گزارش دانا به مناسبت سالروز تشکیل سازمان بسیج مستضعفین؛
ارتش بیست میلیونی/ تجلی همبستگی ملی، سد مستحکم دفاعی و موتور محرکه سازندگی
پنجم آذرماه، روز ملی بسیج، تنها یک تاریخ در تقویم نیست؛ بلکه یادآور تجلی قدرت مردمی و ارادهای پولادین است که با فرمان تاریخی امام خمینی (ره) پایهگذاری شد. بسیج، نیرویی که از بطن جامعه برخاست، برای دفاع از آرمانها، حفظ دستاوردهای انقلاب و ایفای نقش محوری در سازندگی و پیشرفت کشور شکل گرفت.
به گزارش خبرنگار شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ بسیج واژهای اصیل با ریشه در تاریخ است که در فرهنگ ایرانی به معنای آماده و مجهز بودن به کار رفته است. این مفهوم در ادبیات دفاعی و نظامی دیرینه ملت ما جایگاهی ویژه داشته است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، این مفهوم حیاتی با صدور فرمان تاریخی امام خمینی (ره) در پنجم آذر ماه ۱۳۵۸، شکل سازمانی به خود گرفت و سازمان «بسیج مستضعفین» متولد شد. این فرمان، در کوران حوادث پس از انقلاب و توطئههای دشمنان داخلی و خارجی، به منزله یک راهبرد حیاتی برای حفظ دستاوردهای انقلاب صادر شد و بنیان نهادی را گذاشت که قرار بود حافظ واقعی انقلاب اسلامی باشد.
بسیج، تجلی اراده، اخلاص و عدالتخواهی میلیونها انسان باایمان در عصر حاضر است. این نهاد مردمی، فارغ از وابستگیهای سیاسی یا گروهی، بر پایه تعهد عمیق دینی و ملی شکل گرفته است. هدف اصلی آن، پاسداری از ارزشهای اسلامی، حفظ استقلال و تمامیت ارضی میهن اسلامی ایران، و همچنین مشارکت فعال در سازندگی کشور است. حضور بسیج در عرصههای مختلف، نمادی از این باور است که قدرت حقیقی یک ملت در گرو بسیج سرمایههای انسانی و فکری آن ملت است.
بسیج؛ ارتش بیست میلیونی و ریشه ای اصیل در دل مردم
بسیج به عنوان یکی از نیروهای پنجگانه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بر پایه جمعآوری، مدیریت و سازماندهی نیروهای داوطلب مردمی بنا شده است. این ساختار، برخلاف ارتشهای کلاسیک که غالباً بر ساختار سلسله مراتبی متمرکز و حرفهای استوارند، بر اصل مشارکت داوطلبانه و گستردهترین طیف اجتماعی تکیه دارد.
این سازمان که با تصویب مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۵۹ رسمیت یافت، اساساً برای تحقق آرمان "ارتش بیست میلیونی" شکل گرفت. این ایده، نه به معنای نظامی محض، بلکه بیانگر یک مفهوم عمیقتر بود: تربیت و سازماندهی تمامی اقشار جامعه در قالب یک نیروی آماده به کار برای دفاع از انقلاب در صورت لزوم. این میزان از بسیج نیروی انسانی، ضامن عدم نفوذ دشمن و مقاومت دائمی در برابر چالشها است.
ویژگیهای بسیجی واقعی
بسیجی واقعی، فردی است برخاسته از بطن مردم، که ریشههای عمیقی در اجتماع دارد. او با درک عمیق از اهمیت آرمانهای انقلاب، بدون هیچگونه چشمداشت مادی یا مقام دنیایی، آماده فداکاری و خدمت در راه خدا و سربلندی کشور است. این خلوص نیت است که به بسیج قدرتی معنوی میبخشد.
نقش بسیج در دفاع مقدس
در دوران دفاع مقدس (جنگ تحمیلی عراق علیه ایران)، کارنامه بسیج به درخشانی ثبت شد. بسیجیان با مخلصترین شکل ممکن، آموزشهای نظامی پایه را فرا گرفتند و در سختترین شرایط جنگی، از جان و مال خود برای دفاع از آب و خاک گذشتند. آمار شهدای بسیجی، عمق ایثار و فداکاری این قشر را به نمایش میگذارد. آنها در جبههها خط مقدم مبارزه بودند و با روحیه جهادی، معادلات نظامی دشمنان را بر هم زدند.
وظایف چندوجهی بسیج در عصر حاضر
امروزه، با پایان یافتن جنگ نظامی مستقیم، نقش بسیج متحول شده اما هرگز کاهش نیافته است. نقش بسیج فراتر از عرصه نظامی و دفاعی صرف است و تبدیل به یک نهاد اجتماعی، فرهنگی و سازندگی شده است. این سازمان نقش محوری در ابعاد مختلف جامعه ایفا میکند که نیازمند ساماندهی تخصصی است:
امنیت ملی و پدافند غیرعامل
بسیجیان با گذراندن دورههای آموزشی تخصصی (از جمله آموزشهای تاکتیکی، پدافند غیرعامل، و آمادگی در برابر جنگهای نوین)، همواره آمادگی خود را در برابر تهدیدات خارجی و توطئههای داخلی حفظ میکنند. این آمادگی، صرفاً نظامی نیست، بلکه شامل ایجاد امنیت روانی و آسایش خاطر جامعه در برابر شایعات و تشنجات اجتماعی نیز میشود. در مقوله پدافند غیرعامل، بسیج نقش تسهیلگر و سازماندهنده مردم در برابر حوادث است.
امدادرسانی، سازندگی و محرومیتزدایی
یکی از پررنگترین نقشهای بسیج در دهههای اخیر، فعالیت در عرصه سازندگی و خدمترسانی است. در زمان وقوع حوادث پیشبینی نشده مانند زلزله، سیل، توفان یا آتشسوزیهای گسترده، نیروهای بسیج با سرعت عمل بالا و آموزشهای امداد و نجات (مانند اصول CPR، جستجو و نجات در آوار)، نقشی حیاتی در کاهش خسارات اولیه و امدادرسانی پس از وقوع دارند.
سازندگی و محرومیتزدایی
بسیج به عنوان یک نیروی کارآمد و کمهزینه، در طرحهای عمرانی کوچک و بزرگ، ساخت مسکن محرومین، آبرسانی به مناطق روستایی و اجرای پروژههای بهداشت عمومی مشارکت فعالی دارد. این فعالیتها اغلب با تکیه بر نیروی داوطلب و حداقل امکانات دولتی انجام میگیرد که نشاندهنده کارایی اقتصادی و اجتماعی بسیج است.
فرهنگی، اجتماعی و تربیت نیرو
یکی از وظایف دقیق و کلیدی بسیج، اجرای عملیاتی "امر به معروف و نهی از منکر" است که در چارچوبی مبتنی بر حکمت، موعظه حسنه و پرهیز از برخوردهای تند تعریف میشود. بسیج به عنوان نیرویی مردمی، با تربیت نیروهای کارآزموده در زمینههای مختلف تربیتی و معرفتی، تلاش میکند تا با هرگونه فساد و انحراف اجتماعی (بهویژه در عرصههای فرهنگی و اخلاقی) مقابله کرده و بستر مناسب برای حاکمیت ارزشهای اسلامی را فراهم سازد.
فعالیتهای فرهنگی
این فعالیتها شامل برگزاری اردوهای جهادی فرهنگی، کلاسهای تقویتی علمی برای دانشآموزان مناطق محروم، شبکهسازی فرهنگی برای مقابله با تهاجم فرهنگی دشمن، و برگزاری محافل قرآنی و مراسم مذهبی است. بسیج در این حوزه، عملاً نقش یک نهاد مردمی مکمل دستگاههای رسمی فرهنگی را ایفا میکند.
ساختار بسیج به گونهای طراحی شده که تقریباً هیچ قشری از جامعه از شمول آن خارج نماند، که این خود نشاندهنده عمق استراتژیک «ارتش بیست میلیونی» است.
تشکلهای تخصصی (بسیج سازمانی)
گستردگی نفوذ و مشارکت فعال این نهاد در تمام سطوح جامعه از طریق تشکلهای تخصصی دیده میشود:
بسیج دانشآموزی: با هدف تربیت نسل آینده بر اساس مبانی اسلامی و انقلابی و مشارکت در فعالیتهای فرهنگی و آموزشی مدارس.
بسیج دانشجویی: این تشکل نقش مهمی در روشنگری سیاسی، تقویت تفکر اسلامی در دانشگاهها و پرهیز از جریانات فکری غربی و لیبرال دارد. آنها اغلب در فعالیتهای جهادی علمی نیز فعال هستند.
بسیج جامعه پزشکی (پزشکان و کادر درمان): در زمان صلح، پشتیبانی بهداشتی از مناطق محروم را بر عهده دارند و در زمان بحران، ستاد عملیات درمانی سیار را تشکیل میدهند.
بسیج مهندسین و کارمندان: این اقشار در زمینههای تخصصی خود (مانند طراحی سازهها در امدادرسانی، یا ارائه مشاوره فنی در پروژههای سازندگی) مشارکت میکنند.
بسیج خواهران: زنان بسیجی نقش حیاتی در بخشهای فرهنگی، بهداشتی، آموزشی و امدادرسانی در حوزههای اختصاصی خود ایفا میکنند و تربیت نسل بعدی را در کانون خانواده هدف قرار میدهند.
هفته بسیج، فرصتی است برای بزرگداشت جانفشانیها و تجدید میثاق با آرمانهای والایی که بسیج بر پایه آنها بنا شده است؛ آرمانهایی چون اخلاص، فداکاری، ولایتمداری و عدالتخواهی. بسیج، به مثابه یک فرهنگ و یک مکتب تربیتی، نهادینهکننده روحیهی مقاومت در جامعه ایرانی است.
بسیج نماد اتحاد و یکپارچگی ملت ایران است. در فرهنگی که تعارضات سیاسی و اجتماعی میتواند وحدت ملی را به چالش بکشد، بسیج به عنوان یک لایه محافظ از انسجام ملی عمل میکند. کنار گذاشتن اختلافات گروهی و تلاش دستهجمعی برای ارتقاء میهن، همان روح واقعی بسیج است که میتواند اقتدار و سربلندی ایران را به جهانیان نشان دهد.
در نهایت، باید اذعان داشت که بسیج یک سازمان صرفاً نظامی نیست؛ بلکه یک مفهوم کلان است که هر فرد ایرانی با هر تخصصی میتواند با رویکردی بسیجی، استعدادها و داراییهای خود را در مسیر تعالی کشور، چه در حوزه دفاع، چه در عرصه علم و چه در سازندگی، به کار گیرد. فرمان امام (ره) در تشکیل این نهاد، میراثی است که ضامن پایداری انقلاب در برابر تمامی سختیها خواهد بود.
ارسال دیدگاه