به گزارش شبکه اطلاع رسانی دانا، هلنا، مرسده، پارمیس و نیسا " نام هایی است که والدین حتی در دورافتاده ترین روستاهای استان اردبیل بر روی فرزندان خود می گذارند؛ نام هایی بیگانه و ناآشنا که حتی ادای آن و یا به تعبیری صدا کردن فرزند با این نام بسیار سخت است و مشکل‌تر این که با این وضع دو طرف ماجرا از این که نمی‌توانند ارتباط خوبی برقرار کنند دچار رنجش می شوند؛ به راستی مقصر کیست و این مسئله از کجا ناشی می شود؟

شکی نیست که انتخاب نام مناسب برای فرزندان نشانه فرهنگ، اعتقاد، سلیقه، سلامت و حسن انتخاب والدین است. با این حال این روزها گرایش به نام های غریب و کم کاربرد که در معرض پرسش و کنجکاوی دیگران قرار بگیرد، بسیار زیاد شده است. نام هایی که بلافاصله پس از شنیدن آن می‌پرسیم«یعنی چی»؟ متاسفانه پدر و مادرهای امروزی از این که نام فرزندشان به اصطلاح "تک" است با غروراز شاهکار! خود یاد می کنند در صورتی که همین نام در تقلیدهای سطحی فراوان و عادی می شود. نام هایی که اصلاً در فرهنگ ما معنایی ندارد مثل «النا» که معلوم نیست چه معنایی دارد. واقعیت این است که چشم و هم چشمی و مدگرایی مدت هاست به حیطه فرزندپروری ما رسوخ کرده است و بسیاری از والدین تحت تاثیر این پدیده و برای این که از دیگران عقب نمانند به نام های غربی گرایش پیدا کرده اند. گاهی نام یک چهره مقطعی مثل یک ستاره سینما یا ورزشکار انتخاب می شود که ممکن است چندی بعد در ذهن ها فراموش شود. دلیل این که بر نام های مذهبی تاکید بیشتری می شود این است که این نام ها ماندگار است، کهنه نمی شود، با مسمی‌است و الگوهای مناسبی هم در اختیار فرد قرار می دهد. بسیاری از مردم معنای نام ها را نمی دانند و اگر بدانند دیدشان نسبت به آن تغییر می‌کند. مثلا«زینب» یعنی«زینت پدر» که اسم بسیار زیبایی است و فرد با چنین اسمی ناخودآگاه احساس اعتماد به نفس می کند.

امروزه برخی پدران و مادران به جای اندیشیدن به بار ارزشی و تأثیر روانی نام در آینده و مناسبات زندگی فرزندان، به نادر بودن، تازه بودن و استثنایی بودن آن می‌اندیشند و گاه از این که در میان همسالان، همنام فرزندشان یافت نمی‌شود با تفاخر و غرور یاد می‌کنند، در حالی که ممکن است همین نام در تقلیدهای سطحی‌اندیشانه نیز فراوان و عادی شود و چه بسا در آینده نه چندان دور مشکلات عدیده ای را نیز به دنبال داشته باشد.

نفوذ فرهنگ غرب و شبکه های تلویزیونی و ماهواره ای در سال‌های اخیر باعث شده تا نام‌های شخصیت‌های سریال‌های تلویزیونی مورد توجه مردم قرار گرفته و فراوانی پیدا کند.اما خودباختگی فرهنگی و ضعف نهادهای فرهنگی برای آگاهی بخش مردم از خطرات رسوخ فرهنگ بیگانه علت تمایل والدین به انتخاب نام های بیگانه است؛ حال اگر نگاهی به نام های کودکان بیاندازیم خواهیم دید که بسیاری از اسم ها اگرچه ممکن است ظاهری ایرانی و ملی داشته باشد اما در واقع رنگ و لعاب غربی دارند.

در هر صورت سلیقه ها متفاوت است برخی پدران و مادران نام های فارسی را بر می گزینند، برخی نام های عربی و مذهبی را می پسندند، عده ای هم پا از دایره مذهب و کشور فراتر می گذارند و اسامی غیر ایرانی را می پسندند.اسم هر فردی بخش مهمی از شخصیت فرد را پی ریزی می کند در واقع یک اسم مناسب می تواند احساس آرامش به انسان بدهد.

نتوانسته ایم فرهنگ را به افراد جامعه بشناسانیم

تقی دادرس، جامعه شناس و استاد دانشگاه در خصوص گرایش خانواده ها به نامگذاری های غیر ایرانی گفت: نامگذاری کودکان پدیده ای فرهنگی است و علت اینکه برخی افراد به جای استفاده از فرهنگ بومی، دینی واعتقادی از فرهنگ بیگانه استفاده می کنند، گرایش های فردی افراد است و علت دیگر این پدیده ضعف فرهنگ ماست.

وی با بیان اینکه مسئولان فرهنگی نتوانسته اند نقاط برجسته و به عبارتی عمق محتوای فرهنگی را به افراد جامعه انتقال دهند گفت: در حقیقت ما نتوانستیم فرهنگ را به افراد جامعه بشناسانیم و این عمل خود به خود باعث شده در حوزه فرهنگی غفلت شود.*

دادرس عنوان کرد: افراد جامعه بدون اینکه شناختی از فرهنگ خودی داشته باشند، در مقابل فرهنگ بیگانه احساس خود کم‌بینی می کنند و دچار الیناسیون یا خودباختگی فرهنگی می شوند.

این جامعه شناس با بیان اینکه فرهنگ بیگانه با پر زرق و برق نشان دادن خود، افراد را مجذوب خود می کند، گفت: در اصل، فرهنگ غرب تو خالی است و از نظر محتوای فرهنگی سطحی است، لذا افرادی که به عمق متعالی فرهنگ ایرانی اسلامی پی نبرده‎اند ، قطعا فریب ظواهر فرهنگ غربی را خواهند خورد.

رسول آزاد، محقق و جامعه شناس هم در این باره گفت: بخشی از شیرین ترین لحظات دوران زندگی انسان زمانی است که برای انتخاب نام فرزندان خود صرف می کند. نامی که برای کودک بر می گزینند می تواند شخصیت فردی و اجتماعی وی را تحت تاثیر قرار دهد. چرا که نخستین آهنگ آشنا برای کودک نام اوست و اثر بسزایی در شکل گیری اندیشه و آینده او دارد.

وی افزود: نام گذاری برای کودک تاریخچه ای به قدمت حیات بشری دارد . هر جوامع به فراخور فرهنگ و فرادهش ها خود نامی را برای فرزندان خود بر می گزیند . انسان ها در چنین فضای بی اختیاری، بی هیچ شناخت چشم به جهان می گشاید و پدر و مادر و اعضای خانواده برای او نام می نهند و نوزاد در این امر بزرگ اجتماعی کوچکترین اختیاری ندارد، اما "هویت" زندگی خود را در پیوند با آن خواهد داشت و تشخیص خود را با داشتن " نام" از دیگران در می یابد. به ظاهر فرایند این امر طبیعی به نظر می رسد اما در واقع صبغه اجتماعی و فرهنگی دارد و تحقق آن در سراسر جهان بر پایه آداب و رسوم و فرهنگ و پاره فرهنگ های اقوام و ملل شکل می گیرد.

این محقق و پژوهشگر تصریح کرد: در تاریخ ایران و در گذشته ای نه چندان دور ، معمولاً در شب تولد نوزاد که جشن سب نشینی بر پا بود همه اقوام بخصوص پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها و سران خانواده گرد هم می آمدند و با تبادل نظر نامی را برمی گزیدند و در حاشیه قرآن ، دیوان حافظ و یا هر کتاب ارزشمند دیگری همراه با سال ، ماه و روز و ساعت تولد نوزاد ثبت می کردند. مواقعی که اتفاق نظر بر اسامی پیشنهادی نبود نامگذاری با رای گیری به سرانجام می رسید. در بعضی خانواده ها انتخاب نام فرزند تازه وارد بر عهده فامیل ( مادر بزرگ، پدر بزرگ، عمو، خاله ، عمه یا دایی) گذاشته می شد و گاهی نامگذاری با استفاده از قرآن یا با تفعل بر دیوان حافظ صورت می گرفت.

وی گفت: مع الوصف، مراسم زایمان و تولد نوزاد و چگونگی نامگذاری و ارزشمندی معنوی آن ، با آیین های برخاسته از فرهنگ و دیانت جامعه و عناصر آرمانی و معنوی قشرهای گوناگون اجتماعی پیوند داشته و در جامعه های بزرگ و ملت های تاریخی همانند ایران در هر منطقه و نزد هر قومی ویژگیهایی پیدا کرده بود و همزمان همسانیها و همانندیهایی نیز در کل جامعه چشمگیر شده که نشانه یگانگی و وحدت ملی و فرهنگی به شمار می آمده و این خود باعث می شد که کودک پس از بزرگ شدن دارای هویت مشخص بوده و خود را جزیی از حیات اجتماعی کل دانسته و ملزم به رعایت اصول و هنجارهای اجتماعی بوده است.

رسول آزاد افزود: نگاهی به فرایند نامگذاری نوزادان در عصر جدید و دنیای مدرن امروزی حاکی از آن است که امروزه نامگذاری دیگر نه یک امر یا عمل اجتماعی و فرهنگی ، بلکه شدیداً تحت تاثیر اندیشه های فردگرایانه و خودخواهانه غربی قرار گرفته است . بر این اساس ، امروزه با اسامی کودکانی مواجه هستیم که که هیچ نشانی از هویت فرهنگی و اجتماعی جامعه خود نداشته و به نوعی تافته ای جدا بافته شده اند و بیشتر به نظر می رسد که در گزینش آن ها نوعی تقلید نه حکیمانه بلکه کورکورانه از فرهنگ جوامع دیگر بالأخص غرب تاثیر گذار بوده است.پذیرش فرهنگی و گرایش به فرهنگ بیگانه در انتخاب نام ، جریانی است که بسیاری از جوامع با آن مواجه بوده و دلایل این امر را می توان از دیدگاههای مختلفی مورد بررسی قرار داد.عمده ترین رویکرد جامعه شناختی این امر به نقش عوامل ساختاری نظام اجتماعی در انحراف از الگو و قواعد فرهنگ خودی و گرایش آن ها به الگوهای غربی اشاره می کند.رویکرد روانشناختی ، یک سری نارسایی ها و اختلالات روانی ، کمبودها و محرومیت ها را زمینه ساز این انحراف می داند.

وی مهمترین دلایل گرایش خانواده ها به فرهنگ غربی در انتخاب نام را این گونه برشمرد: این افراد ، هماهنگی و تقلید در نام گذاری را نشانه روشنفکری و مایه سربلندی و افتخار خود می پندارند. اینان به قوانین ، سنن دینی، آداب رسوم ملی، عواطف و احساسات خانوادگی،معیارهای اخلاقی و اجتماعی خویش بی اعتنا یا لااقل کم اعتنا هستند و عملاً آن را نادیده می گیرند و برعکس راه و روش غربی را مهم و شایان توجه می شمارند. و به هر کاری که رنگ اروپایی داشته باشد ابراز علاقه می کنند.

به گفته وی خودباختگی روحی نیز از جمله عواملی است که می تواند آدمی را به پیروی ناآگاهانه و تقلیدهای کورکورانه واردار سازد. افراد بالغ و عاقل و تحصیلکرده گاهی آنچنان به عظمت و بزرگی کسی معتقد می شوند، که مسخر و مقهور وی می گردند و با تمام وجود مجذوب و مسحورش می شوند . همواره به او می اندیشند ، در گفتار و رفتارش دقت می کنند و تا جائیکه بتوانند آگاهانه و با توجه ، کارهایش را سرمشق خود قرار می دهند و از آن ها تقلید می کنند.

مسئله بعدی غرب زدگی است. در عصر ما کشورهای در حال توسعه آگاهانه و ناخودآگاه تحت تاثیر شدید جهان غرب قرار گرفته و اغلب در مقابل سلطه علمی و قدرت صنعتی مغرب زمین خود باخته و مرعوب شده اند ، استقلال فکری خود را از دست داده و شخصیت معنوی خویش فراموش کرده اند. مسائل را از دیدگاه غرب می بینند،نیک و بد را با معیارهای غرب می سنجند و به رفتار غربیان چشم دوخته و به گفتارشان گوش فرا داشته و از اعمال و روش های آنان حتی نام آن ها پیروی می کنند.

هوس و مد نیز عامل موثر دیگری در گرایش افراد به الگوهای غربی در نامگذاری می باشند که در اصطلاح امروز جامعه ما به "کلاس" یا با کلاس" بودن تعبیر می شود.بسیاری از افراد تصور می کنند که اگر به شیوه ای متفاوت عمل کنند و یا نام جدیدی داشته باشند ، ممکن است پایگاه بهتری به دست آورند. هوس یا رسم دروغین به تغییر زودگذر در رفتار اطلاق می شود. به تعبیری دیگر مد اجتماعی پر شور و زودگذ را هوس اجتماعی می گویند. هوس به سرعت پا می گیرد ، به اوج خود می رسد و به سرعت افول می کند.

این محقق و جامعه شناس این گونه نتیجه گیری می کند : غریزه تقلید، مانند سایر غرایز به قضاء حکیمانه خداوند و بر اساس مصلحت و ضرورت زندگی در وجود بشر آفریده شده است. اگر این غریزه در مجاری صحیح مورد استفاده قرار گیرد ، باعث رفاه زندگی و مایه سعادت و کمال انسان خواهد شد و بر عکس اگر در مسیر ناصحیح و در راه اقتباس روش های نادرست اعمال شود موجبات تیره روزی بشر را فراهم می آورد.تقلید از الگوهای غربی و تسلیم محض شدن در مقابل عظمت ظاهری غرب و اطاعت کورکورانه از آن ها که نظیر آن در نامگذاری فرزندانمان به سبک و سیاق غربی نمود پیدا می کند مصداق کلام گهر بار مولای متقیان حضرت علی (ع) است که فرمودند کسی که گذشته خوب خود را با رفتار تازه خویش محکم و استوار نسازد پیشینیان خود را زشت و ننگین نموده و به فرزندان و آیندگان خویش نیز خیانت کرده است.

در حالی که عبداله امینی مدیرکل ثبت احوال استان اردبیل، بیشترین فراوانی نام گذاری در این استان در سال 91 مربوط به نام های مذهبی امیرعلی با 746 مورد و زهرا با 734 فاطمه با 492 مورد و ابوالفضل با 513 مورد اعلام کرده و این بیانگر اعتقادات عمیق در خانواده هاست اما گرایش برخی از پدران و مادران در سال های اخیر به نام های بیگانه در استان اردبیل نیازمند توجه ویژه متولیان فرهنگی به این امر مهم است.

منبع:سبلانه

انتهای پیام/