نبرد در آسمان؛ انقلاب پهپادها در جنگ اوکراین
نشریه انگلیسی گزارش میدهد، پهپادهای کوچک و ارزان قیمت مشهور به «اف.پی.وی» (با دید اول شخص) با سرعتی حدود ۶۰ کیلومتر در ساعت، بسیار در جنگ اوکراین متداول شده و از یک «پدیده جدید» تبدیل به «سلاحی ارجح» شدهاند.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ روزنامه «گاردین انگلیس نوشت: «دنیس، سرباز تیپ خیژاک در ارتش اوکراین، نوع جدیدی از جنگ را توصیف میکند. او، ایستاده در کارگاهی در یک پادگان در حالی که انبوهی از پهپادهای اوکراینی از نوع اف.پی.وی در پشت سرش هستند، به سادگی میگوید: «حالا دیگر درگیری با اسلحه کمتر شده، چون درگیری با هواپیماهای بدون سرنشین بیشتر شده است.»
به نوشته این روزنامه انگلیسی، با رایج شدن هر چه بیشتر پهپادها در جنگ اوکراین، حالا دیگر وسعت خطوط مقدم جنگ به اندازه مسیر شلیک یک گلوله نیست و پهپادها با نفوذ به عمق چند مایلی، خطوط مقدم را تبدیل به منطقه کشتار کردهاند.
گروه پهپادهای اوکراینی و روسی، با پنهان شدن در فاصله یک تا سه مایلی در پشت خطوط مقدم طرف مقابل، نیروهای یکدیگر را با حملات هوایی سادهای هدف میگیرند. دنیس میگوید: «در سال ۲۰۲۲ ما هنوز داشتیم با تیربارهایمان میان صفوف درختان گشتزنی میکردیم.»
یکی دیگر از اعضای تیپ او به نام «دیما» که با شناسه «خیمیک» (شیمیدان) شناخته میشود، نمونهای از ویدیوی یک حمله با این پهپادها را در تلفن همراه خود نشان میدهد. ارتشهای اوکراین و روسیه ویدیوهای زیادی از این نوع را در فضای مجازی انتشار دادهاند؛ ویدیوهایی که به علت منفجر شدن پهپادهای اف.پی.وی بر اثر برخورد در پایان حمله، به صفحهای سفید ختم شده و عواقب انفجار را دیگر نشان نمیدهند.
در این ویدیو یک سرباز روسی در فاصله چند مایل دورتر، در حالی که از طبقات بالایی ساختمانی به بیرون نگاه میکند، دیده و شناسایی میشود. اگرچه پهپادهای اف.پی.وی در تعداد نسبتا فراوان موجود هستند، تیپ خیژاک ارتش اوکراین (عمدتا متشکل از افسران گشت پلیس که داوطلبانه در جنگ شرکت کردهاند) سعی میکند از آنها با حوصله و سنجیده استفاده کند. ویدیو نشان میدهد که خلبان پهپاد مذکور تلاش میکند زاویه مناسبی برای حمله را به پهپاد در ضمن شناور نگه داشتن آن در هوا بدهد. خیمیک میگوید: «این کار مثل حمله یک تکتیرانداز است.»
به نوشته گاردین، در جنگ اوکراین کمبود توپخانه یا خمپاره وجود ندارد، اما کوادکوپتر هفت اینچی اف.پی.وی عنکبوتی که قادر به حمل یک کیلوگرم مواد منفجره است و با عینک و کنترلر دستی کار میکند، در همه جا حاضر شده است. به گفته ساموئل بندت، کارشناس هواپیماهای بدون سرنشین در مرکز تحلیلهای دریایی، این سلاح از «نوآوری در سال ۲۰۲۲، به یکی از سلاحهای انتخابی در سال ۲۰۲۳ به منظور تغذیه کل فضای تاکتیکی» تبدیل شده است.
نحوه استفاده از این پهپادها نیز متحول شده و آنها دیگر تنها برای حملات تک نفره و با صبر و حوصله فراوان استفاده نمیشوند. افزایش تعداد این پهپادها باعث شده که حملاتی با تعداد انبوه پهپاد اغلب به اجرا درآیند. دنیس شرح میدهد که «بمباران گلوله توپ با استفاده از پهپاد» روی یک موضع روسها در نزدیکی شهر «تورتسک» در منطقه دونباس اجرا شد. او ادامه داد: «ما برای مدت سه ساعت هر هشت دقیقه ۱.۵ کیلو بمب را فرو ریختیم و در نهایت آنها مجبور به عقبنشینی شدند.»
صدای زوزه پهپاد کوچک ناشناسی در نزدیکی خط مقدم باعث وحشت میشود. یک سرباز پیاده نظام اوکراین به نام اولکسی که در نزدیکی شهر سومی در حال آموزش دیدن است، میگوید: «جلو زدن از آنها غیرممکن است. شما مجبور هستید در هوا به آنها شلیک و آنها را سرنگون کنید.» اولکسی که قبل از فراخوانده شدن به جنگ به عنوان یک قصاب در نزدیکی شهر خرسون مشغول به کار بوده، یادآوری میکند که یک بار نزدیک بود توسط یک پهپاد جانش را از دست بدهد. او شرح داد: «پهپاد به سمت من میآمد و من شروع به دویدن کردم تا این که پای من به شاخه گیر کرد و افتادم و پهپاد از روی سر من رد شد و رفت.»
سرعت پهپادهای کوچک اف.پی.وی در حدود ۳۷ مایل در ساعت (حدود 60 کیلومتر در ساعت) برآورد میشود؛ که بیشتر از حداکثر سرعت یوسین بولت، دونده مشهور جاماییکایی و سریعترین انسان جهان با رقم ۲۷.۸ مایل در ساعت است.
این پهپاد ها وسایل نقلیه زرهی را مجبور میکنند که با سرعت بالاتری برای حمل نیروها یا مجروحان از خط مقدم خارج شده و به آن بازگردند. دوربینهای حرارتی این پهپادها همچنین باعث میشود آنها بتوانند در شب نیز به طور موثر عملیات انجام دهند. بندت میگوید: «با این توانایی حمله دیگر هیچ چیز نمیتواند در میدان نبرد در امان باشد.»
از سوی دیگر عمر باتری، زمان پرواز این پهپادها را محدود میکند. یک پهپاد انتحاری اف.پی.وی در شرایط آب و هوایی خوب میتواند تا ۲۰ کیلومتر برد داشته باشد. اما به جهت صرفهجویی در هزینه اولویت این است که پهپادها بعد از بمباران دوباره برگردند که در این حالت شعاع عملیات موثر آنها حدود پنج کیلومتر است.
در کنار پهپادهای اف.پی.وی، پهپاد رایج دیگر در جنگ اوکراین، پهپادهای کوادکوپتر چینی «ماویک» است. به گفته دنیس، هر چند پهپادهای اف.پی.وی سادهتر بوده و در اوکراین (یا روسیه) طراحی شدهاند، بسیاری از قطعات مورد استفاده در آنها ساخت چین است. این سرباز خاطر نشان کرد: «شرکت آنها اوکراینی اما عناصر آنها از چین است.»
کییف در تلاش است تا منابع دیگری برای تامین قطعات هواپیما از جاهای دیگر پیدا کند.
استفاده از پهپادها همچنین توازن در میدان نبرد اوکراین را تغییر داده است. وزارت دفاع اوکراین عرضه را افزایش و گزارش داده است که تا اواسط دسامبر ۱.۱ میلیون پهپاد اف.پی.وی یک طرفه و همچنین ۱۰۰ هزار فروند از هواپیماهای پیچیدهتر را تحویل ارتش داده است. به گفته بندت، روسیه نیز ۱.۲ تا ۱.۴ میلیون از این پهپادها را تأمین کرده است. بنابراین به نظر نوعی برابری رقمی از این لحاظ بین دو طرف وجود دارد که با این وجود باز هم اندازه پهپادهای روسیه بیشتر در نظر گرفته میشود. از نظر فنی نیز تفاوت کمی بین پهپادهای دو طرف وجود دارد، در حالی که هر کدام از طرفین به سرعت ویژگیهای پهپاد طرف مقابل را کپی میکند.
گاردین در خاتمه این گزارش مینویسد: «حالت صحبت از استفاده بهینه از هوش مصنوعی برای خلبانی و هدفگیری در سال ۲۰۲۵ و همچنین به کارگیری خودروهای بدون سرنشین در روی زمین یا به اصطلاح وسیلههای بدون سرنشین "غیر پروازی" است. پیشبینی میشود با ادامه یافتن جنگ ابعاد تولید پهپادها بیشتر شده و بهبود تدریجی برد و طراحی آنها به مساله اصلی تبدیل شود. از طرف دیگر نیز پارازیتاندازی برای مقابله با پهپادها امری انرژیبر و حفظ آن دشوار است و ادوات جنگ الکترونیک لازم است که برای مقابله سیگنالهای قویتر و مخربتری بفرستند.
با توجه به اینکه دونالد ترامپ به زودی کاخ سفید را اشغال میکند، نگرانیها از این بابت که او احتمالا کمکهای تسلیحاتی ایالات متحده به اوکراین را متوقف کند، بالا گرفته است. بنابراین فناوریهای داخلی به احتمال زیاد برای کییف بیش از هر زمان اهمیت پیدا خواهد کرد.»
ارسال دیدگاه