فرد با تقوا چه ویژگی هایی دارد؟
اولین صفت پرهیزکاران که در آیه 16 مطرح شده این است که آنان با تمام دل و جان متوجه پروردگار خویشاند و ایمان، قلب آنها را روشن ساخته و به همین دلیل در برابر اعمال خویش به شدت احساس مسئولیت مىکنند.[
به گزارش شبکه اطلاع رسانی دانا، در این دو آیه خداوند به معرفى بندگان پرهیزکار که در آیه قبل به آن اشاره شده بود پرداخته و شش صفت ممتاز براى آنها بر مىشمرد.
, شبکه اطلاع رسانی دانا, پرهیزکار ,الَّذِینَ یَقُولُونَ رَبَّنا إِنَّنا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَ قِنا عَذابَ النَّارِ (آل عمران ـ 16)
,(پرهیزگاران) کسانىاند که مىگویند: پروردگارا! به راستى که ما ایمان آوردهایم، پس گناهان ما را ببخش و ما را از عذاب آتش حفظ فرما.
,اولین صفت پرهیزکاران که در آیه 16 مطرح شده این است که آنان با تمام دل و جان متوجه پروردگار خویشاند و ایمان، قلب آنها را روشن ساخته و به همین دلیل در برابر اعمال خویش به شدت احساس مسئولیت مىکنند.
,و در ادامه در آیه 17 می فرماید:
,الصَّابِرِینَ وَ الصَّادِقِینَ وَ الْقانِتِینَ وَ الْمُنْفِقِینَ وَ الْمُسْتَغْفِرِینَ بِالْأَسْحارِ (آل عمران ـ 17)
,(پرهیزگاران، همان) صابران و راستگویان و فرمانبرداران فروتن و انفاق کنندگان و استغفار کنندگان در سحرها هستند.
, صابران ,,
نکتهها:
,ویژگی های افراد با تقوا در آیه 17 سوره آل عمران:
,1 صبر در برابر مشکلات، صبر بر ترک گناهان و صبر بر انجام واجبات.
,2 صداقت در گفتار و رفتار.
, صداقت ,3 خضوع و فروتنى در انجام دستورات، بدون غرور و خود برتربینى.
,4 انفاق از هر چه خداوند به آنان روزى کرده است.
, انفاق ,5 مناجاتهاى سحرى و آمرزشخواهى از خداوند. آرى! سحر مناسبترین زمان براى دعاست. «1»
, مناجاتهاى سحرى ,,
,
در آن هنگام که چشم هاى غافلان و بى خبران در خواب است و غوغاى جهان مادى فرو نشسته و به همین دلیل حالت حضور قلب و توجه خاص به ارزش هاى اصیل در قلب مردان خدا زنده مىشود، به پا مىخیزند و در پیشگاه با عظمتش سجده مىکنند و از گناهان خود آمرزش مىطلبند و محو انوار جلال کبریایى او مىشوند، و تمام ذرات وجودشان زمزمه توحید سر مىدهد، و همان گونه که با طلوع صبح، ظلمت شب برچیده مىشود و فیض عام پروردگار بر صفحه جهان مىنشیند، آنها نیز به دنبال زمزمههاى عاشقانه سحرگاهان همراه با طلوع صبح، پردههاى ظلمت غفلت و گناه از دل هایشان برچیده مىشود و انوار رحمت و مغفرت و معرفت الهى بر دل هایشان فرو مىنشیند.
, آمرزش , رحمت ,,
در برخى روایات آمده است: اگر کسى یک سال به طور مداوم، در قنوت نماز شب هفتاد مرتبه استغفار کند، مشمول این آیه مىشود. «2»
, نماز شب,ابى بصیر از امام صادق علیه السلام دربارهى «الْمُسْتَغْفِرِینَ بِالْأَسْحارِ» پرسید، حضرت فرمودند: رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله در نماز وتر هفتاد مرتبه استغفار مىکرد. «3»
,مفضل بن عمر مىگوید به امام صادق علیه السلام عرض کردم: نماز شب من فوت مىشود و من بعد از نماز صبح آن را قضا مىکنم؟ حضرت فرمودند: اشکالى ندارد، ولى آن را براى خانوادهات آشکار نکن، چون آن را سنّت مىپندارند و در این صورت عمل به گفتار خداوند: «الْمُسْتَغْفِرِینَ بِالْأَسْحارِ» را ابطال مىکند. «4»
,,
نکته:
,واژه "سحر" (بر وزن بشر) در اصل به معنى "پوشیده و پنهان بودن" است و چون در ساعات آخر شب پوشیدگى خاصى بر همه چیز حکومت مىکند، نام آن سحر گذاشته شده است لغت "سِحر" (بر وزن شعر) نیز از همین ماده است زیرا شخص ساحر دست به کارهایى مىزند که اسرار آن از دیگران پوشیده و پنهان است.
,عرب به ریه و شش نیز گاهى سحر (بر وزن بشر) مىگوید و این هم به خاطر پوشیده بودن درون آن مىباشد.
,چرا در میان اوقات شبانه روز تنها به وقت "سحر" اشاره شده است در حالى که استغفار و بازگشت به سوى خدا در هر حال مطلوب است؟
,,
,
این براى آن است که سحر به خاطر آرامش و سکوت و تعطیل کارهاى مادى و نشاطى که بعد از استراحت و خواب به انسان دست مىدهد، آمادگى بیشترى براى توجه به خداوند به او مىبخشد و این معنى را به آسانى با تجربه مىتوان دریافت، حتى بسیارى از دانشمندان براى حل مشکلات علمى از آن وقت استفاده مىکردند. زیرا چراغ فکر و روح انسان در آن وقت از هر زمان پرفروغ تر و درخشان تر است و از آنجا که روح عبادت و استغفار توجه و حضور دل مىباشد، عبادت و استغفار در چنین ساعتى از همه ساعات گران بهاتر خواهد بود.
,,
,
پیامهای آیه 16:
,1ـ متّقین، همواره در انابه و دعا هستند. «یَقُولُونَ»
,2ـ ایمان، زمینهى عفو الهى است. «آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنا»
, عفو الهى ,3ـ عفو، از شئون ربوبیّت و لازمهى تربیت است. «رَبَّنا» «فَاغْفِرْ لَنا»
,4ـ ترس از قهر و عذاب خداوند، از نشانههاى تقواست. «قِنا عَذابَ النَّارِ»
, عذاب خداوند، ,5ـ به کارهاى خوبتان اعتماد نکنید. با آنکه اهل تقوا هستید، باز هم از قهر الهى باید ترسید. «قِنا عَذابَ النَّارِ»
,,
پیامهای آیه 17:
,1ـ هم رسیدگى به خلق، هم عبادت خالق. «وَ الْمُنْفِقِینَ وَ الْمُسْتَغْفِرِینَ بِالْأَسْحارِ»
,2ـ تقوا به معناى انزوا، بىخبرى و گوشهگیرى نیست، متّقى باید جامع کمالات باشد. «الصَّابِرِینَ وَ الصَّادِقِینَ وَ ...»
,,
پی نوشت ها:
,(1). تفسیر مجمع البیان.
,(2). تفسیر أطیب البیان من لا یحضر، ج 1، ص 309.
,(3). تهذیب الاحکام، ج 2، ص 120.
,(4). مستدرک، حدیث 3259.
,انتهای پیام/گ
]
ارسال دیدگاه