دانا گزارش می دهد؛
مروری بر انتخابات ریاست جمهوری در ایران/ فراز و فرودهای کرسی پاستور
پس از استقرار جمهوری اسلامی ایران از سال ۵۸ تاکنون سیزده دوره انتخابات ریاست جمهوری برگزار شده است که در این گزارش به آن پرداخته شده است.
به گزارش خبرنگار سیاسی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ همزمان با سالروز انتخابات اولين دوره رياست جمهوری اسلامی ايران، 1358 هـ ش مروری بر کاندیداهای سیزده دوره انتخابات ریاست جمهوری از سال ۵۸ تاکنون خواهیم داشت.
جمهوری اسلامی ایران از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی ایران تاکنون، ۸ رئیس جمهور را در ۱۳ دوره به خود دیده است. دو رئیس جمهور اول ایران نتوانستند دوران چهار ساله مسئولیت خود را به پایان برسانند؛ رئیس‌جمهور اول برکنار شد و از ایران گریخت و دومین رئیس‌جمهور نیز توسط منافقین به شهادت رسید.
اولین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران ـ بهمن ۱۳۵۸ (ابولحسن بنی صدر)
اولین انتخابات ریاست جمهوری نظام جمهوری اسلامی ایران در پنجم بهمن ۱۳۵۸، یک سال پس از پیروزی انقلاب برگزار شد. دولت موقت مهدی بازرگان استعفا داده بود و اداره کشور به دست شورای انقلاب اداره می شد، در این انتخابات مجموعا ۱۲۴ نفر به طور رسمی نامزد ریاست جمهوری شدند، خیلی زود بسیاری از نامزدها انصراف دادند و تعداد کسانی که وارد صحنه رقابت شدند به ۹۶ نفر کاهش یافت.
نامزدهای انتخاباتی
ابوالحسن بنی صدر، احمد مدنی، داریوش فروهر، صادق قطب زاده، مسعود رجوی رهبر سازمان مجاهدین(منافقین) خلق، حسن حبیبی، کاظم سامی، حسن آیت، صادق طباطبایی، صادق خلخالی، محمد مکری، صفر علی خلیلی، از جمله نامزدهای اولین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران بودند.
در اولین انتخابات ریاست جمهوری شورای نگهبان هنوز تشکیل نشده بود و امام خمینی (ره) گفته بود در این انتخابات دخالت نمی کند.
در این انتخابات ابولحسن بنی صدر توانست با کسب اکثریت آرا عنوان نخستین رئیس جمهور اسلامی ایران را به خود اختصاص دهد.
دومین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران ـ مرداد ۱۳۶۰ (محمد علی رجایی)
در آخرین روز خرداد سال ۱۳۶۰، مجلس شورای اسلامی عدم کفایت سیاسی بنی صدر را اعلام کرد و حدودا یک ماه بعد، دومین انتخابات ریاست جمهوری در نظام جمهوری اسلامی ایران در تاریخ دوم مرداد سال ۱۳۶۰ برگزار شد. در انتخابات مرداد سال ۱۳۶۰ ، برای اولین بار شورای نگهبان در جریان نامزدی نامزدهای ریاست جمهوری وارد عمل شد، از مجموع ۷۱ داوطلب، چهار داوطلب امکان رقابت بر سر کرسی ریاست جمهوری را یافتند.
نامزدهای انتخاباتی
در این دوره از انتخابات تنها صلاحیت محمدعلی رجایی که از زمان ریاست جمهوری بنی صدر به عنوان نخست وزیر منصوب شده بود، به همراه اکبر پرورش، عباس شیبانی و حبیب الله عسگر اولادی مسلمان به عنوان نامزد مورد تائید قرار گرفت.
در این انتخابات محمد علی رجایی توانست با کسب اکثریت آرا عنوان دومین رئیس جمهور اسلامی ایران را به خود اختصاص دهد.
محمد علی رجایی: رئیس جمهور
عباس شیبانی: رتبه دوم
علی اکبر پرورش رتبه سوم
حبیب الله عسگراولادی رتبه چهارم
سومین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران ـ مهر ۱۳۶۰ (آیت الله سید علی خامنه‌ای)
این دومین انتخابات زود هنگام تاریخ جمهوری اسلامی ایران است، در دورانی که کشور از یک سو درگیر جنگ با عراق، از سوی دیگر دچار بحران های امنیتی-سیاسی سال ۱۳۶۰ است، رییس جمهور هم در سوءقصدی، تنها یک ماه پس از انتخاب ترور شده است. ۴۶ نفر نامزد رقابت برای کسب عنوان ریاست جمهوری شدند، اما از این بین شورای نگهبان صلاحیت ۴۲ نفر از نامزدها یعنی حدود ۹۱ درصد آنها را رد کرد و تنها چهار نفر برای رقابت باقی ماندند. از جمله ردصلاحیت شده های مهم این دوره می توان به ابراهیم یزدی اشاره کرد. آیت الله مهدوی کنی نیز پس از اعلام نام آیت الله سیدعلی خامنه ای از سوی حزب جمهوری اسلامی، طی جلسه ای از کاندیداتوری انصراف داد. سومین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران در ۱۰ مهر ۱۳۶۰ برگزار شد.
نامزدهای انتخاباتی:
- آیت الله سید علی خامنه‌ای
- سید علی‌اکبر پرورش
- حسن غفوری‌فرد
- سید رضا زواره‌ای
در این انتخابات سید علی خامنه‌ای با کسب ۱۵ میلیون و ۹۰۵ هزار و ۹۸۷ رای (۹۵٪) از مجموع ۱۶ میلیون و ۸۴۷ هزار و ۷۱۷ رای ماخوذه توانست سومین رئیس جمهور اسلامی ایران را به خود اختصاص دهد. میزان مشارکت در این دوره ۷۴٫۲ درصد بود.
سه نامزد دیگر نیز به ترتیب اکبر پرورش با ۳۳۸۲۹۴ رای رتبه دوم، رضا زواره ای با ۷۷۷۹۸ رای رتبه سوم، و حسن غفوری فرد با ۶۱۸۰۵ رای رتبه چهارم را کسب کردند.
چهارمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران ـ مرداد ۱۳۶۴ (آیت الله سید علی خامنه‌ای)
دوره چهارم انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران در شرایطی برگزار شد که بعد از روسای جمهور اول و دوم، این اولین بار بود که بعد از مدت قانونی (چهار سال) انتخابات در کشور برگزار می شد. در 25 مردادماه سال ۱۳۶۴، انتخابات دور چهارم، با سه رقیب برگزار شد. در این دوره نیز مانند دوره های قبل، شورای نگهبان تعداد زیادی از نامزدها را ردصلاحیت کرد، به طوری که از مجموع ۵۰ کاندیدای شرکت در رقابت های دوره چهارم ریاست جمهوری، تنها سه نفر امکان حضور در این رقابت ها را یافتند.
نامزدهای انتخاباتی:
تنها صلاحیت ۳ نفر آیت الله سیدعلی خامنه‌ای، حبیب‌الله عسگراولادی و سید محمود کاشانی برگزار شد.
آیت الله سید علی خامنه‌ای با کسب ۱۲ میلیون و ۲۰۵ هزار و ۱۲ رای (۸۵٪) از مجموع ۱۴ میلیون و ۲۳۸ هزار و ۵۸۷ نفر برای دومین بار به عنوان رئیس جمهور ایران انتخاب شد.
در این انتخابات سید محمود مصطفوی کاشانی رتبه دوم و حبیب الله عسگر اولادی مسلمان رتبه سوم را کسب کردند.
پنجمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران ـ مرداد ۱۳۶۸ (هاشمی رفسنجانی)
پس از رحلت امام خمینی (ره) پنجمین دوره انتخابات ریاست جمهوری نزدیک به شش هفته زودتر از موعد در ششم مرداد ۱۳۶۸ برگزار شد. جمعا ۷۹ نفر در این انتخابات ثبت نام کردند که از آن میان شورای نگهبان صلاحیت ۷۷ نفر را رد کرد و تنها دو نامزد برای رقابت باقی ماندند
نامزدهای انتخاباتی:
تنها اکبر هاشمی رفسنجانی و عباس شیبانی دو نامزد شرکت کننده در این انتخابات بودند.
هاشمی رفسنجانی با کسب ۱۵ میلیون و ۵۵۰ هزار و ۵۲۸ (۹۴٪) رای از مجموع ۱۶ میلیون و ۴۵۲ هزار و ۶۷۷ نفر رای ماخوذه رئیس جمهور ایران شد. میزان مشارکت در این دوره ۵۴٫۶ درصد بود. میزان رای عباس شیبانی ۶۳۵٫۱۶۵ رای بود.
ششمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران ـ خرداد ۱۳۷۲ (هاشمی رفسنجانی)
ششمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران، انتخاباتی بود که برای تعیین رئیس جمهوری ایران پس از یک دوره ریاست جمهوری علی اکبر هاشمی رفسنجانی در ۲۱ خرداد ۱۳۷۲ برگزار شد. در این دور از انتخابات ۱۲۸ نفر در وزارت کشور ثبت نام کردند که از این میان، ۱۲۴ نفر رد صلاحیت شدند.
نامزدهای انتخاباتی:
در این دوره از انتخابات چهار نامزد ریاست جمهوری با هم رقابت داشتند. عبدالله جعفرعلی جاسبی (رئیس دانشگاه آزاد که عملاً منصوب هاشمی بود)؛ رجبعلی طاهری (نماینده مردم کازرون در دوره اول مجلس شورای اسلامی) و احمد توکلی رقبای رئیس جمهور وقت بودند. حضور دو چهره اول بیشتر به تأیید سیاست‌های هاشمی شباهت داشت و تنها احمد توکلی رقیب واقعی وی محسوب می‌گردید.
اکبر هاشمی رفسنجانی با کسب ۱۰ میلیون و ۵۶۶ هزار و ۴۹۹ رای از مجموع ۱۶ میلیون و ۷۶۹ هزار و ۷۸۷ رای ماخوذه برای دومین بار به ریاست جمهوری انتخاب شد.
- نفر دوم: احمد توکلی ۴٫۰۲۶٫۸۷۹ رای
- نفر سوم: رجبعلی طاهری ۱۱۴٫۷۷۶ رای
- نفر چهارم: عبدالله جاسبی ۸۹٫۲۸۰ رای
هفتمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران ـ خرداد ۱۳۷۶ (محمد خاتمی)
انتخابات هفتمین دوره ریاست جمهوری ایران در ۲ خرداد ۱۳۷۶ برگزار شد. در این دور نیز از مجموع ۲۳۸ نفر که برای رقابت ثبت نام کرده بود، چهار نفر از سوی شورای نگهبان مجاز به رقابت شدند.
نامزدهای انتخاباتی:
در این انتخابات چهار کاندیدا با نظارت شورای نگهبان تأیید صلاحیت شدند و با هم به رقابت پرداختند:
- سید محمد خاتمی؛ وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد اسلامی
- محمد محمدی ری‌شهری؛ وزیر پیشین اطلاعات و نماینده ولی فقیه و سرپرست حجاج
- رضا زواره‌ای؛ رئیس وقت سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و عضو حقوق‌دان شورای نگهبان
- علی‌اکبر ناطق نوری؛ رئیس وقت مجلس شورای اسلامی و وزیر پیشین کشور
در این انتخابات محمد خاتمی رئیس جمهور ایران شد.
- سید محمد خاتمی ۲۰٫۰۷۸٫۱۷۸ رأی (۶۹٪)
- علی‌اکبر ناطق نوری ۷٫۲۴۲٫۸۵۹ رأی
- رضا زواره‌ای ۷۷۱٫۴۶۰ رأی
- محمد محمدی ری‌شهری ۷۴۴٫۲۰۵ رأی
هشتمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران ـ خرداد ۱۳۸۰ (محمد خاتمی)
هشتمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران، انتخاباتی بود که پس از یک دوره ریاست جمهوری سید محمد خاتمی برای تعیین رئیس جمهور بعدی در ۱۸ خرداد ۱۳۸۰ با حضور ۱۰۰ نامزد نهایی برگزار شد.
در این دور مجموعا ۸۱۴ نفر برای رقابت در آن ثبت نام کردند و شورای نگهبان برخلاف ادوار گذشته، این بار صلاحیت ۱۰ نفر از آنها را برای شرکت در انتخابات تایید کرد.
نامزدهای انتخاباتی:
محمد خاتمی، احمد توکلی، علی شمخانی، عبدالله جاسبی، حسن غفوری فرد، منصور رضوی، شهاب الدین صدر، علی فلاحیان، مصطفی هاشمی‌طبا و محمود کاشانی از دیگر نامزدهای این دوره از انتخابات بودند.
سید محمد خاتمی با کسب ۲۱ میلیون و ۶۵۹ هزار و ۵۳ رای از مجموع ۲۸ میلیون و ۸۱ هزار و ۹۳۰ رای ماخوذه برای دومین بار به ریاست جمهوری انتخاب شد.
- احمد توکلی: رتبه دوم
- علی شمخانی: رتبه سوم
نهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران ـ خرداد ۱۳۸۴ (محمود احمدی نژاد)
انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال ۱۳۸۴ نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران بود، که طی دو مرحله در تاریخ ۲۷ خرداد و ۳ تیر همان سال برگزار شد. در این دور مجموعا هزار و ۱۴ نفر برای انتخابات ریاست جمهوری ایران ثبت نام کرده بودند. شورای نگهبان تنها صلاحیت شش نفر از آنان را تایید کرد ولی پس از دستور آیت الله خامنه ای صلاحیت دونفر دیگر از اصلاح طلبان یعنی مصطفی معین و محسن مهرعلیزاده هم تایید شد.
نامزدهای انتخاباتی:
محمود احمدی نژاد، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، مهدی کروبی، محمد باقر قالیباف، مصطفی معین، علی لاریجانی و محسن مهرعلیزاده از نامزدهای انتخاباتی این دوره از انتخابات بودند.
در نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری نتایج انتخابات بصورت زیر اعلام گردید:
محمود احمدی نژاد: دور اول با 5 میلیون و 711 هزار و 696 نفر و در دور دوم با 17 میلیون و 284 هزار و 782 نفر رتبه اول را کسب کرد و بعنوان رئیس جمهور انتخاب گردید.
علی اکبر هاشمی رفسنجانی: دور اول با 6 میلیون و 211 هزار و 937 نفر و در دور دوم با 10 میلیون و 46 هزار و 701 نفر رتبه دوم را کسب کرد.
مهدی کروبی: با 5 میلیون و 70 هزار و 114 رای در رتبه سوم قرار گرفت.
دهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران ـ خرداد ۱۳۸۸ (محمود احمدی نژاد)
دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران، در روز جمعه ۲۲ خرداد ۱۳۸۸برگزار شد. در این دور مجموعا ۴۷۵ نفر ثبت نام کردند که از آن میان شورای نگهبان به روال سال های قبل (به استثنای سال ۸۴) صلاحیت چهار نفر را تایید کرد.
نامزدهای انتخاباتی:
از بررسی‌های شورای نگهبان چهار تن زیر به عنوان کاندیداهای رسمی به رقابت‌های انتخاباتی راه یافتند.
- محمود احمدی نژاد
- محسن رضایی
- مهدی کروبی
- میرحسین موسوی
محمود احمدی نژاد: با 24 میلیون و 592 هزار و 793 رای رتبه اول را کسب کرد و بعنوان رئیس جمهور انتخاب گردید.
میرحسین موسوی: با 13 میلیون و 338 هزار و 121 رای رتبه دوم را کسب کرد.
محسن رضایی میرقائد: با 681 هزار و 851 رای رتبه سوم را کسب کرد.
مهدی کروبی: با 338 هزار و 278 رای در رتبه چهارم قرار گرفت.
یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ـ اردیبهشت ۱۳۹۲ (حسن روحانی)
اسامی ۸ نفر تأیید صلاحیت شده بعنوان نامزد نهایی (۳۱ اردیبهشت) از سوی وزارت کشور رسماً اعلام گردید. دو نفر از کاندیداها (حداد عادل و محمد رضا عارف) نیز بعداً از انتخابات کنار کشیدید و تنها 6 نفر به رقابت پرداختند که عبارت بودند از: سعید جلیلی، محمدباقر قالیباف، علی‌اکبر ولایتی، محسن رضایی، حسن روحانی، سید محمد غرضی
حسن روحانی با ۵۰٫۷۱٪ کل آرا و با 18 میلیون و 613 هزار 329 رای رتبه اول و بعنوان رئیس جمهور انتخاب گردید.
محمدباقر قالیباف: از جمعیت پیشرفت و عدالت با 6 میلیون و 77 هزار 292 رای رتبه دوم.
سعید جلیلی: از جبهه پایداری با 4 میلیون و 168 هزار 946 رای رتبه سوم.
دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ـ اردیبهشت ۱۳۹۶ (حسن روحانی)
دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۶ خورشیدی برگزار شد. نام نویسی برای این دوره از انتخابات از ۲۲ فروردین ۱۳۹۶ خورشیدی آغاز و تا ۲۶ فروردین ادامه پیدا کرد، یک هزار و ۶۳۶ داوطلب در این دوره ثبت نام کردند که از این تعداد ۱۳۷ تن زن و یک هزار و ۴۹۹ تن مرد بودند، جوان‌ترین ثبت‌نام‌کننده ۱۸ سال و مسن‌ترین آنها ۹۲ سال داشت.
نامزدهای انتخاباتی:
حسن روحانی، محمد باقر قالیباف، سید ابراهیم رییسی، اسحاق جهانگیری، سید مصطفی میرسلیم و سید مصطفی هاشمی طبا.
قالیباف و جهانگیری پیش از رأی‌گیری از نامزدی انصراف دادند.
در این دور محمود احمدی‌نژاد، حمید بقایی، علیرضا زاکانی، حمیدرضا حاجی‌بابایی، مسعود زریبافان، صادق خلیلیان، محمدمهدی زاهدی، سید احمد موسوی، اعظم طالقانی، سید احمد کاشانی، مصطفی کواکبیان، عبدالحسین مقتدایی، علیرضا منادی، حسن نوروزی، علی یوسف‌پور و ... از افرادی بودند که صلاحیت آنها تایید نشد.
در این دوره نیز حسن روحانی برای بار دوم به عنوان رییس جمهوری منتخب مردم، ریاست قوه مجریه را برعهده گرفت.
سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ـ خرداد ۱۴۰۰ (آیت الله سید ابراهیم رئیسی)
این انتخابات از ساعت ۷ صبح روز جمعه ۲۸ خرداد برگزار شد. در این انتخابات ۵۹ میلیون و ۳۱۰ هزار و ۳۰۷ نفر واجد شرایط بودند.
در این انتخابات حجت الاسلام و المسلمین ابراهیم رئیسی هشتمین رئیس‌جمهور ایران با ۱۷ میلیون و ۹۲۶ هزار و ۳۴۵ رأی به عنوان رئیس قوه مجریه انتخاب شد.
محسن رضایی میرقائد ۳ میلیون و ۴۱۲ هزار و ۷۱۲ رأی کسب کرد و عبدالناصر همتی ۲ میلیون و ۴۲۷ هزار و۲۰۱ رأی بدست آورد. سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی نیز ۹۹۹۷۱۸ رأی بدست آورده است.
ارسال دیدگاه