برای عبور از بحران آب، نیازمند «خیزش مردمی-حاکمیتی» هستیم

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ سید راضی نوری، عضو کمیسیون کشاورزی در گفت‌وگویی با اشاره به چالش‌های پیش‌روی مدیریت منابع آب در ایران، گفت: «مسئله کم‌آبی موضوعی تازه نیست؛ ایران همواره به عنوان یک کشور نیمه‌خشک شناخته شده و مدیریت آب همواره چالشی جدی بوده است. آب در سه بخش اصلی کشاورزی، صنعت و مصرف خانگی مصرف می‌شود که حدود 85 درصد آن در بخش کشاورزی استفاده می‌شود. مهم‌ترین نکته این است که نحوه مصرف آب چگونه است، نه فقط میزان آن.»

🔹 بهینه‌سازی مصرف آب در کشاورزی: گامی ضروری، اما ناکافی

وی افزود: «در کمیسیون کشاورزی مجلس دهم، قوانینی برای بهینه‌سازی مصرف آب در بخش کشاورزی به تصویب رسید، از جمله ترویج روش‌های مکانیزه آبیاری مانند آبیاری تحت فشار و جلوگیری از تبخیر آب از سطح سدها. این اقدامات گام‌هایی مؤثر بوده‌اند، اما هنوز کافی نیستند. متأسفانه همچنان نتوانسته‌ایم مصرف آب در کشاورزی را به‌درستی مدیریت کنیم.»

نوری هشدار داد: «یکی از مشکلات بنیادین این است که اکثر پروژه‌های کشور فاقد پیوست محیط‌زیستی هستند و این امر به تشدید بحران آب دامن می‌زند.»

🔹 صنایع آب‌بر در مناطق خشک؛ اشتباهی بزرگ

عضو کمیسیون کشاورزی مجلس اشاره کرد که «صنایع آب‌بر مانند فولاد، به جای احداث در نزدیکی منابع آب، در مناطق خشک و فاقد آب تأسیس شده‌اند. این امر باعث شده تا برای تأمین آب آن‌ها، از منابع محدود آب شیرین استفاده شود که بسیار نگران‌کننده است.»

او تصریح کرد: «متاسفانه در زمینه تصفیه و بازیافت پساب صنعتی و خانگی سرمایه‌گذاری لازم انجام نشده است. پساب‌های ما به جای اینکه وارد چرخه مصرف مجدد شوند، تلف می‌شوند. اگر بتوانیم پساب را تصفیه و دوباره مورد استفاده قرار دهیم، در واقع تولید منبع جدید آب را رقم زده‌ایم.»

🔹 آب یک کالای اقتصادی و ارزشمند است

نوری تأکید کرد: «مردم باید آب را یک کالای اقتصادی و گران‌بها بدانند، نه یک منبع نامحدود. مصرف بی‌رویه آب نباید به عنوان یک امتیاز تلقی شود.»

او افزود: «دولت نیز باید برنامه‌ریزی بلندمدتی برای مدیریت منابع آب داشته باشد. استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان، هوشمندسازی کنتورهای آب و اجرای سیستم‌های نظارتی دقیق، گام‌هایی در جهت مدیریت بهتر مصرف است که باید توسعه یابد.»

🔹 خیزش مردمی-حاکمیتی؛ راه نجات از بحران آب

نوری با اشاره به اینکه «قطعی برق قابل تحمل است، اما حیات هر موجود زنده‌ای وابسته به آب است»، گفت: «اگر مردم تنها به عنوان مصرف‌کننده عمل کنند، وضعیت روز به روز بدتر خواهد شد. باید از همه ظرفیت‌های انسانی، علمی و فرهنگی کشور برای نجات منابع آب استفاده کنیم.**

وی ادامه داد: «امروز حتی استان‌هایی مانند گیلان و مازندران که به‌ظاهر آب‌مند هستند، با کم‌آبی مواجه شده‌اند. این نشان‌دهنده اهمیت مدیریت صحیح آب است. سال‌هاست که برنامه‌ریزی لازم برای جمع‌آوری و ذخیره‌سازی آب‌های سطحی انجام نشده و به آبخیزداری و آبخوان‌داری توجه کافی نشده است.»

🔹 نقش دانشگاه‌ها و نخبگان در تولید آب

نوری خاطرنشان کرد: «باید به جوانان و نخبگان کشور اعتماد کنیم. دانشگاه‌ها باید وارد عرصه تولید آب با روش‌های نوین شوند. از فناوری‌های بارورسازی ابرها تا استفاده از کنتورهای هوشمند، همه نیازمند دانش و نوآوری هستند.»

او افزود: «استفاده از تجربیات کشورهای توسعه‌یافته، بهره‌گیری از کشاورزی فراسرزمینی و تغییر الگوی کشت نیز از جمله راهکارهای ضروری برای کاهش فشار بر منابع آب داخلی است.»

نیاز به همگرایی ملی

در پایان، نوری تأکید کرد: «امروز ما در برابر یک بحران حیاتی ایستاده‌ایم. برای عبور از این بحران، باید همه بخش‌ها — دولت، مردم، دانشگاه، بخش خصوصی و نهادهای فرهنگی — دست در دست هم دهند. ما نیازمند یک خیزش ملی، مردمی و حاکمیتی برای حفظ آب و تضمین آینده‌ای پایدار برای نسل‌های آینده هستیم.»

سید راضی نوری، تأکید کرد که برای عبور از بحران کم‌آبی کشور، همکاری تنگاتنگ مردم و مسئولان ضروری است و گفت: مردم باید در کنار دولت و دولت در کنار مردم گام بردارد.