به گزارش خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ فصل امتحانات آغاز و دانش آموزان سخت در حال تلاش هستند، در واقع استرس قبل از امتحان یکی از دغدغه‌هایی است که دانش آموزان همیشه با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
انواع استرس موقع امتحان
الف) استرس تسهیل کننده یا تسریع کننده (طبیعی): وقتی استرس امتحان، در حد متوسط باشه (نه خیلی کم و نه خیلی زیاد) موجب تلاش بیشتر دانش آموز برای کسب موفقیت می‌شود و دانش آموزان نتیجه بهتری را کسب می کنند. به این اندازه از استرس، استرس تسهیل کننده یا تسریع کننده گفته می‌شود. استرس طبیعی، به دانش آموز کمک می‌کند تا به موقع شروع به مطالعه برای امتحان کنه و سر جلسه امتحان به راحتی مطالب رو به یاد بیاورد و عملکرد خوبی داشته باشد. بنابراین، اگر اضطراب امتحان، باعث نمی‌شود احساس ناتوانی کنید و بالعکس.
ب) استرس ناتوان کننده (غیر طبیعی): استرس ناتوان کننده دلهره و تشویش شدیدی است که یا خود دانش آموز این استرس رو دارد یا اطرافیان آن را در وجود دانش آموز تشدید می‌کنند. اضطراب شدید اثر منفی روی عملکرد فرد می گذارد،چرا که با متأثر و درگیر کردن ذهن، زمینه فراموشی‌های زودگذر و خطاهای ادراکی رو فراهم می‌کند. دانش آموزانی که اضطراب شدید و غیر طبیعی دارند، نمی‌توانند سر جلسه امتحان مطالب رو به راحتی به یاد بیاورند و سوالات رو حل کنند. در واقع، یک علت فراموشی مطالب موقع امتحان، همین استرس شدید است.
در ادامه این گزارش به سراغ مریم رضایی مشاور تحصیلی رفته‌ایم و با وی درباره راهکارهای کاهش استرس در فصل امتحانات گفتگویی ترتیب داده‌ایم که در ادامه می آید.
این کارشناس مشاوره تحصیلی در گفتگویی با اشاره به اینکه برای موفقیت در هر کاری دو عامل مهم انتخاب راه و روش درست و اعتماد به نفس موثر است، اظهار داشت: اضطراب نوعی احساس ناخوشایند، همراه با نگرانی، دلواپسی و تشویش خاطر به علتی نامشخص در فرد است که از علائم آن به تپش قلب، تنگی‌نفس، سرگیجه، نفس‌نفس زدن، عرق کردن، سرد شدن و لرزش دست و پا، تهوع و سردرد می‌توان اشاره کرد.
رضایی افزود: البته وجود اندکی اضطراب، طبیعی است، اما به طور کلی عوامل درونی و خارجی، عواملی هستند که موجب بروز اضطراب در شب‌های امتحان می‌شوند.
وی تصریح کرد: مطالعه بدون برنامه‌ریزی، پایین بودن اعتماد به نفس یا خودباوری، ضعیف بودن پایه درسی فرد و روش‌های نادرست مطالعه از عوامل درونی و وضع خانواده و معلمان مدرسه، برخی شیوه‌های آموزشی مدارس، دوستان و همکلاسی‌ها، از عوامل خارجی است.
این مشاوره در ادامه با تأکید بر اینکه والدین نقشی کلیدی در اضطراب شب‌های امتحان فرزندان خود دارند، یادآور شد: انتظارات بیش از حد، مقایسه با دانش‌آموزان دیگر، تهدید برای دریافت نمره موردنظر، تأثیر زیادی بر بروز اضطراب در دانش‌آموز دارد.
رضایی بیان داشت: سختگیری و حساسیت‌های بیش از حد معلمان برای بالا بردن حد نصاب نمره قبولی کلاس و ترساندن دانش‌آموزان از امکان طرح سوال‌های عجیب و غریب در امتحان نیز می‌تواند به افزایش استرس شب امتحان بیفزاید.
رضایی اضافه کرد: تماس‌های تلفنی برخی از همکلاسی‌ها با یکدیگر در شب امتحان و رد و بدل کردن صحبت‌هایی از این دست که «چقدر خواندی»، «من یک دور خوانده‌ام»، یا بالعکس «هنوز وقت داریم»، «من هنوز شروع نکرده‌ام به خواندن» هر دو می‌تواند مخرب و استرس‌زا باشد.
این مشاوره تحصیلی در ادامه راهکارهای هر چه بهتر پشت سر گذاشتن امتحانات بدون استرس را اینگونه بیان کرد:
-در آغاز کار اگر به مطالعه بی میل هستید سعی کنید اشتیاق به آن را در خود تقویت کنید برای این کار کتابتان را به چند بخش تقسیم کرده و هر روز بخشی را مطالعه کنید انباشته کردن درس‌ها برای شب امتحان باعث ایجاد استرس و اضطراب در شما شده و نتیجه دلخواه عاید نخواهد شد.
-در روزهای امتحان بیشتر مواظب سلامت جسمانی خود بوده و تغذیه مناسب نیز داشته باشید چون عقل سالم در بدن سالم است خوردن خرما با شیر ، میوه جات تازه و.... بسیار مفید است.
-به اندازه نیاز بخوابید و مطالعه را صبح زود و بعد از صرف صبحانه آغاز کنید چون بدن و ذهن شما کاملآ آماده یاد گیری است.
- محیطی مناسب، سالم، آرام برای مطالعه داشته باشید تا قدرت تمرکز و یاد گیریتان افزایش یابد.
-ساعات مطالعه خود را روزانه و به مرور افزایش دهید.
-حین مطالعه فرصتی را برای استراحت به ذهن بدهید معمولآ هر یک ساعت یک ربع استراحت کافی است.
-عوامل مخل در یادگیری از قبیل تلویزیون، بازی‌های کامپیوتری، و... را به حد اقل رسانده یا کلآ حذف کنید.
- از شیوه بحث گروهی( پرسش و پاسخ) در یادگیری استفاده کنید.
- اگر حین امتحانات وقت اضافی برای یک درس دارید کتب سخت دیگر را نیز مطالعه کنید.
- از مطالب مشکل و سخت یادداشت بردارید و آنها را چند ساعت قبل از امتحان مطالعه کنید.
بیشتر بخوانید:
راهکارهایی برای کاهش استرس دانش‌آموزان در شب قبل امتحان
نقش والدین در کاهش اضطراب دوران امتحانات/تشدید اضطراب درونی دانش آموز با سخت گیری والدین