دانا گزارش میدهد؛
چهره اقتصاد اسرائیل پس از 12 روز جنگ با ایران/ رژیم صهیونیستی در بحران مالی
جنگ اخیر فشارهای سنگینی بر اقتصاد رژیم صهیونیستی وارد کرد. هزینههای جنگ، کاهش درآمدها و افزایش تورم، این کشور را در شرایطی قرار داده که با وجود حمایت غرب، مجبور به درخواست آتشبس شد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاعرسانی راه دانا، جنگ اخیر ایران و اسرائیل نه تنها تحولات نظامی و امنیتی بههمراه داشته، بلکه فشارهای سنگینی بر اقتصاد رژیم صهیونیستی وارد کرده است. هزینههای جنگ، کاهش درآمدهای صادراتی و افزایش تورم، این کشور را در شرایطی قرار داده که حتی با وجود حمایت غرب، مجبور به درخواست آتشبس شد. این گزارش به بررسی دقیق ابعاد اقتصادی این منازعه و تأثیر آن بر زندگی مردم میپردازد.
جنگ ایران و اسرائیل نشان داد که این درگیریها تنها محدود به میدان نبرد نیستند و تأثیرات عمیقی بر اقتصاد و معیشت مردم دارند. برآوردها نشان میدهد که هزینه مستقیم عملیات نظامی برای اسرائیل بهطور متوسط ماهانه حدود ۱۲ میلیارد دلار بوده است. این رقم معادل یکسوم کل بودجه دفاعی سالانه این کشور در دوران پیش از جنگ است.
هزینههای نظامی شامل اعزام روزانه دهها جنگنده رادارگریز، استفاده گسترده از سامانههای پدافندی مانند "گنبد آهنین" و "پیکان-۳"، تأمین لجستیکی نیروها و سوختگیری هوایی در مسیرهای طولانی بوده است. این هزینهها بهسرعت بودجه عمومی اسرائیل را تحت فشار قرار دادهاند.
خسارات مستقیم به زیرساختهای غیرنظامی
حملات موشکی متقابل ایران به شهرهایی مانند تلآویو، حیفا و عسقلان باعث وارد آمدن خسارات مستقیم به زیرساختهای غیرنظامی شد. دولت اسرائیل برای جبران این خسارات حدود ۵ میلیارد شِکِل (معادل ۱٫۴ میلیارد دلار) اختصاص داده است. این رقم، هرچند در ظاهر مدیریتپذیر به نظر میرسد، اما در صورت تداوم حملات، نظام مالی و بیمهای اسرائیل با فشار جدیتری مواجه خواهد شد.
جنگ اخیر باعث اختلال در تعادلهای مالی عمومی اسرائیل شد. کسری بودجه این کشور که پیش از جنگ حدود ۵٫۲ درصد تولید ناخالص داخلی بود، پس از افزایش هزینههای نظامی و کاهش درآمدهای مالیاتی، به بیش از ۶ درصد رسیده و طبق برخی پیشبینیها تا ۸٫۳ درصد نیز افزایش یافته است.
اسرائیل برای تأمین مخارج جنگ ناگزیر به استقراض داخلی و خارجی شده است. این موضوع نه تنها هزینه استقراض را بالا میبرد، بلکه زمینهساز کاهش سرمایهگذاری داخلی و ورود به یک چرخه معیوب رکود خواهد شد.
تأثیر بر معیشت مردم و هزینههای زندگی
درگیری نظامی اخیر تأثیرات گستردهای بر معیشت خانوارها و وضعیت بازار کار در اسرائیل داشته است. هزینه زندگی مردم در سرزمینهای اشغالی تنها در هفتههای ابتدایی جنگ با جهشی ۳۰ درصدی مواجه شد. شاخص تورم سالانه اسرائیل از ۳٫۸ درصد به بیش از ۶٫۲ درصد افزایش یافت.
این تورم عمدتاً در بخشهای انرژی، مواد غذایی و خدمات شهری نمود یافته است. تنها در بخش سوخت، هزینههای مصرفکنندگان تا ۲۳ درصد افزایش یافته و قیمت مواد غذایی وارداتی از جمله لبنیات و غلات، بین ۱۵ تا ۳۰ درصد رشد داشته است. این شرایط باعث کاهش اعتماد مصرفکننده و سقوط شاخص مصرف شده است.
کاهش تجارت خارجی و فشار بر اقتصاد
روند کاهشی آشکاری در تجارت خارجی اسرائیل مشاهده میشود. صادرات این کشور از ۷۳٫۶ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ به ۶۱٫۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ کاهش یافته است، یعنی افتی نزدیک به ۱۶ درصد. در همین بازه، واردات نیز بهشدت کاهش یافته و از ۱۵۱٫۱ میلیارد دلار به ۹۱٫۵ میلیارد دلار رسیده است.
این کاهش عمدتاً به علت اختلال در عملکرد بنادر مهم مانند حیفا و اشدود، افزایش هزینههای لجستیکی و افت تقاضای داخلی رخ داده است. پیرو این روند، تراز تجاری اسرائیل در سال ۲۰۲۴ با کسری ۲۹٫۸ میلیارد دلاری مواجه شده است.
همه اینها در حالی است که هزینههای نظامی و اقتصادی ناشی از جنگ اخیر اسرائیل با ایران به رقمی نزدیک به ۷ میلیارد دلار در ده روز اول رسیده است. این تجاوز، علاوه بر فشار مضاعف بر بودجه دولتی، منجر به اختلال در زیرساختهای حیاتی، تعطیلی کسبوکارها و آسیب به بازارهای مالی این کشور شده است. در حالی که هزینههای روزانه جنگ به ۷۲۵ میلیون دلار میرسد، کارشناسان هشدار میدهند که ادامه این تنشها میتواند وضعیت اقتصادی رژیم صهیونیستی را بیش از پیش تضعیف کند.
طبق گزارشهای منتشرشده در رسانههای معتبر جهانی مانند وال استریت ژورنال و اکونومیک تایمز ایندیا، هزینههای نظامی اسرائیل در ده روز ابتدایی جنگ اخیر به حدود ۷٫۲۵ میلیارد دلار رسیده است. این رقم شامل ۱٫۴۵ میلیارد دلار هزینههای نظامی تنها در دو روز اول و میانگین روزانه ۷۲۵ میلیون دلار برای اقدامات پدافندی و عملیات نظامی است.
علاوه بر این، بخشی از خسارات اقتصادی غیرنظامی، شامل تعطیلی کسبوکارها، آسیب به زیرساختها و کاهش تولید، هنوز در دست بررسی است. منابع رسمی اسرائیل هنوز برآورد دقیقی از مجموع خسارتهای اقتصادی غیرنظامی ارائه نکردهاند، اما کارشناسان معتقدند که این جنگ تأثیرات بلندمدتی بر اقتصاد این کشور خواهد داشت.
فشار بر بودجه و افزایش کسری مالی
ناصر عبدالکریم، استادیار امور مالی در دانشگاه آمریکایی «فلسطین»، در گفتوگو با خبرگزاری آناتولی، اعلام کرد که این جنگ نه تنها هزینههای مستقیم نظامی اسرائیل را افزایش داده، بلکه بر فعالیتهای تولیدی این کشور نیز تأثیر منفی گذاشته است. او افزود که این جنگ میتواند تا ۲۰ میلیارد دلار هزینه داشته باشد، که شامل پرداخت غرامت به شهروندان آسیبدیده و تخریب زیرساختها میشود.
طبق اعلام اداره مالیات اسرائیل، بیش از ۳۶ هزار نفر درخواست غرامت کردهاند و تعداد اسرائیلیهایی که خانههای خود را تخلیه کردهاند، به بیش از ۱۰ هزار نفر رسیده است. این وضعیت مالی عمومی این رژیم را بیش از پیش وخیم کرده است.
تأثیر بر زیرساختهای حیاتی
ایران با هدف قرار دادن زیرساختهای حیاتی در تلآویو و حیفا، از جمله پالایشگاه نفت «تعطیلی بازان»، روزانه سه میلیون دلار ضرر تخمینی به اقتصاد اسرائیل وارد کرده است. همچنین، فرودگاه بن گوریون، که روزانه حدود ۳۰۰ پرواز و ۳۵ هزار مسافر را مدیریت میکند، به دلیل حملات ایران، فعالیت خود را به حالت تعلیق درآورده است. این اختلال منجر به ضررهای اقتصادی حتی بزرگتری شده است.
بازارهای مالی و بورس رژیم تحت فشار
بازارهای مالی اسرائیل نیز به دلیل تشدید تنشهای نظامی آسیب دیدهاند. حمله موشکی ایران به «بورس الماس اسرائیل»، که حدود هشت درصد از کل صادرات این کشور را تشکیل میدهد، باعث نگرانیهایی در بورس تلآویو شده است. این وضعیت منجر به فروش گسترده سهام و تسریع رکود بازار شده و ثبات اقتصادی رژیم صهیونیستی را در کوتاهمدت به خطر انداخته است.
راهکارهای مالی محدود
وزارت دارایی اسرائیل اعلام کرده است که منابع مالی فعلی این رژیم به سرعت در حال کاهش است. دولت اسرائیل برای پوشش کسری بودجه رو به افزایش، در حال بررسی سه اقدام اصلی است: کاهش هزینههای عمومی در حوزههای بهداشت و آموزش، افزایش مالیات یا توسل به استقراض. این اقدامات میتواند نسبت بدهی عمومی به درآمد ملی را بیش از ۷۵ درصد افزایش دهد.
به گزارش راه دانا، تجاوز اسرائیل به ایران نه تنها هزینههای سنگینی برای این کشور به همراه داشته است، بلکه اقتصاد این رژیم را در معرض بحران قرار داده است. ادامه این تنشها میتواند نرخ رشد اقتصادی را کاهش دهد، بیکاری را افزایش دهد و نرخ فقر را بالاتر ببرد. در حالی که اسرائیل با چالشهای مالی و اقتصادی متعددی روبرو است، کارشناسان هشدار میدهند که این جنگ میتواند پیامدهای بلندمدتی برای اقتصاد این کشور به همراه داشته باشد.
در مجموع، جنگ اخیر نشان داد که اسرائیل علیرغم حمایتهای مالی و نظامی غرب، در دام بحران مالی و اقتصادی گرفتار شده است. هزینههای حجیم جنگ، افزایش تورم، کاهش درآمدهای صادراتی و فشار بر معیشت مردم، این کشور را مجبور به درخواست آتشبس کرده است.
تحلیلگران اقتصادی هشدار دادهاند که حتی در صورت برقراری آتشبس، بازگشت شاخصهای اقتصادی اسرائیل به سطح پیشین ممکن است بیش از ۱۸ ماه زمان ببرد. این تجربه نشان میدهد که ابعاد اقتصادی و اجتماعی یک منازعه میتواند همانقدر و حتی بیش از ابعاد نظامی چالشبرانگیز باشد.
ارسال دیدگاه