• شنبه ۰۶ اردیبهشت ۱۳۹۹ ۱۶:۰۴
• کد خبر : 1603035

• اخبار
• سیاسی

ساعاتی پیش ایران توانست اولین ماهواره نظامی خود را با ماهواره بر "قاصد" با موفقیت به فضا ارسال نماید، عملیاتی که به دلیل پیچیدگی گسترده آن، تنها کشورهای انگشت شماری دانش ساخت و ارسال آن را در اختیار دارند .

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛فضا را مرز نهایی نامیده‌اند. جایی که سال هاست رزمگاه جنگ‌های نوین اطلاعاتی است. ماهواره های شناسایی و جاسوسی سال‌هاست که آن بالا بدون کوچک ترین جلب توجهی همه چیز را رصد می کنند؛ از کوچک ترین تحرکات زمینی گرفته تا شنود مکالمات رادیویی. در حالی که حد نهایی ارتفاع پرواز هواپیماها عملا نمی تواند از سی کیلومتری بالاتر رود، محدوده ماهواره های فضایی نظامی از دست کم 150 کیلومتری بالاتر از سطح زمین آغاز می شود. اما ساخت ماهواره های نظامی به تکنولوژی پیشرفته ای نیاز دارد و در جهان تنها کشورهای انگشت شماری توانایی ساخت و پرتاب این ماهواره ها را به فضا دارند؛ اما ساعاتی پیش ایران با ارسال اولین ماهواره نظامی خود به فضا توانست به جمع این کشورها بپیوندد.

ماهواره های نظامی چه کاربردهایی دارند ؟

اگر چه فناوری ماهواره های نظامی و کارکرد آنها با ماهواره‌های شناسایی و مخابراتی تفاوت‌های زیادی ندارد، اما طراحی سخت افزاری و نرم افزاری آنها نیازمند دانش ویژه و امکانات بهره برداری زمینی است که کمتر کشوری دارای آن می باشد. در ادامه به معرفی انواع ماهواره های نظامی و معرفی وظایف آن ها خواهیم پرداخت :

1- عکسبرداری با حسگرهای دیجیتال

یکی از مهمترین کاربردهای ماهواره های نظامی ، عکسبرداری دیجیتال با استفاده از سنسورهای CCD می باشد ، این ماهواره ها این امکان را برای کشورها فراهم می آورند تا در کمترین زمان تصاویری با کیفیت از نقاط یا اهداف خود در سرتاسر جهان تهیه نمایند.

عکسبرداری ماهواره " USA 224 "  از سایت امام خمینی (ره) سمنان

یکی از ماهواره ای عکسبرداری دیجیتال جهان ، ماهواره " USA 224 " است که آمریکا برای عکسرداری از مراکز نظامی و حساس سایر کشورها از آن استفاده می کند . این ماهواره توسط دفتر ملی اکتشاف آمریکا در سال 2011 پرتاب و تقریباً همه اطلاعات درباره آن سری و طبقه بندی شده است.

2- کاربردهای مخابراتی

با پیدایش رادیو و برقراری ارتباطات بی سیم، برای نخستین بار امکان نظارت و کنترل بر عملیات های نظامی از فواصل دور فراهم شد. ماهواره های مخابراتی که در ارتفاع سی و شش هزار کیلومتری از سطح زمین بر فراز استوا در مدارهای «زمین آهنگ» (یعنی در هر 24 ساعت یک بار به دور زمین می چرخند و از دید ناظر زمینی، همواره بر فراز نقطه ای در آسمان، ثابت هستند) به گرد زمین می چرخند، امکان برقراری ارتباط میان هر دو نقطه از زمین را تنها با استفاده از سه ماهواره مخابراتی فراهم می کنند. ماهواره های نظامی مخابراتی عملکردی شبیه به ماهواره های مخابرایتی دارند اما مهم ترین تفاوت میان آن ها، مقاومت بیشتر ماهواره های نظامی در برابر شنود، اخلال الکترونیکی و حملات سایبری است.

3- عملیات های ناوبری

دانستن این که در هر زمان، در کجا قرار داریم، از اهمیت بسیاری در زندگی غیرنظامی برخوردار است. این موضوع برای یگان های نظامی از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار است. از جمله این که از گم شدن واحدهای نظامی جلوگیری می کند. از سوی دیگر، در عصر حاضر که عصر سامانه های هوشمند با برد زیاد است، انجام حملات بسیار دقیق و «جراحی گونه» از فواصل زیاد که از تلفات جانبی کم می کنند و احتمال موفقیت عملیات را افزایش می دهند، بیش از پیش اهمیت پیدا می کند و ماهواره های ناوبری، سامانه هایی هستند که برای این منظور طراحی و ساخته شده اند.

تعیین موقعیت با استفاده از ماهواره های ناوبری، بر اصل ساده زمان سنجی استوار است. این ماهواره ها که در مدارهای دایره ای و ارتفاع دقیق مستقرند، با استفاده از یک ساعت فوق العاده دقیق اتمی، علائم مربوط به خود ماهواره و زمان سنجی آن را منتشر می کنند.

4- شنود الکترونیکی

یکی دیگر از کاربردهای ماهواره های نظامی ، شنود الکترونیکی می باشد ؛ ماهواره های شنود الکترونیکی که در زمره سری ترین ماهواره ها قرار دارند در هر بار چرخش به دور زمین می توانند اطلاعات مهمی از سیستم های الکترونیکی دشمن جمع آوری نمایند و به ایستگاه های زمینی مخابره نمایند.

5- آگاهی از عملیات های احتمالی دشمن

آگاهی زود هنگام از حمله دشمن، می تواند تفاوت میان پیروزی یا شکست یا حتی میان مرگ و زندگی باشد. این موضوع در عصر هسته ای و موشک های بالستیک قاره پیما که می توانند در دست بالا نیم ساعت پس از پرتاب به اهداف خود برسند و ویرانی های عظیمی را ایجاد کنند، اهمیت بسیار بیشتری پیدا می کنند.

ماهواره های پیش اخطار با استفاده از حسگرهای فروسرخ، حرارت ناشی از پرواز موشک را ثبت و مسیر آن را دنبال می کنند و زمان رسیدن به هدف و مختصات جغرافیایی هدف مورد نظر را به مراکز فرماندهی خود اطلاع می دهند.

ایران به جمع کشورهای دارای دانش ساخت ماهواره های نظامی پیوست

برنامه فضایی کشور که از حدود 20 سال پیش آغاز گردیده، در مسیر خود دچار افت و خیزهای مختلفی شده است. از همکاری مشترک با کشورهای خارجی در طراحی و ساخت ماهواره و انتقال این فناوری به کشور تا ساخت انواع ماهواره ها و ماهواره برها با دانش کاملا ایرانی. اما اوج دستاوردهای ماهواره ای ایران در دهه ی 80 تا اوایل دهه ی90 رخ داد، در این سال ها ایران توانست انواع ماهواره ها با کاربردهای مختلف را به فضا ارسال نماید و حتی برنامه ریزی برای ارسال انسان به فضا را در دستور کار خود قرار داد اما در این سال ها، با تغییر دولت و رویکردهای غرب گرایانه و مذاکرات با آنها، یکی از بخش هایی که بیشترین ضربه را دریافت کرد، برنامه فضایی کشور بود. مثلا آزمایش ماهواره‌بر سیمرغ با تأخیرهای سیاسی در سال 95 انجام شد. سپاه نیز با توجه به رویکرد موجود و مصلحت کلان کشور، برنامه فضایی خود را ناچاراً تا مدتی کم رنگ کرد اما پس از مشخص شدن ضعف در بدنه تصمیم گیران سیاسی که حتی به عنوان نمونه به پائین آورده شدن ماهواره‌بر آماده پرتاب از سکو با تشر طرف غربی نیز منجر شد سپاه تصمیم گرفت برای معطل نماندن نیازهای فراوان بخش های دفاعی به فناوری های فضاپایه، برنامه فضایی خود را وارد فاز عملیاتی کند. در نهایت ساعاتی پیش ماهواره نور به عنوان نخستین ماهواره نظامی جمهوری اسلامی ایران توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با موفقیت پرتاب و در مدار زمین قرار گرفت.


این پرتاب از پایگاه پرتاب فضایی سپاه در منطقه شاهرود و در کویر مرکزی ایران به انجام رسید. پایگاهی که سالها پیش آماده شده بود تا پرتابگرهای فضایی سنگین سپاه از جمله ماهواره‌بر قائم از آن به فضا پرتاب شود.



مداری که ماهواره نور در آن قرار گرفته است، 425 کیلومتر اعلام شده که احتمالاً مدار دایروی است یعنی در تمام مدت حرکت، ماهواره ارتفاع ثابتی نسبت به زمین خواهد داشت. پیش از این ماهواره های امید، رصد، نوید و فجر در مدار بیضوی 250 در 375 کیلومتر قرار گرفته بودند. در این نوع مدار، ماهواره روی یک مسیر بیضوی به دور زمین گردش می کند در نتیجه در طی حرکت خود در کمترین فاصله 250 کیلومتر و بیشترین فاصله 375 کیلومتر در حال جابجایی است. همین عبور از ارتفاعات کمتر سبب کاهش عمر مداری ماهواره می شود به طوری که تمام چهار ماهواره فوق طول عمر 3 ماه یا کمتر داشتند.

ماهواره نور با ماهواره بر قاصد به فضا ارسال شد

با توجه به اعلام مسئولین، ماهواره نور توسط ماهواره بر سه مرحله ای "قاصد" به فضا ارسال شده است ، ماهواره بری که از سوخت جامد و موتور پیشران قدرتمند "سلمان" استفاده می کند.  پیشران فضایی سوخت جامد "سلمان" برای اولین بار در سال 1398 توسط سپاه پاسداران به صورت رسمی رونمایی شد. این پیشران به واسطه نازل (خروجی) متحرک با بهره وری بالاتری امکان تغییر و اصلاح مسیر را در خارج از جو فراهم می آورد.

پیشران فضایی سلمان با خروجی متحرک

گرچه از ماهواره بر قاصد و نحوه ساخت و عملکرد آن اطلاعاتی به بیرون درز نکرده است اما فناوری بدنه های مواد مرکب غیر فلزی و بسیار سبک ساخت سپاه که همزمان با پیشران سلمان رونمایی شد نیز ممکن است در این ماهواره بر مورد استفاده قرار گرفته باشد. این فناوری به کاهش وزن قابل توجه ماهواره‌بر و در نتیجه افزایش وزن محموله قابل حمل توسط آن کمک می کند.

طی ساعات گذشته، رسانه‌ های بین المللی به شکل گسترده‌ای به پوشش خبر پرتاب موفقیت آمیز ماهواره «نور»، پرداختند.

«رویترز» در پوشش این خبر، نوشت: «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نخستین ماهواره نظامی خود را با موفقیت در مدار زمین جای داد.»

«یو اس نیوز» و «اِی بی سی نیوز» دیگر رسانه‌ های آمریکایی نیز تنها دقایقی پس از انتشار خبر مذکور به پوشش آن پرداخت.

«تلگراف» از جمله رسانه‌های انگلیسی بود که پرتاب موفقیت آمیز ماهواره «نور»، را در اخبار خود منتشر کرد.

«العربیه» انگلیسی نیز به پوشش خبر موفقیت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در پرتاب نخستین ماهواره نظامی پرداخت.

«نیویورک تایمز» نیز به پوشش خبر قرار گرفتن موفقیت آمیز ماهواره ایرانی در مدار زمین پرداخت.

«فاکس نیوز»، رسانه حامی جمهوریخواهان و «دونالد ترامپ»، رئیس جمهور این کشور نیز از پرتاب موفقیت آمیز نخستین ماهواره نظامی ایران در میانه تنش‌های آمریکا و ایران خبر داد.

«لس آنجلس تایمز» از پرتاب ماهواره «نور»، به عنوان پرتابی موفقیت آمیز یاد کرد.

قابل ذکر است که رسانه‌های ایالتی و محلی آمریکا مانند «بوستون ۲۴»، «اوکلاهمن»، «ریچموند»، «ان بی سی واشنگتن» ... نیز به پوشش این خبر پرداختند.

ماهواره "نور" چه تأثیری بر قدرت دفاعی کشور دارد ؟

پرتاب ماهواره نور با استفاده از ماهواره‌برد قاصد، آن هم بدون هیچ اطلاعی، و قرار گیری آن در مدار تعیین شده، نه تنها موفقیتی بزرگ برای طراحان و متخصصان نیروهای مسلح به ویژه سپاه پاسداران محسوب می گردد، بلکه نشان می‌دهد همه تلاش‌ها و کارشکنی‌های آمریکا و رژیم صهیونیستی برای اخلال در روند ساخت ماهواره‌ها و ماهواره‌برهایی شکست خورده است.‌

این ماهواره بدون شک می‌تواند وظیفه هدایت تسلیحات هوشمند کشور را برعهده گرفته و با توجه به اینکه ماهواره‌های نظامی از امکانات ویژه ای همچون عکسبرداری برخوردارند می‌توان گفت از امروز به بعد هر نقطه‌ای که توسط موشک‌های ایرانی هدف قرار بگیرد، تصاویر بدون روتوش آن خیلی زودتر در دسترس قرار خواهد گرفت. از سوی دیگر در طول یکی دو سال گذشته مدل‌های جدید پهپاد شاهد ۱۲۹ با قابلیت هدایت ماهواره‌ای رونمایی شده بود و از آنجا که ایران ماهواره ای برای کنترل آن در فضا در اختیار نداشت این سئوال برای بسیاری از کارشناسان مطرح گردیده که دلیل وجود چنین امکاناتی در این پهپاد چیست ؟ که شاید پاسخ آن امروز داده شده باشد. به هر حال، توانایی ساخت ماهواره نظامی و پرتاب آن در مدار مورد نظر، قدرت کشور را یک گام بلند و غیر قابل توصیف توسعه داده و می‌تواند دامنه هوشیاری و هدف گیری نیروهای نظامی کشورها را به صورت چشمگیر افزایش دهد .

انتهای پیام/ا

• برچسب ها
• #
• #
• #
• #