به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا،جعفر میعادفر، رئیس سازمان اورژانس کشور در گفتگویی درباره گرمازدگی گفت: در ایام تابستان هستیم و به نوعی گرم‌ترین فصل سال را تجربه می‌کنیم. در این میان گرمازدگی یکی از مسائلی است که سلامت هموطنان را تهدید می‌کند؛ اما با رعایت برخی نکات ساده به راحتی می توان از ابتلا به آن جلوگیری و پیشگیری کرد. به همین دلیل شهروندان باید اطلاعات خود را در این زمینه بالا برده تا با اقدامات پیشگیرانه دچار آن نشده و یا در صورت ابتلا، اقدامات اولیه را انجام بدهند.

وی با اشاره به مفهوم گرمازدگی افزود: بدن انسان در حالت معمولی می‌تواند به روش‌های مختلف  ازجمله تعریق و تبخیر، دمای خود را در محدوده طبیعی حفظ کند. اما زمانی که فرد تحت تاثیر گرمای زیادی  قرار می‌گیرد؛ دمای بدن بالا می‌رود. در این حالت بدن عرق کرده و آب و املاح بدن از دست می‌رود و اینگونه علائم گرمازدگی آغاز ‌می‌شود.

میعادفر درباره مهم‌ترین علائم گرمازدگی گفت: مهم‌ترین علائم این بیماری شامل افزایش دما بدن، سردرد خفیف،  کاهش هوشیاری، احساس ضعف،  تعریق شدید،  حالت تهوع و افت فشار خون است. همچنین در گاهی موارد فرد به گرفتگی عضلات به ویژه عضلات شکم دچار می شود.

اقدامات اولیه در زمان گرمازدگی

وی با اشاره به اقدامات اولیه درمان گرمازدگی افزود: در ابتدا باید فرد را از محیط گرم سریعا خارج کرده و به محیط خنک یا زیر سایه منتقل کنید و  بیمار را در وضعیت خوابیده به پشت قرار دهید. دقت کنید که عضلات منقبض فرد را در حالت استراحت قرار دهید.

رئیس سازمان اورژانس کشور با بیان اینکه حفظ آرامش بیمار بسیار اهمیت دارد؛ ادامه داد: لباس‌های اضافه بیمار را خارج کنید و بیمار را توسط ملافه یا پوشش مرطوبی بپوشانید. اگر بیمار هوشیار است و تهوع ندارد کمی آب یا دوغ خنک به او بدهید. در صورت داشتن حالت تهوع بیمار را به پهلو بخوابانید تا استفراغ موجب انسداد راه هوایی نشود.

وی افزود: بیمار را با گذاشتن کمپرس سرد و خیس در ناحیه کشاله ران، گردن، زیر بغل و پشت زانو یا اسپری کردن آب و سپس به آرامی باد زدن خنک کنید؛ دقت داشته باشید که بیمار را به حدی خنک نکنید که منجر به لرزیدن وی شود؛ زیرا با این کار به جای کاهش، باعث افزایش درجه حرارت بیمار می شوید.

راهکارهای پیشگیری از گرمازدگی

میعادفر با بیان اینکه می‌توان با به یاد داشتن چند نکته و رعایت آنها از ابتلا به این بیماری جلوگیری کرد؛  گفت: اگر در محیط گرمی قرار گرفتید که احتمال گرمازدگی در آن وجود داشت به صورت منظم و زمانی که هنوز تشنه نشده‌اید آب بنوشید. همچنین در صورت امکان از وسایل محافظتی برابر آفتاب مثل سایبان یا کلاه استفاده کنید.

رئیس سازمان اورژانس کشور ادامه داد: هر زمان علائمی مثل سردرد، تهوع، احساس ضعف، یا احساس گرفتگی عضلات شکم و پشت ساق رو داشتید بلافاصله به محیط خنک برید، مایعات خنک بنوشید و در صورت امکان از تیم های پزشکی کمک بخواید.

وی افزود: تا زمان رسیدن تیم های امدادی با پاشیدن و باد زدن بیمار می‌توان او را خنک کنید.

آزیتا حکمت دوست نیز، در برنامه ضربان شبکه سلامت سیما، در پاسخ به این سوال که آیا میزان نوشیدن و مصرف آب در فصول مختلف سال متفاوت است، گفت: بدن انسان برای ثابت نگه داشتن دمای داخل بدن که حدود ۳۷ درجه است، راه‌های مختلفی دارد، یکی از این راه‌ها تعریق است که بدن را خیس می‌کند و دمای آن را کاهش می‌دهد، عمده ماده تشکیل دهنده عرق آب است، به همین دلیل با افزایش دمای بدن مانند: ورزش کردن و یا افزایش دمای هوا در فصل گرما، مهمترین توصیه افزایش مصرف مایعات بخصوص مصرف آب است.

وی افزود: هنگام تعریق مقداری املاح نیز از بدن خارج می‌شود، بنابراین بهتر است مایعات را تنها با نوشیدن آب جبران نکرد و با مصرف انواع سبزیجات ازجمله: خیار، کاهو، هویج و…، دریافت املاح از دست رفته را تسهیل کرد. همچنین تاکید کرد: افراد منتظر احساس تشنگی نباشند و به موقع آب بنوشند، زیرا در بعضی افراد احساس تشنگی به موقع اتفاق نمی‌افتد و فرد با وجود کم آبی، احساس تشنگی نمی‌کند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی یادآور شد: به طور معمول نیاز روزانه بدن به آب و مایعات حدود ۸ لیوان است که این تعداد در روزهای گرم تابستان به ۱۰ لیوان افزایش می‌یابد، بهتر است نیمی از این میزان مایع دریافتی از طریق آب و نیم دیگر از راه مصرف انواع سبزیجات، میوه‌جات و انواع شربت‌ها (آب لیمو، سکنجبین، دوغ و…) تأمین شود، البته بهتر است از شربت‌ها در حداقل میزان استفاده شود تا میزان قند ساده دریافتی کاهش یابد.

حکمت دوست یکی از سنت‌های خوب غذایی ایرانیان در فصل تابستان را، خوردن آب دوغ خیار دانست که سرشار از آب و املاح و سبزیجات است، همچنین افراد را از مصرف زیاد پروتئین‌های حیوانی (گوشت‌ها) در فصل تابستان منع کرد: زیرا در این صورت مقداری از آب بدن نیز صرف متابولیزم آنها می‌شود.

وی خوردن سبزیجات و میوه‌های فصل تابستان مانند: هندوانه، خیار و آلو را که سرشار از آب و فیبر فراوانی است به همه گروه‌های سنی توصیه کرد.

حکمت دوست در پاسخ به این سوال که در مصرف میوه‌های شیرین محدودیتی لازم است، گفت: اگر هر واحد میوه را حدود ۱۰۰ گرم در نظر بگیریم در یک فرد سالم تنها به ۳ الی ۴ واحد میوه نیاز داریم، او همچنین از سبزیجات به عنوان بهترین منبع غذایی مصرفی در تابستان اشاره کرد.

این متخصص تغذیه ادامه داد: از خوردن میوه‌ها به صورت آب گرفته شده پرهیز کنید، زیرا بزرگترین مزیت میوه‌ها، وجود فیبر در آنهاست که یکی از مفیدترین منابع غذایی و جلوگیری کننده از انواع بیماری‌ها است، افراد با گرفتن آب میوه از این منبع مهم غذایی محروم می‌شوند.

این متخصص تغذیه افزود: برخلاف تصور عموم، نوشیدن چای در تابستان باعث رفع عطش نمی‌شود و توصیه کرد: در صورت تمایل به مصرف چای در فصل گرما باید به صورت بسیار کمرنگ مصرف شود، وی افزود: چای پررنگ، قهوه و شکلات به دلیل وجود کافئین، خاصیت مدری دارند و باعث دفع آب از بدن می‌شوند.

این استاد دانشگاه به افرادی که به صورت ژنتیکی زیاد عرق می‌کنند توصیه کرد: در فصل گرم تابستان به آب مصرفی خود دانه‌هایی مانند: تخم شربتی، خاکشیر، ذره‌ای نمک و…، اضافه کنید تا از مواد معدنی موجود در آنها بهره‌مند شوید.

حکمت دوست به افرادی که تمایل دارند در فصل تابستان گیاه خواری کنند، هشدار داد: بسیاری از منابع غذایی از جمله ویتامین B۱۲ و ویتامین D، در منابع گیاهی وجود ندارند و درست این است که این رژیم تحت نظر متخصص تغذیه و با تجویز مکمل‌های لازم صورت پذیرد.