به مناسبت سالروز بزرگداشت علامه امینی؛
«الغدیر» علامه امینی؛ مشعل هدایت امت تا طلوع خورشید ولایت

شهید مرتضی مطهری در خصوص کتاب الغدیر گفتند: کتاب شریف الغدیر، موجی عظیم در جهان اسلام پدید آورده است. اندیشمندان اسلامی، از زوایای مختلف ادبی، تاریخی، کلامی، حدیثی، تفسیری، اجتماعی، بدان نظر افکنده اند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ دفتر تاریخ تشیع بار دیگر ورق خورد و امروز پنج شنبه به صفحه ای رسید که سالروز درگذشت رادمردی محدث و مفسر را تداعی کرد، آری آن اندیشمند جهان اسلام همانا علامه عبدالحسین امینی است، بزرگ مردی که با خلق اثر بی نظیر خود الغدیر نامش را تا پایان هستی جاودانه کرد.
بی تردید چنین شخصیت های ارزشمندی در عالم زهد و عرفان هیچ گاه فراموش نخواهند شد، بزرگ مردانی که جهان اسلام باید به خود ببالد.
واقعیت این است که قرن ها باید بگذرد تا بشریت اینگونه عالمان و متفکران را به خود ببیند و با غور در اندیشه و افکار بلند و عرفانی آنان، راه صحیح زندگی را از جاده های متروک و تاریک گمراهی بیابد.عبدالحسین در چنین روزی در خاندانی اهل علم و زهد و ادب به سال 1320 هجری قمری برابر با 1281 هجری شمسی در تبریز پای به هستی گذاشت.
وی آموزش های اولیه را نزد پدرش مرحوم میرزا محمد که عالم و فقیه بود فرا گرفت و سپس در مدرسه طالبیه تبریز که برجسته ترین کانون دانش و فرهنگ اسلامی شیعی آن روزگار بود، به تحصیل پرداخت.
از یک سو روح پرسش گر و جست و جوگر عبدالحسین نمی گذاشت تا او نیز مانند همسالان خود دوران کودکی را سپری کند از سوی دیگر خانواده مذهبی علامه نیز زمینه رشد و تعالی او را فراهم کرده بودند.
آن عالم بزرگوار ادبیات، فقه و اصول فقه را نزد فقیهان و عالمان و عارفان تبریز ، از جمله آیت الله سید محمد بن عبدالکریم موسوی مشهور به مولانا و آیت الله سید مرتضی بن احمد بن محمد حسینی خسرو شاهی آموخت.
وی که از استعداد و نبوغ بی نظیری برخوردار بود برای ادامه تحصیلات عالیه اسلامی در سن 16سالگی راهی نجف اشرف که برجسته ترین کانون علمی شیعه امامیه بود، شد و در خدمت مراجع و مشایخ علمی و فقهی شیعه، به تحصیل پرداخت.
علامه امینی پس از آن در 32 سالگی به تبریز بازگشت و نخستین اثر علمی قرآنی خود به نام تفسیر فاتحه الکتاب را به رشته تحریر درآورد.
علامه امینی (ره ) که عشق امیرالمومنین علی (ع) در جانش شعله ور بود، بیش از این در فراق از حضرتش تاب نیاورده و بار دیگر راهی نجف اشرف شد و با گذراندن دوران تحصیل و تحقیق سرانجام به درجه عالی اجتهاد نایل شد و در دانش اسلامی، فقه ، اصول، حدیث ، تفسیر، کلام، تاریخ و رجال به عنوان مهمترین مرجع، معروف شد.
علامه امینی روحانی کامل، عابد و زاهدی متواضع بود و هیچ گاه فریفته مظاهر دنیا نشد و عشق و ایمان خاصی به خاندان اهل بیت (ع) داشت.
وی با جریان های فکری، فلسفی، سیاسی و اجتماعی معاصر آشنا بود و می دید که دشمنان چگونه اسلام را تهدید می کنند. به همین دلیل می گفت باید از گنجینه های اسلام و تشیع به بهترین روش پاسداری شود.
او همگان را به مبارزه و عمل به رسالت و وظیفه فرا می خواند و معتقد بود درغیر این صورت، شعله های حماسه تشیع فروکش می کند و شیعه که جریان اصیل اسلام است در برابر استعمار جهانی امپریالیسم وضربات استعمار یهود، قدرت تعهد و مقاومت را از دست می دهد.
مهمترین و بی نظیرترین اثر علامه امینی کتاب الغدیر است که علامه برای خلق جاویدانه این اثر سالها رنج و زحمت را بر خود هموار کرد و پژوهش های بسیار گسترده ای انجام داد.
در مقدمه رضا امینی فرزندمرحوم علامه امینی بر کتاب الغدیر پیرامون تحقیق و پژوهش های علامه امینی آمده است که:آن عالم فرزانه ابتدا تمامی کتاب های خطی و چاپی کتابخانه های عمومی و خصوصی نجف اشرف از جمله کتابخانه مرحوم باقربحرالعلوم، کتابخانه مرحوم آیت الله شیخ محمد حسین کاشف الغطاء، کتابخانه شیخ فرج الله نجفی و کتابخانه حسینیه شوشتری ها را مطالعه کرد.
مرحوم امینی سپس به مطالعه کتابخانه های کربلا، کاظمیه، بغداد، سامرا، حله و بصره پرداخت.
مرحوم علامه در ادامه مطالعه و پژوهش های خود کتاب های خطی و چاپی کتابخانه های آستان قدس رضوی، مجلس شورای ملی در تهران، مدرسه سپهسالار در تهران، ملک در تهران، کتابخانه ملی در تهران، کتابخانه آیتالله بروجردی در بروجرد و کتابخانه سردار کابلی در کرمانشاه را مورد مطالعه قرار داد.
علامه امینی سیر پژوهش و مطالعه در نسخه های خطی نفیس و منحصر به فرد را در هند، سوریه، دمشق، حلب و ترکیه ادامه داد.
وی، شرح این سفرهای علمی و فهرست کتب خطی و چاپی مورد مطالعه و نسخه برداری را در دو جلد بزرگ جمع آوری کرده و نام آن را ثمرات الاسفار الی الامطار گذاشته است.
از دیگر آثار گرانسنگ علامه امینی می توان به شهداء الفضیله، تحقیق و تصحیح کامل الزیارات، ادب الزائر لمن یمم الحائر ( آداب زیات حرم امام حسین (ع)، سیرتنا و سنتنا ( پاسخ به پرسشهای یکی از علمای حلب )، پیوست هایی در فقه بر کتاب مکاسب شیخ انصاری، پیوست هایی در اصول فقه و کتاب رسائل شیخ انصاری، المقاصد العلیه فی المطالب السنیه ( در تحلیل و تفسیر برخی آیات قرآن ) ، ریاض الانس (در ادبیات، تاریخ، تفسیر، حدیث، به عربی و فارسی. خطی ) اشاره کرد.
کتابهای رجال آذربایجان ( شرح حال 234 نفر از علما ، ادبا و شعرای آذربایجان )، ثمرات الاسفار (شرح سفرهای علمی به ایران ، هند، سوریه، ترکیه و ...)، العترت الطاهره فی الکتاب العزیز و الغدیر فی الکتاب و السنه والادب در زمره دیگر آثار ارزشمند آن بزرگوار است.
عالمان و اندیشمندان جهان اسلام اعم از سنی، شیعه و مسیحیت درباره علامه امینی دیدگاه های بسیاری دارند.
آیت الله العظمی صافی گلپایگانی درباره علامه امینی می گوید: در عصر حاضر، مرحوم آیت الله مجاهد علامه امینی یکی از مفاخر بزرگ و نوابغ علم و ادب و خادمین موفق اسلام بود.
تلاش مداوم و کوشش بی وقفه آن عالم جلیل، در معرفی حقایق اصیل اسلام و معارف حق این دین حنیف و مکتب پربار و یگانه اعدال قرآن کریم - اهل بیت (ع) ـ کم نظیر بود.
آیت الله العظمی فاضل لنکرانی نیز پیرامون کتاب الغدیر معتقد است: کتاب الغدیر، مخصوصا با قلم رسا و مطابق روزش، توانسته جمیع شبهات را در رابطه با مساله امامت و وصایت بلافصل امیرالمومنین (ع)، پاسخی متناسب که مقبول عقل سلیم و منطقی خالی از تعصب است، بدهد.
خاصه که از کتب خود آن ها که در زوایای کتاب خانه های متعدد مخفی بود یا مخفی نگاه داشته شده بود، استفاده نموده و با استعانت مداوم، از صاحب اصل مقام ولایت و امامت، چنین موفقیتی را به دست آورد که مرور زمان، نه تنها آن را کهنه نمی کند، بلکه بر عظمت آن می افزاید.
آیت الله سید عبدالهادی شیرازی نیز می گوید: چنان چه بر این مجموعه (الغدیر ) وقوف یابی، خود را در کنار دریای خروشانی خواهی یافت که فرو نخواهد نشست و تو از آن جدا نخواهی شد، مگر آن که معارف الهی، اندیشه ات را فرا گرفته و ظرف ادراک تو از تعلیمات قدسی انباشته شده و منظره احساساتت، جلوه گاه این نوید امیدبخش الهی گردد که می فرماید: و آنان که در راه ما کوشش کنند، ما راه های رستگاری را به آن ها خواهیم نمود.
شهید مرتضی مطهری نیز معتقد است: کتاب شریف الغدیر، موجی عظیم در جهان اسلام پدید آورده است. اندیشمندان اسلامی، از زوایای مختلف ادبی، تاریخی، کلامی، حدیثی، تفسیری، اجتماعی، بدان نظر افکنده اند.
محمد عبدالغنی حسن نیز درباره علامه امینی اینگونه نوشته است: علامه امینی آکنده از دوستی امام علی و شیعیانش، جوهر وجود و نور چشمانش را فدا می کند تا راهی به خاندان بزرگوار علوی پیدا کند. در آن چه می کند، به ندای مذهبش پاسخ می گوید. عشق چنان پندها و پیوندهایی بر عاشق می نهد که با وجود آن ها، راه هر گونه اعتراض بر او بسته می شود.
حقیقتی که باید آشکارا گفته شود این است که: علامه استاد عبدالحسین امینی، عاشق و دوست دار متعصب و پیرو هوای نفس نیست، بلکه دانشمندی است که دانش خود را در خدمت دوستی علی و شیعیان او قرار داده است. پژوهنده ای است که امانت دانشمندی و بی غرضی بحث و تحقیق را بیش از توجه به احساسات و عواطف، در نظر داشته است.
شیخ محمد سعید دحدوح نیز می گوید:من اکنون خود را در برابر دریای بی پایانی می بینم که در آن، انواع گوهرهای نفیس و خیره کننده و بی نظیر وجود دارد. دلایل کافی و رسا، برهان صریح، علم زیاد و مزایای بی شمار دیگر آن قدر در این مجموعه گران بها هست که قادر بر شمارش آن نیستم. این مزایا گویای این حقیقت اند که: اگر بخواهند نورانیت ماه چهارده را با ابرهای تیره (اشتباه کاری و دشمنی ) و عوامل فریبنده از دیدگاه بپوشانند، نمی توانند.
این مجاهد نستوه و اسوه علم و ایمان و عمل و اعجوبه روزگار که همه عمر پر بارش را در خدمت ایمانش سپری کرد سرانجام در بامداد روز جمعه 28 ربیع الثانی سال 1390 قمری در حالی که کام به تربت امام حسین (ع) تبرک کرد و زبان به نیایش های امام سجاد (ع) گشود، در سن 68 سالگی در تهران جان به جان آفرین تسلیم کرد.
اندکی بعد پیکر مطهرش را به نجف اشرف منتقل کرده و در کتابخانه عمومی که خود تاسیس کرده بود ، واقع درحرم امیرالمومنین (ع) به خاک سپردند .
ارسال دیدگاه