به گزارش شبکه اطلاع رسانی دانا، جاوید قرباناوغلی، مدیرکل پیشین وزارت خارجه در روزنامه شرق نوشت:
, شبکه اطلاع رسانی دانا,مذاکرات هفته گذشته تیم هستهای کشورمان با شش قدرت جهان موسوم به 1+5 به مرحلهای حساس رسیده است. حضور غیرمترقبه جان کری وزیر خارجه آمریکا در دومین روز مذاکرات، سفر تقریبا شتابزده وزرای خارجه سه کشور اروپایی به ژنو و فریادهای خشمگینانه رییس دولت رژیم صهیونیستی جملگی از «پیشرفت قابل ملاحظهای» در مذاکرات حکایت میکرد.
,رژیم صهیونیستی از زبان نخستوزیر خود با صریحترین لهجه به مخالفت با توافق احتمالی برخاسته و موضع خود را بهطور کاملا روشن بیان کرد: «این توافقی بسیار بد است و اسراییل بهشدت آن را رد میکند.»
,فضای مثبت و دور از انتظار مذاکرات، با مداخله و مطالبه لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه که در حکم ترمزی در دستیابی به توافق نهایی در گام اول از سه گام بسته پیشنهادی بود، موجب شد تا طرفین بر از سرگیری دور جدید مذاکرات در روز 29 آبان (20 نوامبر) توافق کنند.
,درباره موضع فرانسه دو دیدگاه کاملا متفاوت مطرح شده است؛ دیدگاه اول این موضع را هماهنگ با دیگر شرکای غربی این کشور و بهخصوص آمریکا تبیین کرده و بر این اعتقاد است که «نقش منفی فرانسه» نوعی تقسیم کار در تیم مقابل است.
,بر اساس این تحلیل چون آمریکا نمیخواست (و یا به دلیل فضای جدید در روابطش با ایران نمیتوانست) موضعی مخالف اتخاذ کند بنابراین، این نقش را به شریک غربی خود فرانسه واگذار کرده است. دیدگاه دیگر موضع پاریس در بحران سوریه از یکسو و فشارهای اسراییل و عربستان به فرانسه تبیین میکند.
,بر اساس این تحلیل فرانسه به دلیل نقش تاریخی خود در سوریه و لبنان انتظارات بیشتری از آمریکا برای اتخاذ موضع تندتری درباره رژیم اسد داشت که محقق نشد و اوباما باوجود همه وعدههای خود در توسل به اقدام نظامی در شرایط عبور دمشق از «خط قرمزی» که او مشخص کرده بود هیچ اقدامی در تنبیه سوریه نکرد.
,اسراییل نیز پس از آنکه از فشار به واشنگتن برای عدمتوافق با تهران طرفی نبست، راهبرد خود را از طریق فرانسه پیش برد. مخالفت ریاض با پیشرفت در مذاکرات هستهای و نزدیکی تهران - واشنگتن نوعی همسویی ناخواسته بین ریاض و تلآویو در فشار به فرانسه را در پی داشت.
,بدون اینکه دچار خوشبینی شده باشیم باید اذعان کرد انتقاد مشترک وزرای خارجه آمریکا و انگلیس از موضع فرانسه و همچنین موضع رژیم صهیونیستی نشان از مقرون به صحت بودن تحلیل دوم دارد.
,اظهارات کاملا مسوولانه دکتر ظریف وزیر خارجه و مذاکرهکننده ارشد کشورمان درباره نتایج مذاکرات ژنو، تاکید مجددی بر رویکرد مثبت ایران در دور جدید مذاکرات بود. ظریف از «فضای بسیار محترمانه مذاکرات» و امکان رسیدن به توافق سخن گفت.
,نکتهای که جان کری و ویلیام هیگ همتایان آمریکایی و انگلیسی او با تعابیر دیگری آن را بیان کردند. اظهارات صریح هیگ که گفته است: «مذاکرات انجامشده در ژنو پیشرفتهای زیادی داشت و همه طرفها را به هم نزدیک کرد و موجب شد تا در آستانه رسیدن به یک توافق بزرگ باشیم» و همچنین سخنان جان کری مبنی بر اینکه: «توافق دستیافتنی است.» با وجود انتقاد هر دو وزیر غربی از موضع فرانسه، دکتر ظریف با بیانی کاملا دیپلماتیک و محترمانه بدون ذکر نام فرانسه از موضع این کشور انتقاد کرد و ترجیح داد «حل اختلاف در اردوگاه کشورهای غرب» را به خود آنان واگذار کند.
,بهطور طبیعی در فاصله زمانی تا دور جدید مذاکرات، تحرکات دیپلماتیک مخالفان پیشرفت در مذاکرات و توافق طرفین با شدت دنبال خواهد شد. آیپک لابی نیرومند و تاثیرگذار اسراییل در آمریکا و دیگر گروههای دیگر تندرو در داخل آمریکا بیشترین فشار را به سنا وارد خواهند کرد تا با تصویب تحریمهای جدید، بر فضای مذاکرات تاثیر گذاشته و ایران را به اتخاذ موضعی تند وادار کنند.
,اسراییل مطمئن است هر گامی از سوی سنا، مخالفان توافق در ایران را فعال خواهد کرد تا با انگیزه بیشتری دولت و تیم مذاکرهکننده را مورد تهاجم قرار دهند. تردیدی نیست که مذاکرات هستهای از پیچیدگی، ظرافت و حساسیتهای فوقالعادهای برخوردار است و نمیتوان انتظار داشت پروندهای که قدمتی 10ساله دارد و رویکردهای ناصواب گذشته، با یک یا حتی چند دور مذاکره به سرانجام رسد. مهم در این مرحله قرارگرفتن این قطار در ریلهایی است که قبلا از آن خارج شده است.
,این کاری است که تیم جدید هستهای با سرپرستی دکتر ظریف و هدایت و حمایت دولت و رهبری آن را به ثمر رسانده است. بر این باورم که در یک ارزیابی گذرا میتوان گفت دیپلماسی دولت و تیم جدید مذاکرهکننده هستهای تاکنون با موفقیت نسبی روبهرو بوده و توانسته است دو دستاورد بزرگ را نصیب کشورمان کند.
,«تغییر کاملا محسوس فضای بینالمللی به نفع ایران» اولین دستاورد مذاکرات و رویکرد دولت یازدهم است. مقایسهای گذرا بین شرایط و جایگاه کنونی کشورمان در جهان با آخرین ماههای دولت گذشته گواه این مدعاست. اما دستاورد مهمتر «ترکبرداشتن اجماع کشورهای غرب» در مقابل ایران در مذاکرات هستهای است. هنر بزرگ تیم جدید هستهای کشورمان در به همریختن اجماع جهانی این بود که آنان با پایبندی به همه خطوط قرمز نظام این کارزار دیپلماتیک را مدیریت کردند.
,انتهای پیام
]