استروژن و اهمیت آن در سلامت زنان 

استروژن، هورمونی کلیدی در بدن زنان، نقش‌های متعددی در سلامت و شادابی آنان ایفا می‌کند. این هورمون، که عمدتاً توسط تخمدان‌ها تولید می‌شود، در تنظیم چرخه‌های قاعدگی، رشد و نمو ویژگی‌های زنانه، حفظ سلامت استخوان‌ها، پوست و مو، و همچنین تنظیم خلق و خو نقش دارد.

نقش استروژن در سلامت زنان:

• تنظیم چرخه‌های قاعدگی: استروژن با تحریک رشد دیواره رحم، به تنظیم منظم چرخه‌های قاعدگی کمک می‌کند.

• رشد و نمو ویژگی‌های زنانه: استروژن در دوران بلوغ، باعث رشد سینه‌ها، توزیع چربی در بدن و سایر ویژگی‌های زنانه می‌شود.

• حفظ سلامت استخوان‌ها: استروژن با افزایش جذب کلسیم، به حفظ سلامت و استحکام استخوان‌ها کمک می‌کند و از پوکی استخوان جلوگیری می‌کند.

• حفظ سلامت پوست و مو: استروژن با تحریک تولید کلاژن، به حفظ شادابی و رطوبت پوست و مو کمک می‌کند.

• تنظیم خلق و خو: استروژن با تأثیر بر سیستم عصبی، به تنظیم خلق و خو و کاهش اضطراب و افسردگی کمک می‌کند.

علائم کمبود استروژن:

کمبود استروژن می‌تواند منجر به بروز علائم مختلفی در زنان شود، از جمله:

• بی‌نظمی‌های قاعدگی: مانند خونریزی‌های نامنظم، قطع قاعدگی یا خونریزی‌های سنگین.

• گرگرفتگی و تعریق شبانه: به ویژه در دوران یائسگی.

• خشکی واژن: که می‌تواند باعث درد و ناراحتی در هنگام رابطه جنسی شود.

• کاهش میل جنسی

• پوکی استخوان: که خطر شکستگی استخوان‌ها را افزایش می‌دهد.

• تغییرات خلق و خو: مانند اضطراب، افسردگی و تحریک‌پذیری.

• خشکی پوست و مو

• مشکلات خواب

عوامل مؤثر در کاهش استروژن:

عوامل مختلفی می‌توانند منجر به کاهش سطح استروژن در زنان شوند، از جمله:

• یائسگی: که با کاهش طبیعی تولید استروژن توسط تخمدان‌ها همراه است.

• سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)

• کم‌کاری تخمدان

• اختلالات خوردن: مانند بی‌اشتهایی عصبی.

• ورزش بیش از حد

• استرس مزمن

• مصرف برخی داروها

• جراحی برداشتن تخمدان‌ها

 

 

راهکارهای طب سنتی برای افزایش استروژن

طب سنتی، راهکارهای مختلفی برای افزایش استروژن ارائه می‌دهد، از جمله:

• مصرف گیاهان دارویی گرم و تر: گیاهانی مانند رازیانه، انیسون و شبدر قرمز می‌توانند به افزایش استروژن کمک کنند.

• تغذیه مناسب: مصرف غذاهای گرم و تر، مانند خرما، عسل و روغن‌های سالم، می‌تواند به بهبود تعادل هورمونی کمک کند.

• اصلاح سبک زندگی: کاهش استرس، خواب کافی و ورزش منظم می‌توانند به بهبود تعادل هورمونی کمک کنند.

• روش‌های درمانی سنتی: حجامت، زالو درمانی و ماساژ می‌توانند به بهبود گردش خون و تعادل هورمونی کمک کنند.

 

گیاهان دارویی موثر در افزایش استروژن 

1. رازیانه : رازیانه، گیاهی معطر با خواص دارویی فراوان، حاوی ترکیبات فیتواستروژنی است که می‌توانند به عنوان جایگزین‌های طبیعی استروژن در بدن عمل کنند. این گیاه به طور سنتی برای بهبود علائم کمبود استروژن، مانند گرگرفتگی، خشکی واژن و بی‌نظمی‌های قاعدگی، مورد استفاده قرار می‌گیرد. رازیانه همچنین می‌تواند به بهبود عملکرد تخمدان‌ها و تنظیم هورمون‌ها کمک کند. نحوه مصرف: معمولاً به صورت دمنوش، روغن یا عرق مصرف می‌شود.
2. انیسون : انیسون، گیاهی دارویی با خواص استروژن‌مانند است که می‌تواند با تأثیر بر غدد درون‌ریز، به افزایش تولید استروژن در بدن کمک کند. این گیاه به طور سنتی برای بهبود علائم کمبود استروژن، مانند کاهش میل جنسی، بی‌خوابی و افسردگی، مورد استفاده قرار می‌گیرد. انیسون همچنین می‌تواند به بهبود عملکرد دستگاه گوارش و کاهش نفخ کمک کند. نحوه مصرف: معمولاً به صورت دمنوش یا عرق مصرف می‌شود.
3. 
4. شبدر قرمز : شبدر قرمز، گیاهی دارویی غنی از ایزوفلاون‌ها است که ترکیبات گیاهی با خواص استروژن‌مانند هستند. این ترکیبات می‌توانند به تعادل هورمونی کمک کرده و علائم کمبود استروژن را کاهش دهند. شبدر قرمز به طور سنتی برای بهبود علائم یائسگی، کاهش گرگرفتگی و بهبود سلامت استخوان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. نحوه مصرف: معمولاً به صورت دمنوش یا عصاره مصرف می‌شود.
5. شیرین بیان: شیرین بیان، گیاهی دارویی با خواص تنظیم‌کننده هورمونی است که با تأثیر بر غدد فوق کلیوی، به تنظیم ترشح هورمون‌ها از جمله استروژن کمک می‌کند. این گیاه همچنین می‌تواند به کاهش استرس و بهبود عملکرد غدد فوق کلیوی کمک کند. نحوه مصرف: معمولاً به صورت دمنوش یا عصاره مصرف می‌شود.
6. سویا : سویا، منبع غنی از ایزوفلاون‌ها است که ترکیبات گیاهی با خواص استروژن‌مانند هستند. این ترکیبات می‌توانند به تعادل هورمونی کمک کرده و علائم کمبود استروژن را کاهش دهند. سویا به طور سنتی برای بهبود علائم یائسگی، کاهش گرگرفتگی و بهبود سلامت استخوان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. نحوه مصرف: به صورت خوراکی و به شکل فرآورده‌های غذایی مانند شیر سویا، توفو و تمپه مصرف می‌شود.

تغذیه مناسب در طب سنتی برای افزایش استروژن 

در این قسمت به بررسی تغذیه مناسب در طب سنتی برای افزایش استروژن، شامل مواد غذایی و توصیه‌های مزاجی، می‌پردازیم:

غذاهای گرم و تر (تاثیر بر تعادل هورمونی)

در طب سنتی، غذاهای گرم و تر می‌توانند به افزایش استروژن کمک کنند. این غذاها با تأثیر بر تعادل مزاجی، به ویژه در افرادی که دارای مزاج سرد و خشک هستند، می‌توانند به بهبود عملکرد تخمدان و افزایش تولید استروژن منجر شوند. مواد غذایی گرم و تر مثل : میوه‌های شیرین و آبدار مانند خرما، انجیر، انگور و انار و سبزیجات پخته شده مانند هویج، کدو حلوایی و چغندر و غلات پخته شده مانند برنج و گندم و گوشت‌های لطیف مانند گوشت مرغ و ماهی و روغن‌های سالم مانند روغن زیتون و روغن کنجد.

مصرف دانه‌ها و مغزها (نقش در تولید هورمون‌ها)

دانه‌ها و مغزها، منابع غنی از اسیدهای چرب ضروری، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند که نقش مهمی در تولید هورمون‌ها، از جمله استروژن، ایفا می‌کنند. مصرف منظم دانه‌ها و مغزها می‌تواند به بهبود عملکرد تخمدان و افزایش استروژن کمک کند. دانه‌ها و مغزها مانند : دانه کتان و دانه کنجد و دانه آفتابگردان و بادام و گردو.

اجتناب از غذاهای سرد و خشک (تاثیر منفی بر تعادل هورمونی)

غذاهای سرد و خشک می‌توانند باعث کاهش استروژن و ایجاد عدم تعادل هورمونی شوند. این غذاها با تأثیر بر مزاج، به ویژه در افرادی که دارای مزاج سرد و خشک هستند، می‌توانند باعث کاهش عملکرد تخمدان و کاهش تولید استروژن شوند. مواد غذایی سرد و خشک مانند غذاهای فرآوری شده و فست فودها و نوشیدنی‌های گازدار و شیرین و غذاهای سرخ شده و چرب و مواد غذایی با طبع سرد مانند کاهو و خیار و گوشت گاو

توصیه‌های مهم :

در طب سنتی، توجه به مزاج فردی برای انتخاب رژیم غذایی مناسب بسیار مهم است. افرادی که دارای مزاج سرد و خشک هستند، باید از مصرف غذاهای سرد و خشک خودداری کرده و به مصرف غذاهای گرم و تر روی آورند. افرادی که دارای مزاج گرم و تر هستند، باید از مصرف غذاهای بیش از حد گرم و تر خودداری کرده و به مصرف غذاهای متعادل روی آورند.