دانا گزارش می دهد؛
تقویت تعاملات منطقه ای، پایان ناکارآمدی دیپلماسی خارجی در یک دهه اخیر
تقویت روابط همسایگی با کشورهای منطقه ای موضوعی است که علاوه بر حفظ امنیت برای دولت ها و ملت های منطقه ای روزنه های بهره کشی سیاسی غرب از خاورمیانه را مسدود می کند.
به گزارش خبرنگار سیاسی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ استراتژی تقویت تعاملات منطقه ای و بهبود روابط با کشورهای همسایه، در دولت سیزدهم، توانست ناکارآمدی دستگاه دیپلماسی کشور در طول یک دهه اخیر را تا اندازه قابل توجهی اصلاح کرده و بهبود بخشد.
عملکرد 8 ساله دولت قبل به گونه ای رقم خورد که تمام پتانسیل و ظرفیت سیاست خارجی کشور، صرف برقراری ارتباط با غرب شد. این رویکرد در طول 8 سال در سیمای توافقی بی فرجام به نام برجام بروز کرد، توافقی که دستاورد آن برای کشور و ملت تقریبا هیچ بود.
به موازت معطوف شدن تمام ظرفیت های کشور به مسئله مذاکرات، توجه به کشورهای همسایه آرام آرام به حاشیه رفت و موجب شد روابط منطقه ای جمهوری اسلامی ایران با بسیاری ازکشور های همسایه دچار تزلزل شود.
با روی کار آمدن دولت سیزدهم، اما دستگاه دیپلماسی دولت تازه نفس بر ترمیم روابط با کشورهای همسایه تاکید کرد. همین امر موجب اصلاح روابط ایران با کشورهای منطقه و ایجاد ظرفیت های بسیاری در حوزه اقتصادی، فرهنگی و سیاسی برای کشور شد.
سفر رئیس جمهور به سوریه، کانون توجهات بین المللی
اردیبهشت سال گذشته آیت الله رئیسی در جریان سفر منطقه ای خود و به منظور تقویت سیاست همسایگی، عازم سوریه شد تا پس از 13 سال سفر رئیس جمهور ایران به این کشور کانون توجه رسانه های جهان شود.
در جریان این سفر سند همکاری» در حوزه‌های مختلف از جمله همکاری تجاری نفت، انرژی، زلزله و امدادرسانی و تسهیل امور زیارتی میان مقامات دو کشور به امضا رسید.
تا ضمن تقویت روابط دوجانبه با این کشور دوست و همسایه، زمینه همکاری و مشارکت برای بازسازی سوریه پس از ویرانی های به جا مانده از حضور تروریست ها در این کشور فراهم شود.
روابط دیپلماتیک با امارات متحده عربی پس از 14 سال
در فروردین سال گذشته پس از 14 سال، روابط دیپلماتیک ایران و امارات از سر گرفته شد. «رضا عامری» مدیر کل ایرانیان خارج از کشور وزارت امور خارجه به عنوان سفیر جدید ایران در امارات متحده عربی معرفی شد.«سیف محمد الذعابی» نیز به عنوان سفیر امارات عربی متحده به ایران سفر کرد.
از سال 94 و با هدف اعمال فشار حداکثری به جمهوری اسلامی ایران، امارات متحده عربی نیز همصدا با برخی کشورهای منطقه از جمله عربستان سعودی و بحرین روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کرد. اما تاکید دولت سیزدهم بر تقویت روابط همسایگی موجب شد تا با هدایت سکان وزارت امور خارجه توسط حسین امیرعبداللهیان، روابط دیپلماتیک دو کشور از سر گرفته شود.
از سرگیری روابط تهران - جده و تاثیر آن بر روابط منطقه ای
در فروردین سال 1402 وزرای امور خارجه ایران و عربستان در پکن دیدار کردند و در جریان این دیدار بیانیه ای مشترک صادر شد.
براساس این بیانیه دو طرف بر آمادگی برای از بین بردن موانع پیش روی گسترش همکاری‌ها تأکید کردند و پس از آن هم هیأت‌های فنی بین دو کشور مبادله شدند تا روند بازگشایی سفارتخانه‌ها و سرکنسولگری‌ها را مورد بررسی قرار دهند. در همین راستا خرداد ماه امسال سفارتخانه های دو طرف بازگشایی شد.
چند روز بعد «فیصل بن فرحان» وزیر امور خارجه عربستان به ایران سفر کرد و دیدارهایی جداگانه را با همتای ایرانی خود «حسین امیرعبدللهیان» و همچنین «آیت الله ابراهیم رئیسی» رئیس جمهور کشورمان انجام داد.
علاوه بر عادی شدن روابط دو طرف، این توافق با توجه به اهمیت و توان دو طرف، آثار مثبت منطقه ای را هم به دنبال داشت.
به طوری که پس از برقراری روابط بین ایران و عربستان رسانه ها از برخی تلاش ها برای احیا روابط بین ایران با بحرین و مصر خبر دادند.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه در این باره عنوان کرد: «دولت سیزدهم اولویتش توسعه ارتباط با کشورهای اسلامی و همسایه است و در ارتباط با مصر هم شخص مقام معظم رهبری در این خصوص تصریح کردند، بنابراین در صورت تمایل طرف مصری ما از این موضوع استقبال می‌کنیم.»
او درباره برقراری رابطه دیپلماتیک با بحرین نیز گفت: «بحرین آمادگی خود را در این خصوص اعلام کرده و ما علاقمند به توسعه روابط با همه کشورهای اسلامی و منطقه هستیم.»
سیاست تقویت روابط همسایگی در سال گذشته در حالی در دستور کار دولت سیزدهم بود که این دولت از زمان آغاز به کار بر محور احیا روابط با کشورهای منطقه ای حرکت کرد. در نگاهی گذار می توان بر تلاش دولت سیزدهم و دستگاه دیپلماسی کشور صحه گذاشت.
نخستین قدم برای بهبود روابط همسایگی
پس از تشکیل کابینه سیزدهم، سید ابراهیم رئیسی در نخستین سفر خارجی خود در قامت رئیس جمهور منتخب مردم عازم تاجیکستان شد.
در شهریور ماه سال ۱۴۰۱ آیت الله ابراهیم رئیسی برای حضور ایران در بیست‌ویکمین دوره اجلاس سران سازمان همکاری‌های شانگهای در تاجیکستان انجام شد که در آن اجلاس عضویت کامل ایران با موافقت اعضای آن سازمان، نهایی شد.
در حاشیه این سفر رئیس جمهور برای گسترش همکاری های دو جانبه هشت سند همکاری را به همراه همتای تاجیکستانی خود به امضا رساند تا اینگونه نخستین قدم برای بهبود روابط همسایگی برداشته شود.
سفر به ترکمنستان و تاکید بر روابط دوجانبه با کشورهای حاشیه خزر
رئیس جمهور در ادامه سیاست های منطقه ای دولت به ترکمنستان سفر کرد. رئیسی در نخستین سفر رسمی خود به این کشور به منظور حضور در اجلاس سران سازمان همکاری اقتصادی (اکو) رئیسی به ترکمنستان رفت و در حاشیه آن اجلاس اکو، «قرارداد سه جانبه سوآپ گاز»که از طریق خاک ایران و سپس از ترکمنستان به جمهوری آذربایجان منتقل می‌شود در حضور روسای جمهور ایران و آذربایجان در عشق‌آباد پایتخت ترکمنستان امضا شد.
رئیسی برای دومین بار نیز به منظور حضور در ششمین اجلاس سران کشورهای ساحلی خزر به این ترکمنستان رفت، تا ضمن سخنرانی و تبیین دیدگاه های ایران، در حاشیه این اجلاس با مقامات حاضر از کشورهای حاشیه دریای خزر از جمله روسیه، ترکمنستان، قزاقستان و آذربایجان دیدار و گفتگو داشته باشد و به نوعی از فرصت مهیا شده به واسطه آن اجلاس، بر روابط دو جانبه و گسترش همکاری های دوجانبه با آن کشورها تاکید کند.
تاکید بر جلوگیری از سیاست های یک جانبه گرایانه آمریکا در قطر
حضور در اجلاس اوپک گازی، زمینه ساز سفر رئیس جمهور به قطر شد تا به این ترتیب چهارمین سفر رئیسی رقم بخورد.
ایران به عنوان دومین کشور دارنده منابع گاز در جهان شناخته می شود از این رو اجلاس گازی اوپک برای جمهوری اسلامی ایران از اهمیت ویژه ای برخوردار است. رئیس جمهور در جریان این سفر علاوه به اینکه بر لزوم جلوگیری از سیاست های یکجانبه گرایی آمریکا تاکید کرد ممنوع کردن تاثیرگذاری آمریکا بر نفت و گاز کشورهای منطقه را نیز امری مهم خواند.
و سرانجام در حاشیه حضور در این اجلاس ۱۴ سند همکاری میان ایران و قطر امضا شد.
سفر به عمان و توافقات دو کشور در حوزه های مختلف
سفر به عمان گام دیگری از سیاست های منطقه ای دولت سیزدهم بود. در جریان این سفر «دوازده سند همکاری» میان دو طرف به امضا رسید که منجر به گسترش همکاری های ایران و عمان در حوزه های مختلفی از جمله سیاسی، حمل‌ونقل، روابط تجاری و اقتصادی، محیط زیست و ورزشی، انرژی و علمی شد.
تحکیم روابط با عمان برای جمهوری اسلامی ایران از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که عمان توانسته است در روابط خارجی ایران به خصوص در دو دهه اخیر بسیار مهم و تاثیرگذار بوده و توانسته در موضوع مذاکرات برجام از ابتدا تا به امروز نقش آفرینی مثبت داشته باشد.
اجلاس شانگهای و باز شدن دروازه اقتصادی مهم
حضور ایران در بیست و دومین نشست سران سازمان همکاری شانگهای از اهمیت ویژه ای برای ایران برخوردار بود چرا که در حاشیه این حضور عضویت کامل ایران در سازمان همکاری های شانگهای از سوی رئیس‌جمهور ازبکستان اعلام شد.
امضا هفده سند همکاری میان مقامات ایران و ازبکستان در زمینه‌های ورزشی و فرهنگی، انرژی، کشاورزی و صنعت نیز بر اهمیت این سفر می افزاید.
حضور در اجلاس سیکا گامی موثر در حوزه تقویت سیاست های منطقه ای
سفر به قزاقستان و حضور در اجلاس سران کشورهای عضو کنفرانس تعامل و اقدامات اعتمادساز در آسیا (سیکا) یکی دیگر از گام های موثر دولت در راستای تحقق سیاست های منطقه ای بود.
ضمن اینکه در حاشیه این اجلاس رئیس جمهور با رئیس جمهور آذربایجان و امیر قطر دیدار و در خصوص موضوعات مورد علاقه دوجانبه و مهمترین موضوعات منطقه ای با آنها به بحث و تبادل نظر پرداخت.
آنچه مسلم است اهمیت تقویت روابط منطقه ای با کشورهای همسایه است تا بدین ترتیب قدرت آسیایی را با نظم جهانی با مدل غربی - آمریکایی جایگزین کرد.
اتحاد کشورهای منطقه در برابر اروپا و آمریکا می تواند ضمن حفظ امنیت برای کشورها و ملت های منطقه، مانع از بهره کشی سیاسی کشورهای غربی از کشورهای خاورمیانه شود.
موضوعی که دولت سیزدهم نشان داده است که به خوبی آن را درک کرده و پذیرفته است و تلاش می کند زیربنای تقویت این روابط را بستر سازی کند.
ارسال دیدگاه