پدافند غیرعامل و تاب‌آوری زیرساخت‌ها؛ چرا صنایع به راهکارهای بومی روی آورده‌اند؟

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ در سال‌های اخیر، «پدافند غیرعامل» از یک مفهوم محدود به حوزه‌های نظامی، به یک رویکرد کلان در مدیریت زیرساخت‌های صنعتی، انرژی و خدمات حیاتی کشور تبدیل شده است. افزایش وابستگی صنایع به انرژی، تمرکز تجهیزات و آسیب‌پذیری سامانه‌های پشتیبان، موجب شده است موضوعاتی مانند تاب‌آوری، ایمنی و تداوم عملکرد، به دغدغه‌ای جدی برای مدیران صنعتی و تصمیم‌گیران تبدیل شود.

در همین چارچوب، نهمین نمایشگاه تخصصی ملی «صنایع بومی و پدافند غیرعامل» (پدکس 1404) از ۲ تا ۵ بهمن‌ماه ۱۴۰۴ در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار می‌شود؛ رویدادی که با هدف معرفی توانمندی‌های بومی، کاهش وابستگی‌های راهبردی و تقویت زیرساخت‌های حیاتی کشور شکل گرفته است.

پدافند غیرعامل در صنعت؛ تمرکز بر انرژی و تأسیسات

پدافند غیرعامل در صنعت، صرفاً به مقاوم‌سازی سازه‌ها یا حفاظت فیزیکی محدود نمی‌شود. امروز، سامانه‌های انرژی، تأسیسات گرمایشی، شبکه‌های توزیع و تجهیزات پشتیبان از مهم‌ترین نقاط آسیب‌پذیر زیرساخت‌های صنعتی به شمار می‌روند.

در بسیاری از واحدهای تولیدی، انبارهای لجستیکی و مراکز حساس:

  • سیستم‌های گرمایشی مصرف انرژی بالایی دارند
  • به تجهیزات متمرکز و حجیم وابسته‌اند
  • و در شرایط بحران، امکان حفظ عملکرد بخشی از فضا را فراهم نمی‌کنند

این چالش‌ها، دقیقاً همان جایی است که اصول پدافند غیرعامل به‌صورت عملی وارد حوزه تأسیسات و انرژی می‌شود.

نقش محاسبات مهندسی در کاهش ریسک زیرساخت‌ها

یکی از دلایل اصلی ناکارآمدی سامانه‌های گرمایشی در پروژه‌های صنعتی، نبود برآورد دقیق از نیاز واقعی فضا به گرمایش است. انتخاب سیستم‌های بیش‌ازحد بزرگ یا پرمصرف، نه‌تنها هزینه‌های بهره‌برداری را افزایش می‌دهد، بلکه سطح آسیب‌پذیری زیرساخت را نیز بالا می‌برد.

در سال‌های اخیر، استفاده از ابزارهای تحلیلی ومحاسبات دقیق بار حرارتی فضاهای صنعتی به عنوان یک پیش‌نیاز تصمیم‌گیری مهندسی، بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است؛ رویکردی که به‌ویژه در پروژه‌های مرتبط با پدافند غیرعامل، نقش مهمی در کاهش مصرف انرژی، افزایش ایمنی و حفظ تداوم عملکرد ایفا می‌کند.

نمایشگاه پدکس؛ پیوند صنعت، دانش‌بنیان‌ها و پدافند غیرعامل

نمایشگاه پدکس با همکاری سازمان پدافند غیرعامل کشور و وزارت صنعت، معدن و تجارت و با مدیریت مؤسسه «هوشمندپردازان مبین» برگزار می‌شود و بستری برای معرفی محصولات و راهکارهای بومی در حوزه‌های زیر فراهم کرده است:

  • پدافند سایبری و الکترونیکی
  • پدافند زیستی، امنیت غذایی و HSE
  • پدافند شیمیایی و پرتویی
  • پدافند کالبدی و مقاوم‌سازی زیرساخت‌ها
  • پدافند اقتصادی و زنجیره تأمین
  • صنایع بومی مرتبط با پایداری زیرساخت‌ها

در این میان، بهینه‌سازی مصرف انرژی و ایمن‌سازی سامانه‌های گرمایشی صنعتی به عنوان یکی از حلقه‌های کمتر دیده‌شده اما بسیار اثرگذار پدافند غیرعامل، جایگاه ویژه‌ای یافته است.

گرمایش تابشی؛ راهکاری همسو با اصول پدافند غیرعامل

یکی از رویکردهای نوین در تأسیسات صنعتی، استفاده از سامانه‌های گرمایش تابشی به‌جای سیستم‌های متداول هوای گرم یا موتورخانه‌ای است. این سامانه‌ها، به دلیل ماهیت عملکرد خود، مزایایی دارند که مستقیماً با الزامات پدافند غیرعامل هم‌راستا هستند، از جمله:

  • کاهش تمرکز تجهیزات و حذف موتورخانه‌های حجیم
  • کاهش ریسک حریق و نشت در فضاهای حساس
  • امکان زون‌بندی حرارتی و حفظ عملکرد بخشی از فضا در شرایط بحران
  • کاهش مصرف گاز و افزایش راندمان انرژی
  • ساده‌سازی شبکه تأسیسات و کاهش نقاط آسیب‌پذیر

به همین دلیل، در سال‌های اخیر، بسیاری از پروژه‌های صنعتی، لجستیکی و زیرساختی به سمت این راهکارها حرکت کرده‌اند.

حضور اخگرتابش در پدکس 1404؛ انتقال تجربه‌های اجرایی

در نهمین نمایشگاه پدکس، شرکت اخگرتابش به عنوان یکی از تولیدکنندگان پیشرو سامانه‌های گرمایش تابشی صنعتی و سوله‌ای حضور خواهد داشت. تمرکز این حضور، نه صرفاً معرفی محصول، بلکه ارائه تجربه‌های اجرایی و راهکارهای عملیاتی برای فضاهای بزرگ و حساس است.

اخگرتابش تاکنون در بیش از ۱۳۰۰ پروژه گرمایشی موفق در سراسر کشور مشارکت داشته و بخشی از این تجربیات را در حوزه‌هایی مانند:

  • سوله‌های صنعتی و تولیدی
  • انبارها و مراکز لجستیک
  • سالن‌های تعمیر و نگهداری تجهیزات
  • زیرساخت‌های با حساسیت تداوم انرژی

در قالب مشاوره‌های فنی و تخصصی ارائه می‌کند.

اطلاعات تکمیلی درباره جزئیات این حضور و محورهای ارائه‌شده، در گزارش‌های مرتبط با حضور اخگرتابش در نمایشگاه پدکس 1404در دسترس است.

چرا پدکس 1404 برای مدیران صنعتی اهمیت دارد؟

نمایشگاه صنایع بومی و پدافند غیرعامل، تنها یک رویداد نمایشگاهی نیست؛ بلکه محلی برای گفت‌وگوی تخصصی میان مدیران صنایع، مشاوران فنی، نهادهای اجرایی و شرکت‌های دانش‌بنیان است. در شرایطی که انرژی، ایمنی و تاب‌آوری به چالش‌های اصلی کشور تبدیل شده‌اند، بررسی راهکارهای بومی و اجرایی، اهمیتی دوچندان یافته است.

پدکس 1404 فرصتی است برای مشاهده این واقعیت که پدافند غیرعامل چگونه می‌تواند از یک مفهوم نظری، به راه‌حل‌های عملی و قابل اجرا در دل صنعت تبدیل شود.

در سال‌های اخیر، «پدافند غیرعامل» از یک مفهوم محدود به حوزه‌های نظامی، به یک رویکرد کلان در مدیریت زیرساخت‌های صنعتی، انرژی و خدمات حیاتی کشور تبدیل شده است. افزایش وابستگی صنایع به انرژی، تمرکز تجهیزات و آسیب‌پذیری سامانه‌های پشتیبان، موجب شده است موضوعاتی مانند تاب‌آوری، ایمنی و تداوم عملکرد، به دغدغه‌ای جدی برای مدیران صنعتی و تصمیم‌گیران تبدیل شود.