یادداشت

• شنبه ۱۷ مهر ۱۳۹۵ ۱۵:۱۷
• کد خبر : 917512

• اخبار
• سایر رسانه ها

پولی که برای صنایع دستی خرج می‌شود، بلافاصله و مستقیم در جامعه محلی گسترده می‌گردد. این فرصتی است برای جایگزین کردن از کشورهای دیگر که بازار را احاطه کرده‌اند اما نماینده فرهنگ بومی آن کشور نیستند و عموماً کمکی به اقتصاد آن نمی‌کنند.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا و به نقل از لرسو؛ یکی از مهم‌ترین دستاوردهایی که صنایع دستی می‌تواند برای کشورهای در حال توسعه به ارمغان آورد، رشد و توسعه اقتصادی است. توسعه اقتصادی گام نخست برای دستیابی به سایر ابعاد توسعه نظیر توسعه اجتماعی و فرهنگی است. رشد اقتصادی به عنوان نخستین هدف کشورهای در حال توسعه که دارای صنایع دستی نیز هستند، مورد توجه قرار دارند. تأثیرات مهم صنایع دستی در توسعه اقتصادی شامل موارد زیر است:

1-نقش صنایع دستی در اشتغال‌زایی و رفع معضل بیکاری

برای اقتصاد جوامع در حال توسعه‌ای مانند ایران، مهم‌ترین چالش، ایجاد فرصت‌های شغلی برای جمعیت جوان است. یکی از آنان، توسعه اقتصادی با تکیه بر امکانات درونی مانند صنایع دستی است که در کشور ما ریشه‌های عمیق و استوار در آداب و رسوم، سنت‌ها و در مجموع، در فرهنگ مردمی ما دارد. صنایع دستی به عنوان صنعتی کاملاً بومی و غیر وابسته که مواد اولیه آن به راحتی در داخل کشور قابل تأمین است، نیاز به سرمایه‌گذاری زیادی نداشته و به همین دلیل دارای ارزش افزوده بالایی است. همچنین وجود تکنیک‌های ساده و آموزش آسان آن و نیز هماهنگی فرهنگ تولید آن با فرهنگ اصیل مردمی، آن را به صنعتی مناسب جهت اشتغال‌زایی بدل کرده است.

صنایع دستی می‌تواند در مناطق روستایی کشور و در نقاطی که فعالیت‌های کشاورزی، کار اصلی و عمده مردم را تشکیل می‌دهد و نیز در مناطق عشایری که دام‌داری، شغل اصلی و رایج است، به‌عنوان فعالیتی دائمی و فصلی مطرح شود. در شهرها نیز می‌تواند به‌عنوان کار دائم و غیردائم گسترش یابد. ایجاد کارگاه‌های تولیدی صنایع دستی به صورت کارگاهی برای بسیاری از شهرنشینان، می‌تواند ایجاد حرفه نماید.

2-نقش صنایع دستی در افزایش درآمد سرانه

امروزه در بین کشورهای مختلف، تلاش برای ازدیاد درآمد سرانه به صورت رقابتی پایان‌ناپذیر درآمده است و چنین به نظر می‌رسد که اگر کشورهای در حال توسعه بتوانند همین فاصله و شکاف کنونی ایجاد‌شده بین خود و کشورهای توسعه‌یافته را حفظ کنند، در برنامه‌های خود بسیار موفق بوده‌اند. از این رو تردیدی نیست که هر عاملی که به افزایش درآمد سرانه کشورهای در حال توسعه کمک کند، در خور اهمیت است و صنایع دستی به دلیل مزایای ذکر شده همانند تأثیر فوق‌العاده در اشتغال‌زایی، سادگی تکنیک و قابلیت توسعه در شهر و روستا به عنوان وسیله‌ای ارزشمند در راه رسیدن به درآمد سرانه بالا، قابل توجه می‌باشد. خوشبختانه با توسعه راه‌های ارتباطی و شبکه حمل و نقل در کشور، امکان دسترسی آسان روستائیان به شهرها بیش از گذشته بوده و با صرف کمترین هزینه و در کوتاه‌ترین مدت می‌تواند فرآورده‌های خود را به خریداران شهری عرضه کنند.

3-نقش صنایع دستی در تولید ملی

از آنجا که صنایع دستی متکی به منابع داخلی است، به طور معمول بیش از 90 درصد ارزش داده‌ها در این رشته را که بیشتر شامل نیروی کار، مواد اولیه مصرفی و ابزار کار است، می‌توان در داخل کشور فراهم کرد. طبعاً هرگونه افزایش و میزان تولید و فروش فراورده‌های دستی، اثر مستقیمی در ازدیاد تولید ناخالص ملی دارد.

امروزه برخی کشورهای در حال توسعه صاحب صنایع دستی به جای صدور مواد خام مانند چوب، پنبه، پشم، پوست و دیگر مواد، تلاش می‌کنند که آنها را به محصولاتی تبدیل کنند که در تولید آن مهارت دارند و فرآورده‌های تولید شده را که دارای ارزش افزوده بالاست، به کشورهای دیگر بویژه کشورهای پیشرفته عرضه کنند. بخش صنایع دستی از طریق دستیابی به ارز خارجی، ایجاد شغل و رشد اقتصادی پایدار می‌تواند تأثیر اساسی بر اقتصاد ملی داشته باشد.

پولی که برای صنایع دستی خرج می‌شود، بلافاصله و مستقیم در جامعه محلی گسترده می‌گردد. این فرصتی است برای جایگزین کردن از کشورهای دیگر که بازار را احاطه کرده‌اند اما نماینده فرهنگ بومی آن کشور نیستند و عموماً کمکی به اقتصاد آن نمی‌کنند. در پس میزان فروش صنایع دستی و افراد درگیر این کار، این عده را نیز باید به حساب آورد:

الف) همه کسانی که در تهیه مواد خام و تجهیزات لازم برای تولید دخالت دارند.

ب) همه آنهایی که وظیفه حمل و نقل و انبارداری صنایع دستی را برعهده می‌گیرند.

ج) همه کسانی‌که مسئولیت فروش اعم از عمده‌فروشی یا خرده‌فروشی را انجام می‌دهند.

برای مثال در سال 2005 در تایلند بیش از 200 هزار نفر به خرده‌فروشی صنایع دستی پرداختند که درآمدی حدود 350 میلیون دلار برای آنها ایجاد کرد. در هند نیز صنایع دستی حدود 5.6 میلیارد دلار به اقتصاد ملی کمک کرده است و نزدیک به 20 میلیون نفر را به صورت تمام‌وقت به کار مشغول داشته است. در مراکش، تولیدات صنایع دستی در سال 2004 فروشی در حدود 1.5 میلیارد دلار داشته است که به یک سومِ جمعیت سازندگان -حدود 500 هزار نفر- سود رسانیده است.

4-نقش صنایع دستی در توسعه صادرات

از جمله شاخص‌های کشورهای توسعه‌نیافته، اقتصاد تک‌محصولی و یا اتکا به چند قلم محصول اندک صادراتی است. در ضمن اکثر این کشورها، بیشتر صادرکننده مواد خامی نظیر نفت، پنبه، پشم، مس و اقلامی نظیر اینها هستند. متأسفانه تجربه بدست آمده از بازرگانی بین‌المللی نشان داده است، حتی با اندکی کاهش در بهای جهانی این مواد، یکباره حیات اقتصادی آنها تهدید شده و گاه رو به نابودی می‌رود. از طرفی بنیان اقتصادی کشورهای در حال توسعه به گونه‌ای است که برای اجرای برنامه‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی و حتی در مواردی برای تأمین حداقل نیازهای خود به ارز احتیاج دارند و این امر در گرو صدور مواد اولیه و محصولاتشان به خارج است. بنا براین توسعه صادرات بر پایه صنایع دستی، علاوه بر ارز‌آوری می‌تواند برای موارد بحرانی در این کشورها راهگشا باشد.

5-صنایع دستی و مشارکت اقتصادی زنان

ارزش کار زنان روستایی و شهری چه در کشورهای توسعه‌یافته و چه در کشورهای در حال توسعه همواره از بعد تاریخی مورد غفلت قرار گرفته است. در این راستا فعالیت‌هایی که از سوی زنان در بازارهای محلی و نیز در خانه‌داری انجام می‌گیرد، در اندازه‌گیری فعالیت‌های اقتصادی کشورها نادیده گرفته می‌شود اما مطالعات نشان می‌دهد که زنان مولدانی فعال بوده و در فرایند توسعه و ایجاد ثروت در جهان، سهم مهمی دارند؛ بخصوص زنان روستایی در کشورهای در حال توسعه در پایداری نظام اقتصادی، نقشی اساسی ایفا می‌کنند. همچنین مطالعات نشان می‌دهد که مشارکت زنان در تولیدات صنایع دستی، بیشتر از فعالیت آنها در تولید محصولات غذایی بوده است و اغلب 75 تا 80 درصد افراد شاغل در بخش صنایع دستی را زنان تشکیل می‌دهند.

مهتاب اکبری ورمزیار

انتهای پیام/

• برچسب ها
• #
• #
• #