امام محمد تقی (ع) هنگام وفات پدر، ۸ سال سن داشتند که همین سن کم دلیلی بود تا شماری از اصحاب امام رضا (ع)، در امامت ایشان تردید کنند. اما با خواست خداوند پس از شهادت جانگداز حضرت رضا علیه السلام در اواخر ماه صفر سال ۲۰۳ هجری مقام امامت به فرزند بزرگوارشان حضرت جوادالأئمه (ع) انتقال یافت.

 

امام نهم شیعیان (ع) مانند جده اش فاطمه زهرا (س)، زندگانی کوتاه و عمری سراسر رنج و مظلومیت داشت و نهایتاً در آخر ماه ذی‎القعده سال ۲۲۰ هجری قمری در سن ۲۵ سالگی به شهادت رسید، مرقد شریف آن حضرت (ع) در کاظمین در جوار مرقد مطهر جد بزرگوارشان حضرت امام موسی کاظم (ع) قرار دارد.

 

دوران ۱۷ ساله امامت حضرت جوادالائمه (ع) با حکومت مأمون و معتصم خلفای جنایتکار عباسی، همزمان بود.

 

سختی‌های عجیب در دوران کودکی امام جواد(ع)

 

زندگی جواد الأئمه (ع) به زندگی پدر بزرگوارشان شباهت دارد. حصر و دوری از اصحاب، عضو جدایی ناپذیر از زندگی امام نهم شیعیان بود. دشواری‌های امامت از همان سنین کودکی روی دوش این امام بزرگوار قرار گرفت. امام جواد (ع) در کودکی پدرشان امام رضا (ع) را از دست دادند. پیش از آن شبهه‌هایی مطرح شده بود که امام جواد (ع) اصلا فرزند امام رضا (ع) نیستند.

 

پس از برطرف شدن آن مشکل، موضوع امامت حضرت در سنین کودکی حاشیه ساز شد. بسیاری نمی‌توانستند بپذیرند که یک کودک خردسال دستورات شرعی را صادر کنند و شبهات را پاسخ دهند. سپس ازدواج امام جواد (ع) با دختر مامون کار امامت را پیچیده کرد. دشواری‌های زندگی امام جواد (ع) همین طور ادامه پیدا کرد تا شهادت ایشان در سنین جوانی اتفاق افتاد.

 

رهبر انقلاب: امام جواد(ع)‌ تزویر را کنار زد

 

رهبر معظم انقلاب در بخشی از بیانات خویش در سال‌های دوران ریاست جمهوری‌شان در یکی از خطبه‌های نماز جمعه به نکاتی درباره سیره مبارزاتی امام جواد (ع) اشاره فرمودند: «امام جواد (ع) نمودار و نشانه مقاومت است. انسان بزرگی است که تمام دوران کوتاه زندگی‌اش که در سن ۲۵ سالگی به شهادت رسیده است، با قدرت مُزَور و ریاکار خلیفه عباسی، (یعنی) مأمون مقابله و معارضه کرد و هرگز قدمی عقب‌نشینی نکرد و تمام شرایط دشوار را تحمل کرد و با همه شیوه‌های مبارزه‌ی ممکن، مبارزه کرد … امام جواد (ع) می‌خواست به مردم بگوید که من طرفدار اسلام و طرفدار خاندان پیامبر. امام علی بن موسی الرضا و امام جواد صلوات‌الله علیه همت بر این گماشتند که این ماسک تزویر و ریا را از چهره مأمون کنار بزنند و موفق شدند.»

 

رهبرانقلاب در سخنرانی دیگری که در سال 62 داشتند می فرمایند: «امام جواد (علیه‌السلام) مظهر مبارزه‌ی با باطل بود او کوششگر برای حکومت الله بود. او برای خدا و قرآن مبارزه می‌کرد. او از قدرت ها نمی‌ترسید. او در حقیقت امام و الگو و پیشاهنگ این حرکتی بود که امروز ملت ایران همگی دست به دست آن را تعقیب می‌کند.»

 

 

برخورد امام جواد(ع) با مصیبت‌های جانی

 

نقل است امام جواد(ع) در برخورد با مرد مصیبت‌زده‌ای که فرزند خویش را از دست داده بود، آن را آزمونی برای استواری قلب و پاداش اخروی خداوند معرفی کردند.

 

طی این روایت می‌خوانیم: ابن مهران می‌گوید: امام جوادعلیه‌السلام در نامه‌ای به یک مرد مصیبت‌زده چنین نگاشت: «حادثه ناگوار مرگ فرزندت را یادآور شدی و اضافه کردی که فرزند از دست رفته‌ات محبوب‌ترین فرزندت بود. روش خداوند متعال این گونه است که از والدین دوست داشتنی‌ترین فرزند را می‌گیرد تا پاداش مصیبت‌دیده را عالی‌تر و بهتر عنایت کند. خداوند، پاداش تو را زیاد کند و جزای نیک در عزایت عنایت فرماید و به تو صبر عطا کرده و دلت را محکم کند. او، خدای قادر و تواناست و به زودی جانشین شایسته‌ای در عوض فرزند از دست رفته‌ات به تو ارزانی دارد. امیدوارم که خداوند دعایم را در حقّ تو بپذیرد. ان شاء الله تعالی؛‌ ...

 

ذَکَرْتَ مُصِیبَتَکَ بِعَلِیٍّ ابْنِکَ وَ ذَکَرْتَ أَنَّهُ کَانَ أَحَبَّ وُلْدِکَ‏ إِلَیْکَ وَ کَذَلِکَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِنَّمَا یَأْخُذُ مِنَ الْوَالِدِ وَ غَیْرِهِ أَزْکَى مَا عِنْدَ أَهْلِهِ لِیُعْظِمَ بِهِ أَجْرَ الْمُصَابِ بِالْمُصِیبَةِ فَأَعْظَمَ اللَّهُ أَجْرَکَ وَ أَحْسَنَ عَزَاکَ وَ رَبَطَ عَلَى قَلْبِکَ إِنَّهُ قَدِیرٌ وَ عَجَّلَ اللَّهُ عَلَیْکَ بِالْخَلَفِ وَ أَرْجُو أَنْ یَکُونَ اللَّهُ قَدْ فَعَلَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى

 

(الکافی (ط - الإسلامیة) ج‏3، ص205)

 

از این جهت با یک نگاه عبرت‌گونه به اینگونه وقایع می‌توان به بهترین تربیت‌ها دست یافت.

 

 

 

چرا جواد الائمه (ع) را باب المراد می‌نامند؟

 

معنی «باب الحوائج» منسوب به ائمه اطهار (ع) به این معنا نیست که هرکس متوسل به این بزرگواران شود، حتما مشکلش برطرف خواهد شد، بلکه باب المراد بودن یا باب الحوائج بودن تاثیر و برکاتی است که از توجه ما به سیره زندگی اهل بیت (ع) بدست می‌آید، درواقع حرکت ما در این مسیر باعث جلب نگاه محبت آمیز خداوند به ما و زندگی ماست.

 

مهمترین مولفه «باب الحوائج» بودن، توجه به منش زندگی ائمه اطهار (ع) است، بیان کرد: امروز موضوع جود و کرم اهل بیت (ع) یکسویه به نظر می‌رسد، جلب کرامت امامان معصوم (ع) صرفا به دعا و توسل نیست، بلکه مهمترین آن حرکت در جریان زندگی آن بزرگواران است. پیش از این، آن کسانی که در دوره امامت حضرت جواد الائمه (ع) می‌زیستند، سیره زندگی ایشان را درک کردند و به آن جامه عمل پوشاندند. امروز هم ما می‌توانیم با قدم گذاشتن در مسیر زندگی این امام رئوف (ع) برکت را در زندگی هایمان جاری کنیم.

 

اینکه امام رضا (ع) می‌فرمایند حضرت جواد الائمه (ع) اهل جود و بخشش است، بدین تعبیر باید برداشت کرد که ایشان نسبت به مردم دلسوز بودند. همچنین امام زمان (عج) در نامه‌ای به آیت الله ابوالحسن اصفهانی فرمودند: «ابوالحسن، اطرافت را خلوت کن، یک جا ساکن و در دسترس مردم باش و مشکلات مردم را برطرف کن، آن وقت است که ما شما را راهنمایی و کمک خواهیم کرد.» درواقع بزرگترین صفتی که امامان معصوم (ع) از ما می‌پسندند همین دلسوزی نسبت به یکدیگر است و تا جایی که می‌توانیم به همدیگر یاری برسانیم.

 

باید دانست که یاری کردن ائمه اطهار (ع) نسبت به ما مشروط به یاری دادن ما به مردم است، اگر ما هم همانند امام جواد (ع) در زندگی قدم برداریم و در مسیر عملی و رفتاری اهل بیت (ع) پیش رویم، به حتم مورد نظر این بزرگواران خواهیم بود.

 

امام جواد (ع) در دوران امامت خودشان هم مباحث علمی و نیز محوریت‌های فرهنگی را درک کردند و چیزی حدود ۲۲۰ شاگرد داشتند، اما تربیت شاگردان و نقل حدیث همه عملکرد خود معصوم (ع) است که مهمترین مولفه‌های زندگی را رعایت می‌کردند، اما آن چیزی که در جایگاه علمی حضرت جواد الائمه (ع) حائز اهمیت کرده معرفت و شناختی است که ایشان تلاش کردند در سطح جامعه دوران امامتشان فراگیر کنند.

 

انتهای پیام/