سه اصل چکیده در اصول یک مداح/ مداحی کربلایی رضا فتحی+فیلم
سه اصل چکیده تمام مطالب در اصول یک مداح است که خود به شاخه های مختلفی برای توضیح بیشتر تقسیم می شود؛یک مداح خوب و حرفه ای در اجرای برنامه خویش باید ابتدا سه اصل مهم را مد نظر قرار بدهد و بر آن اساس اجرای برنامه داشته باشد.[
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛رضا فتحی یکی از مداحان جوان که سال های متمادی به کار مداحی در ماه محرم و مناسبت های مختلف در طول سال پرداخته است، در یادداشتی نوشت: با توجه به اینکه باید روضه به تناسب مجلس و مستمع انتخاب شود بهتر است تفکیکی بین اقسام روضه قائل شویم تا مشخص شود که چه روضهای را در چه مکانی و چه زمانی، برای چه کسانی و با چه بیانی باید خواند.
, شبکه اطلاع رسانی راه دانا,
روضه ای است که از جهت لفظ و محتوا بیشتر با احساسات و عواطف سرو کار دارد و در آن سخن از عشق و سوز و فراق است و سخنانی که بین عناصر روضه رد و بدل می شود، سخنانی احساسی است.
,
روضه ای است که در آن از مصائب بسیار سخت و سنگین اهل بیت سخن گفته می شود. روضه هایی است که بر جان گران می آید و بر دل سنگینی می¬کند و تار و پود وجود را به آتش می کشد. در این نوع روضه، سخن از صورت نیلی و بازوی نیلوفری و سر بریده و تیر سه شعبه و فرق دو تا و ... است.
, 
,
(زمزمه ) در اصل تکرار زیر لب کلماتى است که در حین روضه براى همنوائى بین مستمعین صورت مى گیرد. مثلاً وقتى مدتى روضه خوانده شد مستمع میل دارد نام نامى حسین علیه السّلام را زمزمه کند که در بعضى مواقع ،
,
مداح براى شور افکندن در مجلس ، او را دعوت به این کار مى نماید. مثلاً روضه را خوانده و حالا براى همه گیر شدن ناله ها به مستمع مى گوید:( ناله بزن حسین !). این اصل زمزمه است اما پویائى در سبک هاى روضه خوانى باعث شده تا زمزمه حالتى کلاسیک تر به خود بگیرد تا جائى که براى این کار، شعرى مجزا در یک سبک خاص خوانده مى شود. در واقع زمزمه ، قسمتى از روضه خوانى به شمار مى رود و فن قوى و خوبى در رسیدن به هدف محسوب مى شود.
, 
,
این مداح ادامه داد: سه اصل چکیده تمام مطالب در اصول یک مداح است که خود به شاخه های مختلفی برای توضیح بیشتر تقسیم می شود؛یک مداح خوب و حرفه ای در اجرای برنامه خویش باید ابتدا سه اصل مهم را مد نظر قرار بدهد و بر آن اساس اجرای برنامه داشته باشد.
,
اول اینکه حتماً مداحی او شامل بخش های مختلف توسل به امام زمان، پندیات، مدح و کرامات اهل بیت، شعر مرثیه ای و نهایتاً سینه زنی و شور خوانی باشد.( در مراسم های عزاداری و هیات ها و الا در مجالس مولودی خوانی یا مجالس ولیمه یا مجلس ختم این الگو تغییر خواهد داشت)
, 
,
دوم اینکه مدت زمان اختصاص داده شده به او را مد نظر قرار بدهد و بر آن اساس برنامه ریزی کند مثلاً اگر به او گفته شده است در حد 10 تا 15 دقیقه مداحی کند «غالبا در مجالس مجمع الذاکرین هر شهرستان یا استان و یا مجالسی که چندین مداح وجود دارد اینگونه عمل می شود» دیگر نمی تواند در بخش پندیات یک غزل کامل بخواند بلکه بهتر است به یک رباعی بسنده کند و یا در بخش توسل به امام زمان نباید یک غزل کامل و بلند بخواند بلکه بالعکس یک رباعی یا یک غزل 4 یا 5 بیتی کوتاه بخواند؛ و اگر فرصت یک ساعته به او داده اند صحیح نیست که با اشعار کوتاه و متعدد که بعضاً مضامین آن هم یکی نیست به ارائه برنامه بپردازد؛ بلکه باید در این مواقع یک قصیده و یا مثنوی بلند انتخاب کرده و بخواند.
, 
,
و سومین نکته که باید مد نظر قرار داد نوع سلیقه و تحصیلات مستمعین است؛ مثلا اگر مستمعین شما افراد مسن هستند دیگر اجرای سبک های مختلف سینه زنی و طولانی کردن آن معنا ندارد، و یا اگر مستمعین شما افراد تحصیلکرده و اساتید دانشگاه هستند حتما باید اشعاری با مضامین پُربار و صنایع شعری بالا انتخاب و خوانده شود چنانچه باید برای افراد بی سواد یا کم سواد برعکس عمل نمود.
, 
,
گاهی مواقع دیده شده است که بعضی از افراد که جسارتاً نمی توان از نظر تعریف حرفه ای آنان را مداح دانست، در مداحی ها خود فقط به یک بخش که اصولا سینه زنی است توجه دارند که این روش کاملا غلط و مردود است، این افراد معمولا در توجیه این اشتباه بزرگ خود می گویند که مستمعین ما چنین چیزی از ما میخواهند؛ اولا اینکه این توجیهی غلط است و بیشتر برای پنهان کردن عدم توانایی خود در اجرای مختلف بخش های مداحی بکار برده می شود؛ ثانیاً درست است که گفته شد باید به سلایق و خواسته های مستمعین توجه داشت اما این بدان معنی نیست که تسلیم محض خواسته های مستمعین باشیم ؛
, 
,
در بحث های اخلاق مداحی بخشی وجود دارد به نام« تعامل و تزاید» در تعریف این بخش گفته می شود تعامل یعنی اینکه به خواسته ها و سلایق مستمعین هم توجه کنیم اما این توجه باید همراه با تزاید باشد یعنی اینکه باید تلاش کنیم به مرور سطح معلومات تمایلات و ذائقه مستمعین را ارتقاء دهیم در واقع تعامل بی تزاید معنا ندارد و مردود است.
, 
ارسال دیدگاه