به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از روابط عمومی سازمان بسیج اساتید کشور، متن این بیانیه به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
بیانیه اختتامیه اولین نشست شبکه تخصصی تحول در علوم انسانی سازمان بسیج اساتید کشور
مشهد مقدس شهریور 1404
علوم انسانی بنیان هویت فرهنگی، اجتماعی و اخلاقی یک ملت محسوب میشود. با وجود اهمیت بالای علوم انسانی، این حوزه در سالهای اخیر با چالشهای متعددی چون دورافتادگی از مسائل روز جامعه، کمبود منابع، و عدم تعامل مؤثر با دیگر حوزههای علمی و رسانهای ، ترويج بي رويه مباني غربي ، ناکارآمدي در حلِّ مسائل مختلف جامعه و نظام حکمراني مواجه شده است. بيش از دو دهه است که مقام معظم رهبريدامت ظلِّه العالي و دلسوزان نظام بر ضرورت «تحول و ارتقاء علوم انساني» تاکيد داشته اند. در سالهاي اخير اقدامات مثبت زیادی به منظور تحول علوم انساني انجام شده است. امّا براي حجم انبوه مسائل و مشکلات کافي نيست. چالشهايي چون کمبود منابع درسي، اشکال ساختارها و قوانين آموزشي و پژوهشي ،کمبود نيروي انساني کارآمدي و دغدغهمند و نداشتن منابع مالي کافي از مهم ترين آنها هستند. سازمان بسيج اساتيد به عنوان يک نهاد پيشرو و دغدغه مند در جهت تحقق فرامين مقام معظم رهبري (دامت ظلِّه العالي) و نیز به منظور همکاري با دولت محترم برای ارائه راه حلِّ ببرون رفت از مشکلات و مسایل مختلف، براي «علوم انساني» يک جايگاه ويژه قائل شده است. از این روی سازمان بسیج اساتید براي تحقق ماموریت و وظایف ذاتی خود و به منظور کمک و تسهیل گری در موضوع تحول علوم انسانی، ایجاد «شبکه تخصصی استادان علوم انساني» را يک ضرورت و فوريت تلقِّي کرده است. این سازمان پس از جلسات کارشناسي متعدد با صاحب نظران مختلف در حوزه علوم انساني ، «شبکه تخصصي استادان علوم انساني» را تشکيل داد. در مرحله نخست اين شکبه از ده کارگروه تخصصي شامل «علوم سياسي، روان شناسي و مشاوره، حقوق، مديريت، فلسفه و الهيات، علوم تربيتي، اقتصاد، هوش مصنوعي، کارآفريني و علوم اجتماعي» تشکيل شد هر کارگروه متشکل از یک مدیر و تعدادی از استادان برجسته و صاحب نظر به عنوان شورای مرکزی از اساتيد متخصص و دغدغهمند از دانشگاههاي مختلف ِسراسر کشور تشکيل شد. اين شبکه پس از برگزاری جلسات مختلف پیش از نشست مشهد پیش نویس اولیه نقشه راه خود را تدوین نمود و در نشست سراسري سه روزه اي که از 12تا 15 شهريور در مشهد مقدس برگزار شد آن را نهایی کرد. هر کدام از اين گروههاي علمی _تخصصي ، نکاتي را بصورت تخصصي مطرح کردندکه در ادامه ميآید.
کارگروه علوم سیاسی
محوریترین بحث در تحول علوم انسانی ایران، تبدیل تمام رشتههای تخصصی مختلف علوم انسانی به علم "مفید" است. موارد ذیل برای تحقق «علم مفید» در رشته علوم سیاسی ، مورد تاکید است.
1- انجام مطالعات مساله محور با رویکرد میان رشتهای و بینارشتهای در علوم انسانی
2-بکارگیری روشهای "فراترکیب"، "فراتحلیل" و "متاتحلیل" با توجه به انبوه داده ها و پژوهش ها
3-احداث شبکه ای تخصصی و فراگیر از اساتید علوم انسانی
4-شکل دهی به دبیرخانه فعال و دائمی برای پویا نگه داشتن این شبکه، تقسیم کار علمی-منطقی درون این شبکه بر پایه مسائل مهم جامعه، برای یافتن راه حل های کارآ
5-برگزاری نشستهای دوره ای برای بدست دادن نتایج بررسی مسائل توسط شبکه اساتید.
کارگروه روان شناسی
کارگروه تخصصی روان شناسی برای تحقق تحول و ارتقاء علوم انسانی برموارد ذیل تاکید دارد..
1-تاکید بر شبکه سازی استادان متخصص با یکدیگر و شبکه سازی استادان با دانشجویان با ساختار های منعطف ، که بتواند این شبکه را به طور مستمر مدیریت کند
2-همکاری فزآینده شبکه استادان متخصص در بسیج اساتید با همه مجموعههایی که در جهت تحول در علوم انسانی در کشور فعالیت می کنند به ویژه شورای تحول و ارتقا علوم انسانی .
3- تحول در علوم انسانی به عنوان یک فرآیند مستمر در چهار حوزه اسلامی سازی ، بومی سازی ، کاربردی کردن و روز آمدی با مشارکت همه استادان
4- از سازمان پدافند عامل و مدیریت های بحران کشور انتظار می رود از ظرفیت تخصصی استادان برای مواجهه موثر با موضوعات قبل از بحران ، حین بحران و پس از بحران بالاخص بحران جنگ استفاده کنند.
کارگروه مدیریت
درکار گروه تخصصی مدیریت، مجموعهای از نظام مسایل استخراج شد که در دو محور تحول رشته مدیریت و پاسخگویی مدیریت به نیازهای جامعه به دست آمد.در این میان چهار نکته بیشتر مورد تاکید قرار گرفت.
1-لزوم شکل گیری یک نهاد بالادستی به عنوان سازمان نظام دهنده برای تدوین، اجرا و نظارت بر استاندارها و نظامنامه رشته مدیریت.
2-سازمان دهی موضوع «مدیریت اسلامی» با همکاری نهاد حوزه علمیه
3-اهتمام به مطالعات و منابع تولید شده در رشته مدیریت
4-توجَه به نگاه سیستمی در شورای تحول و انسجام افقی و عمودی
کارگروه هوش مصنوعی
کارگروه "هوش مصنوعی و تحول در کاربست علوم انسانی" با هدف "حکمرانی مطلوب در راستای توسعه و تنظیمگری هوش مصنوعی"، پیرامون کاربردی شدن سند ملی هوش مصنوعی مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی در دو محور "آموزش و پژوهش" و "حکمرانی هوش مصنوعی" ، می بایست مورد توجَّه باشد. از همین رو لازم است که
1-توجُّه به فرهنگسازی و سواد هوش مصنوعی در دانشگاهها
2-ایجاد بستر مناسب برای استفاده مسئولانه، اخلاقمدار و نوآورانه از هوش مصنوعی در حوزه علوم انسانی در نهاد آموزش کشور
3-گذار از مرحله گفتگو و ایده پردازی و کاربردی شدن ایدهها
4-تحقق مراحل طولی سلسله نشستهای علمی ، طرحهای پژوهشی و در نهایت به محصول دارای ضمانت.
کارگروه حقوق
استادان بسیجی رشته حقوق دانشگاه های کشور در تبعیت از فرمایش مقام معظم رهبری مبنی بر لزوم تحول علوم انسانی عزم خود را بر انجام این امر مهم از طریق تحقق موارد ذیل دنبال میکند:
1-تحول در علم حقوق با سیاست گذاری، برنامهریزی و انجام برنامهها امکان پذیر است.
2-تحول در علم حقوق حوزههای مختلفی را در برمیگیرد. از جمله موضوعات حقوقی، منابع و مبانی و سرفصلها و ساختارها و روشهای آموزشی و مدیریت عرصههای کاربستی حقوق و کنشگران آن از قبیل وکلا، قضات، دفاتر اسناد رسمی و خدمات قضایی و پژوهشگران حقوقی.
3-تاسیس مرکز تحقیقات تحولات حقوقی در سازمان بسیج اساتید مرکب از اساتید متعهد و متخصص حقوق کشور
4- کشف خلاها و بن بستهای حقوقی از هندسه روابط خصوصی، عمومی و بین المللی، بازتعریف و تقویت دیپلماسی حقوقی داخلی، دیپلماسی حقوقی علمی بین ملل و دول، بازنگری در سیاستگذاریهای کیفری و
5-مدیریت تقنین و سنجش تورم قوانین از جمله تاکیدات گروه حقوق در نشست مشهد مقدس بوده است
کارگروه اقتصاد
کارگروه علمی اقتصاد سازمان بسیج اساتید تحول و تعالی اقتصاد حکمت بنیان، تمدن ساز و مسئله محور را پیگیری میکند. حرکت در عمق برای دستیابی به تحول علوم انسانی در رشته اقتصاد و حرکت در سطح در جهت کارآمد کردن نظام حکمرانی دنبال میشود. کاربست عملیاتی این دو حرکت باید حل مسائل اقشار مختلف جامعه ایران اسلامی باشد. در این راستا اسناد بالا دستی و بیانیه گام دوم نقشه راه این مسیر خواهد بود.
کارگروه کارآفرینی
گروه تخصصی کارآفرینی که تحول علوم انسانی را محور خود قرار داده است ، نکات ذیل را ضروری میداند:
1-به رسمیت شناختن کارافرینی به عنوان یک رشته مستقل بعنوان بین رشتهای و نه چند رشته ای که می تواند بر سایر رشته ها و کاربردی سازی و تجاری سازی علوم انسانی اثر گذار باشد.
2- متقارن دانستن تحول در رشته کارافرینیبا تحول در زیست بوم کارآفرینی است. یعنی تحول در تامین مالی به سمت مالی اسلامی، روزامدی علم و فناوری، منتورینگ و مشاوره بومی است
3- ضروری است که محتوا، آموزش و ترویج، وضع مقررات، ایجاد زیرساخت و ارائه شاخص های نوآوری متناسب با کار آفرینی طراحی بشود.
4-تدوین سند ملی تحولی زیست بوم کارافرینی کشور
کارگروه فلسفه و الهیَّات
کارگروه الهیات و حکمت اسلامی، تحول در علوم انسانی را به عنوان سلسله جنبان نظام مقدس جمهوری اسلامی در ایجاد تمدن نوین اسلامی و راهی برای برون رفت از معضلات فردی و اجتماعی دانسته و معتقد است درک عمیق از تحول در علوم انسانی ، ابتناء آن بر پیوست های الهیاتی و حکمت اسلامی امری ضروری ست. در این راستا موارد ذیل را لازم میداند:
1- شبکه سازی، با تشکیل هسته مرکزی قوی در دلِ شبکه اساتید الهیات کشور و تقسیم مسائل الهیاتی جامعه بین اعضای شبکه، بررسی آنها در طول سال، و برگزاری نشست های دوره ای برای بدست دادن نتایج بررسی ها توسط اعضای شبکه، به حل مسائل الهیاتی جامعه، مجموعه نظام را یاری رساند.
2-توجَّه به دانش الهیاتی و حکمی را از بُعد محتوا ، زبان ، نظام مسائل و تاسیس حوزه های جدید دانشی مانند فلسفه و الهیات مضاف، میان رشته ای های الهیاتی و بسط مطالعات اجتماعی الهی دانان در سنت اسلامی،
3-ضرورت ترویج مطالعات تطبیقی الهیاتی برای تدوام گفت و گو الهیات اسلامی با دیگری های خود
4-توجَّه ویژه به هدایت تحصیلی استعدادهای به سوی رشته ها یا میان رشته های الهیاتی
کارگروه علوم تربیتی
علوم تربیتی نقش بسیار حیاتی در تربیت شهروندان، و سلامت، پایداری و بهبود مداوم جامعه دارد. این نقش آفرینی علوم تربیتی در صورتی محقق می شود که موارد ذیل دنبال شود:
1-نظام تربیتی کشور متناسب با نیازهای اجتماعی، چابکی و تحولات لازم را داشته باشد.
2-تحول در علوم تربیتی در محورهای مختلف از جمله: بروز رسانی اسناد تحولی، اصلاح ساختارها و قوانین، اصلاح نظام تربیت معلم، توسعه رشته های لازم، هدایت پژوهش های تربیتی به سمت حل مساله های مهم کشور و با رویکرد میان رشته ای، تالیف کتاب های درسی با رویکرد اسلامی، بومی، روزامد و کارامد و تحول اساسی در روش های تدریس و ارزشیابی به ویژه با
توجه به تحولات هوش مصنوعی لحاظ بشود.
کار گروه علوم اجتماعی
کارگروه علوم اجتماعی موارد ذیل را برای تحول و ارتقاء علوم انسانی لازم دانسته است:
1-تمهید و تخصیص سهمیه " فرصت مطالعاتی داخل کشور" به اساتید انگیزه مند برای موضوعات تحول در علوم انسانی توسط دبیرخانه شورای تحول
2-گنجاندن موضوعات تحول در علوم انسانی اسلامی در" سامانه نان"
3-حمایت از موضوعات تحول در علوم انسانی برای دوره پسادکتری و تعریف پسادکتری با رویکرد علوم انسانی اسلامی
4-استخراج و تعریف "نظام مسائل تحول در علوم انسانی" به تفکیک رشتههای علمی و به تفکیک آسیب های اجتماعی کشور
5-سابقه فعالیت مؤثر در تحول علوم انسانی به مثابه شاخصی برای انتخاب و ارزیابی روسای دانشگاهها
سازمان بسیج اساتید کشوری
شبکه تخصصی تحول در علوم انسانی سازمان بسیج اساتید کشور