آیین عاشورایی در شهر سامان/
رسم چاق چاقو مراسمی با قدمت بیش از 250 سال در سامان
مراسم چاق چاقو آیین 250 ساله در شهر سامان که هر سال شور و شوقش بیش از بیش است و با استقبال جوانان شهر و گردشگران و مسافران از استان های دیگر روبه رو است.[
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به گزارش سامان ما، به نقل از خبرنگار سامان ما، همه ساله با فرارسیدن ایام محرم، مراسم عزاداری در چهارمحال و بختیاری و در شهرستان ها به رسم دیرین با بازسازی صحنه های جانسوز کربلا، به ویژه در شب و روز عاشورای حسینی همراه با معرفی اهداف قیام عاشورا برگزار می شود.
مراسم روز عاشورا در شهرها و اماکن مذهبی استان به دلیل محتوای اثربخش همراه با فرهنگ سازی دینی و اسلامی می تواند به عنوان یک الگو برای نقاط استان و کشور معرفی شود.
اعتقاد راسخ داریم که مذهب و آیین ها مرتبط با عاشورا بخشی جدا نشدنی از فرهنگ مردم است و گنجینه ایست که پشتیبان آن را برای ما به میراث گذاشته اند، به همین دلیل برای حفظ هرچه بهتر آن باید تلاش کرد.
در استان چهار محال و بختیاری پژوهش، مستندسازی و تهیه پرونده و ثبت 6 اثر فرهنگ عاشورایی در آثار ملی صورت گرفته که یکی از این میراث معنوی ثبت شده مراسم چاق چاقو شهر سامان است.
قدمت مراسم چاق چاقو در شهر سامان از زمانی که دهستان شهر سامان ایجاد شده وجود داشته و بیش از ۲۵۰ سال قدمت دارد. مراسم چاق چاقو در شهر سامان با شماره ثبت ۶۲۲ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است، مردم شهر سامان شب عاشورا هرساله از ساعت ۹ شب به تکیه ها و مساجد و حسینه ها رفته و از ساعت ۲ دو بامداد با صدای نی، سنج، طبل و خواندن نوحه ویژه و صف بندی با کوبیدن چوب یا سنگ، به هم و یا علی گفتن به عزاداری در خیابانها و کوچه ها ی شهر می پردازند و هنگام اذان صبح با برگزاری نماز جماعت مراسم به پایان می برند.
شب عاشورا در تمامی شهرهای استانمان، شب خواب نیست. بخصوص جوانترها تا صبح در مساجد و حسینیه ها به سینه زنی و نوحه خوانی می گذرانند. در شهر سامان ساعت ۲ نیمه شب مراسم چاق چاقو شروع می شود...
مردان شهر دو سنگ تخت را در دست می گیرند و آنها را با آهنگ خاصی به هم می کوبند، قدیم ترها می گویند این مراسم یادآور شب عاشورا در زمان امام حسین (ع) است که در آن امام حسین بیعت از یاران خود برمی دارد و از آنها می خواهد که هر کسی که نمی خواهد بماند می تواند برود سپس از فرزندانش می خواهد که دو تکه سنگ را به هم بکوبند تا صدای پای اسب کسانی که کربلا را ترک می کنند آنها را خجالت زده نکند.
و براساس روایتی دیگر امام حسین (ع) و یارانشان با کوبیدن سنگ ها به هم مانع از رسیدن صدای پای اسبان دشمن می شدند تا یارانشان از فراوانی دشمن اطلاع نیابند و امید خود را از دست ندهند.
فلسفه اجرای مراسم چاق چاقو
سیزدهم محرم الحرام سال ۶۱ هجری قمری عده ای از قبلیه بنی اسد، برای مراسم خاک سپاری شهدا به این سرزمین آمدند آنها به گروه های کوچکی تقسینم شدند، چون هوا تاریک بود عده ای از زنان بنی اسد اجساد مطهر شهداء را یافتند و با کوبیدن دو سنگ بر هم سیار گروه ها را با خبر ساختن تا همه احجشاد شهداء جمع آوری شدند.
امام سجاد (ع) نیز از زندان این زیاد خارج شد و در شناسایی شهداء و دفن آنها من جمله دفن بدن سید الشهداء به این قبیله کمک کردند.
یکی دیگر از فلسفه این مراسم اینگونه بیان می شود که واقعه عاشورا و دفن شهداء آن به قدری با سوز و گداز همراه بود که سنگ های بیابان نیز بهم خورده و صدا کردند.
ساعت دو نیمه شب جوانان سنگ و چوب در دست به سمت هیئت چاق چاقو می روند و جمعیت آنان بیشتر و بیشتر می شود و صدای سنگ ها سکوت شب را در هم می شکند.
زنان و کودکان بر بام ها و جلوی درب منازل جمع می شوند و همه شهر مملو از غمی سنگین می شود و اشک در چشمان همه حلقه میزند.
مردان سنگ کوبان می روند و با آهنگی حزن آمیز نوحه مخصوصی را به زبان ترکی می خوانند:
ای خدا گین چالمسن به گجه سحر اولماسن گین چالار طوفان اولار کرب و بلادا قان اولار
گین چالار طوفان اولار اصغر بقاز قان اولار
ای خدا گین چالمسن گهوارسه بوش قالمسن رباب پریشان اولماسن
ای خدا گین چالمسن شام غریبان اولماسن ای خدا گین چالمسن زینب پریشان اولماسن
این نوحه از دیر باز برای مسن ترها آشناست و اشک های آنها را سرازیر می کند.
هیئت ها چاق چاقو تا هوا تاریک است خیابان های شهر را طی می کند و به مسجد جامع شهر می رسد، حالا دیگر جمعیت بسیار زیادی جمع شده است همه با هم نماز صبح می خوانند و می روند تا بای زیارت عاشورای ظهر عاشورا و حرکت هیئت های عزاداری حاضر شوند.
مراسم چاق چاقو در این شهر به قدری شناخته شده است که از استان های اهواز، اصفهان، تهران و شهرهای استان چهارمحال و بختیاری ساعت دو شب همه به این مراسم می آیند و از این مراسم را نظاره گر هستند.
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
, فلسفه اجرای مراسم چاق چاقو,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
]
ارسال دیدگاه