتیک یا کاهش حمایتهای بینالمللی، دچار بحرانهای عمیق میشوند.
دو بازار، دو مسیر
به گزارش راه دانا؛ جنگ اقتصادی نامرئی بین ایران و رژیم صهیونیستی، در بازارهای سرمایه نیز نمود پیدا کرده است. ایران با تکیه بر ظرفیتهای داخلی و همبستگی ملی، مسیری پایدار را در پیش گرفته است. در مقابل، اسرائیل با تمام حمایتهای خارجی، نمیتواند از وابستگی عمیق خود فاصله بگیرد.
در نهایت، اقتصادی که بر اساس استقلال، مقاومت و برنامهریزی بلندمدت ساخته شود، توانایی مقابله با بحرانهای آینده را دارد. این در حالی است که اقتصادهای وابسته، حتی با ظاهری پررونق، همواره در معرض سقوط ناگهانی قرار دارند.
اقتصاد مقاومتی، اقتصادی است که دشمن را شکست میدهد
جنگ اقتصادی دشمنان ایران تنها با تحریم و فشارهای نظامی متوقف نمیشود. این جنگ در فضای رسانهای، سایبری و البته بازارهای مالی نیز جریان دارد. اما بازار سرمایه ایران با مقاومت سهامداران، سیاستهای هوشمند و اراده ملی، توانسته است در برابر این حملات مقاومت کند.
این موضوع نشان میدهد که با وجود تمام چالشها، اقتصاد ایران فقط به دنبال بقا نیست، بلکه در حال تبدیل شدن به الگویی از مقاومت اقتصادی در برابر تحریم و جنگ اقتصادی است.