کیبوردها و کنترلرهای میدی بخشی اساسی از یک استودیوی موسیقی محسوب می‌شوند و نقشی بسیار مهم در تولید موسیقی مدرن ایفا می‌کنند. همچنین، با پیشرفت تکنولوژی ساخت مدار و ابزارهای الکترونیکی، این دستگاه‌ها امروزه با قیمت و اندازه‌ای بسیار مناسب در اختیار موزیسین‌ها قرار دارند.

هنگام انتخاب و خرید میدی کنترلر، پیش از هر چیز باید به شرایط و روشی که در آن به ساخت موسیقی می‌پردازید توجه کنید. در ادامه، به تحلیل برخی از مهم‌ترین مشخصه‌های فنی این دستگاه می‌پردازیم تا انتخاب از میان بازه وسیع محصولات موجود در بازار را برای شما آسان‌تر کنیم.

اندازه و تعداد کلیدها

در زمان جستجو در بازار میدی کنترلر، با انواعی مختلف از این محصول، با تعداد و شکل‌هایی مختلف از کلاویه مواجه خواهید شد. امروزه میدی کنترلرهایی با 25، 32، 37، 49، 61 و 88 کلید در بازار موجود هستند و انتخاب از میان آنها به کاربری و نیاز شما بستگی دارد. به‌علاوه، تعداد کلاویه‌ها تأثیری مستقیم بر اندازه میدی کنترلر می‌گذارد که فاکتور بسیار مهمی در انتخاب یک مدل مناسب است.

اگر قصد دارید میدی کیبورد خود را با خود به سفر ببرید، نمونه‌های 25 کلید گزینه مناسبی برای شما هستند. از سوی دیگر، اگر در حال یادگیری نوازندگی پیانو هستید، باید یک میدی کنترلر 88 کلید خریداری کنید که معمولاً کلیدهایی فول-سایز با اکشن شبیه به پیانو دارد و تجربه‌ای نزدیک به نوازندگی پیانو را برای شما رقم می‌زند.

وزن و اکشن کلیدها

کلیدهای سینت-اکشن (synth-action)

اکثر میدی کنترلرهای امروزی، به کلاویه‌هایی پلاستیکی مجهز هستند که به جای یک وزنه، تنها به یک فنر متصل شده‌اند. این کلیدها برای فشرده شدن به فشار کمتری نیاز دارند و حس کلاویه‌های یک سینتی‌سایزر یا کیبورد الکترونیک را به کاربر القا می‌کنند. به همین دلیل نیز نواختن قطعات سریع با آنها آسان‌تر است و همچنین، برای نوازندگان مبتدی مناسب‌تر هستند.

کلیدهای نیمه-سنگین (semi-weighted)

کلیدهای نیمه-سنگین معمولاً از یک فنر و یک وزنه سبک برخوردارند؛ در نتیجه، حس نوازندگی آنها چیزی در میان کلاویه‌های سینت-اکشن و سنگین است.

کلیدهای سنگین (fully-weighted)

این نوع از کلیدها، به دلیل برخورداری از وزنه‌هایی ویژه در ساختار خود، نیازمند نیرویی مضاعف برای فشرده شدن هستند و حسی نزدیک به نواختن پیانو را به نوازنده القا می‌کنند. میدی کنترلرهای مجهز به این نوع از کلیدها معمولاً قیمتی بالا و اندازه‌ای بزرگ دارند.

مپینگ خودکار و سازگاری با نرم‌افزارهای آهنگسازی

اکثر کنترلرهای امروزی از قابلیت مپینگ خودکار (auto-mapping) برخوردارند؛ اما برخی از آنها تنها با نرم‌افزاری خاص همخوان هستند. به دنبال همین امر، در هنگام خرید میدی کنترلر، به این امر دقت کنید که محصول مورد نظر با نرم‌افزار مورد استفاده‌تان همخوانی داشته باشد تا نیاز به مپینگ دستی پیدا نکنید. برخی از مدل‌ها نیز با یک پکیج جامع نرم‌افزاری عرضه می‌شوند و اگر قصد شروع یادگیری آهنگسازی را دارید، این دسته از محصولات برای شما بسیار مناسب هستند.

برخورداری از درام پد، ماد ویل و پیچ بند

بسیاری از میدی کنترلرهای امروزی، خصوصاً مدل‌های گران‌قیمت‌تر، از چند درام پد نیز برخوردارند که می‌توان با استفاده از آنها، بخش ساز‌های کوبه‌ای موسیقی را نواخت. این پد‌ها به میزان فشار حساس هستند و هرچه انگشتان خود را با شدت بیشتری بر روی آنها بزنید، صدای مورد نظر با شدت بیشتری پخش خواهد شد.

اکثر کنترلرهای مدرن از امکاناتی مانند پیچ بند (pitch bend)، ماد ویل (modulation wheel) و حداقل یک یا دو ناب و چند دکمه قابل برنامه‌ریزی برخوردار هستند که کنترل زنده تقریباً تمامی پارامترهای موجود در DAW را ممکن می‌سازند.

در برخی از میدی کنترلرهای گران‌قیمت، اسلایدرها و ناب‌های موتورداری وجود دارد که مانند یک کنسول استودیویی، قابلیت تنظیم موقعیت خود با توجه به پارامتر موجود در DAW را دارند. به‌کارگیری این ویژگی در کنترلر، برای شرکت‌های سازنده امری پیچیده است و بر وزن و اندازه محصول نهایی نیز می‌افزاید. به همین دلیل، تنها مدل‌های گران‌قیمت از این ویژگی برخوردارند.

کنترل دیگری که امروزه بسیاری از میدی کنترلرها از آن برخوردارند، دکمه‌های پخش و ترنسپورت موسیقی است. با استفاده از این دکمه‌ها می‌توانید پروژه را پخش و متوقف کرده، در آن شروع به ضبط کنید و در میان ترک‌های پروژه نیز جستجو کنید.

امکانات اتصالی

به‌تازگی برخی از کنترلرها به فناوری بلوتوث مجهز شده‌اند که می‌توان به کمک آن، این دستگاه‌ها را بدون نیاز به سیم، به کامپیوتر متصل کرد؛ اما اکثر میدی کنترلرهای موجود در بازار، از پورت USB برای اتصال به کامپیوتر استفاده می‌کنند. برخی از مدل‌ها نیز از پورت‌های CV و MIDI برخوردارند که می‌توان با استفاده از آنها، کنترلر را به سینتی‌سایزرها و سایر آلات موسیقی الکترونیک متصل کرده و آنها را از طریق ارسال پیام‌های CV و MIDI کنترل کرد.

اگر قصد استفاده از میدی کنترلر خود تنها با کامپیوتر را دارید، فقط به پورت USB نیاز دارید؛ اما اگر می‌خواهید با استفاده از کنترلر خود یک مجموعه از آلات موسیقی الکترونیک مستقل را نیز کنترل کنید، به پورت‌های MIDI و CV نیاز خواهید داشت.

نحوه تأمین برق

میدی کنترلرهای قابل حمل معمولاً نیروی مورد نیاز خود را از پورت USB تأمین می‌کنند؛ اما برخی از نمونه‌های پیشرفته این دستگاه، برای کارکرد خود نیازمند برق شهری هستند. برخی از مدل‌های قابل حمل، خصوصاً انواع بلوتوثی آنها نیز دارای یک باتری قابل شارژ هستند. اگر می‌خواهید از میدی کنترلر خود در خارج از محیط خانه نیز استفاده کنید، بهتر است یک میدی کنترلر دارای باتری یا با قابلیت تغذیه از طریق پورت USB خریداری کنید.

بودجه مورد نظر برای خرید میدی کنترلر

طبیعتاً تعیین‌کننده‌ترین فاکتور برای خرید میدی کنترلر، بودجه‌ایست که برای آن در نظر گرفته‌اید. این امر به‌خصوص برای افرادی که قصد دارند اولین استودیوی خانگی خود را راه‌اندازی کنند و باید تجهیزاتی متعدد چون اسپیکر مانیتورینگ، میکروفون، کارت صدا و هدفون را با بودجه‌ای محدود تهیه کنند، اهمیتی مضاعف دارد. 

مدل‌های ارزان‌تر معمولاً امکانات کمتر و اندازه کوچک‌تری دارند؛ اما کیفیت ساخت اکثر نمونه‌های امروزی در حدی کاملاً قابل قبول قرار دارد. با افزایش قیمت میدی کنترلر، طبیعتاً امکانات آن و کیفیت ساخت آن نیز افزایش می‌یابد. البته برخی از میدی کنترلرها به دلیل بسته نرم‌افزاری همراه خود، قیمتی بالاتر از رقبا دارند و امکان ویژه‌ای را نسبت به مدل‌های ارزان‌تر ارائه نمی‌کنند.

نکته‌ای که باید به آن توجه کنید این است که برای خرید یک میدی کنترلر ایده‌آل، نیازی به پرداخت هزینه هنگفت نیست. بسیاری از نمونه‌های مقرون‌به‌صرفه، در کنار اندازه مناسب خود، از امکانات و کیفیت ساخت بسیار خوبی نیز برخوردارند.

جمع‌بندی

برای خرید یک میدی کنترلر مناسب، باید ابتدا اولویت‌های خود در آهنگسازی و خواسته‌های خود از این ابزار را مشخص کنید و سپس، با در نظر گرفتن آنها، اقدام به جستجو برای یک گزینه مناسب کنید. میدی کنترلر مناسب برای شما، محصولی است که در کنار فراهم آوردن امکانات مورد نیازتان، قیمتی در حدود بودجه مد نظر شما نیز داشته باشد. اگر با وجود نکات ذکرشده در این مقاله، باز هم برای خرید میدی کنترلر به مشاوره تخصصی نیاز داشتید، پیشنهاد می‌کنیم با کارشناسان خبره فروشگاه گیتار ایران تماس بگیرید.