عوامل موثر بر قیمت گذاری میلگرد در بورس کالا
در بازار پرنوسان میلگرد، خرید از بورس کالا یک فرصت استراتژیک برای خریداران عمده و پیمانکاران بزرگ محسوب میشود، اما در عین حال، با ریسک بالایی نیز همراه است. زیرا با توجه به تغییرات لحظهای قیمتها، کوچکترین اشتباه در تحلیل بازار یا انتخاب زمان خرید میتواند به زیانهای سنگینی منجر شود.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ در بازار پرنوسان میلگرد، خرید از بورس کالا یک فرصت استراتژیک برای خریداران عمده و پیمانکاران بزرگ محسوب میشود، اما در عین حال، با ریسک بالایی نیز همراه است. زیرا با توجه به تغییرات لحظهای قیمتها، کوچکترین اشتباه در تحلیل بازار یا انتخاب زمان خرید میتواند به زیانهای سنگینی منجر شود.
در واقع، فاصله سود و زیان در بورس تنها به اندازه یک تصمیم است و برای خریداران عمده، تنها راه کاهش ریسک و تصمیمگیری صحیح، رصد روزانه قیمت میلگرد در بورس کالا و بررسی عوامل موثر بر نوسانات آن است. در این مقاله به بررسی عوامل موثر بر قیمت میلگرد در بورس کالا میپردازیم و نشان میدهیم چگونه با یک تحلیل دقیق میتوان ریسک خرید را کاهش داد و در زمان مناسب وارد بازار شد.
چرا رصد قیمت میلگرد در بورس کالا مهم است؟
الزام صنایع فولادی به عرضه بخشی از میلگرد تولیدی خود در تالار معاملات بورس کالا باعث شده است که این نهاد در سالهای اخیر به مرجع اصلی تعیین نرخ میلگرد در کشور تبدیل شود. قیمت میلگرد در بورس، مبنای معاملات بازار آزاد نیز قرار میگیرد و نوسانات آن به سرعت در بازار آزاد بازتاب پیدا میکند.
از آنجا که نوسانات قیمت میلگرد در بورس کالا به طور مستقیم بر هزینه پروژههای عمرانی و ساختمانی اثرگذار است، بررسی روزانه قیمت ها در بورس برای خریداران و فعالان بازار، به ویژه برای برنامه ریزی خرید در مقاطع حساس، اهمیت بسیاری دارد.
یکی از دلایل اصلی اهمیت رصد بورس کالا، اختلاف قیمت میلگرد بین تابلو رسمی و بازار آزاد است. به عنوان نمونه، قیمت میلگرد ظفر بناب در بورس کالا معمولا پایینتر از نرخ آن در بازار آزاد است. دلیل این تفاوت آن است که قیمت میلگرد در بورس بر مبنای عرضه و تقاضا و طبق فرمول مشخص تعیین میشود، در حالی که نرخ میلگرد در بازار آزاد، علاوه بر قیمت بورسی، تحت تاثیر شرایط لحظهای بازار، میزان موجودی انبارها، هزینه حمل و نقل و حتی رفتار فروشندگان و واسطهها قرار دارد.
بنابراین، شفافیت معاملات در بورس کالا تصویر روشنتری از شرایط بازار به دست میدهد. به این ترتیب، خریداران میتوانند ارزیابی دقیقتری از پیشنهادهای فروشندگان در بازار آزاد داشته باشند و از حاشیههای غیرمنطقی جلوگیری کنند. علاوه بر این، وابستگی قیمت پایه میلگرد به نرخ ارز نیمایی و تحولات بازار جهانی فولاد این امکان را فراهم میآورد که خریداران تصویر نسبی از روند آینده بازار نیز داشته باشند.
در مجموع، بورس کالا نقش یک شاخص معتبر در تعیین جهتگیری بازار فولاد را ایفا میکند و رصد تغییرات آن به خریداران کمک میکند تا با تصمیمگیری دقیقتر، ریسک خرید خود را کاهش دهند.
نحوه قیمتگذاری میلگرد در بورس کالا
تعیین قیمت میلگرد در بورس کالا که در اصطلاح به آن کشف قیمت گفته میشود، یک قیمت گذاری دستوری نیست، بلکه حاصل رقابت واقعی در تالار معاملات است. بر خلاف بازار آزاد که نرخها تحت تاثیر موجودی انبار، شرایط لحظه ای و سیاست فروشندگان تعیین میشود، بورس کالا از یک ساز و کار شفاف برای کشف قیمت پیروی میکند که شامل مراحل زیر است:
- اطلاعیه عرضه: هر عرضه با یک اطلاعیه رسمی آغاز میشود که شامل اطلاعاتی مانند نام یا نماد کالا، استاندارد یا گرید محصول، کارخانه عرضهکننده، قیمت پایه میلگرد، حجم عرضه، حداقل و حداکثر قابل خرید برای هر کد معاملاتی، محل و شیوه تحویل و نوع تسویه (نقدی، اعتباری یا سلف) است. این اطلاعیه چارچوب رقابت را مشخص میکند و به خریدار امکان میدهد با آگاهی کامل وارد معامله شود.
- تعیین قیمت پایه: قیمت پایه رقمی است که عرضه کننده بر اساس ضوابط مصوب بورس کالا اعلام میکند و سبد سفارشها از آن شروع میشود. این قیمت، نرخ قطعی فروش نیست، بلکه حداقل مبلغ برای ثبت سفارشهای خرید و شکلگیری رقابت است.
- ثبت سفارش: خریدارانی که دارای کد معاملاتی بورس کالا هستند، در بازه زمانی اعلامشده میتوانند سفارشهای خود را در قیمت پایه یا بالاتر ثبت کنند. برای منصفانه ماندن رقابت، گرداننده ممکن است محدودیتهای حداقل خرید و سقف خرید برای هر کد اعمال کند.
- حراج و مَچینگ: مرحله کشف قیمت معمولا با حراج آغاز میشود. اگر تقاضا برای خرید میلگرد کمتر از مقدار عرضه شده باشد، معاملات ممکن است روی همان قیمت پایه نهایی شود. اما در صورتی که تقاضا بیشتر از عرضه باشد، رقابت قیمتی شکل میگیرد و سفارشهای با قیمت بالاتر در اولویت اجرا قرار میگیرند.
- میانگین موزون معاملات: پس از پایان معاملات روز، همه معاملات انجام شده در آن روز با توجه به حجم خرید وزن گذاری میشوند و نتیجه آن به عنوان نرخ رسمی اعلام میگردد. این نرخ که به آن میانگین موزون گفته میشود، به عنوان قیمت نهایی، مبنای بازار آزاد و گزارش های رسمی قرار میگیرد.
- تسویه و صدور اسناد: پس از نهایی شدن معامله، خریدار باید طبق مهلت تسویه در اطلاعیه عرضه، واریز وجه را انجام دهد. مبلغ نهایی فاکتور علاوه بر قیمت معامله شده در تابلو، شامل مالیات بر ارزش افزوده، کارمزدها و هزینه حمل است. پس از تسویه ، گواهی خرید صادر میشود و تحویل بار مطابق با شرایط اعلام شده صورت میگیرد.
عوامل موثر بر نوسانات قیمت میلگرد در بورس کالا
قیمت میلگرد در بورس کالا عدد ثابتی نیست و تحت تاثیر عوامل متعددی از جمله قیمت بازار جهانی، نرخ ارز و سیاستگذاریهای دولت برای تنظیم بازار به طور مداوم نوسان میکند. در واقع بورس کالا به دلیل ماهیت رقابتی خود، به شدت از متغیرهای اقتصادی و سیاسی اثر میپذیرد. برای مثال، بررسی قیمت میلگرد ابرکوه در ماه گذشته نشان میدهد که نوسانات قیمت میلگرد در بورس میتواند حتی شدیدتر و سریعتر از بازار آزاد نیز رخ دهد.
بنابراین، شناسایی این متغیرها و نحوه تاثیرگذاری آنها بر قیمت میلگرد برای خریداران، به خصوص کسانی که قصد سرمایهگذاری یا خرید عمده دارند، اهمیت ویژهای دارد. زیرا هرگونه اشتباه در تصمیمگیری میتواند زیان قابل توجهی به همراه داشته باشد. در ادامه، به مهمترین عوامل اثرگذار بر قیمت میلگرد در بورس کالا اشاره میشود:
- قیمتهای جهانی فولاد و مواد اولیه: هر چند بازار داخلی ایران بیشتر تحت تاثیر سیاستهای داخلی قرار دارد، اما به طور کامل از تحولات بازار جهانی جدا نیست. افزایش قیمت جهانی فولاد، نرخ مواد اولیه به ویژه مواد وارداتی را بالا میبرد. تغییرات در قیمت شمش فولاد، بیلت و حتی قراضه در بازارهای بینالمللی به طور مستقیم در محاسبه قیمت پایه میلگرد منعکس میشود. به همین دلیل، با افزایش قیمت جهانی فولاد، قیمت پایه معاملات میلگرد در بورس نیز رشد میکند.
- نرخ ارز نیمایی: قیمت پایه میلگرد در بورس کالا بر اساس نرخ ارز نیمایی محاسبه میشود. هر چند نرخ ارز نیمایی نسبت به ارز آزاد نوسانات کمتری دارد، اما تغییرات آن همچنان اثر مستقیم بر قیمت میلگرد در بورس دارد. افزایش ارز نیمایی باعث رشد قیمت پایه و در نتیجه بالا رفتن نرخ نهایی معامله میشود و در مقابل، کاهش آن میتواند به تعدیل قیمتها کمک کند.
- میزان عرضه کارخانهها: تعادل بازار بورس تا حد زیادی وابسته به میزان عرضه روزانه و هفتگی تولیدکنندگان است. در شرایطی که عرضه محدود باشد، افزایش تقاضا باعث تشدید رقابت و بالا رفتن قیمتها میشود. در مقابل، افزایش حجم عرضه فشار تقاضا را کاهش داده و قیمت معامله را به نرخ پایه نزدیک میکند.
- میزان تقاضای خریداران: در واقع این ترکیب عرضه و تقاضا است که قیمت نهایی میلگرد در بورس کالا را تعیین میکند. در دورههایی که پروژههای ساختمانی و عمرانی کلان فعال هستند یا پیمانکاران بزرگ برای ذخیره سازی میلگرد وارد بازار میشوند، تقاضا به شدت افزایش یافته و قیمتها صعودی میشوند. برعکس، رکود ساخت و ساز و کمبود نقدینگی میتواند تقاضا را کاهش داده و روند قیمتها را نزولی کند.
- سیاستهای نظارتی و بخشنامهها: بورس کالا در ایران تحت نظارت وزارت صمت و نهادهای بالادستی فعالیت میکند. در نتیجه، سیاستهای کلان دولتی، محدودیتهای صادراتی یا تغییر در ضوابط عرضه و سقف رقابت، به طور مستقیم بر قیمت میلگرد در بورس کالا اثرگذار است.
- شرایط بازار آزاد: هر چند بورس کالا مرجع اصلی قیمت میلگرد و مبنای بازار آزاد است، اما نرخ بازار آزاد نیز میتواند بر معاملات بورس تاثیر داشته باشد. در شرایطی که فاصله قیمت میلگرد در بورس کالا و بازار آزاد زیاد باشد، خریداران تمایل بیشتری به خرید از بورس پیدا میکنند تا از فروش آن در بازار آزاد سود ببرند. اما اگر این فاصله کم شود یا بازار آزاد با رکود و کاهش قیمت مواجه گردد، رقابت در بورس نیز کاهش مییابد و معاملات در نرخهای پایینتری انجام میشود.
بهترین زمان برای خرید میلگرد از بورس کالا
با توجه به نوسانات بازار میلگرد، خرید یا عدم خرید در زمان مناسب میتواند منجر به سود یا زیان قابل توجهی شود. به همین دلیل، خریداران عمده اغلب با رصد روزانه نرخ میلگرد، از جمله قیمت میلگرد نیشابور امروز به دنبال پیش بینی روند بازار بورس برای تعیین نقاط ورود و خروج از بازار هستند. بورس کالا به دلیل شفافیت و ماهیت رقابتی معاملات، بستر مناسبی برای این هدف است.
البته تعیین بهترین زمان خرید به معنای پیش بینی دقیق کف قیمتی نیست. بلکه هر خریدار باید با در نظر گرفتن نیاز و شرایط واقعی خود و درک درست از رفتار بازار، زمان مناسب برای خرید را تعیین کند.
تجربه نشان میدهد که خرید میلگرد زمانی بهصرفهتر است که حجم عرضه در تالار معاملات بالا باشد، اما سقف رقابت یا همان میزان تقاضا پایین باشد. برای مثال، زمانی که تولیدکنندگان عرضه مازاد دارند یا دولت با صدور بخشنامه کارخانهها را ملزم به عرضه گسترده در بورس کرده است، رقابت کمتری برای خرید میلگرد شکل میگیرد و در نتیجه، ممکن است کشف قیمت نزدیکتر به قیمت پایه انجام شود.
در مقابل، زمانی که فاصله قیمت میلگرد در بورس کالا با بازار آزاد زیاد باشد، نرخ ارز نیمایی روند صعودی پیدا کرده باشد یا پروژههای عمرانی بزرگ باعث افزایش تقاضا شوند، رقابت بین خریداران شدت میگیرد و نرخ معامله میلگرد به طور قابل توجهی افزایش پیدا میکند.
همچنین، توجه به تقاضای فصلی نیز در تصمیم گیری اهمیت دارد. به عنوان نمونه، در ماههای سرد سال یا پیش از تعطیلات عید نوروز، به دلیل توقف یا کندی پروژههای عمرانی، تقاضای میلگرد کاهش پیدا میکند. در چنین شرایطی، رقابت برای خرید کمتر است و امکان تهیه میلگرد با قیمت بهصرفهتر فراهم میشود.
در مجموع میتوان گفت بهترین زمان خرید میلگرد از بورس کالا، زمانی است که حجم عرضه بالا، تقاضا پایین و نرخ ارز در وضعیت نسبتا باثبات قرار دارد. زمانی که همه این عوامل به تعادل نسبی برسند، رقابت در بازار کاهش مییابد و قیمت معامله میلگرد بسیار نزدیک به قیمت پایه خواهد بود. رصد همزمان قیمت میلگرد در بورس کالا، نرخ ارز، قیمت شمش داخلی و وضعیت عرضههای قبلی میتواند به خریداران کمک کند تا با وجود نوسانات بازار، فرصت مناسب ورود را شناسایی کرده و ریسک خرید خود را کاهش دهند.
ارسال دیدگاه