آخرین یادگار شهید رئیسی ارمغانی برای سیستان و بلوچستان؛
چاه نیمه‌های سیستان در چه وضعیتی به سر می‌برند؟
یکی از راهکارهای حل مشکل آب منطقه سیستان حفظ چاه نیمه‌ها در این منطقه است.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از پایگاه خبری عصرهامون، موضوع خشکسالی در شمال سیستان و بلوچستان پدیده‌ای که سال‌هاست مردم با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند و عدم تحقق حقابه قانونی سیستان از سوی کشور دوست و همسایه افغانستان سال‌هاست که بر خشکسالی در این منطقه تشدید کرده است.
خشک‌شدن دریاچه هامون سال‌هاست که به یک معضل مهم زیست‌محیطی برای منطقه و شاید دنیا تبدیل شده است، دراین‌بین چاه نیمه‌ها که در زمان پر آبی تنها منبع تغذیه آب شرب برای منطقه سیستان و حتی شهر زاهدان بود، در سیستان چهار چاه نیمه وجود دارد که آب مازاد رودخانه هیرمند توسط کانالی به آن هدایت می‌شود.
ظرفیت کل این چاه نیمه‌ها در بهترین حالت یک‌هفتم تالاب بین‌المللی هامون است، گنجایش مجموع چاه نیمه‌های ۱، ۲ و ۳ در مجموع حدود ۷۰۰ میلیون مترمکعب و چاه نیمه چهار نیز تا ۸۰۰ میلیون مترمکعب است که به‌صورت دریاچه مصنوعی درآمده است و در مواقع کم‌آبی، آب شرب و قسمتی اندکی از آب کشاورزی سیستان از این دریاچه‌های مصنوعی تأمین می‌شود.
چاه نیمه‌ها، چاله‌ها و گودال‌های طبیعی بزرگی که در فاصله ۵۰ کیلومتری شهر زابل و پنج‌کیلومتری شهرستان زهک و در کنار روستای «قلعه‌نو» قرار دارد، حجم آب این چاه نیمه‌ها باتوجه‌به خشکسالی‌های مکرر سال‌های اخیر و پرداخت‌نشدن حقابه دریاچه هامون از طرف افغانستان به‌شدت کاهش‌یافته بود.
باتوجه‌به بروز سیلاب در ماه‌های گذشته در کشور افغانستان سیلاب ورودی به منطقه سیستان خارج از اراده افغانستان بوده و بخشی از سیلاب به دریاچه هامون و بخشی دیگر به چاه نیمه‌ها هدایت شدند.
.jpg)
فقط ۳۰۰ میلیون مترمکعب آب در اثر سیلاب وارد چاه‌نیمه‌ها شد
غلامحسین لکزائیان پور، مدیر امور آب و فاضلاب شهرستان زهک در گفتگو با خبرنگار عصرهامون باتوجه‌به آخرین وضعیت آب در چاه‌نیمه بیان کرد: در حال حاضر از چهار چاه‌نیمه سیستان، فقط چاه‌نیمه‌های یک و سه تا حدودی آبگیری شده‌اند.
وی افزود: ظرفیت چاه‌نیمه یک حدود ۲۲۶ میلیون مترمکعب و ظرفیت چاه نیمه سه حدود ۳۱۵ میلیون مترمکعب است که بر اساس گزارش‌ها اعلامی فقط ۳۰۰ میلیون مترمکعب آب در اثر سیلاب امسال رودخانه هیرمند وارد این دو چاه‌نیمه شده است.
لکزائیان پور تصریح کرد: آبگیری مخازن چهارگانه سیستان از طریق رودخانه هیرمند صورت می‌گیرد، رودخانه هیرمند در محل ورود به ایران به دوشاخه رود سیستان و رود پریان مشترک تقسیم می‌شود و شاخه پریان مشترک در امتداد مرز ایران و افغانستان ادامه می‌یابد و در نهایت به هامون پوزک در افغانستان می‌ریزد که رودخانهٔ سیستان وارد کشور شده و در نهایت به هامون هیرمند می‌ریزد و در ابتدای رودخانه سیستان یک کانال (فیدر یک) به سمت چاه نیمه‌ها منشعب می‌شود و آب چاه‌نیمه‌ها در حال حاضر از طریق این فیدر صورت می‌گیرد.
مدیر امور آب و فاضلاب شهرستان زهک اظهار کرد: با حجم آبی فعلی چاه‌نیمه‌های یک و سه درصورتی‌که فقط جهت شرب مورداستفاده قرار گیرد، باتوجه‌به در صد بالای تبخیر آب در منطقه امسال و سال آینده را پاسخگو خواهد بود.
وی خاطرنشان کرد: باتوجه‌به تغییرات اقلیمی و احتمال خروج منطقه از دوره خشکسالی به ترسالی و افزایش بارش در سال آبی آینده است و ضروری است نسبت به اجرای قسمت باقیماندهٔ فیدر دو که ۵۰ درصد آن در سنوات قبل اجرا گردیده است، اقدام گردد تا در شرایط ورود سیلاب از طریق رودخانه هیرمند به کشور، امکان انتقال بیش از دوبرابر حجم فعلی فیدر یک به چاه‌نیمه‌ها فراهم شود.
لکزائیان‌پور در ادامه عنوان کرد: با حجم فعلی آب چاه نیمه‌ها و باتوجه‌به درصد تبخیر بالای منطقه، در صورت استفاده از این حجم آب، فقط جهت مصارف شرب، امسال و سال آینده از لحاظ تأمین آب شرب مشکلی نخواهد بود و میزان مصرف آب و برداشت آب از چاه‌نیمه‌ها در سال جاری نسبت به سال گذشته سیر صعودی پیدا کرده است، متأسفانه به دلیل نبود منابع آبی دیگر، بعضی مردم اقدام به برداشت آب جهت مصارف غیرشرب و آبیاری اراضی کشاورزی می‌نمایند که این موضوع میزان برداشت آب از این مخازن را بالا می‌برد.
وی در پایان تشریح کرد: سال گذشته منابع آبی چاه نیمه‌ها وضعیت خوبی نداشتند و چاه نیمه‌های یک و دو و چهار کاملاً خشک شده بودند و در چاه نیمه ۳ نیز حجم آب بسیار اندکی وجود داشت اما با ورود سیلاب در ابتدای سال جاری به چاه‌نیمه‌های یک و سه شرایط آبی چاه‌نیمه‌ها مطلوب‌تر است و از طرف دیگر به دلیل به سرانجام رسیدن پروژه‌های تأمین اضطراری آب شرب و حفر چندین حلقه چاه در منطقه و نصب و راه‌اندازی بزرگ‌ترین آب‌شیرین‌کن فراساحلی خاورمیانه در شیله، شرایط آبی منطقه سیستان جهت شرب به حالت پایدار درآمده است.
ارسال دیدگاه