به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ کشاورزی ایران در سالهای اخیر با چالشهای متعددی همچون خشکسالی، کاهش منابع آبی و تغییرات اقلیمی مواجه شده است. در این شرایط، دولت ایران با اجرای طرح جهش تولید در دیمزارها، گامی بلند در جهت افزایش بهرهوری اراضی دیم و تأمین امنیت غذایی کشور برداشته است. این طرح که از سال ۱۳۹۹ آغاز شده، با بهکارگیری روشهای نوین کشاورزی و استفاده از ارقام مقاوم به خشکی، به عنوان یک برنامه استراتژیک در توسعه بخش کشاورزی ایران شناخته میشود.
اهداف و دستاوردهای طرح جهش تولید در دیمزارها
طرح جهش تولید در دیمزارها با اهدافی همچون افزایش تولید محصولات کشاورزی، بهبود بهرهوری، کاهش ریسک خشکسالی و توسعه کشت گیاهان دارویی و صنعتی اجرا شده است. در سال ۱۴۰۳، این طرح با موفقیت در سطح وسیعی از دیمزارهای کشور به اجرا درآمد و به عنوان یکی از برنامههای کلیدی توسعه کشاورزی ایران مطرح شد.
بر اساس آمارها، سطح زیر کشت محصولات در قالب این طرح به چهار میلیون و ۹۰ هزار هکتار رسید که شامل محصولاتی نظیر گندم، جو، حبوبات، دانههای روغنی، گیاهان علوفهای و گیاهان دارویی بود. همچنین، این طرح در شش میلیون هکتار از اراضی دیم کشور اجرا شد و زمینه مشارکت ۵۱۰ هزار کشاورز را فراهم کرد. تاکنون حدود ۶۸ درصد از اهداف این طرح محقق شده و بقیه محصولات مربوط به کشت بهاره هستند.
ویژگیهای کلیدی طرح جهش تولید
-
استفاده از دانش و فناوریهای نوین کشاورزی: این طرح با بهکارگیری روشهای پیشرفته آبیاری و مدیریت بهینه منابع آب و خاک، بهرهوری را در دیمزارها افزایش داده است.
-
استفاده از ارقام مقاوم به خشکی: با توجه به شرایط خشکسالی، استفاده از ارقام اصلاحشده و مقاوم به کمآبی، اثرات سوء خشکسالی بر تولید را کاهش داده است.
-
حمایت از کشاورزان محروم: پرداخت تسهیلات برای خرید ادوات کشاورزی و بیمه محصولات، ریسک محیطی را برای کشاورزان کاهش داده و آنها را به استفاده از روشهای نوین کشاورزی تشویق کرده است.
-
توسعه کشت گیاهان دارویی و صنعتی: این طرح با تنوع بخشیدن به الگوی کشت، زمینه را برای توسعه کشت گیاهان با ارزش افزوده بالا فراهم کرده است.
چالشهای پیشروی طرح در سال ۱۴۰۳
با وجود موفقیتهای چشمگیر، طرح جهش تولید در دیمزارها در سال ۱۴۰۳ با چالشهایی نیز مواجه شد. خشکسالی شدید و کاهش بارندگی از مهمترین موانع پیشروی این طرح بودند. با این حال، با استفاده از ارقام مقاوم به خشکی و مدیریت ریسک، اثرات منفی خشکسالی بر تولید به حداقل رسید.
جایگاه طرح جهش تولید در تأمین امنیت غذایی
با توجه به اهمیت امنیت غذایی، طرح جهش تولید در دیمزارها به عنوان یک راهکار استراتژیک برای تأمین نیازهای غذایی کشور شناخته شده است. این طرح نه تنها به افزایش تولید محصولات کشاورزی کمک کرده، بلکه با ایجاد فرصتهای جدید برای کشاورزان، نقش مهمی در توسعه پایدار بخش کشاورزی ایفا میکند.
در مجموع، طرح جهش تولید در دیمزارها با بهکارگیری روشهای نوین و حمایت از کشاورزان، گامی مؤثر در جهت مقابله با چالشهای کشاورزی ایران و تحقق امنیت غذایی کشور برداشته است.