به گزارش خبرنگار فرهنگی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ جشنواره موسیقی فجر، یکی از مهمترین رویدادهای فرهنگی ایران، در سه سال اخیر با افزایش قابل توجه هزینهها و ابهامات مالی مواجه شده است. انتشار گزارشهای مالی از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هرچند اقدامی مثبت در مسیر شفافسازی محسوب میشود، اما برخی از رشدهای بودجهای فراتر از نرخ تورم و ارز، پرسشهای جدی ایجاد کرده است.
صعود پرشتاب حقالزحمهها؛ چهار برابر در دو سال
بر اساس دادههای منتشرشده، حقالزحمه گروههای موسیقی از ۱۷.۹۷ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۱ به ۶۵.۴۰ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۳ رسیده است؛ رشدی نزدیک به چهار برابر در تنها دو سال. این تغییر، حتی با در نظر گرفتن افزایش نرخ ارز یا هزینههای تور زنده، همچنان بالاتر از میانگین تورم فرهنگی ارزیابی میشود.
پشتیبانی میلیاردی؛ از کاهش ناگهانی تا جهش بیسابقه
هزینههای پشتیبانی که شامل اقامت، ایابوذهاب و پذیرایی گروههاست، از ۱۸.۲۱ میلیارد تومان در ۱۴۰۱ به ۱۵.۸۰ میلیارد تومان در ۱۴۰۲ کاهش یافت، اما در سال ۱۴۰۳ ناگهان با جهشی بیش از چهار برابری به ۶۳.۲۷ میلیارد تومان رسید. نبود جزئیات شفاف در این بخش، دلیل اصلی انتقاد کارشناسان است.
تصویر گران، کیفیت مورد سؤال
هزینه پوشش تصویری نیز از ۵.۵۵ میلیارد تومان در ۱۴۰۱ به ۱۶ میلیارد تومان در ۱۴۰۳ افزایش یافت. منتقدان میپرسند که آیا این رشد هزینه، با ارتقای متناسب کیفیت پخش و تولید محتوای تصویری همسو بوده است یا خیر.
ردیفهای تکراری؛ ارقام بدون توضیح روشن
برخی ردیفها مانند «چاپ و طراحی» طی این سه سال رقمی تقریباً ثابت اما سنگین داشتهاند (۲.۹۵ تا ۵.۷۲ میلیارد تومان)، و در مقابل، هزینه اختتامیه از ۰.۷۷۴ میلیارد تومان در ۱۴۰۲ به ۱۵.۵۵ میلیارد تومان در ۱۴۰۳ رسیده است؛ جهشی که توجیهی در دسترس عموم ندارد.
اختتامیه ۱۵ میلیاردی؛ بازگشت هزینهها به اوج
افزایش بیش از ۲۰ برابری هزینه اختتامیه، یکی از نقاط حساس در نقد کارشناسان است. وزارت ارشاد تاکنون توضیحی جامع درباره دلایل چنین رشد بیسابقهای ارائه نکرده است.
وزارت ارشاد چه گفت؟ از شفافسازی تا بستن پرونده ابهامات
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انتشار جداول مالی را نشانهای از جدیت در شفافسازی دانسته و توضیح داده که برخی مبالغ، از جمله پرداخت به اسحاق شکری، حقالزحمه همکاری بوده نه پاداش. همچنین اعلام شده که به مدیرعامل پیشین انجمن موسیقی، محمدعلی مرآتی، پاداشی پرداخت نشده است. با این حال، توضیحات منتشرشده بیشتر بر پرداختهای فردی متمرکز بوده و به رشد کلان ارقام کمتر پرداخته است.
هرچند انتشار گزارشهای مالی جشنواره فجر را باید قدمی رو به جلو دانست، اما پاسخ به چرایی رشد شتابان برخی سرفصلها همچنان در هالهای از ابهام باقی مانده است. اعتماد عمومی زمانی تقویت میشود که شفافیت فقط شعار نباشد، بلکه بهصورت مستمر، مستند و قابل راستیآزمایی اجرا گردد.