یادداشت؛
حل اختلاف و ارتباط مجدد با عربستان راهبردی و با اهمیت است
پس از مذاکرات فشرده میان دبیر شورای عالی امنیت ملی با همتای سعودی خود در پکن، در چند روز گذشته توافقی برای از سرگیری روابط میان دو کشور، نهایی شد.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ مجید گودرزی کارشناس اقتصادی و فعال سیاسی در یادداشتی درباره این موضوع نوشت: ششم فروردین ۱۳۹۴ بود که ائتلاف عربستان به یمن حمله کرد. ثروتمندترین کشور عربی به فقیرترین کشور همسایه خود با تمام توان حمله و زیرساخت‌های محقر آن را نابود کرد. آن‌هم به درخواست یک رئیس‌جمهوری که از مقام خود استعفا داده بود و خواستار بازگشت به قدرت به هر قیمتی بود. حتی به خاک و خون کشیده‌شدن هم‌وطنانش. ایران از سال‌ها قبل تلاش می‌کرد تنگه مهم و استراتژیک باب المندب را تحت کنترل داشته باشد و این حمله بهانه خوبی بود.
در سوریه هم نقش عربستان و ائتلافش، قابل‌انکار نبود. هزینه سنگینی پرداخت شد تا حکومت بشار اسد ساقط شود. اما حضور و حمایت قاطع روسیه از دولت سوریه تمام معادلات را به هم ریخت. بیش از چهل کشور در مواجهه با قوی‌ترین قدرت سخت و نرم جهان، چاره‌ای جز عقب‌نشینی نداشتند. سناریو عراق در سوریه جواب نداد.
هزینه‌های سنگین این دشمنی برادران عرب در نهایت باعث جدایی قطر و خشم شدید آل سعود از دولت قطر شد. تا جایی که بیم حمله نظامی به این کشور کوچک خلیج‌فارس، باعث شد ترکیه نیروهای خود را در این کشور مستقر کند. ازآن‌پس ائتلاف ضد بشار اسد روزبه‌روز ضعیف‌تر شد و سفر اخیر نمایندگان کشورهای عرب به سوریه پایان یک سناریو غلط بود.
عربستان گروه‌هایی را در ایران تجهیز و تحریک کرد. الاحوازیه و جیش‌العدل دو گروه معروف بودند و خرابکاری‌ها و قتل‌های زیادی را در ایران انجام دادند. ایران هم در مقابل از گروه‌های شیعی منطقه قطیف آشکارا حمایت کرد. اما حمایت ایران از حوثی‌ها بسیار قوی‌تر و ویرانگرتر بود. تنها در یک حمله نصف ظرفیت غول نفتی عربستان از مدار تولید خارج شد. آن‌هم در آستانه فروش سهام این ابرشرکت نفتی.
در عوض عربستان تلاش کرد تأسیسات نفتی امیدیه و ماهشهر را در اغتشاشات ۹۸ منهدم کند که محقق نشد و ایران قاطعانه پاسخ داد.
همچنین عربستان بخش زیادی از ارز عرضه شده به بازار ایران را از طریق سلیمانیه و هرات جمع و از کشور خارج می‌کرد. قاچاق ارز و تحریم‌ها هم این بازار را در آستانه آشوب قرار داده بود.
هرچند دست‌کاری نرخ ارز به‌منظور جلوگیری از خروج ارز از کشور بود، اما روی بخش‌های دیگر اقتصاد ایران اثرات نامطلوبی داشت.
رقابت با ایران و ایران‌هراسی بخش مهمی از خرید سلاح از سوی کشورهای عربی را تشکیل می‌داد. این عادی‌سازی روابط یک حرکت هوشمندانه عرب‌ها برای ازبین‌بردن هزینه‌های بسیار سنگین رقابت ناسالم با ایران بود. اعراب بیشترین سلاح را در دنیا می‌خریدند.
سوی دیگر ماجرا گروه‌های مسلح بسیار خشنی بودند که منطقه را جهنم کرده بودند. از طالبان گرفته تا القاعده و داعش و جیش‌ها و جبهه‌های مختلف...
هزینه سنگین مناقشات منطقه‌ای کاری کرده بود که عربستان متمول و ثروتمند به زورگیری از ثروتمندان عرب روی آورده بود و باور این که این کشور با کسری بودجه مواجه شده بود سخت و غیرقابل‌پذیرش است.
چرخش عربستان به سمت ایران و شرق، نتیجه فضاحت رابطه این کشور با غرب بود. غرب همانند رابطه ایران، منافع عربستان را هم به رسمیت نمی‌شناخت.
دو موضوع بااهمیت برای غرب در عربستان، جذب سرمایه‌های آنها و نیز حفظ بازار بسیار پرسود سلاح در منطقه بود.
عرب‌ها بارها نشان دادند که از این روابط ناخرسندند. آنها در آستانه فصل سرما و جنگ اکراین از افزایش تولید دو میلیون‌بشکه‌ای امتناع کردند.
عادی‌سازی روابط با عربستان، ارتباط دو کشور نیست. بلکه عادی‌سازی رابطه دو گروه مهم از کشورهای منطقه است.
ارسال دیدگاه