پیشینه ی تاریخی و معرفی شهرستان مبارکه
[

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا به نقل از مبارکه نا، این گزارش خبری بیشینه ی تاریخی، مذهبی و معرفی و تقسیمات شهرستان مبارکه است.

, شبکه اطلاع رسانی راه دانا,  به نقل از , مبارکه نا, ، این گزارش خبری بیشینه ی تاریخی، مذهبی و معرفی و تقسیمات شهرستان مبارکه است.,

پیشینه تاریخی:

, پیشینه تاریخی:,

در سالنامه ای که در سال ۱۳۳۹ شمسی از طرف اداره فرهنگ لنجان علیا ( مبارکه) منتشر گردیده دربارة‌ تاریخ بنای مبارکه چنین آمده است . بنای این قصبه در عهد شاه عباس شروع شده و از بانوان صفویه مریم بیگم عمه شاه عباس در آبادی آن کوشیده و دیگر از بانوان نیز در تعمیر آن ذی مدخل بوده اند در ابتدا نام آن امین آباد بوده مبارک نام غلام مریم بیگم زوجه احمد خان گیلانی چون مامور آبادی بانوی خود گردید استخاره از قرآن نمودآیه ( من شاطی الواد الایمن فی البقعه المبارکه ) آمده از این روی مبارکه نام نهاده شد .

کتیبه تختگاه ( دوره شاه آبادی ) بارچان حاکی ازآن است که شاهان صفوی از منطقه برای شکار و اقامت استفاده می نموده اند . این منطقه در زمان شاه صفی ( ششمین پادشاه صفوی ) شکارگاه بوده و قنات و قلعه ای بنام " قلعه شکار" ( صفی آباد ) در آن احداث شده که اولین اثر انسانی بازمانده در آن است . آثار این قلعه تا چندین سال پیش وجود داشته و پیرمردان محلی از قول پدرشان ذکر می کنند که حدود ۱۳۹ سال پیش ، ستونهای سنگی قلعه مذکور برای ساختن حمامی بکار رفته است و بنام حمام نو هنوز باقی است و واجد ارزش نگاهداری می باشد . آسیاب مبارکه نیز دارای قدمت است.

,
,
,

مبارکه در گذشته دارای قلعه های مشهوردیگری همچون قلعه ابراهیم آباد ، قلعه شاهزاده ، قلعه جنت آباد ، قلعه باقر آباد ، قلعه علی آباد ، قلعه نقی آباد، قلعه کمال آباد و مزرعه نصیر آباد بوده که متاسفانه بعد از سلطة افغانها بر اصفهان بر اثر هجوم آنان تخریب گشته و فقط قلعه سلیمان آباد باقی مانده که دارای برج و با روی محکمی بوده و امکان حملة افغانها به آن وجود نداشته است.

مبارکه به علت سرسبزی و خرمی و وجود چشمه سارهایی در اطرافش ییلاق عشایر بوده و در دوره قاجاریه بالا خص در طی حاکمیت ظل السلطان بر اصفهان مورد توجه بوده است . زندان ظل السلطان در اکبر آباد یکی از عناصر تاریخی بشمار می آید.

,
,
,

بطور کلی آثار باقی مانده در منطقه علیرغم وجود قلعه های متعدد نوشته بر سنگ قبر امامزاده هاآسیابها و دیگر آثار به زمان های دور مرتبط نمی شود ولی وجود طبیعت سرشار از زیبایی ولطافت زاینده رود نشانه سابقه بسیار طولانی منطقه است و پیدایش مزارع و آبادیها و مکان های جمعیتی همزمان با قدمت طبیعت منطقه می تواند باشد .
 

,
,

تقسیمات شهرستان:

, تقسیمات شهرستان:,

شهرستان مبارکه دارای دو بخش مرکزی و گرکن جنوبی و پنج شهر به نامهای مبارکه، طالخونچه، کرکوند، دیزیچه و زیبا شهر و همچنین شهر جدید مجلسی است . تعداد دهستانها برابر ۵ بوده و به نامهای گرکن جنوبی ، نور آباد ، طالخونچه ، دیزیچه و کرکوند شناخته می شوند . تعداد آبادیهای دارای سکنه شهرستان ۸۵ و تعداد روستاها ۲۴ و رقم آبادیهای بدون سکنه آن نیز معادل ۳۵۸ است . بخش عمده آبادیهای شهرستان و هم چنین جمعیت و فعالیتهای مختلف اقتصادی ، اجتماعی آن باتوجه به وجود منابع و عوامل تولید در قسمتهای شمالی شهرستان استقرار یافته است که در دهستانهای گرکن جنوبی ، نورآباد و دیزیچه واقع شده اند. 

بخش مرکزی شهرستان با وسعت تقریبی ۷۵۰ کیلو متر مربع دارای ۳ دهستان، ۸ روستا، ۴ شهر وشهر جدید مجلسی بوده و جمعیتی بالغ بر /۰۰۰/۱۱۰ نفر را در خود جای داده است .

بخش گرکن جنوبی شهرستان مبارکه دارای دو دهستان بنام گرکن جنوبی و نورآباد می باشد که از یک شهر و ۱۶ روستا تشکیل شده است. شهر زیباشهر در مرکز بخش گرکن جنوبی در سال ۱۳۸۱ از ادغام سه روستای خولنجان ، لنج و آدرگان ایجاد شده و حدود ۰۰۰/۱۰ نفر جمعیت دارد . 

دهستانهای شهرستان مبارکه:

دهستان طالخونچه : دهستان طالخونچه با جمعیتی معادل ۱۰۷۷۳ نفــر(براساس سرشماری سال ۱۳۷۵) شامل مرکز شهری ( طالخونچه ) یک شهرک جدید بنام شهرک مجلسی با جمعیتی معادل ۱۳۲۶ نفــر و چهار مرکز روستائی بنامهای لاو با جمعیت ۳۱۶ ، آبرو با جمعیت ۳۹۵ نفــر حوض ماهی با جمعیت ۵۷۳ نفــر و قلعه سفید با جمعیت ۲۱۶ نفــر می باشد .

,
,
,
,
,
,
, دهستانهای شهرستان مبارکه:,
,
,


در وضعیت موجود شهر طالخونچه برخی از خدمات روستائی واقع در دهستان را بصورت محدود ارائه می نماید و تنها مرکز سلسله مراتب بالا را از دیدگاه وزن جمعیتی در دهستان بعهده دارد . این شهر جمعیتی معادل ۹۲۷۳ نفــر دارد .

دهستان نور آباد : دهستان نور آباد در سال ۱۳۷۹ بر طبق مصوبه شماره ۵۴۵۷۴ ر ت ۲۱۲۲۷ مورخ ۲۱/۱۲/۱۳۷۸ هیئت محترم دولت از دهستان گرکن جنوبی منتزع و به مرکزیت روستای دهسرخ تاُسیس یافته است

دهستان نور آباد شامل روستای دهسرخ با جمعیت ۳۱۲۶ نفر(بر اساس سرشماری سال ۱۳۷۵) ، روستای اراضی ۱۵۰۷ نفر ،روستای اسد اباد ۴۸۴ نفر روستای اکبر اباد ۲۲۵ نفر ، روستای باغ ملک۱۵۶۵ نفر ، روستای برو زاد ۸۰۹ نفر ،روستای جوهرستان ۸۲۷ نفر ، روستای میر اباد ۲۷۵ نفر کارخانه نقش جهان ۱۷۵ نفر و منطقه صنعتی مبارکه ۱۵۳ نفر می باشد و در مجتمع صنعتی هفتم تیر ۲۵۸ نفر مرد ساکن هستند

,
,
,
,
,
,


لذا مجموعاٌ جمعیت ان در سال ۱۳۷۵ معادل ۹۴۰۹ نفر بوده است دروضعیت موجود روستای دهسرخ با جمعیت ۳۱۲۶ نفر مرکز دهستان بوده وخدمات روستا های اسدآباد ،جوهرستان ومجتمع مسکونی نقش جهان را تاُ مین می کند۰

بدیهی است این نقش با توجه به مصوبه اخیر هیئت دولت و مرکزیت روستای ده سرخ در آینده با گسترش مواجه خواهد شد ۰ بین روستا های وا قع در دهستان نور اباد هیچ یک از روستاها از لحاظ وزن جمعیتی به جز روستای ده سرخ نمی تواند واجد اهمیت باشد ۰

دهستان گرکن جنوبی : دهستان گرکن جنوبی شامل ۱۲ مرکز روستائی دیگر می باشد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۷۵ شهر زیباشهر(با جمعیت۸۸۳۱ نفر)در سال ۱۳۷۵ ، احمد آباد ۲۶۶نفر ،بارچان۷۰۱ نفر،جوشان ۵۵۶ نفر ، دستگرد مهر آوران ۱۰۴۷ نفر ،زودان ۸۲۹ نفر ،فخر اباد ۱۴۷۴ نفر ،کوشکیچه ۱۰۶۱ نفر،هراتمه ۱۲۲۹نفر می باشد مضا فاً در مرکز اموزش مالک اشتر نیز ۱۸۴ نفر مرد ساکن هستند ۰مجموع جمعیت دهستان گرکن (بجز جمعیت مزارع و آبادی های کوچک) معادل۱۶۷۸۳نفر میباشد ،و چنانچه سایر مراکز کوچک نیز مد نظر قرار گیرد جمعیت کل دهستان به معادل ۱۸۴۰۵نفر می رسد ۰

در وضعیت موجود روستای خولنجان بعنوان مرکزدهستان گرکن،ارائه عمده خدمات مراکز روستائی دهستان را بعهده دارد ولی پتانسیل های بالائی از لحاظ وزن جمعیتی در محلات لنج با جمعیت ۳۳۳۵ نفر و آدرگان با جمعیت ۲۰۳۱ نفروجوددارد .

دهستان دیزیچه: دهستان دیزیچه با جمعیتی معادل ۲۱۳۱۶ نفــر شامل شش مرکز روستائی در سال ۱۳۷۵ بوده است ولی در حال حاضر روستاهای قلعه میرزا زمان ، نکو آباد ، وینیچه و حسن آباد قلعه بزی مجموعأ به شهر دیزیچه ادغام شده اند . این مراکز تقریبأ از نظر کالبدی بهم متصل می باشند،همینطور روستای بداغ آباد با جمعیت ۷۷۵ نفـر در ناحیه جنوب غربی دهستان واقع شده و بواسطه نزدیکی به مرکز شهرستان کلیه خدمات مورد لزوم خود را از مرکز مذکور تأمین می نماید . روستای مزرعچه که با جمعیتی معادل ۴۷۱ نفــرنیز در شمال شرقی دهستان استقرار یافته است .

,
,
,
,
,
,
,
,
,
,


به این ترتیب در دهستان دیزیچه صرفأ شهر دیزیچه از نظر وزن جمعیتی واجد اهمیت است و سایر مراکز روستائی نیز از حوزه های مجاور خدمات خود را تأمین می نماید .

دهستان کرکوند : جمعیت دهستان کرکوند در سال ۱۳۷۵ معادل ۱۲۰۲۳ نفــر بوده است و مرکز آن را شهرکرکوند با جمعیتی معادل ۶۹۳۵ نفــر تشکیل داده است.روستای کرکوند با توجه به بند ۵ مصوبه شماره ی ۱۵۲۸۸ مورخ ۲۰/۴ /۱۳۷۹ هیأت محترم دولت به انضمام روستاهای سیاهبوم با جمعیت ۶۳۳ نفر، خیرآباد با جمعیت ۳۱۷ نفر و سورچه پایین با جمعیت ۴۹۱ نفر تبدیل به شهر کرکوند شده است . علیهذا دهستان کرکوند صرفا روستاهای حسن آباد تنگ بیدکان با جمعیتی معادل ۲۸۸۳ نفر، سورچه بالا ۳۳۰ نفر و مجتمع مسکونی محمدیه ۳۲۰ نفر را در بر دارد . بین روستاهای مذکور روستای حسن آباد تنگ بیدکان از وزن جمعیتی بالایی برخوردار است و شهر کرکوند نیز در مرکزیت دهستان از نظر وزن جمعیتی واجد اهمیت بالاتری است .

,
,
,
,

سایر مناطق تاریخی:

, سایر مناطق تاریخی:,


دیزیچه: به معنای دز ، دژ و قلعه می باشد . از آثار تاریخی آن وجود امامزاده هایی به نامهای شاهزاده سلیمان و محمد ( ع ) است .

,
,

طالخونچه : بافت تاریخی معماری شهر طالخونچه نشان از استقرار و شهرنشینی قبل از اسلام را دارد .در دوره سلجوقیان به دنبال فعالیت اسماعیلیه در قزوین و طالقان و لنجانات اصفهان و فعالیت آنها در این محل نام طالقان کوچک(طالقانچه) برای آن انتخاب گردید و پس از انقراض فرقه اسماعیلیه به دست هلاکوخان مغول و کشتار خونین مراکز اسماعیلیه ،طالقانچه به طالقان خونی یا طالخونی و طالخونچه مسمی شد.

,

مسجد خیبر ،مسجد الرضا،مسجد قائم،مسجدامام علی(ع)،قلعه بالا ،قلعه یاور،پل حاجی،پل مرده شوی خانه همگی به سبک و سیاق دوره صفویه ساخته شده است. قالی بافی،چاقو سازی و ساخت گیوه های معروف اصفهانی از مشاغل این محل است. ثعالبی در کتاب یتمه الدهر می نویسد:طلقان که صاحب(بن عباد) را بدان نسبت داده اند از قرای معروف اصفهان است .

,

آدرگان : اسمی است کهن که نشانه قدمت مکان مذکور است . این نام ترکیبی است از آذر و پسوند " پسوند گان " یعنی جایی که آتش درآن همواره فروزان و فراوان است

,

کرکوند : به معنای صاحب مرغ و ماکیان می باشد و دارای امامزاده ای بنام حلیمه خاتون است .

,

نهچیر : دارای قلعه تاریخی ثبت شده آثار باستانی است و متعلق است به دوره قاجاریه . این قلعه خود از شش قلعه کوچکتر تشکیل می شده و مشابه قلاع فئودالی است با برج و باروی محکم و حیاطهای میان خلوت ، اتاق های تو در تو ، بسترها ، ارسی ها ، دالانها ،هشتی های ورودی و بادگیر که بعضا به کمک آیینه کاری ، نقاشی ، تذهیب و گچبریها تز ئین شده اند .

قلعه های موجود دردو روستای حسن آباد قلعه بزی و قلعه میرزا زمان نیز از جمله قلعه های تاریخی بشمار می آیند . دو قلعه نیز در شرق و غرب محله قهنویه است . این قلعه ها حداکثر به حدود یک قرن ونیم قبل مربوط می شوند ولی از لحاظ شناخت معماری محلی و فضاهای مسکونی می توانند واجد اهمیت باشد .
قلعه بزی یا قلعه خان لنجان : این قلعه در نزدیکی خولنجان واقع شده است و در محدوده روستای حسن آباد مبارکه قرار دارد . این قلعه از نظر شرایط فیزیکی ، جغرافیائی شباهت بسیار به قلعه آتشگاه در ماربین دارد . قلعه به راههای مجاور رودخانه و دشتهای سرسبز اطراف اشراف داشته و دارای هسته مرکزی وسیع با بخشهای کوچکتری در نقاط بلندتر و سوق الجیشی بوده ، دیوارهای بیرونی آن از سنگ و گل و در بعضی قسمتها از سنگ و ساروج ساخته شده و دیوارهای درونی بغضا با گچ و ساروج صقیلی شده است.

,
,
,
,

بر اساس تحقیقات بعمل آمده اصل بنا متعلق به دوره ساسانی و قبل از اسلام است که در دوره های بعدی بالاخص سلجوقیان تعمیراتی درآن بوجودآمده و مدتها در اختیار فداییان اسماعیلی بوده است و در نبرد بین اسماعیلیان و سلجوقیان بخشهایی از آن تخریب گردیده است .
ابن حوقل ( قرن چهارم ) می نویسد فاصله شهر خان لنجان تا اصفهان ۹ فرسخ بوده و شهری است کوچک و فراخ نعمت و پر برکت و ناحیه روستایی دارد . در این محل آبهای گوارا و درختان بسیار و شفتالوی خوب و لذیذ وجود دارد و در اینجا قلعه بزرگی است که گنجینه امرای آن روستا بوده و مشرف بر خان لنجان و نواحی آن تا نزدیکی اصفهان است .

,
,

در ارتباط با خان لنجان مورخین بسیارمطالب گفته اند ولی علیرغم قدمت تاریخی خولنجان امروزه آثار قابل استنادی بجز قلعه بزی و قلعه یا کاروانسرایی متروکه ، معروف به قلعه قدیم که درآن کشت وکار می شد و مسجد جامع و سنگ قبری به تاریخ ۵۶۸ هجری قمری چیز دیگری در آن باقی نیست .

,

آثار تاریخی ثبت ملی:

, آثار تاریخی ثبت ملی:,

آسیاب دولت آباد
این آسیاب در ورودی پارک ساحلی سرارود در شهر مبارکه قرار دارد و قدمت آن حدود ۱۰۰ سال و مساحت آن حدود ۴۰۰ مترمربع می باشد. در این آسیاب آبی از دو جوی آب که در ضلعهای شمالی و جنوبی آن قرار گرفته است جهت به کارانداختن چرخهای آسیاب استفاده می شود.
مالکیت این آسیاب در دست شهرداری مبارکه می باشد. این آسیاب در سال ۱۳۷۴ به صورت کامل مرمت گردید و پس از مدتی به عنوان سفره خانه سنتی کاربری داشته و کاربری فعلی آن انبار می باشد.
این اثر با ارزش در مورخه ۲۶/۱۲/۸۷ توسط سازمان میراث فرهنگی به ثبت فهرست آثار ملی ایران رسیده است.


حمام نو
این حمام واقع در شهر مبارکه با زیر بنای دویست و پنجاه متر مربع و قدمت آن مربوط به دوران قاجار است ودرمرحله پایانی ثبت ملی قرار دارد.مالکیت این بنای تاریخی در دست شهرداری مبارکه است واکنون از آن بعنوان یک رستوران سنتی استفاده میشود.این بنا توسط صاحب رستوران مرمت گردیده است. بعلت قرارگرفتن این بنای تاریخی در مکانی مناسب تعداد بازدید کنندگان ازاین اثر روزانه به بیش از یکصد نفر میرسد.

قلعه تاریخی نهچیر
قلعه تاریخی نهچیر دارای وسعت بیست هزار متر مربع و زیربنای بیش از هفت هزار متر مربع است. قلعه نهچیر مبارکه در تاریخ ۷۶/۵/۱۱ به شماره ۱۸۹۵توسط سازمان میراث فرهنگی به ثبت آثار ملی رسید. قلعه نهچیر ازلحاظ سبک معماری بصورت قرینه وقسمتی از آن دارای سبک معماری زیبای زندیه و قدمتی مربوط به دوران صفویه وقسمتهایی از آن نیز اوایل قاجار میباشد.مالکیت این قلعه قبلاُبصورت خصوصی بوده که اکنون توسط شهرداری مبارکه خریداری گردیده است. قلعه نهچیر بصورت مستطیل است و طول آن شمالی- جنوبی وعرض آن شرقی غربی است. دورتادور قلعه برجهای متعددی قرار دارندارتفاع دیوار قلعه حداقل هفت متر است وپهنای آن حداقل یک مترکه در بعضی موارد به دو متر هم میرسد. این قلعه شامل مجموعه های متنوع و دیدنی از قبیل: هفت خانه و حیاط که دو مورد آن بصورت خان نشین بوده، قسمتهای اداری، بازداشتگاه، اصطبل، دالانهای تودرتو، انبار،هشتی ها، بادگیر، برجهای کبوترونگهبانی، و قسمتهای گوناگون دیگر میباشد که بطورکلی در سبک خود بعنوان یکی از بی نظیرترین قلعه های تاریخی در استان و کشور محسوب میگردد.بعلت بسته بودن دربهای ورودی قلعه میزان بازدید کنندگان از آن محدود میباشد.

,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,


حمام نهچیر
این حمام تاریخی واقع در محله نهچیر شهر مبارکه بازیربنای سیصد وپنجاه متر مربع و قدمتی مربوط به دوران قاجار است ودر مرحله پایانی ثبت ملی قرار داردکه اکنون بصورت متروکه است و متاسفانه بعلت متروکه بودن در حال تخریب است. بعلت سبک معماری زیبا مهمترین کاربری برای این حمام تاریخی احداث موزه است.تعداد بازدید کننده از این مکان بعلت متروکه بودن محدود میباشد.

قلعه صفایی
قلعه صفایی در شهر مبارکه محله قهنویه واقع شده و مساحت این قلعه حدود دو هزار متر مربع و قدمت آن مربوط به دوران قاجاراست ودارای دو سردر هشتی دالان و معماری زیبایی میباشد. این قلعه در سال ۱۳۸۵ به شماره ۱۸۱۱۵ توسط سازمان میراث فرهنگی به ثبت ملی رسید.مالکیت این قلعه بصورت خصوصی بوده و بعلت سکونت در آن تعداد بازدید کننده از این اثر باارزش بصورت محدود است.

,
,
,
,
,
,


قلعه آسیاباد
قلعه آسیاباد در شهر مبارکه محله صفائیه واقع شده و مساحت این قلعه حدود پنج هزار متر مربع و قدمت آن مربوط به زمان قاجار است ودر مرحله پایانی ثبت ملی قرار دارد.

مسجدآجری اسماعیل ترخان
این مسجد آجری در شهر مبارکه محله اسماعیل ترخان واقع شده. این مسجد در حاشیه زاینده رود ودر بافت تاریخی اسماعیل ترخان قرار گرفته و یک هتل سه ستاره در نزدیکی آن در حال ساخت است و ازلحاظ گردشگری هم دارای شرایط بسیار مناسبی میباشد

امامزاده محمد
این بنای تاریخی و مذهبی در شهر دیزیچه واقع شده و بعلت دارا بودن شرایط زیارتی و سیاحتی روزانه پذیرای زائران وگردشگران زیادی است

قلعه بزی
این قلعه تاریخی در کوههای روستای حسن آباد شهر دیزیچه قرار دارد ومساحت آن حدود چهارصد متر مربع و قدمت آن مربوط به دوران اسلام است. این قلعه شگفت انگیز بعلت واقع شدن در روی کوه و مجاورت با دو غار تاریخی واز لحاظ سبک معماری و همچنین اشرافیت بر دشت مبارکه و زاینده رود بعنوان یکی از بهترین پتانسیلهای گردشگری شهرستان مبارکه محسوب میگردد

,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,


غار تاریخی شماره یک قلعه بزی
این غار تاریخی درکوههای روستای حسن آباد قلعه بزی شهر دیزیچه قرار دارد و قدمت آن مربوط به دوران پارینه سنگی است. این غار از جهت تاریخی بودن و اشراف بر دشت مبارکه بعنوان یکی از بهترین پتانسیلهای گردشگری شهرستان محسوب میگردد

غار تاریخی شماره دو قلعه بزی
این غار تاریخی در کوههای روستای حسن آباد قلعه بزی شهر دیزیچه قرار دارد. این غار نیز از جهت تاریخی و اشرافیت بر دشت مبارکه بعنوان یکی از بهترین پتانسیلهای گردشگری شهرستان محسوب میگردد

قلعه ورثه یاوری (خان)
این قلعه تاریخی در شهر طالخونچه قرار دارد ومساحت آن حدود هفتصد متر مربع و قدمت آن مربوط به دوران قاجار است که در مرحله پایانی ثبت ملی قرار دارد.

قلعه کاظمی
این قلعه تاریخی در شهر طالخونچه قرار دارد و مساحت آن حدود چهار هزار متر مربع و قدمت آن مربوط به اوایل قاجار است که در مرحله پایانی ثبت ملی قرار دارد. متاسفانه حریم این قلعه بعلت سهل انگاریهای صورت گرفته، احداث ساختمانهای جدید در روبروی آنرا باعث شده است که بطور کلی نمای بیرونی آنرا تهدید میکند.این قلعه دارای قابلیت توریستی است

مسجد حضرت قائم
مسجد حضرت قائم در شهر طالخونچه واقع گردیده. این مسجد بصورت آجری و دارای ستونهای سنگی بسیار زیبا است. این مسجد داری قابلیتهای توریستی فرهنگی است

مسجد امام علی (ع)
مسجد حضرت علی (ع) در شهر طالخونچه واقع شده است. این مسجد دارای چند ستون سنگی زیبا میباشد. برج کبوتر پنج قلو در پشت مسجد قرار گرفته است و نمای زیبایی به آن داده است.این مسجد دارای قابلیت فرهنگی مذهبی است

,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,

مسجد آجری اراضی
این مسجد تاریخی در روستای اراضی زیباشهر واقع شده است. این مسجد داری قابلیتهای توریستی فرهنگی است

خانه اربابی زیباشهر

,
,
,
,

خانه اربابی زیباشهر در محله خولنجان واقع شده و قدمت آن مربوط به دوران قاجار- پهلوی است ودر مرحله پایانی ثبت ملی قرار دارد. این خانه دارای تزئیناتی از قبیل سرستون، پاستون،سردر، تزئینات گچبری و آینه کاری میباشد. این خانه زیبا ماهیانه پذیرای تعدادی گردشگر است و دارای قابلیت توریستی فرهنگی میباشد

برج کبوتر چهار قلو
این برج کبوتر در محله خولنجان زیباشهر واقع شده و قدمت آن مربوط به عهد قاجار است ودر مرحله پایانی ثبت ملی قرار دارد. در زیر این برج یک خانه قرار دارد و دارای تزئینات سردر وتاج برج است . این برج کبوتر زیبا توسط شهرداری زیباشهر خریداری و بطور کامل مرمت گردید. بهترین کاربری این برج کبوتراحداث موزه در آن است و بصورت ماهیانه تعدادی از گردشگران از آن دیدن می نمایند

برج کبوتر هیجده قلو
این برج کبوتر در محله لنج زیباشهر واقع شده.این برج کبوتر در نوع خود بسیار زیبا و بی نظیر میباشد . متاسفانه این اثر تاریخی بدست عوامل طبیعی در حال تخریب است و باید جهت مرمت آن اقدام گردد.این برج کبوتر بعلت کم نظیر بودن دارای قابلیتهای فراوان در زمینه گردشگری است

برج کبوتر ده قلو
این برج کبوتر در محله لنج زیباشهر واقع گردیده. متاسفانه این بنای تاریخی نیز بدست عوامل طبیعی در حال تخریب است و در جهت مرمت آن باید اقدام گردد. این برج کبوتر نیز دارای قابلیتهای گردشگری میباشد

خانه اربابی کرکوند
خانه اربابی شهر کرکوند دارای قدمتی مربوط به دوران قاجار است. این خانه در مرحله پایانی ثبت ملی قرار دارد. این خانه زیبا توسط شهرداری کرکوندخریداری و با کمک و همکاری سازمان میراث فرهنگی در حال مرمت میباشد. کاربری در نظر گرفته شده برای این خانه تاریخی احداث خانه فرهنگ توسط شهرداری کرکوند میباشد. این خانه تاریخی ماهیانه پذیرای تعدادی از گردشگران است و قابلیت خوبی در راستای جذب گردشگر دارا است

خانه اربابی حسن آباد بیدکان
این خانه قدیمی در روستای حسن آباد بیدکان شهر کرکوند واقع شده است. قدمت این اثر مربوط به دوره قاجار- پهلوی و در حال ثبت ملی است.این خانه دارای یک باغ می باشد و قابلیت بسیار خوبی در جهت جذب گردشگر دارد. متاسفانه این خانه باارزش بدست عوامل طبیعی در حال تخریب میباشد و در جهت مرمت آن باید هر چه سریعتر اقدام گردد.

,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,

سایر آثار تاریخی:

, سایر آثار تاریخی:,

خانه احمد صفائی
این خانه قدیمی در محله محمدیه شهر مبارکه واقع شده است ودارای مساحت ۷۵۰ متر مربع میباشد و قدمت آن مربوط به دوران قاجار- پهلوی است . این بنای تاریخی دراولویت ثبت آثار ملی قرار دارد. این خانه قدیمی در نزدیکی امامزاده محمدیه بوده و از قابلیت خوبی برای جذب توریست برخوردار است.
امامزاده عزالدین محمد
این امامزاده درمحله محمدیه شهر مبارکه واقع شده است و دارای مساحت ۱۰۰۰ متر مربع و مربوط به دوران اسلامی است. این بنا بصورت کامل بازسازی شده است و گنبد اولیه آن بنا به درخواست سازمان میراث فرهنگی باقی مانده و گنبد جدید روی آن احداث گردیده است.

امامزاده اسحاق و طلحه
در محله آدرگان زیباشهر واقع گردیده ودارای مساحت ۱۰۰۰ متر مربع است. این بنای تاریخی و مذهبی مربوط به دوران اسلامی میباشد. محوطه اطراف امامزاده توسط شهرداری زیباشهر به یک پارک زیبا تبدیل شده است. امامزاده اسحاق فرزند امام موسی بن جعفر بوده و بنای آن توسط شهرداری زیباشهر و اداره اوقاف بازسازی شده است.

برج کبوتر چهار قلوی قهنویه
این برج در شهر مبارکه واقع گردیده است و دارای ارتفاع ۷ متر و قطر ۴ متر مربع میباشد و قدمت آن حدود ۱۳۰ سال است. متاسفانه این اثر بدست عوامل طبیعی در حال تخریب است وباید نسبت به مرمت آن اقدام گردد .

خانه حسامی
این خانه قدیمی دربافت تاریخی محله اسماعیل ترخان واقع گردیده و دارای مساحت ۵۰۰ مترمربع است و قدمت آن مربوط به عهد قاجار میباشد از ویژگیهای منحصر به فرد آن میتوان به ساباط ورودی آن اشاره نمود. متاسفانه این خانه قدیمی و باارزش بعلت متروکه بودن در حال تخریب میباشد و نیاز به مرمت دارد.

,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,


خوابگاه عذیر
خوابگاه عذیر پیغمبر در روستای حوض ماهی در بخش مرکزی مبارکه قرار گرفته است.این مکان دارای قدمت تاریخی و وسعت ۱۵۰۰۰ متر مربع است و یک چشمه درآن قرار دارد. در آیه ۲۵۸ سوره بقره قرآن کریم از این مکان و شرح عبور حضرت عذیر سخن گفته شده است. این مکان از طرف سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بعنوان منطقه نمونه گردشگری انتخاب گردیده است.

قلعه اکبرآباد
این قلعه در شهر دیزیچه واقع شده ودارای ۷۵۰ متر مربع وسعت وقدمت آن مربوط به دوران قاجار است. یک خانه قدیمی، یک حمام تاریخی و شش عدد برج نگهبانی در این قلعه واقع شده است. کاربری این قلعه اکنون بصورت کشاورزی است و در صورت مرمت میتوان ازآن بعنوان یک اقامتگاه سنتی و یک مکان گردشگری استفاده نمود.

خانه حسین نیازی
این خانه قدیمی در شهر طالخونچه واقع شده و مساحت آن ۷۰۰ متر مربع و قدمت آن مربوط به دوران قاجار- پهلوی است. این خانه در کنار قلعه قاضی قرار گرفته و با توجه به موقعیت مکانی میتواند بعنوان یکی از جاذبه های گردشگری شهرستان قرار گیرد.

برج کبوتر طالخونچه
شهر طالخونچه دارای برجهای کبوتر متعددی است که یکی از آنها توسط سازمان میراث فرهنگی در سال ۱۳۸۵ مرمت گردید. این برج دارای ۸ متر ارتفاع و ۶ متر مربع قطر است. قدمت این برج کبوتر حدود ۱۲۰ سال میباشد. این برج در مجاورت مسجد تاریخی حضرت قائم قرار دارد.

پل رودخانه شور
شهر طالخونچه دارای سه پل قدیمی است و پل رودخانه شور مهمترین آن میباشد این پل قدیمی در سال ۱۳۸۵ توسط سازمان میراث فرهنگی مرمت گردید. وسعت این پل حدود ۲۰۰ متر مربع و قدمت آن حدود ۱۲۰ سال است. این پل از مصالحی چون سنگ و ساروج ساخته شده است. به جهت جلوگیری از تخریب این پل یک عدد پل جدید در کنار آن احداث گردیده است.

قلعه یاوری
قلعه زیبای یاوری در شهر طالخونچه قرار گرفته است این قلعه دارای ۴۰۰۰ متر مربع وسعت و قدمتی ۷۰ ساله است. هر چند قدمت این قلعه زیاد نیست اما از لحاظ زیبایی و سبک معماری قابل توجه میباشد. یک خانه – چهار برج نگهبانی – انبار – هشتی و سردر از ویژگیهای این قلعه است. این قلعه از پتانسیل خوبی در زمینه گردشگری برخوردار میباشد و میتوان از آن بعنوان یک میهمان خانه سنتی استفاده نمود.

قلعه شریف آباد
این قلعه تاریخی در صحرای شریف آباد شهر طالخونچه واقع شده است و وسعت آن حدود ۲۵۰۰ متر مربع و قدمت آن مربوط به دوره قاجار میباشد. در گذشته از آن بعنوان یک کاروانسرای بین راهی مورد استفاده قرار می گرفته است. این قلعه دارای چهار عدد برج نگهبانی است و در کنار آن یک قبرستان قدیمی قرار دارد.این قلعه در فصول گرم سال میزبان گردشگران جهت تفریح میباشد.

,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,


قلعه امین آباد
قلعه تاریخی امین آباد در صحرای امین آباد شهر طالخونچه قرار دارد و وسعت آن حدود ۲۰۰۰ متر مربع و قدمت آن بیش از ۲۰۰ سال است. میزان تخریب این قلعه حدود ۷۰ درصد میباشد و از آن فقط سه عدد برج نگهبانی و یک عدد برج کبوتر باقی مانده است.

برج کبوترشش قلو (کرکوند)
این برج دارای وسعتی به طول ۸ متر و عرض ۳ متر و ارتفاع ۱۲ متر و قدمت آن حدود ۱۵۰ سال است. این برج کبوتر توسط شهرداری کرکوند بصورت کامل مرمت گردیده است. از این برج کبوتر باارزش و بسیار زیبا بعنوان یک چایخانه سنتی استفاده میگردد.



برج کبوتر پنج قلو(کرکوند)
این برج دارای وسعتی به طول ۶ متر و عرض ۲ متر و ارتفاع ۹ متر و قدمت آن حدود ۱۲۰ سال است. متاسفانه این برج کبوتر بدست عوامل طبیعی در حال تخریب است و نیاز مبرم به مرمت دارد.

,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,


خانه نصراله بهرامی
این خانه قدیمی در شهر کرکوند واقع گردیده است و مساحت آن حدود ۴۰۰ متر و قدمت آن مربوط به دوره قاجار- پهلوی میباشد و متاسفانه بدست عوامل طبیعی و انسانی در حال تخریب میباشد و نیاز مبرم به مرمت دارد. از این خانه میتوان بعنوان یک مجموعه فرهنگی استفاده نمود.

خانه قدیمی صالحیان
این خانه در محله لنج زیباشهر واقع گردیده و مساحت آن حدود ۴۰۰ متر مربع و قدمت آن مربوط به دوره قاجار- پهلوی است. این خانه بدلیل متروکه بودن در حال تخریب میباشد و نیاز به مرمت دارد. این مکان میتواند بعنوان یک مکان فرهنگی مورد استفاده قرار گیرد.

قلعه دادگر
این قلعه در روستای اراضی زیباشهر قرار گرفته و مساحت آن حدود ۷۰۰۰ متر مربع و قدمت آن مربوط به دوران قاجار- پهلوی است. از این قلعه به لحاظ موقعیت مکانی مناسب و قرار گرفتن در ورودی روستا میتوان بعنوان یک مکان گردشگری و فرهنگی استفاده نمود. این قلعه دارای یک خانه، یک باغ و سه عدد برج نگهبانی میباشد.

,
,
,
,
,
,
,
,
,


خانه ورثه عنایتی
این خانه در روستای دهسرخ زیباشهر واقع شده و وسعت آن حدود ۱۰۰۰ متر مربع و قدمت آن به دوران قاجار- پهلوی مربوط می گردد. یکی از اتاقهای این خانه دارای تزئینات گچبری و آینه کاری میباشد. از این خانه میتوان بعنوان یک مکان فرهنگی و گردشگری استفاده نمود.

خانه قدیری
این خانه در روستای نکوآباد شهر دیزیچه قرار گرفته و وسعت آن حدود ۶۰۰ متر مربع و قدمت آن مربوط به عصر پهلوی است. میتوان از آن بعنوان یک مکان فرهنگی و گردشگری استفاده نمود.


قلعه تاریخی لاو
این قلعه تاریخی در روستای لاو در بخش مرکزی شهر مبارکه واقع گردیده و مساحت آن حدود ۳۶۰۰ متر مربع و قدمت آن مربوط به دوره قاجار است. قسمتهایی ازآن دارای سکنه و بخش عمده آن بصورت متروکه میباشد. متاسفانه این قلعه تاریخی بدست عوامل طبیعی در حال تخریب است و نیاز به مرمت اضطراری دارد، لازم بذکر است حدود ده سال پیش مقداری اشیاء عتیقه توسط اهالی در این مکان کشف و مورد سرقت قرار گرفت. بدلیل بافت تاریخی روستای لاو، در صورت مرمت این قلعه و تبدیل آن به یک میهمان خانه سنتی این مکان میتواند پذیرای گردشگران زیادی باشد.

خانه نوربخش
این خانه قدیمی در روستای بارچان زیباشهر واقع شده و مساحت آن حدود ۱۰۰۰۰ متر مربع و قدمت آن مربوط به دوران پهلوی است. این خانه با حیاط بسیار بزرگ و برج کبوتر کناری آن مکان بسیار مناسب برای ایجاد یک مکان فرهنگی و گردشگری است.

خانه مو‌من زاده
این خانه در محله خولنجان زیباشهر قرار دارد و مساحت آن حدود ۲۵۰۰ متر مربع و قدمت آن قاجار- پهلوی است. این خانه درکنار خانه اربابی زیباشهر قرار دارد و بدلیل قرار گرفتن در بافت تاریخی محل در صورت مرمت ، قابلیت فرهنگی و توریستی دارد.

خانه بهمن صدر
این خانه در محله اسماعیل ترخان شهر مبارکه قراردارد و وسعت آن حدود ۴۰۰ متر مربع است. قدمت این اثر مربوط به دوران قاجار- پهلوی میباشد. این خانه در بافت قدیمی و منتهی به زاینده رود است. هتل سه ستاره مبارکه نیز در نزدیکی این خانه قدیمی واقع است.

درخت توت
این درخت قدیمی در شهر دیزیچه و کنار امامزاده محمد قرار گرفته است. قطر این درخت حدود۴/۲۰ س.م میباشد. عمرآن بیش از ۴۰۰ سال است ونزد مردم از اهمیت زیادی برخوردار میباشد.

,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,

اماکن مذهبی:

, اماکن مذهبی:,

 آرامگاه 

,

شهرستان مبارکه ۳ آرامگاه وجود دارد که عبارتند از :
آرامگاه سید علی موسوی نسب مبارکه در شهر مبارکه .
آرامگاه سید جلال موسوی دهسرخ در روستای دهسرخ .
آرامگاه پیر حاجات در شهر دیزیچه .

قدمگاه
می توان قدمگاه عذیر پیغمبر را در روستای حوض ماهی نام برد که سالیانه شاهد هزاران بازدید کننده از اقصا نقاط شهرستان و شهرستانهای مجاور می باشد .

امامزاده ها
در شهرستان مبارکه تعداد ۱۶ بقعه متبرکه شامل بقعه شاه سلیمان و سید محمد و چهل دختران در شهر دیزیچه ، بقعه غریب در نکو آباد دیزیچه – بقعه هاشمی و سفره خانه سید محمد در طالخونچه - بقعه حلیمه خاتون در شهر کرکوند - بقعه مالک اشتر ، عزالدین محمد در شهر مبارکه – بقعه پیر محمد در بروزاد – بقعه طلحه و اسحاق در زیبا شهر – بقعه شهباز در اراضی و بقعه سلبستان یا سروستان در روستای کوشکیچه را می توان نام برد.

,
,
,
,
,
,
,
,
,
,

مکان های گردشگری:

, مکان های گردشگری:,

حاشیه رودخانه زاینده رود
رودخانه زاینده رود با گذر از شهرستان مبارکه باعث پدید آمدن طبیعت بسیار زیبا و دل انگیزی در این شهرستان گردیده است. طول گذر زاینده رود از شهرستان مبارکه حدود ۲۰کیلومتر میباشد و محل گذر آن بترتیب ازشهرهای کرکوند- مبارکه و دیزیچه است. احداث پارکهای ساحلی و باشگاه قایقرانی و وجود اماکن و بافتهای تاریخی در حاشیه زاینده رود ، چشم انداز بسیار زیبایی به آن بخشیده است.

,
,


پارک ساحلی سرارود
این پارک بسیار زیبا در محله سرارود مبارکه و در حاشیه زاینده رود قرار دارد.این پارک به وسعت ۲۰۰۰۰ متر مربع در سال ۱۳۷۰ توسط شهرداری مبارکه احداث گردید. آسیاب قدیمی دولت آباد که با چرخش آب حرکت میکند، وجود بیشه های زیبا، استخر قایقرانی، و ویلاهای شهرداری از جمله ویژگیهای این پارک بسیار زیبا است .

,
,
,


پارک جنگلی شهید زینلی و شهربازی
پارک شهید زینلی در وروی شهر مبارکه قرار گرفته است این پارک دارای وسعت ۶۰۰۰ مترمربع ودرسال ۱۳۷۱ توسط شهرداری مبارکه احداث گردید . قسمتهایی از این پارک زیبا درکوه نهچیر قرار گرفته است و از این حیث بعنوان یک مکان تفریحی ، ورزشی مورد استفاده قرار میگیرد. در سال ۱۳۸۶ شهر بازی مبارکه در این مکان با هزینه بالغ بر یک میلیاردتومان احداث گردید.

,
,
,


پارک ساحلی اسماعیل ترخان
این پارک ساحلی درمحله اسماعیل ترخان شهر مبارکه قرار دارد و در سال ۱۳۷۴ توسط شهرداری مبارکه احداث گردید. این پارک به وسعت ۵۰۰۰ متر مربع در حاشیه زاینده رود قرار گرفته و به همین دلیل باشگاه قایقرانی در این مکان راه اندازی گردید (ولی متاسفانه اکنون این مکان تفریحی- ورزشی بمدت سه سال است که تعطیل شده است)

قلعه بزی
کوه تاریخی قلعه بزی در روستای حسن آباد قلعه بزی شهر دیزیچه واقع شده و رودخانه زاینده رود از پایین آن میگذرد و از حیث احاطه بر زاینده رود و ساحل زیبای آن و همچنین دشت مبارکه و علاوه بر آن بدلیل وجود قلعه تاریخی قلعه بزی و دو غار تاریخی در آن پذیرای گردشگران زیادی است. این مکان توسط سازمان میراث فرهنگی در سال ۱۳۸۶ بعنوان محور گردشگری انتخاب شد.

پارک لاله
این پارک در سال ۱۳۷۰ توسط شهرداری مبارکه در مرکز شهر احداث گردید مساحت این پارک حدود ۳۰۰۰ متر مربع میباشد. این پارک به لحاظ موقعیت مکانی و قرار گرفتن در مرکز شهر پذیرای گردشگران است. هتل قصر در مجاورت این پارک قرار دارد.

,
,
,
,
,
,
,
,
,


چشمه سنجدی
این چشمه درپنج کیلومتری شهر دیزیچه قرار دارد این چشمه زیبا در پایین کوه و در جاده ارتباطی شهر دیزیچه به زرین شهر قرار دارد. این چشمه بدلیل قرار داشتن در بلندی چشم انداز زیبایی دارد و در ورودی آن یک حوض ساخته شده و منتهی به فضای سبز وباغ مجاورش میگردد.این چشمه زیبا پذیرای مسافران و گردشگران زیادی است.

,
,
,

انتهای پیام/

]
این گزارش خبری بیشینه ی تاریخی، مذهبی و معرفی و تقسیمات شهرستان مبارکه است.