گروه مطالعاتی چین در روسیه دور زدن تحریم‌ها را بررسی می‌کند
براساس گزارش‌ها یک گروه بین‌سازمانی که توسط دولت چین در ماه‌های پس از جنگ اوکراین ایجاد شد، تأثیر تحریم‌ها بر روسیه را بررسی کرده و گزارش‌هایی را به طور منظم برای رهبری کشور تهیه کرده است. هدف این گزارش‌ها یافتن راه‌هایی برای دور زدن تحریم‌ها و کاهش تاثیرات آن، به ویژه در صورتی است که درگیری بر سر تایوان باعث شود واشنگتن و متحدانش مجازات‌های مشابهی را علیه چین اعمال کنند.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ وال استریت ژورنال نوشت: «چین از زمان آغاز جنگ اوکراین با خرید نفت روسیه از اقتصاد روسیه حمایت می‌کند و در عین حال همه چیز را از قطعات الکترونیکی گرفته تا ماشین لباسشویی برای آن تامین می‌کند. در همین حال، پکن منافع استراتژیک خود را دریافت کرده است: یک مطالعه موردی در دنیای واقعی در مورد چگونگی دور زدن تحریم‌های غرب.»
وال استریت ژورنال نوشته است: به گفته افراد آشنا، یک گروه بین سازمانی که توسط چین در ماه‌های پس از تهاجم همه‌جانبه ایجاد شد، تأثیر تحریم‌ها را بررسی کرده و گزارش‌هایی را به طور منظم برای رهبری کشور تهیه کرده است. منابع می‌گویند که هدف این است که در مورد چگونگی کاهش آنها درس بگیریم، به ویژه در صورتی که درگیری بر سر تایوان باعث شود آمریکا و متحدانش مجازات‌های مشابهی را علیه چین اعمال کنند.
به گفته افراد مطلع، به عنوان بخشی از این تلاش، مقامات چینی به طور دوره‌ای از مسکو بازدید می‌کنند تا با بانک مرکزی روسیه، وزارت دارایی و سایر آژانس‌های دخیل در مقابله با تحریم‌ها نشست‌هایی داشته باشند. تلاش مطالعاتی چین که قبلاً گزارش نشده بود، نمادی از عصر جدید جنگ اقتصادی است که با حمله اوکراین آغاز شد، جایی که خطوط بین سیاست اقتصادی و استراتژی ژئوپلیتیکی به طور فزاینده‌ای مبهم است. این روند تنها در دوره دوم ریاست جمهوری دونالد ترامپ تقویت می‌شود، او قصد دارد استفاده از تعرفه‌ها را به عنوان ابزاری برای مذاکره و اجبار اعمال کند.
اقتصاد روسیه در طول جنگ اوکراین به طرز شگفت‌آوری انعطاف‌پذیر بوده است، اما اخیراً تحت فشار غرب نشانه‌های جدیدی از ترک‌خوردگی را نشان داده است. در هفته گذشته، پس از اعمال تحریم‌های جدید بانکی توسط آمریکا، روبل روسیه به پایین‌ترین سطح خود از روزهای ابتدایی درگیری سقوط کرد. مسکو بیشتر دوام اقتصادی خود را مدیون صادرات نفت و همکاری خود با پکن است، زیرا رهبران هر دو کشور به دنبال به چالش کشیدن نظم جهانی به رهبری ایالات متحده هستند.
گروهی که تأسیس شده نشان می‌دهد که این همکاری چقدر عمیق بوده است و حمایت پکن به طور کامل یک خیابان یک طرفه با مسکو به عنوان ذینفع نبوده است. الکساندر گابویف، مدیر مرکز اوراسیا کارنگی روسیه، که بر روابط چین و روسیه تمرکز دارد، گفت: برای چینی‌ها، روسیه واقعاً یک محل آزمون و خطای عالی در مورد نحوه عملکرد تحریم‌ها و نحوه مدیریت آنها است. آنها می‌دانند که اگر حادثه‌ای در خصوص تایوان رخ دهد، آنچه که علیه آنها اعمال می‌شود مشابه خواهد بود.
افراد نزدیک به تصمیم‌گیری پکن هشدار دادند که گروه مطالعه به این معنی نیست که این کشور آماده حمله است. در عوض، پکن در حال آماده شدن برای "سناریوی نهایی" در باره یک درگیری مسلحانه و پیامدهای اقتصادی آن است. وزارت خارجه چین گفته است: این کشور همواره متعهد به انجام مبادلات و همکاری عادی با همه کشورهای جهان از جمله روسیه بر اساس برابری و منافع متقابل بوده است.
بانک مرکزی روسیه و وزارت دارایی روسیه به درخواست‌ها برای اظهار نظر پاسخ ندادند.
یکی از زمینه‌های نگرانی ویژه برای چین، بیش از ۳.۳ تریلیون دلار ذخایر ارزی آن است که بزرگترین ذخایر جهان است. اقدامات آمریکا و متحدانش برای مسدود کردن دارایی‌های روسیه در خارج از کشور پس از حمله به اوکراین، پکن را بر آن داشت تا فعالانه‌تر به دنبال راه‌هایی برای تنوع بخشیدن به ذخایر خود از دارایی‌های دلاری، مانند اوراق قرضه خزانه‌داری آمریکا باشد.
به گفته افراد نزدیک به مراکز تصمیم‌گیری پکن، شی جین‌پینگ، رهبر چین، به نشانه افزایش توجه سطح بالا به خطرات تحریمی مرتبط با ذخایر، در پاییز ۲۰۲۳ از اداره دولتی ارز خارجی چین بازدید کرد. به گفته منابع، شی در این بازدید این سوال را مطرح کرد که چگونه می‌توان از ذخایر حفاظت کرد.
گروه بین‌سازمانی چین درباره تحریم‌های روسیه به هی لینگ، معاون نخست وزیر چین که بر امور اقتصادی و مالی نظارت دارد، گزارش می‌دهد. او که خط مستقیمی با شی دارد، معمار اصلی محافظت از اقتصاد چین از تحریم‌های غرب بوده است. یکی از افرادی که با اقدامات چین در زمینه تحریم‌ها به روسیه آشنا هستند، گفت: پکن عملاً به همه چیز علاقه دارد: از راه‌های دور زدن آنها گرفته تا انواع اثرات مثبت، مانند مشوق‌ها برای توسعه تولید داخلی.
روابط روسیه و چین از زمان حمله به این کشور شکوفا شده است. تجارت دوجانبه در سال گذشته به رکورد ۲۴۰ میلیارد دلار رسید که حاصل فروش نفت روسیه بود. طبق گزارش مرکز داده روسی Autostat، حدود ۶۰ درصد از خودروهای تازه فروخته شده در روسیه چینی هستند. اما این رابطه نامتعارف بوده است: در حالی که چین حدود یک سوم تجارت کلی روسیه را تشکیل می‌دهد، روسیه بخش کوچکی از تجارت چین را تشکیل می‌دهد. بخش اعظم صادرات روسیه از نفت و گاز طبیعی تشکیل شده است که چین می‌تواند از جاهای دیگر تهیه کند. این بدان معناست که اگر ورق‌ها برگردانده می‌شد، مسکو نمی‌توانست به اندازه کافی از اقتصاد چین حمایت کند.
به گفته افراد نزدیک به تصمیم گیری پکن، به همین دلیل است که شی مقامات چینی را به ترویج تجارت و تعمیق روابط اقتصادی با روسیه برای دستیابی به یک "محرک داخلی" بیشتر برای روابط هدایت می‌کند. در حالی که آمریکا قبلاً تحریم‌هایی را علیه چین اعمال کرده است، از جمله محدودیت‌های صادراتی در نیمه هادی‌های پیشرفته و اقداماتی علیه غول مخابراتی هوآوی، بحران بر سر تایوان می‌تواند به یک جنگ اقتصادی با ابعاد متفاوت منجر شود.
بر اساس گزارش سال گذشته شورای آتلانتیک و اندیشکده‌های گروه رودیوم Rhodium، تحریم‌های مالی گسترده توسط غرب، سیستم مالی کشور را مختل می‌کند، تجارت را مختل می‌کند و ۳.۷ تریلیون دلار از دارایی‌ها و ذخایر بانک‌های خارج از کشور چین را به خطر می‌اندازد.
روسیه با تغییر مسیر جریان کالا، تزریق محرک‌های مالی گسترده به اقتصاد و فرار از کنترل صادرات از طریق کشورهای همسایه، به تحریم‌های غرب واکنش نشان داد. این اقدامات اقتصاد روسیه را تثبیت کرد و مسکو را قادر ساخت تا به جنگ خود ادامه دهد، حتی در شرایطی که تحریم‌ها چشم انداز رشد بلندمدت این کشور را مختل کرده است.
تحلیلگران می‌گویند که یکی از درس‌های مهم برای چین از تجربه روسیه، اهمیت آمادگی بوده است. قبل از جنگ، روسیه به دنبال تنوع بخشیدن به ذخایر خارجی، دلار زدایی از اقتصاد و ایجاد ارتباطات مالی داخلی بود. اگرچه موفقیت آن متفاوت بود، اما این اقدامات به محافظت از اقتصاد روسیه و سازگاری مفید بود.
درس دیگر برای چین ارزش و محدودیت ائتلاف‌ها است. آمریکا، بریتانیا، اتحادیه اروپا و سایر متحدان به طور هماهنگ برای اخراج بانک‌های بزرگ روسی از شبکه مالی سوئیفت و اعمال سقف قیمت نفت کار کردند، در حالی که روسیه با تقویت روابط با چین، ایران و کره شمالی مقابله کرد. آگاته دمارایس، کارشناس ارشد سیاست ژئواکونومیک در شورای روابط خارجی اتحادیه اروپا، گفت: چین آموخته است که غرب می‌تواند در صورت لزوم در مورد تحریم‌ها اقدام کند.
در همین حال، روسیه متحدان خود را پیدا کرده است. در عین حال، اختلاف نظر در ائتلاف غربی، به ویژه بر سر تحریم‌های نفتی به دلیل نگرانی‌های تورمی، واکنش آنها را با مشکل مواجه کرده است و با توجه به اینکه چین ردپای بسیار بیشتری در اقتصاد جهانی دارد، انتظار می‌رود هزینه‌های جهانی تحریم‌ها بسیار بیشتر باشد. بر اساس برآوردهای شورای آتلانتیک و گروه رودیوم، حداقل 3 تریلیون دلار در تجارت و جریان مالی - تقریباً معادل تولید ناخالص داخلی سالانه فرانسه - در معرض خطر اختلال قرار خواهد گرفت.
ادوارد فیشمن، یکی از مقامات سابق تحریم‌های وزارت خارجه و نویسنده کتاب آتی «نقاط خفگی: قدرت آمریکا در عرصه جنگ اقتصادی» می‌گوید: یکی از درس‌هایی که از تحریم‌ها علیه روسیه گرفته می‌شود این است که وقتی تحریم‌ها را بر یک اقتصاد بزرگ تحمیل می‌کنید، پیامدهای اقتصادی و سیاسی در داخل کشور به همراه خواهد داشت.
چین، یک تولید کننده بزرگ، همچنین از تجربه روسیه در مورد مشکلات احتمالی اتصال به زنجیره‌های تامین جهانی درس گرفته است. روسیه سال‌ها تلاش کرده بود – و اکثراً شکست خورد – تا اقتصاد خود را به خودکفایی برساند. هنگامی که تحریم‌ها آغاز شد، مسکو خود را عمیقاً متکی به قطعات غربی دید که فورا قادر به دستیابی به آنها نبود. همین منجر به کمبود و تعطیلی موقت کل صنایع، مانند خودروسازی شد. این صنایع بعداً راه‌اندازی مجدد شدند اما خودروسازان روسی در ابتدا خودروهایی را بدون کیسه هوا و سایر ویژگی‌های ایمنی ساختند، زیرا قطعات مورد نیاز خود را نداشتند.
فیشمن می‌گوید: «تحریم‌ها می‌توانند واقعاً برای هر بخش تولیدی که در زنجیره‌های تأمین جهانی درگیر است مخرب باشد، این امر چین را بسیار آسیب پذیر می‌کند.»
با این حال، اینکه روسیه چگونه راه‌هایی برای دور زدن چنین محدودیت‌هایی پیدا کرد، درس دیگری برای پکن فراهم می‌کند، حتی اگر اقتصاد بسیار بزرگ‌تر چین به تلاش بسیار بیشتری برای فرار نیاز داشته باشد. به عنوان مثال، برای دور زدن سقف قیمت نفت، مسکو از شبکه‌ای از نفتکش‌ها استفاده می‌کند که متعلق به کشورهای غربی یا بیمه شده توسط شرکت‌های غربی نیستند.
تحلیلگران می‌گویند که بیش از نیمی از نفت دریایی روسیه در حال حاضر با این ناوگان به اصطلاح سایه حمل می‌شود و ایالات متحده و متحدانش برای هدف قرار دادن کشتی‌ها با تحریم رقابت می‌کنند. در همین حال، روسیه مسیری را از طریق جمهوری‌های شوروی سابق برای دستیابی به کالاهای ممنوعه غربی از خودروهای لوکس به کالاهای با کاربرد دوگانه با کاربردهای نظامی مانند ریزتراشه‌ها در جایی که به «دوربرگردان اوراسیا» معروف است، پیدا کرد.
ارسال دیدگاه