عرض ما بر این بود که استعاذه یک پناهندگی است که اگر درست اجرا شود عصمت می‌آورد و انسان در پوشش و حفاظت الهی قرار می‌گیرد . جمله ای از حضرت امام(رحمت الله علیه) هم مطرح کردیم که منظور ایشان این بود که دروغ می‌گوید کسی که می‌گوید چهل سال استعاذه داشتم اما در واقع تبعیت از شیطان می‌کند. تبعیت از شیطان کجا معلوم می‌شود؟ در عملکردی که ما نسبت به دین داریم ، این عملکرد گاهی شکل عبادی دارد و گاهی شکل اخلاقی .

 

حضرت صادق علیه السلام می‌فرمایند: "أَغْلِقُوا أَبْوَابَ الْمَعْصِیَةِ بِالاسْتِعَاذَةِ وَ افْتَحُوا أَبْوَابَ الطَّاعَةِ بِالتَّسْمِیَة"درهای معصیت را با پناه بردن به خدا ببندید و درهای طاعت را با بسم الله الرحمن الرحیم باز کنید. هر کاری می‌خواهید انجام دهید را با بسم الله الرحمن الرحیم شروع کنید. در نماز مستحب است که قبل از بسم الله الرحمن الرحیم ، اَعُوذُ بِاللّهِ منَ الشّیطانِ الرَّجیم گفته شود ، یعنی قبل از اینکه وارد یک عمل واجب شوی به خدا پناه ببری. در روایات شکل‌های دیگر استعاذه آمده مثل استجاره، اعتصام که نشان دهنده‌ی معرفت بالاست. امیرالمومنین علیه السلام می‌فرمایند: "من اعتصم بالله نجاه" هرکه به خدا پناه ببرد نجات می‌یابد. البته اعتصام را چسبیدن می‌گویند و معرفت بالاست. امیرالمومنین علیه السلام می‌فرمایند: "مَنِ اعْتَصَمَ بِاللَّهِ لَمْ یَضُرَّهُ شَیْطَان" هر که به خدا پناه ببرد شیطان به او آسیب نمی‌رساند.

 

حرص انسان را به حرام می‌کشاند

 

در دعای هشتم صحیفه که با هم مرور می‌کنیم، در اولین جمله حضرت سجاد علیه السلام می‌فرمایند: "اللّهُمّ إِنیّ أَعُوذُ بِکَ مِنْ هَیَجَانِ الْحِرْصِ" ، مگر حرص هیجان دارد؟ بله . در تمام مسائل دنیایی حرص وجود دارد ، مثلا در خوردن اما بیشتر در مال اندوزی است. البته اگر در دین باشد خوب است، حرص می‌زند که جوانان دارند از خدا دور می‌شوند ، این یکی از صفات پیغمبر اکرم صلوات الله علیه و آله است "حَرِیصٌ عَلَیْکُمْ بِالْمُؤْمِنِینَ" (سوره توبه آیه 128). پیغمبر اکرم صلوات الله علیه می‌فرمایند: نه حرص زدن حریص، روزی را به او می‌کشاند و نه ناخوش داشتن کسی آن را از او باز می‌دارد. هرچه حرص بزنی روزیت همان که نوشته شده می‌رسد.

 

امیرالمومنین علیه السلام مرکبشان را به شخصی سپردند تا بروند برای نماز یا کار دیگری ، طرف زین مرکب را برد و در بازار فروخت ، حضرت برگشتند و با اسب بدون زین مواجه شدند، حضرت همراه با یکی از اصحاب در بازار آمدند و زین را دیدند و مجدد آن را از کسی که خریده بود خریداری کردند. حضرت به صحابه ای که همراهشان بود فرمودند این شخص صبر نکرد ، همین پولی که من می‌خواستم به او بدهم را از راه حرام بدست آورد. حرص انسان را به حرام می‌کشاند. امیرالمومنین علیه السلام می‌فرمایند: حرص زدن فقر می‌آورد. طبق فرموده‌ی امام سجاد علیه السلام حرص هیجان دارد و انسان را مریض می‌کند، خوش به حال کسانی که از این مسائل دور هستند و راحت زندگی می‌کنند . بعضی شاید به سبب پول زیاد آسایش داشته باشند اما آرامش ندارند، دو رکعت نماز با خیال راحت نمی‌توانند بخوانند. آرامش فقط در یاد خداست "أَلا بِذِکرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ القُلُوبُ" . امیرالمومنین علیه السلام می‌فرمایند: "انتقم من حرصک بالقنوع کما تنتقم من عدوّک بالقصاص" از حرص خودت با قناعت انتقام بگیر مثل قصاص از دشمن. 

 

ضایع کردن اصول و جلوه دادن فروع 

بیماری‌های ما فردی و اجتماعی است که فردی دو قسمت دارد، یک سری جوارحی است مانند بیماری وسواس و دیگری جوانحی است مانند حرص که در درون است. "قَوِّ عَلى خِدْمَتِکَ جَوارِحى وَاشْدُدْ عَلَى الْعَزیمَةِ جَوانِحی" همین موضوع را مشخص می‌کند که جوارح و جوانح مکمل هم هستند. چقدر قشنگ خدا برای ما یک ماه تهیه می‌بیند و چیزی را که مانع پناهندگی ما به خودش می‌شود را در بند می‌کند و به ما کمک می‌کند تا نفسمان را تمرین بدهیم. اول هم با روزه، در هر سه ماه رجب و شعبان و رمضان هم می‌گویی از خدا می‌خواهم که در چشم و شکم مرا یاری دهد. شکم برای این که وقتی روزه می‌گیری فقط یک گرسنگی و تشنگی ظاهری نباشد و لذت حقیقی ببری و دیگری چشم که هرچه هم که گریه کنی با یک تصویر بد همه از دست می‌رود. اگر حرص در شهوت باشد که نابود کننده است، غیر از این که خودت و دینت را از بین می‌برد، زندگیت را هم از بین می‌برد.

 

حرص در شهرت، شهوت و مقام، انسان را نابود می‌کند. بعضی برای این مقام چه کردند، چه دست و پایی زدند. آفت دولت‌ها از زبان امیرالمومنین علیه السلام را عرض کردیم که یک مورد ضایع کردن اصول بود، یک کارشناسی به من می‌گفت حدود بیست سال بازسازی این راکتور اراک زمان می‌برد. مورد بعدی جلوه دادن فروع که منظور از فروع یعنی امر غیر مهم، و مقدم می‌دارند اراذل را و نخبگان را کنار می‌زنند، هرچه هم مقام معظم رهبری تذکر می‌دهند گوش نمی‌دهند و هر اشکالی را گردن دولت قبل می‌اندازند.

 

سعی کنید حرص کورتان نکند. حرص و تکبر دو صفت شیطان است که باعث رانده شدنش شد. در دعای ابوحمزه ثمالی خواندیم حرص و طمع در وجود هر انسانی هست ولی خرج کردنش فرق می‌کند، باید به آن خط درست بدهی. خدایا ما داریم دردهایمان را به تو می‌گوییم و دوایش دست توست. 

انتهای پیام/