در این مقاله قصد داریم به بررسی تبعات منفی افزایش تعرفه‌های دندانپزشکی بر سلامت جامعه و اقتصاد دندانپزشکان بپردازیم و با ارائه آمار و ارقام نشان دهیم که این رویکرد نه تنها سودی برای دندانپزشکان ندارد، بلکه به‌ضرر آن‌ها و در نهایت به‌ضرر کل جامعه خواهد بود.

افزایش تعرفه‌ها: مانعی برای سلامت دهان و دندان؟

در روزهای ابتدایی هر سال دولت براساس شرایط اقتصادی کشور و به‌دلیل نوسانات نرخ ارز که منجر به افزایش قیمت مواد و تجهیزات دندانپزشکی می‌شود، نسبت به افزایش نرخ تعرفه خدمات در این حوزه تصمیم‌گیری می‌کند. در سال 1403 افزایش تعرفه خدمات دندانپزشکی به‌میزان 35 درصد در مقایسه با سال 1402 توسط دولت تصویب شده، اما مردم و دندانپزشکان با این افزایش تعرفه موافق نیستند و اغلب اقشار جامعه به تعرفه‌های جدید اعتراض دارند. براساس آمار منتشر شده در منابع مختلف در حال حاضر دهک‌های چهارم تا هشتم که بخش عمده‌ای از جامعه را تشکیل می‌دهند، به‌دلیل هزینه‌های بالای دندانپزشکی فقط از خدمات حداقلی مانند جرم‌گیری، فلورایدتراپی یا در موارد حاد از عصب‌کشی با کمک بیمه استفاده می‌کنند.

این در حالی است که دهک‌های نهم و دهم به‌طور کامل از این خدمات محروم هستند. محرومیت از خدمات دندانپزشکی پیامدهای ناگوار متعددی برای سلامت افراد به‌دنبال دارد که در آینده نزدیک می‌توان عوارض آن را در جامعه مشاهده کرد. پوسیدگی دندان، عفونت لثه، بیماری‌های پریودنتال و حتی از دست دادن دندان از جمله این پیامدها هستند. این مشکلات نه تنها سلامت افراد را به خطر می‌اندازند، بلکه هزینه‌های سنگینی را نیز به سیستم بهداشت و درمان کشور تحمیل می‌کنند که غیرقابل جبران است!

تعرفه‌های بالا: ضرری دو سر باخت

برخلاف تصور برخی از مردم، افزایش تعرفه‌های دندانپزشکی لزوما به نفع افراد فعال در این حوزه نیست. در واقع این امر می‌تواند به ضرر آنها نیز تمام شود. دندانپزشکان شاید با تعرفه‌های جدید در ظاهر هزینه بیشتری برای ویزیت و درمان یک بیمار دریافت کنند، اما با کم شدن تعداد مراجعه‌کنندگان برای درمان مشکلات دهان و دندان، دندانپزشکان نیز درآمد کمتری خواهند داشت.

در واقع افزایش تعرفه‌ها منجر به کاهش تقاضا برای خدمات دندانپزشکی می‌شود. در نتیجه تعداد مراجعه‌کنندگان به مطب‌ها و کلینیک‌ها کاهش می‌یابد و این موضوع باعث خالی شدن جیب دندانپزشکان و افراد مرتبط با این حوزه درمانی می‌شود. علاوه‌بر این، افزایش نارضایتی عمومی از تعرفه‌های بالا می‌تواند به خدشه‌دار شدن وجهه و اعتبار دندانپزشکان در جامعه نیز منجر شود.

چرا تعرفه‌های جدید باعث خالی شدن جیب دندانپزشکان شده است!

برای درک بهتر موضوع یک مثال ساده می‌زنیم. فرض کنید یک دندانپزشک در حال حاضر روزانه 3 بیمار با تعرفه 2 میلیون تومانی ویزیت می‌کند. در این حالت درآمد روزانه وی 6 میلیون تومان خواهد بود. حال اگر تعرفه را به 1.5 میلیون تومان کاهش دهیم، اما تعداد بیماران به 15 نفر افزایش یابد، درآمد روزانه او به 22 میلیون تومان خواهد رسید. این مثال نشان می‌دهد که کاهش تعرفه‌ها در برخی موارد می‌تواند به افزایش درآمد دندانپزشکان منجر شود. اما دولت و مسئولان سازمان نظام دندانپزشکی ایران با این افزایش تعرفه‌ها موافق نیست و معتقدند افزایش قیمت‌ها کافی نبوده است.

اما راه حل چیست و چطور می‌توان تعرفه‌ها را مدیریت کرد؟

«رضا لاری پور» معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی، در واکنش به تصویب تعرفه‌ها با افزایش ۳۵ درصدی، گفت: این افزایش با توجه به رشد ناکافی تعرفه‌ها در طی سنوات گذشته همچنان تکافوی نیازهای مراکز درمانی و ارائه دهندگان خدمات سلامت را نخواهد کرد. اما جیب مردم خالی است و درآمدها برای پرداخت تعرفه‌های جدید کافی نیست!

براساس نظریه بسیاری از افراد فعال در حوزه دندانپزشکی ایجاد تعادل در هزینه‌ها و کمک بیمه‌ها تنها راهکاری است که می‌تواند از بروز یک فاجعه سلامت در کشور جلوگیری کند. با توجه به موارد ذکر شده کاملا واضح است که افزایش تعرفه‌های دندانپزشکی، نه‌تنها سودی برای سلامت جامعه و اقتصاد دندانپزشکان ندارد، بلکه به ضرر آنها نیز خواهد بود. راه حل این معضل ایجاد تعادل بین تعرفه‌ها و قدرت خرید مردم است. در این راستا می‌توان اقداماتی مانند:

• ارائه یارانه و کمک‌های حمایتی به اقشار کم‌درآمد؛
• پوشش بیشتر خدمات دندانپزشکی توسط بیمه‌ها؛
• تعیین تعرفه‌های منطقی و متناسب با نرخ تورم و قدرت خرید مردم؛
• حمایت از راه‌اندازی کلینیک‌های دولتی و ارزان‌قیمت؛ را در نظر گرفت.

جمع‌بندی

سلامت دهان و دندان حق همه افراد جامعه است، اما افزایش تعرفه‌های دندانپزشکی در سال 1403 نه تنها مانعی برای دسترسی مردم به این حق طبیعی شده بلکه درآمد جامعه دندانپزشکی را نیز تحت تاثیر قرار داده است. افزایش تعرفه‌ها فقط در شرایطی برای هر دو طرف یعنی دندانپزشکان و مردم مطلوب است که دولت بتواند با اتخاذ تدابیر مناسب و یافتن توازنی بین تعرفه‌ها و قدرت خرید مردم این مشکل را برطرف کند.