شدید و بی‌سابقه بود

کارشناس مسائل خلیج فارس با بیان اینکه اجلاس فوف العاده شواری همکاری خلیج فارس ناشی از نگرانی عربستان از توافق هسته‌ای ایران و غرب است، گفت: عکس العمل عمان در قبال طرح اتحادیه غیر قابل پیش‌بینی و شدید از زمان بدو شکل‌گیری این شورا بوده است.

[

به گزارش شبکه اطلاع رسانی دانا به نقل از فارس، «صلاح صدقیان» کارشناس مسائل خلیج فارس در خصوص تشکیل نشست فوق‌العاده خلیج فارس که عصر امروز در کویت برگزار می‌شود، گفت: تشکیل نشست شورای همکاری خلیج فارس در زمانی است که چند فاکتور مهم در منطقه وجود دارد که اولین آنها توافق ایران و 1+5 است و موضوع مهمی برای منطقه و کشورهای خلیج فارس محسوب می‌شود.

وی موضوع بعدی را پیشرفت‌هایی دانست که حکومت سوریه در مناطق مورد تصرف معارضه داشته و خسارت‌هایی که گروه‌های تکفیری و مسلح در داخل سوریه دیده‌اند و یادآور شد: موضوع سوم مسئله داخلی کشورهای حاشیه خلیج فارس است که مهم می‌باشد.

این کارشناس مسائل خاورمیانه با ذکر این نکته که نگرانی که در داخل کشورهای حاشیه خلیج فارس درباره موافقتنامه ایران و1+5 وجود دارد درباره خود موافقتنامه نیست، اظهار داشت: آنها نگران این هستند که پیروزی ایران با رسیدن به این تفاهم رقم خورده و ایران امتیازاتی درباره سوریه، لبنان و فلسطین به دست آورده و امروز وضعیت ایران پس از انتخابات ریاست جمهوری در منطقه و جهان بسیار خوب است.

صدقیان ادامه داد: این موضوع عامل نگرانی کشورهای حاشیه خلیج فارس و به خصوص عربستان سعودی است و این اجلاس فوق‌العاده برای آن است که کشورهای حاشیه خلیج فارس به خصوص عربستان چگونه می‌توانند با ایران پس از این تحولات مقابله کنند.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع سوریه اشاره کرد و گفت: سوریه به آن مسیری که عربستان یا قطر در ذهنشان ساخته بودند و یا برنامه‌ای که با کمک ترکیه دنبال می‌کردند نرفته و روشن شد که آن برنامه قابل اجرا نیست و آنها امروز شکست‌های متعددی را متحمل شده‌اند.

این کارشناس مسائل خلیج فارس با اشاره به اینکه امروز ارتش آزاد سوریه منحل شده و برخی مناطق سوریه دست القاعده، داعش، النصره و الجبهه الاسلامی است، خاطرنشان کرد: آنها گروه‌های تکفیری تروریستی هستند که قابل اعتماد نیستند. ترکیه هم از بابت حضور گروه‌های تروریستی در سوریه و وضعیت معارضان نگرانی عمیقی دارد.

صدقیان با بیان اینکه به طور کلی آنچه در زمین سوریه رخ می‌دهد به سود برنامه‌های از پیش تعیین شده عربستان قطر و ترکیه نیست، گفت: تحولات به سمت تحکیم ارتش سوریه و حکومت این کشور و تقویت همپیمانان آن نظیر ایران، روسیه و چین حرکت می‌کند.

وی موضوع بعدی را مشکلات درونی کشورهای حاشیه خلیج فارس خواند و افزود: الان مشکل برنامه‌های شکست خورده عربستان در سوریه در سایر کشورها هم نمایان است. عربستان در یمن فعالیت دو ساله دارد اما نتایج خوبی در یمن هم بدست نیاورده و از نظر امنیتی، سیاسی وضعیت خوشایندی برای خود یمن و سعودی‌ها نیست.

این کارشناس مسائل خلیج فارس با بیان اینکه آنچه در ذهن دست‌اندرکاران عربستان سعودی است از نظر بسیاری از کشورهای حاشیه خلیج فارس مورد انتقاد می‌باشد، افزود: برنامه‌هایی که در سوریه، مصر، لیبی، یمن و سایر کشورها هم از سوی سعودی‌ها اجرا شده عامل نگرانی کشورهای حاشیه خلیج فارس است.

صدقیان در بخش دیگری از سخنان خود با ذکر این نکته که موضوع اتحادیه که عربستان مطرح کرده از ناحیه عمان، کویت و قطر مورد اعتراض قرار گرفته است، گفت: حتی امارات هم راغب نبود که وارد بحث اتحادیه شوند.

وی ادامه داد: وزیر خارجه عمان این بار به صراحت انتقاد کرد در حالی که مسئولین حاشیه خلیج فارس به صراحت موضع خود را بیان نمی‌کنند و جای تعجب داشت که وزیر خارجه عمان عکس‌‌العمل شدیدی نشان داد که حتی باعث تعجب کارشناسان منطقه‌ای هم شد.

این کارشناس مسائل خلیج فارس افزود: حتی وقتی از وی پرسیدند که اگر اتحادیه تشکیل شود واکنش شما چیست پاسخ داد که از شورای همکاری خلیج فارس خارج می‌شویم که این یک عکس‌العمل شدید و غیرقابل پیش‌بینی از زمان بدو شکل‌گیری این شورا بوده است.

صدقیان با بیان اینکه این موضوع نشان می‌دهد که اختلافات زیادی در داخل شورای همکاری خلیج فارس وجود دارد، اظهار داشت: کویت هم مشکلات زیادی دارد و در دیداری که با مسئولان کویتی داشتم مشخص بود که این کشور راغب نیست که وارد بحث اتحاد شود و قطر هم معمولاً با عربستان سعودی همراه نیست.

وی ادامه داد: امارات متحده عربی راغب نبوده، اما چیزی نگفت. مواضع عربستان و بحرین هم به تنهایی نمی‌تواند بر کل کشورهای خلیج فارس حاکم شود و ما دیدیم که کویت قصد داشت از این بحران درونی شورای همکاری فرار کند که اعلام کرد مسئله اتحادیه اصلاً روی میز مذاکرات نیست و مسائل دیگر از جمله گمرک و امور مالی را مد نظر قرار می‌دهد.

این کارشناس مسائل خلیج فارس در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص انتقادات مطرح به این شورا مبنی بر منفعل بودن آن در سطح منطقه نیز گفت: یک سیستم سیاسی قبیله‌ای بر منطقه خلیج فارس حاکم است و این کشورها نگاهی قبیله‌ای به رهبران عربستان دارند.

صدقیان ادامه داد: آنها می‌دانند که قبیله آل سعود در منطقه مورد احترام است و این موضوع مهمی است.

وی با اشاره به اینکه وضع اجتماعی کشورهای حاشیه خلیج فارس ساختار قبیله‌ای دارد و این مسائل هم برای مردم و قبایل محترم است، یادآور شد: وقتی این موضوع به سیستم سیاسی کشورهای حاشیه فارس می‌رود آن هم قابل احترام است.

این کارشناس مسائل خلیج فارس با بیان اینکه حکومت‌های بحرین یا امارات وقتی با عربستان روبرو می‌شوند با دو نگاه برخورد می‌کنند، اظهار داشت: یکی اینکه عربستان بزرگترین کشور شورای همکاری خلیج فارس است و نگاه دیگر قبیله‌ای است.

صدقیان ادامه داد: عمان دورتر از عربستان و شورای همکاری خلیج فارس است، چرا که از نظر قبیله‌ای از آنها دورتر است و با قبیله آل سعود ارتباط چندانی ندارد، به همین دلیل مواضع این کشور تفاوتهایی با سایر کشورها دارد.

وی با بیان اینکه نمی‌توان توقع داشت که روزی شورای همکاری خلیج فارس مانند اتحادیه اروپا شود، گفت: بعید می‌دانم که ادعاهای مقامات این شورا برای رسیدن به سطح اتحادیه اروپا محقق شود چرا که یک قانون اجتماعی، اقتصادی یا سیاسی بر کشورهای خلیج فارس حکم نیست تا به آن سطح برسد بلکه یک تشکل قبیله‌ای است.

این کارشناس مسائل خلیج فارس با ذکر این نکته که بر شورا قوانین قبیله حاکم است، افزود: زمینه مناسبی در کشورهای خلیج فارس برای رسیدن سطح شورای همکاری خلیج فارس به اتحادیه اروپا وجود ندارد و عوامل اتحاد قابل مشاهده نیست. شاید در شعار مطرح شود، اما در عمل بعید می‌دانم به آن سطح برسند.

صدقیان در خصوص آینده شورای همکاری خلیج فارس مبنی بر منشق شدن یا قویتر شدن آن نیز گفت: بعید می‌دانم که شورای همکاری خلیج فارس تغییر چندانی کند. چارچوب این شورا از بدو تأسیس همین طور بوده و تغییری نکرده است.

وی با اشاره به موضوع پول واحد که مطرح شد اما محقق نشد، اظهار داشت: مسائل گمرکی نیز همین طور و خیلی برنامه‌ها طی 3 دهه گذشته داشتند که موفق نشدند. بعید می‌دانم که با آن نظام شورای همکاری و ساختار نظام‌های سیاسی و ساختار ملت‌های این کشورها شورای همکاری خلیج فارس ارتقاء یابد.

این کارشناس مسائل خلیج فارس ادامه داد: تصور می‌کنم هر کشور این شورا سیاست‌ به خصوصی را دنبال می‌کند و از نظر سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی خود را دنبال می‌کند و شاید تنها در مسائل امنیتی همکاری بین کشورهای حاشیه خلیج فارس باشد.

صدقیان در خصوص تأثیرگذاری شورای همکاری خلیج فارس در منطقه نیز گفت: به عنوان شورای همکاری خلیج فارس بعید می‌دانم تأثیری داشته باشد. کشورهایی مانند عربستان، کویت و قطر به تنهایی تأثیرگذار بوده‌اند، اما شورای همکاری تأثیری نداشته است.

وی سوریه را یکی از نمونه‌های آن دانست که کشورها تک تک وارد شدند و نه به عنوان شورای همکاری و اظهار داشت: ترکیه با کشورهای حاشیه خلیج فارس به تنهایی وارد مذاکره شد و نه با شورای همکاری خلیج فارس که درباره مصر و سایر تحولات و بحران‌های منطقه نیز همین گونه بوده است.

این کارشناس مسائل خلیج فارس در خصوص اتحادیه اروپا نیز گفت که ایران با اتحادیه اروپا مذاکرات هسته‌ای را انجام داد و خانم اشتون هم به عنوان رئیس سیاست خارجی این اتحادیه با ایران گفت‌وگو می‌کند، اما این موضوع در شورای همکاری خلیج فارس وجود ندارد. ترکیه وقتی وارد مذاکره می‌شود با دبیر کل شورای همکاری خلیج فارس مذاکره نمی‌کند، بلکه با امیر قطر یا عربستان مذاکره می‌کند که نشان می‌دهد شورای همکاری در منطقه تأثیری نداشته است.

انتهای پیام/