یکی از اساسی ترین خطوط قرمز نظام در حوزه مذاکرات هسته ای موضوع«زمانبندی» بود که پیش از مذاکرات زمزمههای زیادی پیرامون آن را در رسانه ها جاری بود ولی فرمایشات رهبر معظم انقلاب در دیدار با مسئولان نظام در تیرماه سال جاری حجت را تمام و با قاطعیت و شفافیت دامنه زمانبندی را مشخص کردند[
به گزارش خبرنگار شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ یکی از اساسی ترین خطوط قرمز نظام در حوزه مذاکرات هسته ای موضوع«زمانبندی» بود که پیش از مذاکرات زمزمههای زیادی پیرامون آن را در رسانه ها جاری بود ولی فرمایشات رهبر معظم انقلاب در دیدار با مسئولان نظام در تیرماه سال جاری حجت را تمام و با قاطعیت و شفافیت دامنه زمانبندی را مشخص کردند. ایشان فرمودند:«محدودیّت دهساله را ما قبول نداریم؛ ما مقدار سالهای معیّنی را که مورد قبول ما است به مجموعهی هیئت مذاکرهکننده گفتهایم که چه مقدار، محدودیّت را قبول کردهایم، امّا تعداد سالهای محدودیّت را گفتهایم ده سال و دوازده سال و این چیزهایی که این حضرات میگویند قبول نداریم.» و تصریح کردند:«زمانهای ۱۵ سال و ۲۵ سال - که مدام میگویند ۱۵ سال برای فلان چیز، ۲۵ سال برای فلان چیز - و این زمانهای اینجوری را هم ما قبول نداریم».
, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, زمانبندی, زمانبندی, محدودیّت دهساله را ما قبول نداریم؛ ما مقدار سالهای معیّنی را که مورد قبول ما است به مجموعهی هیئت مذاکرهکننده گفتهایم که چه مقدار، محدودیّت را قبول کردهایم، امّا تعداد سالهای محدودیّت را گفتهایم ده سال و دوازده سال و این چیزهایی که این حضرات میگویند قبول نداریم, زمانهای ۱۵ سال و ۲۵ سال - که مدام میگویند ۱۵ سال برای فلان چیز، ۲۵ سال برای فلان چیز - و این زمانهای اینجوری را هم ما قبول نداریم,حال لازم است متن برجام (توافق جامع اقدام مشترک) بررسی شود و میزان رعایت خطوط قرمز نظام از لحاظ زمانبندی مشخص شود. آنچه که در بررسی کارشناسی شده از محتوای برجام بدست آمده، در جدول زیر خلاصه می گردد:
,
اقدام |
زمان |
طول عمر قطعنامه شورای امنیت |
10 سال پس از اجرا مطابق xiv |
بازنگری و ارزیابی پیشرفت صورت گرفته و اتخاذ تصمیمات با اجماع |
2سال یک بار |
محدودیت بر برنامه غنی سازی |
8سال |
از رده خارج شدن ماشین های IR-1 |
10 سال |
منحصر شدن ظرفیت غنی سازی ایران به 5060 ماشین در نطنز |
10 سال |
محدودیت تحقیق و توسعه غنی سازی با اورانیوم صرفاً به ماشین های IR-8-IR-6-IR-5-IR-4 |
10 سال |
محدود ماندن تست مکانیکی به IR-2m-IR4-IR-5-IR-6-IR-6s-IR-7 and IR-8 |
10 سال |
محدود ماندن تحقیق و توسعه روی ماشین های نسل 6 و 8 به زیر 30 عدد |
8/5 سال |
محدود شدن برنامه غنی سازی به نطنز |
15 سال |
محدود شدن درصد غنی سازی به 3/67 |
15 سال |
عدم ورود مواد هسته ای به فردو |
15 سال |
محدود شدن ذخایر اورانیوم 3/67 درصد به 300کیلو |
15 سال |
کامل شدن تحقیق و توسعه روی 164 عدد از IR-2m |
تا 30 نوامبر 2015 |
کامل شدن تحقیق و توسعه روی 164 عدد از IR-4 |
تا 30 نوامبر 2015 |
تست یک ماشین منفرد یا یک ست 10 تایی از IR-4 |
10 سال |
تست یک ماشین منفرد IR-5 |
10 سال |
عدم ورود به فعالیت بازفراوری یا تحقیق و توسعه بازفراوری |
15 سال |
عدم بازفراوری |
همیشگی |
نظارت آژانس بر کنستانتره سنگ معدن اورانیوم تولیدی توسط ایران در همه کارخانه های تغلیظ سنگ معدن اورانیوم |
25 سال |
نظارت و مراقبت در مورد روتورها و بیلوزهای سانتریفیوژ |
20 سال |
استقرار یک سازوکار قابل اتکا برای اطمینان از رفع سریع نگرانی های آژانس در زمینه دسترسی |
15 سال |
لغو تحریم های اتحادیه اروپا |
8 سال پس از روز توافق |
لغو تحریم های هسته ای امریکا |
8 سال پس از روز توافق |
زمان حل و فصل اختلافات ارجاعی از سوی کمیسیون مشترک |
15 روز |
پروتکل الحاقی |
دائمی |
اقدام
زمان
طول عمر قطعنامه شورای امنیت
10 سال پس از اجرا مطابق xiv
بازنگری و ارزیابی پیشرفت صورت گرفته و اتخاذ تصمیمات با اجماع
2سال یک بار
محدودیت بر برنامه غنی سازی
8سال
از رده خارج شدن ماشین های IR-1
10 سال
منحصر شدن ظرفیت غنی سازی ایران به 5060 ماشین در نطنز
10 سال
محدودیت تحقیق و توسعه غنی سازی با اورانیوم صرفاً به ماشین های IR-8-IR-6-IR-5-IR-4
10 سال
محدود ماندن تست مکانیکی به IR-2m-IR4-IR-5-IR-6-IR-6s-IR-7 and IR-8
10 سال
محدود ماندن تحقیق و توسعه روی ماشین های نسل 6 و 8 به زیر 30 عدد
8/5 سال
محدود شدن برنامه غنی سازی به نطنز
15 سال
محدود شدن درصد غنی سازی به 3/67
15 سال
عدم ورود مواد هسته ای به فردو
15 سال
محدود شدن ذخایر اورانیوم 3/67 درصد به 300کیلو
15 سال
کامل شدن تحقیق و توسعه روی 164 عدد از IR-2m
تا 30 نوامبر 2015
کامل شدن تحقیق و توسعه روی 164 عدد از IR-4
تا 30 نوامبر 2015
تست یک ماشین منفرد یا یک ست 10 تایی از IR-4
10 سال
تست یک ماشین منفرد IR-5
10 سال
عدم ورود به فعالیت بازفراوری یا تحقیق و توسعه بازفراوری
15 سال
عدم بازفراوری
همیشگی
نظارت آژانس بر کنستانتره سنگ معدن اورانیوم تولیدی توسط ایران در همه کارخانه های تغلیظ سنگ معدن اورانیوم
25 سال
نظارت و مراقبت در مورد روتورها و بیلوزهای سانتریفیوژ
20 سال
استقرار یک سازوکار قابل اتکا برای اطمینان از رفع سریع نگرانی های آژانس در زمینه دسترسی
15 سال
لغو تحریم های اتحادیه اروپا
8 سال پس از روز توافق
لغو تحریم های هسته ای امریکا
8 سال پس از روز توافق
زمان حل و فصل اختلافات ارجاعی از سوی کمیسیون مشترک
15 روز
پروتکل الحاقی
دائمی
اقدام
زمان
اقدام
اقدام
, اقدام,زمان
زمان
, زمان,طول عمر قطعنامه شورای امنیت
10 سال پس از اجرا مطابق xiv
طول عمر قطعنامه شورای امنیت
طول عمر قطعنامه شورای امنیت
,10 سال پس از اجرا مطابق xiv
10 سال پس از اجرا مطابق xiv
, xiv,بازنگری و ارزیابی پیشرفت صورت گرفته و اتخاذ تصمیمات با اجماع
2سال یک بار
بازنگری و ارزیابی پیشرفت صورت گرفته و اتخاذ تصمیمات با اجماع
بازنگری و ارزیابی پیشرفت صورت گرفته و اتخاذ تصمیمات با اجماع
,2سال یک بار
2سال یک بار
,محدودیت بر برنامه غنی سازی
8سال
محدودیت بر برنامه غنی سازی
محدودیت بر برنامه غنی سازی
,8سال
8سال
,از رده خارج شدن ماشین های IR-1
10 سال
از رده خارج شدن ماشین های IR-1
از رده خارج شدن ماشین های IR-1
, IR-1,10 سال
10 سال
,منحصر شدن ظرفیت غنی سازی ایران به 5060 ماشین در نطنز
10 سال
منحصر شدن ظرفیت غنی سازی ایران به 5060 ماشین در نطنز
منحصر شدن ظرفیت غنی سازی ایران به 5060 ماشین در نطنز
,10 سال
10 سال
,محدودیت تحقیق و توسعه غنی سازی با اورانیوم صرفاً به ماشین های IR-8-IR-6-IR-5-IR-4
10 سال
محدودیت تحقیق و توسعه غنی سازی با اورانیوم صرفاً به ماشین های IR-8-IR-6-IR-5-IR-4
محدودیت تحقیق و توسعه غنی سازی با اورانیوم صرفاً به ماشین های IR-8-IR-6-IR-5-IR-4
, IR-8-IR-6-IR-5-IR-4,10 سال
10 سال
,محدود ماندن تست مکانیکی به IR-2m-IR4-IR-5-IR-6-IR-6s-IR-7 and IR-8
10 سال
محدود ماندن تست مکانیکی به IR-2m-IR4-IR-5-IR-6-IR-6s-IR-7 and IR-8
محدود ماندن تست مکانیکی به IR-2m-IR4-IR-5-IR-6-IR-6s-IR-7 and IR-8
, IR-2m-IR4-IR-5-IR-6-IR-6s-IR-7 and IR-8,10 سال
10 سال
,محدود ماندن تحقیق و توسعه روی ماشین های نسل 6 و 8 به زیر 30 عدد
8/5 سال
محدود ماندن تحقیق و توسعه روی ماشین های نسل 6 و 8 به زیر 30 عدد
محدود ماندن تحقیق و توسعه روی ماشین های نسل 6 و 8 به زیر 30 عدد
,8/5 سال
8/5 سال
,محدود شدن برنامه غنی سازی به نطنز
15 سال
محدود شدن برنامه غنی سازی به نطنز
محدود شدن برنامه غنی سازی به نطنز
,15 سال
15 سال
,محدود شدن درصد غنی سازی به 3/67
15 سال
محدود شدن درصد غنی سازی به 3/67
محدود شدن درصد غنی سازی به 3/67
,15 سال
15 سال
,عدم ورود مواد هسته ای به فردو
15 سال
عدم ورود مواد هسته ای به فردو
عدم ورود مواد هسته ای به فردو
,15 سال
15 سال
,محدود شدن ذخایر اورانیوم 3/67 درصد به 300کیلو
15 سال
محدود شدن ذخایر اورانیوم 3/67 درصد به 300کیلو
محدود شدن ذخایر اورانیوم 3/67 درصد به 300کیلو
,15 سال
15 سال
,کامل شدن تحقیق و توسعه روی 164 عدد از IR-2m
تا 30 نوامبر 2015
کامل شدن تحقیق و توسعه روی 164 عدد از IR-2m
کامل شدن تحقیق و توسعه روی 164 عدد از IR-2m
, IR-2m,تا 30 نوامبر 2015
تا 30 نوامبر 2015
,کامل شدن تحقیق و توسعه روی 164 عدد از IR-4
تا 30 نوامبر 2015
کامل شدن تحقیق و توسعه روی 164 عدد از IR-4
کامل شدن تحقیق و توسعه روی 164 عدد از IR-4
, IR-4,تا 30 نوامبر 2015
تا 30 نوامبر 2015
,تست یک ماشین منفرد یا یک ست 10 تایی از IR-4
10 سال
تست یک ماشین منفرد یا یک ست 10 تایی از IR-4
تست یک ماشین منفرد یا یک ست 10 تایی از IR-4
, IR-4,10 سال
10 سال
,تست یک ماشین منفرد IR-5
10 سال
تست یک ماشین منفرد IR-5
تست یک ماشین منفرد IR-5
, IR-5,10 سال
10 سال
,عدم ورود به فعالیت بازفراوری یا تحقیق و توسعه بازفراوری
15 سال
عدم ورود به فعالیت بازفراوری یا تحقیق و توسعه بازفراوری
عدم ورود به فعالیت بازفراوری یا تحقیق و توسعه بازفراوری
,15 سال
15 سال
,عدم بازفراوری
همیشگی
عدم بازفراوری
عدم بازفراوری
,همیشگی
همیشگی
,نظارت آژانس بر کنستانتره سنگ معدن اورانیوم تولیدی توسط ایران در همه کارخانه های تغلیظ سنگ معدن اورانیوم
25 سال
نظارت آژانس بر کنستانتره سنگ معدن اورانیوم تولیدی توسط ایران در همه کارخانه های تغلیظ سنگ معدن اورانیوم
نظارت آژانس بر کنستانتره سنگ معدن اورانیوم تولیدی توسط ایران در همه کارخانه های تغلیظ سنگ معدن اورانیوم
,25 سال
25 سال
,نظارت و مراقبت در مورد روتورها و بیلوزهای سانتریفیوژ
20 سال
نظارت و مراقبت در مورد روتورها و بیلوزهای سانتریفیوژ
نظارت و مراقبت در مورد روتورها و بیلوزهای سانتریفیوژ
,20 سال
20 سال
,استقرار یک سازوکار قابل اتکا برای اطمینان از رفع سریع نگرانی های آژانس در زمینه دسترسی
15 سال
استقرار یک سازوکار قابل اتکا برای اطمینان از رفع سریع نگرانی های آژانس در زمینه دسترسی
استقرار یک سازوکار قابل اتکا برای اطمینان از رفع سریع نگرانی های آژانس در زمینه دسترسی
,15 سال
15 سال
,لغو تحریم های اتحادیه اروپا
8 سال پس از روز توافق
لغو تحریم های اتحادیه اروپا
لغو تحریم های اتحادیه اروپا
,8 سال پس از روز توافق
8 سال پس از روز توافق
,لغو تحریم های هسته ای امریکا
8 سال پس از روز توافق
لغو تحریم های هسته ای امریکا
لغو تحریم های هسته ای امریکا
,8 سال پس از روز توافق
8 سال پس از روز توافق
,زمان حل و فصل اختلافات ارجاعی از سوی کمیسیون مشترک
15 روز
زمان حل و فصل اختلافات ارجاعی از سوی کمیسیون مشترک
زمان حل و فصل اختلافات ارجاعی از سوی کمیسیون مشترک
,15 روز
15 روز
,پروتکل الحاقی
دائمی
پروتکل الحاقی
پروتکل الحاقی
,دائمی
دائمی
,جدول فوق به خوبی و به صورت تفکیک شده زمانبندی هر یک موارد مربوط به برجام را نشان می دهد که شامل نکاتی است که لازم است بر روی آنها با دقت و تحلیل تمرکز کرد:
,طبق موارد فوق که احصا شده از متن برجام و قطعنامه میباشد، زمان محدودیت برنامه غنی سازی ظاهراً به 8 سال کاهش پیدا کرده و این نوعی رعایت ظاهری خطوط قرمز است و اتفاقاتی هم که در طول 2 سال یعنی فاصله بین سالهای 8 الی 10 سال رخ می دهد، یکی اینکه در این سالها ایران می تواند تحقیق و توسعه روی ماشین های نسل 6 و 8 را از 30 عدد فراتر ببرد و از طرفی هم تحریم های اروپا و امریکا لغو خواهد شد. حال موضوع و تمرکز اصلی بر روی این مساله است که آیا ایران می تواند بعد از 8 سال شروع به نصب ماشین بیشتر از نطنز -مطابق چیزی که در اظهارنامه پروتکلی به آژانس اعلام میکند-، بکند یا نه؟ که با توجه به اینکه متن این امر را تصریح نکرده و از سویی رد هم نکرده، همچنان به صورت یک ابهام باقی مانده است! در واقع بعد از 8 سال، برنامه غنی سازی وارد فاز دوم محدودیت می شود که دقیقاً مشخصات آن معلوم نیست اما آنچه که بسیار مهم است و بگونهای مغفول باقی مانده است، پذیرفتن عملی «فاز دوم» برای برنامه غنی سازی میباشد.
, فاز دوم,نکته دیگر اینکه با وجود اعلام مکرر خطوط قرمز پیرامون موضوع زمانبندی، تجمیع همه زمان بندیها و کاهش آنها به زیر 10 سال قطعاً مراعات نشده است و از طرفی اساساً زمانبندیها نه فقط متفاوت است بلکه با هم تناقض دارد. به عنوان نمونه اگر زمانبندی واقعی تحقیق و توسعه 15 سال باشد، بی معناست که ایران بخواهد در 10 سال ماشین های نسل اول را از نطنز جمع کند.
,نکته مهم دیگری که وجود دارد، موضوع زمانبندی قطعنامه شورای امنیت است که که 10 ساله تصویب گردیده و خود می تواند یک تضاد آشکار و البته یک مانع بزرگ باشد. زمان محدودیت فاز 1 برنامه غنی سازی ایران در برجام، 8 سال ذکر شده است که این زمانبندی با زمانبندی پایان قطعنامه شورای امنیت در تضاد قرار دارد. نتیجه این است که حتی اگر فرض کنیم که پس از 8 سال ایران می تواند محدودیتهای اعمال شده بر برنامه غنی سازی خود را کاهش دهد-که متن برجام چنین دلالتی ندارد- باز هم قطعنامه شورای امنیت مانع این کار خواهد بود.
,پایان پیام/
]
ارسال دیدگاه