به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا به نقل از اترک نیوز ، یمَن کشوری عربی در جنوب غربی آسیا و در جنوب شبه جزیره عربستان واقع در خاورمیانه و پایتخت آن شهر صنعا است. حدود ۵۲۷٬۹۶۸ کیلومتر مربع گستردگی دارد و دارای دو ساحل مهم است، ساحلی غربی در کرانهٔ دریای سرخ و ساحلی جنوبی در کرانهٔ دریای عرب، همچنین دارای چند جزیره‌است که مهم‌ترین آنها جزیره سقطره در دریای عرب و جزیره حنیش در دریای سرخ است.

منطقه یمن در سال ۱۷۵۰ در قلمروی حکومت عثمانی قرار گرفت. با سقوط امپراتوری عثمانی در پایان جنگ جهانی اول یمن به سرپرستی بریتانیا درآمد و در سال ۱۹۲۲ به استقلال دست یافت. در گذشته حکومت یمن در دست امیری ملقب به «امام یمن» بود که شخصاً کشور را اداره می‌کرد. از سال ۱۹۶۲ حکومت یمن به جمهوری تبدیل شد در این سال عبدالناصر با استقرار ۶۰٬۰۰۰ نیروی مصری در یمن، حکومت را از زیدی‌ها گرفت و به طرفداران خود سپرد.
 این کشور تا قبل از سال ۱۹۹۰ میلادی دو کشور متجاور بوده به نام‌های: جمهوری عربی یمن (یمن شمالی) و جمهوری دمکراتیک یمن (یمن جنوبی). در سال ۱۹۹۰ طی پیمانی این دو کشور با هم متحد شدند و جمهوری یمن بوجود آمد.
«علی عبدالله صالح» در سال ۱۹۹۰ و پس از آنکه ۱۲ سال ریاست جمهوری یمن شمالی را در اختیار داشت با اتحاد دو بخش شمالی و جنوبی یمن رئیس جمهور یمن متحد است. از سال‌های میانی دهه ۲۰۰۰ که عبدالله صالح با ایالات متحده آمریکا و عربستان سعودی قراردادهایی به امضا رساند درگیری با شیعیان یمن که حدود 42 درصد جمعیت این کشور را تشکیل می دهد شروع شد.
درگیری دولت یمن با شیعیان از سال 2004 شروع شد که پیمان صلحی میان دو طرف امضا شد که هرگز بدان عمل نشد. سال بعد با میانجی‌گری قطر، دیداری میان نمایندگان دو طرف در دوحه برای انجام مقدمات پیمانی دیگر شکل گرفت. در اوت ۲۰۰۹، علی عبدالله صالح رئیس جمهور یمن اعلام کرد مبارزان شیعه مایل به برقراری آرامش نیستند و بدین ترتیب درگیری‌ها را از سر گرفت.
درجریان درگیری‌های سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۹ میلادی نزدیک‌به ۴۰۰۰ تن از نیروهای دوطرف کشته و بنا بر گزارش کمیساریای عالی سازمان ملل متحد بیش از ۲۰۰٬۰۰۰ نفر آواره شده‌اند.
در این میان عربستان سعودی در این درگیری‌ها نقش پررنگی دارد. برخی این موضوع که یمن فقیرترین کشور عرب و از ده کشور فقیر دنیاست، دلیلی برای نقش دیگر کشورها از جمله عربستان در این درگیری‌ها می‌داند.
این درگیری ها که ریشه در شرایط سیاسی -اجتماعی این کشور دارد، با الگو گرفتن از قیام مردم تونس و مصر وارد مرحله حساس و تاثیرگذاری شد و مردم شعار برکناری علی عبدالله صالح را سر دادند. دولت عبدالله صالح با استفاده از تمامی ابزارهای ممکن به دنبال تثبیت وضعیت خود در یمن شد و با بهره گیری از حمایت برخی کشورهای خارجی با شیعیان «الحوثی» به مبارزه پرداخت.
درگیری های نظامی با گروه های مبارز شیعی، شش جنگ تمام عیار با رزمندگان الحوثی را به همراه داشته، رویارویی با انتفاضه مردم سرزمین های جنوبی یمن و خطرات ناشی از فعالیت های شدید وهابیت در این کشور در کنار نارضایتی شدید مردم از اوضاع سیاسی، اجتماعی و به خصوص اقتصادی مهمترین متغیرهای است که باعث فضای چالش زا برای نظام سیاسی این کشورشد.
اعتراضات سراسری در یمن علیه حکومت یمن و رئیس‌جمهور منجر به این شد که علی عبدالله صالح از ۱۴ ژانویه ۲۰۱۱ میلادی، اصلاحات در این کشور آغاز کند اما در روزهای پایانی ژانویه ۲۰۱۱ میلادی (حدود ۲۷ ژانویه) مخالفین خواستار کناره‌گیری رئیس‌جمهوری این کشور از قدرت شده‌اند؛ و در ۳ فوریه (روز خشم) اعتراضات مخالفین به اوج رسید که با برخوردهای خونین و خشونت‌آمیز حاکمیت با مردم معترض روبرو شده‌است. شدیدترین برخورد در ۱۸ مارس (جمعه خونین) بود که ۵۰ کشته و ۲۴۰ مجروح داشت. بدنبال آن افرادی از نیروهای دولتی و نظامی به مخالفین پیوستند و تعدادی از سفرای یمن در کشورهای مختلف برکناری خود را اعلام کردند و یکی از استانها یمن (السعده) به کنترل مخالفین درآمد. در ۲۲ مارس زمزمه درخواست پناهندگی علی عبدالله صالح به عربستان در خبرها بگوش رسید.

در ۱۴ خرداد ۱۳۹۰ برابر با ۴ ژوئن ۲۰۱۱ علی عبدالله صالح پس از مجروح شدن با ۵ مقام بلندپایه روانه عربستان شد ومنصور هادی معاون او طی همه‌پرسی‌ای برای دورهٔ انتقالی به قدرت رسید. در سال ۱۳۹۲ (۲۰۱۳-۱۴ میلادی) زیر نظر هادی و با حضور گروه‌های سیاسی یمن از جمله حوثی‌ها کنفرانس گفتگوی ملی یمن برگزار شد که طی آن سندی به توافق تشکل‌های یمنی رسیدولی نتایج این گفتگوها اجرایی نشد.
اعتراضات گاه‌وبیگاه ادامه داشت تا اینکه قیام مردمی در پی افزایش قیمت سوخت در یمن در اوایل مرداد ۱۳۹۳ (اواخر ژوئیه و اوایل اوت ۲۰۱۴ میلادی) کلید خورد. مردم به ویژه شیعیان از سراسر یمن به صنعا آمدند و تحصن کردند تا جایی که بزگترین تظاهرات تا آن روز در ۲۷ مرداد (۱۸ اوت) به دعوت عبدالملک حوثی رهبر انصارالله در صنعا برگزار شد. حوثی‌ها که بدنهٔ اصلی معترضان را تشکیل می‌دهند برای پایان اعتراضات سه شرط گذاشته‌بودند: ۱-لغو دستور آزادسازی حامل‌های سوخت، ۲- اجرای نتایج کنفرانس گفتگوی ملی، ۳- سرنگونی دولت که آن را فاسد می‌خواندند. با ادامهٔ قیام مردمی کمیته‌های انقلابی در پی اختلافات و درگیری در ۳۰ شهریور (۲۱ سپتامبر) صنعا را تصرف کردند و منصور هادی به توافق با انصارالله تن درداد و با خواسته‌های آنان موافقت کرد دولت جدید یمن با مشارکت گروه‌های سیاسی یمن تشکیل شد.
منصور هادی روز ۲۱ فوریه ۲۰۱۵ هنگامی که نگهبانانش خواب بوده‌اند کاخ ریاست جمهوری خود را در صنعا ترک کرده و وارد منطقه «خوز مکسر» در عدن شد.
رئیس‌جمهور مستعفی و فراری به عدن خواستار دخالت نیروی سپر جزیره ارگان نظامی شورای همکاری خلیج فارس به سرکردگی عربستان در یمن شد تا بتواند دوباره کشور را در دست بگیرد.
دولت عربستان در سال های اخیر به دقت تحولات داخلی یمن را دنبال می کرد و از کوچکترین اتفاق داخلی در آن کشور غافل نبود. آل سعود از زمان شکل گیری جنبش شیعیان صعده و متحد شدن قبایل شیعه در استان های صعده و آل عمران با ظرافت بیشتری این تحولات را پی گیری کرده است.
از دیدگاه آل سعود، شیعیان صعده خطر بالقوه ای برای وهابیت به شمار می روند، به خصوص اینکه مانع بزرگی برای گسترش تفکرات آنها در خاک یمن هستند.
علاوه بر این، خاک یمن، مأمن مطمئنی برای مخالفان سیاست وهابی گری رژیم آل سعود به شمار می رود که عربستان نیز از این گزینه با تمسک به بهانه القاعده به یمن حمله کرده است.
این اقدام نظامی عربستان از آن جهت می تواند باشد که این رژیم احساس می کند استان های شیعه نشین «جازان» و «الشرقیه» در مجاورت مرز یمن قرار دارند با یمن متحد شوند. کارشناسان امنیتی منطقه نیز بر این اعتقاد هستند که پس از اینکه دولت عربستان با دخالت های مستقیم برای سرکوب الحوثی ها از طریق دولت مرکزی یمن به نتیجه ای نرسید، خود دست به کار شد و با همه توان و قوا به خاک آن کشور لشکرکشی کرد.
عادل الجبیر، سفیر عربستان سعودی در آمریکا، در یک نشست خبری در واشنگتن آغاز جنگ علیه یمن را اعلام کرده و ادعا کرد عملیات هوایی آن کشور در یمن، برای بازگرداندن قدرت به دولت برکنار شده آن به دست مبارزان حوثی است. الجبیر گفت: «هدف از این عملیات دفاع از این دولت مشروع است».
قطر، کویت، بحرین، امارات به همراه عربستان سعودی در بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند آنها «تصمیم گرفته اند تا به درخواست منصور هادی برای مقابله با تهاجم جنبش حوثی ها پاسخ دهند.» این بیانیه که خبرگزاری عربستان سعودی آن را منتشر کرد تمامی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به استثنای عمان را در بر می گیرد.
انتهای پیام/ش