به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ جهانبخش سنجابی شیرازی دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق در تحلیلی، جهش اخیر قیمتها را حاصل چند عامل همزمان عنوان کرد. به گفته وی، شایعات مربوط به کاهش درآمدهای ارزی دولت و گسترش اخبار درباره تعلیق تعهدات ارزی صادرکنندگان، ذهنیت کاهش عرضه را تقویت کرده است.
وی تغییر سیاست واردات بدون انتقال ارز را نیز مؤثر خواند و توضیح داد: «این تغییر به واردکنندگان اجازه داد تا نیاز خود را از بازار آزاد تأمین کنند و به طور مستقیم تقاضا در این بازار را افزایش داد.»
سنجابی شیرازی تقاضای فصلی پایان سال میلادی، افزایش سفرها و همچنین جو روانی ناشی از اخبار منطقهای و داخلی را از دیگر دلایل این روند صعودی برشمرد.
سرعت رشد نرخ؛ حاصل انتظارات تورمی و نااطمینانی
دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، شتاب تند افزایش نرخ را ناشی از ترکیب عوامل پیشگفته به علاوه شکلگیری انتظارات تورمی دانست. به اعتقاد او، گمانهزنیها درباره حذف ارز ترجیحی ۲۸,۵۰۰ تومانی و نااطمینانیهای سیاسی موجود، به این شتاب دامن زده است.
ارتباط متقابل طلا و ارز
سنجابی شیرازی به رابطه دوسویه بازار طلا و ارز اشاره کرد و گفت: «قیمت سکه در کشور ما عمدتاً تابعی از نرخ دلار داخلی و قیمت جهانی اونس طلا است.» وی افزود: «وقتی تمایل عمومی به حفظ ارزش داراییها از طریق طلا افزایش یابد و همزمان قیمت جهانی آن نیز رشد کند، این فشار به صورت طبیعی به بازار ارز نیز منتقل میشود.»
سه سناریوی محتمل برای آینده بازار
این کارشناس اقتصادی سه مسیر ممکن پیش روی بازار ارز را اینگونه ترسیم کرد:
۱. سناریوی محتمل: ثبات نسبی با نوسان محدود
سنجابی شیرازی این گزینه را محتملترین سناریو دانست و شرط تحقق آن را افزایش عرضه بانک مرکزی، عدم انتشار اخبار سیاسی جدید و مداخله فعالتر بازارساز عنوان کرد. وی نشانههای این ثبات را شامل کاهش معاملات هیجانی، کندی سرعت رشد قیمت سکه و اظهارات آرامشبخش مقامات خواند. به گفته او، در این حالت نرخ به کف واقعی خود نزدیک میشود و ثبات در محدوده فعلی یا کمی پایینتر قابل انتظار است.
۲. سناریوی کماحتمال: ادامه روند صعودی
تحقق این سناریو منوط به وقوع همزمان چهار شرط عنوان شده است: کاهش شدید عرضه در بازارهای رسمی، تشدید بیثباتیهای سیاسی و منطقهای، تداوم تقاضای احتیاطی بالا توسط مردم و بنگاهها و افزایش فشار ناشی از واردات بدون انتقال ارز. در چنین شرایطی، به باور وی تنها راه کنترل بازار، اعمال محدودیتهای جدی بر واردات بدون انتقال ارز خواهد بود.
۳. سناریوی بسیار محتمل: کاهش نرخ ارز
سنجابی شیرازی بر احتمال قوی وقوع این سناریو تأکید کرد و گفت: «در این حالت چند رویداد مثبت همزمان رخ میدهد: مداخله فعال بانک مرکزی برای کاهش نرخ، انتشار اخبار مثبت سیاسی یا کاهش تنشها، و مهمتر از همه، پایان تقاضای فصلی حداکثر در ۲۰ روز آینده.»
وی افزود: «عامل کلیدی دیگر، ورود فروشندگان بزرگ به بازار برای حفظ سود خود است که میتواند عرضه را به شکل قابل توجهی افزایش دهد.» بر این اساس، دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق پیشبینی کرد: «به همین دلایل، به احتمال زیاد در هفتههای آینده شاهد ریزش نرخ دلار و سکه خواهیم بود.»