به گزارش خبرنگار شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ مراسم روز پژوهش در دانشگاه جامع انقلاب اسلامی با سخنرانیهای مهمی همراه بود که بر ضرورت تقویت تحقیقات بنیادی در مسیر ساخت تمدن نوین اسلامی تمرکز داشت. دکتر رضوینژاد، رئیس این دانشگاه، در این مراسم با تأکید بر آرمانهای بلند انقلاب اسلامی، تحقیقات علمی را ستون اصلی تمدنسازی دانست و خواستار تعریف دقیق حکمرانی علم در جامعه اسلامی شد. وی تحقیقات بنیادی را عنصری حیاتی و غیرقابل جایگزین توصیف کرد که بدون آن، پیشرفت واقعی ممکن نیست.
دکتر رضوینژاد با انتقاد از محدود شدن دانشگاهها به کارهای کاربردی، اظهار کرد که وظیفه اصلی مراکز علمی، فراتر از حل مشکلات روزمره، کشف حقیقتهای بنیادین و ایجاد نظریههای نوین است. به گفته وی، دانشگاهها مکلف هستند مرزهای دانش را جابهجا کنند و به سوی ناشناختهها گام بردارند. این استاد برجسته دانشگاه تأکید کرد که مسئلهمحوری نباید به معنای سادهسازی یا سطحی کردن فعالیتهای علمی باشد، بلکه دانشگاه باید همزمان به نیازهای فوری جامعه پاسخ دهد و برای افقهای دورتر نیز برنامهریزی کند.
رئیس دانشگاه جامع انقلاب اسلامی توضیح داد که هر مسئله و نیازی، صاحب و کارفرمای خاص خود را دارد و پاسخگویی به آنها نیازمند سازماندهی گسترده ظرفیتهای علمی در چارچوب یک حکمرانی قوی و مؤثر در حوزه علم و فناوری است. وی افزود که این کار با یک پروژه کوچک یا یک گروه محدود ممکن نمیشود و باید ساختارهای کلان و هماهنگ ایجاد گردد. دکتر رضوینژاد بر لزوم راهاندازی سیستمهای رصد ملی در دانشگاهها تأکید کرد و گفت که ورود به فناوریهای پیشرفته مانند هوش مصنوعی و محاسبات کوانتومی گام مثبتی است، اما بدون یک نگاه جامع و حکمرانی یکپارچه، تأثیر راهبردی نخواهد داشت.
وی توسعه تحقیقات بنیادی را یکی از اولویتهای اصلی نظام علمی کشور دانست و با استناد به تجربیات جهانی، هشدار داد که با وجود افزایش تعداد پژوهشگران در جهان، سهم تحقیقات بنیادی رو به کاهش است. به همین دلیل، سیاستگذاران در کشورهای مختلف در حال طراحی برنامههایی برای تقویت این حوزه هستند، زیرا تحقیقات بنیادی جایی است که کشورها میتوانند رهبری علمی را به دست گیرند و پیشتاز شوند. دکتر رضوینژاد با تصویری روشن گفت که ایران نباید به دنبال دیگران حرکت کند، بلکه باید پیشرو باشد و دیگران را به دنبال خود بکشد؛ این هدف نیازمند رویکردی متفاوت و سرمایهگذاری جدی است.
این مقام دانشگاهی در ادامه سخنان خود، سه حوزه تحقیقات بنیادی، پایه و کاربردی را مکمل یکدیگر دانست و خواستار توسعه همزمان آنها با تمرکز بر مسائل واقعی جامعه در حال و آینده شد. وی سه کارکرد اصلی دانشگاه را تولید علم، پرورش دانشمندان و هدایت درست آنها برشمرد و با اشاره به تاریخ مکانیک کوانتوم، توضیح داد که نظریههای علمی تنها از مشاهدات تجربی ناشی نمیشوند، بلکه عوامل دیگری نیز در شکلگیری آنها نقش دارند. به همین دلیل، تحقیقات بنیادی در چارچوب جهانبینی اسلامی میتواند نقش محوری در دانشگاهها ایفا کند و به پیشرفت واقعی منجر شود.
در بخش دیگری از این مراسم، سید حجتالحق حسینی، پژوهشگر برجسته و نویسنده کتاب «کتابشناسی اختصاصی غزه»، به ارائه جزئیات این اثر ارزشمند پرداخت و بر اهمیت پژوهش در افزایش آگاهی عمومی درباره مسئله غزه و جریان مقاومت تأکید کرد. وی اعلام کرد که این کتاب سال گذشته با ۴۴۴ مدخل و به ۱۴ زبان مختلف منتشر شده و از مرحله تحقیق فراتر رفته و به مرحله تأثیرگذاری اجتماعی رسیده است.
حسینی غزه را شهری با سابقه تمدنی بیش از پنج هزار ساله توصیف کرد و آن را یکی از غنیترین و فرهنگیترین نقاط جهان اسلام دانست. به گفته وی، حدود ۱۲۰۰ پایاننامه دکتری درباره غزه نوشته شده و بیش از هزار کتاب به زبانهای مختلف در این زمینه وجود دارد. این پژوهشگر معتقد است که هرچه شناخت جامعه از غزه عمیقتر شود، دلایل دشمنی شدید رژیم صهیونیستی با مردم این منطقه بهتر درک میگردد. وی غزه را دارای بالاترین سطح علما، حافظان قرآن و سازمانهای آموزشی و پژوهشی در جهان اسلام دانست و گفت که چنین ظرفیتی در نقاط کمی از جهان اسلام دیده میشود.
این پژوهشگر با اشاره به جنبه بینالمللی کار خود، توضیح داد که هدف اصلی کتاب، ارتقای آگاهی عمومی و تبیین عظمت تاریخی و فرهنگی غزه بوده است. موفقیت این پروژه را مدیون همکاری ۱۴ پژوهشگر از ۱۰ کشور مختلف دانست که آن را به یک کار علمی واقعی بینالمللی تبدیل کرد. حسینی در پایان تأکید کرد که پژوهشهایی مانند این میتواند پیوند عمیقتری بین مردم و مسئله غزه ایجاد کند و درک آگاهانهتر و مردمیتری از مقاومت را در جامعه گسترش دهد.
مراسم روز پژوهش در دانشگاه جامع انقلاب اسلامی، فرصتی بود تا بار دیگر بر نقش دانشگاه در تمدنسازی و همچنین اهمیت پژوهشهای فرهنگی و مقاومتی تأکید شود. سخنرانیهای این مراسم نشان داد که برای رسیدن به اهداف بلند انقلاب اسلامی، باید تحقیقات بنیادی تقویت شود، حکمرانی علم سامان یابد و پژوهشها به سمت مسائل واقعی جامعه و جهان اسلام جهتگیری کنند. این رویکرد نه تنها به پیشرفت علمی کشور کمک میکند، بلکه در تقویت آگاهی عمومی و حمایت از جریان مقاومت نیز نقش مؤثری خواهد داشت. کارشناسان معتقدند که اجرای چنین دیدگاههایی میتواند دانشگاهها را به موتور محرک تمدن نوین اسلامی تبدیل کند و نسل جوان را برای ایفای نقش پیشرو در جهان آماده سازد.