حجت الاسلام محمد پیرهادی، کارشناس فرهنگی، پژوهشگر دینی و استاد حوزه و دانشگاه در گفت و گو با خبرنگار شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ عنوان کرد: برای مواجهه با مسئله حجاب، اعم از حوزههای اجتماعی، سینما و رسانههای خانگی، پیش از هر چیز باید ببینیم با چه گروهی طرفیم. یک گروه مأموریتدار و محدود وجود دارد که تعمداً ترویج بیحجابی و بیبندوباری میکنند؛ با این دسته باید برخورد قاطع و امنیتی صورت گیرد. اما در کنار آنها بخش وسیعتری از جامعه در اثر عملکرد نادرست فرهنگی طی یکی دو دهه اخیر به این وضعیت رسیده است. این محصول یک روز و دو روز نیست، نتیجهی روندی طولانی از خطاهای فرهنگی است.
قانون داریم، اما اراده اجرای آن نیست
وی افزود: بنابراین اصلاح هم تدریجی است؛ نمیتوان انتظار داشت ثمره کار فرهنگی را فردا ببینیم. اگر امروز درست عمل کنیم، شاید پنج تا ده سال دیگر نتیجهاش آرامآرام ظاهر شود. محور اصلاح هم خانواده است، بعد مدارس، دانشگاهها و رسانهها. تمام شبکه ارتباطی جامعه باید همجهت کار کنند، وگرنه در شرایط فعلیِ هجوم فرهنگی و سردرگمی موجود، هیچ طرحی به سرانجام نمیرسد.
وقتی همه دغدغه دارند و هیچکس کاری نمیکند
پیرهادی با اشاره به وضعیت کنونی اجرای قانون در زمینه حجاب بیان کرد: متأسفانه بسیاری حتی به قوانین موجود هم عمل نکردهاند. اختلافها صرفاً بر سر تصویب یا عدم تصویب قانون جدید است، در حالی که قانون پیشین هم اگر جدی گرفته میشد، بخشی از مشکلات حل میگردید. ما دچار نوعی بیتفاوتی و بیحسی هستیم؛ وظایف قانونی و شرعی مشخص است ـ از فرد عادی تا نهاد رسمی ـ اما هیچکس در مقام اجرا حاضر نیست پای آن بایستد.
وی در این خصوص خاطرنشان کرد: قانون جدید هم به نظر من، با آنچه تا حالا از متنش دیدهام، چندان قابل اجرا نیست. قانون زمانی مؤثر است که عامالبلوا باشد، یعنی بتوان آن را در سطح وسیع اجرا کرد. قانونی که صرفاً روی کاغذ بماند، مثل پایاننامهای است در قفسه کتابخانه؛ هیچ گرهی را باز نمیکند. باید قانون به اجرا و عمل نزدیک شود، نه فقط در تئوری بماند.
نقشهای بدون قطبنما؛ سیاستِ حجاب در هزارتوی حرف و قانون
این استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به نقش دولت و رویکرد رئیسجمهور به این مسئله، تصریح کرد: در ایام انتخابات ارجاعهای فراوانی به نهجالبلاغه داده شد، اما بعد از روی کار آمدن دولت، کمتر چنین رویکردی دیده میشود. من البته اعتقاد ندارم که شخص رئیسجمهور منکر اصل حجاب است؛ او فردی مؤمن و مذهبی است و در عمل در خانوادهاش این مسئله رعایت میشود. اما ظاهراً باور ندارد که اکنون زمان اجرای گسترده است یا شاید اولویتها را در جای دیگری میبیند؛ مثلاً اقتصاد یا مسائل کلانتر.
تشتت نگاهها، بزرگترین مانع حل مسئله
وی گفت: مشکل از آنجاست که هر جناح و جریان، منشأ حل مشکلات را در یک حوزه میبیند: عدهای اقتصاد را مقدم میدانند، عدهای فرهنگ را، عدهای امنیت را. این تشتت در نگاههاست که کشور را دچار آشفتگی کرده؛ هیچ جمعبندی واحدی از ریشه مسئله نداریم.
آموزشوپرورش بیبرنامه، دانشگاه بیجهت
پیرهادی تاکید کرد: علت اصلی این «بههمریختگی فرهنگی» ریشه در دو دهه بیبرنامگی فرهنگی دارد. آموزشوپرورش ما، دانشگاه ما، نه انقلابیاند و نه برآمده از اندیشههای رهبری. نتیجه آن شده که امروز جوان وقتی با ما حرف میزند، حتی نمیداند بماند یا مهاجرت کند. فکر میکند «آنسوی مرزها بهشت است»، اما بعد از چند سال بازمیگردد و میگوید اشتباه کردم. این تردید و سرگردانی محصول همان گسست تربیتی است.
قانوننویسیهای پیدرپی، جای «کار تربیتی» را نمیگیرد
این کارشناس فرهنگی خاطرنشان کرد: اگر نهادهای آموزشی و فرهنگی در مسیر درست قرار گیرند، دیگر مسائل از اقتصاد تا اخلاق عمومی، هم ترمیم میشود. اما تا زمانی که این بههمریختگی فکری و مدیریتی وجود دارد، از هیچ قانونی و هیچ طرحی کاری ساخته نیست.
وی در پایان گفت: راه خروج از بحران کنونی، نه در قانوننویسیهای پیاپی بلکه در بازسازی عمیق فرهنگی است. «باید از خانواده و مدرسه شروع کرد، با صبر، ایمان و استمرار. وگرنه همین چرخه آشفتگی ادامه خواهد داشت.»