گزارش میدانی دانا از عدم توزیع شکر و تبعات آن در بازار؛
روی خط گرانی| نظارت هوشمند و برخورد قاطع با متخلفان در دستور کار
معاون هماهنگی و امور اقتصادی استانداری تهران، با شاره به نارساییهای اخیر در بازار برخی کالاهای اساسی از تشدید نظارتها و برخورد قاطع با تولیدکنندگان و توزیعکنندگان متخلف خبر داد و وضعیت موجودی کالاها را در سطح استان تهران مطلوب ارزیابی کرد.
معاون هماهنگی و امور اقتصادی استانداری تهران، حشمتالله عسگری، در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاعرسانی راه دانا، به نارساییهای اخیر در بازار برخی کالاهای اساسی اشاره کرد. وی از تشدید نظارتها و برخورد قاطع با تولیدکنندگان و توزیعکنندگان متخلف خبر داد و وضعیت موجودی کالاها را در سطح استان تهران مطلوب ارزیابی کرد.
وی با اشاره به نارساییهای اخیر در بازار برخی کالاهای اساسی، از جمله شکر و روغن، اظهار کرد: "این مشکلات معمولاً در ابتدای سال بروز میکنند و به دلیل تأخیر در تصمیمگیریهای قیمتگذاری، تولید برخی کارخانهها کاهش مییابد و خردهفروشان از فروش امتناع میکنند."
وی تأکید کرد که تمام تلاش دولت برای جلوگیری از این پدیده است و افزود: "ما در حال رصد هوشمند انبارها و تشدید نظارتها بر واحدهای تولیدی و توزیعی هستیم تا با متخلفان برخورد قاطع کنیم."
وضعیت قیمتگذاری و تغییرات آن
عسگری درباره فرآیند قیمتگذاری کالاهای اساسی گفت: "هر ساله در ابتدای سال، سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان بررسیهای لازم را انجام میدهد و قیمتهای جدید را اعلام میکند. اما گاهی اوقات این فرآیند با وقفههایی همراه میشود که منجر به نارسایی در بازار میشود."
وی ادامه داد: "در مورد شکر و روغن خوراکی، امیدواریم سازمان حمایت زودتر نسبت به تعیین تکلیف قیمتها اقدام کند تا بازار به حالت طبیعی بازگردد."
نظارت هوشمند بر انبارها
معاون اقتصادی استانداری تهران از رصد هوشمند انبارهای بزرگ در سطح استان خبر داد و گفت: "این انبارها بهصورت مداوم تحت کنترل هستند و هیچگونه محدودیتی برای عرضه کالاها به بهانه انتظار برای اصلاح قیمت وجود ندارد."
وی هشدار داد: "هر نوع امتناع از فروش یا انباشت کالا با هدف سودجویی، بهسرعت شناسایی و مجازات خواهد شد."
وضعیت موجودی کالاها
عسگری درباره موجودی کالاها در سطح استان تهران اظهار کرد: "موجودی کالاها در شبکههای میانی و خردهفروشی در وضعیت قابل قبولی قرار دارد. حتی در مورد شکر، با وجود برخی محدودیتها در سطح خردهفروشی، انبارهای استراتژیک هیچگونه کمبودی ندارند."
وی همچنین تأکید کرد که هماهنگی بیشتر بین نهادهای ذیربط میتواند به کاهش نارضایتی در بازار کمک کند.
بررسی وضعیت بازار کالاهای اساسی
در ادامه، به بررسی وضعیت برخی از کالاهای اساسی پرداخته میشود:
-
شکر و روغن:
عرضه شکر و روغن خوراکی از دی ماه ۱۴۰۳ نابهسامان شده و قفسهها در فروشگاههای زنجیرهای و سوپرمارکتها اغلب خالی است. برخی تولیدکنندگان درخواست ادامهدار بودن معافیت مالیاتی ارزش افزوده این محصولات را دارند که در حال بررسی است. -
برنج:
قیمت برنج خارجی و ایرانی در هفته گذشته افزایش یافت. همچنین، برنج وارداتی با برند «سان لند» بدون تأییدیه سازمان غذا و دارو در فروشگاههای دولتی عرضه میشود. -
حبوبات:
عرضه لوبیا سفید و چیتی در بازار بسیار محدود است و قیمتها بهطور چشمگیری افزایش یافتهاند. -
گوشت:
وضعیت بازار گوشت نیز با چالشهایی روبرو است. مردم با یارانهای که دولت میدهد، قادر به خرید یک کیلو گوشت قرمز از قصابیها نیستند. برخی مسئولان پیشنهاد دادهاند که به جای گوشت دام مولد، گوشت وارداتی با ارز دولتی وارد شود.
نظرات کارشناسان
مدیرجهاد کشاورزی بروجرد، جواد گودرزی، در گفتگویی در این خصوص اظهار کرد: "بالا بودن قیمت شکر در بازار و عدم وجود زنجیره تولید، مشکل اصلی زنبورداران شهرستان است."
وی افزود: "زنبورداران با مشکلاتی مانند عدم بیمه تأمین اجتماعی، نبود اعتبارات سرمایه در گردش و بالا بودن قیمت شکر در بازار آزاد روبرو هستند."
مشاهدات میدانی خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاع رسانی راه دانا، طی روزهای اخیر مشکلات عرضه کالاهای اساسی به ویژه در فروشگاههای زنجیرهای، نشانههایی از بحران در مدیریت زنجیره تأمین را فاش کرده است.
گزارشهای میدانی از فروشگاههای مختلف در شهر تهران حاکی از آن است که خرید روغن در شرایط فعلی به معنای خرید اجباری سایر کالاها شده است. برخی فروشگاهها تنها در صورت خرید رب گوجه، تن ماهی یا حتی کلوچه، اقدام به فروش روغن میکنند – اقدامی که با قانون و ضوابط اصناف ناهماهنگ است و موجب ناراحتی مشتریان میشود.
تخلف رایج، اما کسی پاسخ ندارد!
فروش اجباری این روزها نوعی تخلف رایج در بازار محسوب میشود که البته با وجود کمبودهای گسترده کالا، به نوعی عادیسازی شده است . با این حال، واحد بازرسی اصناف موظف به پایان دادن به این شرایط است ، اما در عمل، تشدید فعالیت دلالان و قاچاقچیان باعث شده است که وضعیت به حدی پیچیده شود .
طبق گزارشهای موجود، برخی بنکداران و فروشگاههای غیررسمی ، روغن را با قیمتهای دو برابری نسبت به نرخ مصوب و بدون ثبت رسمی عرضه میکنند. این موضوع فضایی را برای سودجویی و قاچاق فراهم کرده و بخشی از تولیدات داخلی را به دور از دسترس مردم سوق داده است .
قاچاقچیان در فضای آشفته بازار فعال شدند
در این فضای ناپایدار، قاچاقچیان نیز فرصت را غنیمت دانسته و به سرعت دست به اقدام زدند . بسیاری از روغنها و شکرهای تولیدی، یا در انبارهای شخصی متوقف شده یا مستقیماً به سمت قاچاق هدایت شدهاند . این موضوع کمبود واقعی یا ساختگی را در بازار ایجاد کرده است.
واکنشهای متفاوت مسئولان
در واکنش به این شرایط، واحد بازرسی اصناف تنها بر لزوم نظارت بیشتر و برخورد با متخلفان تأکید کرده است، اما پاسخگویی به این سؤال مهم نیست که چرا کالا اصلاً در واحدهای صنفی وجود ندارد؟
در سوی دیگر، سازمان تعزیرات حکومتی اعلام کرده است که قصد دارد گشتهای مشترک با اصناف تشکیل دهد و در بازارهای مختلف، نظارتهای پلیسی را تقویت کند . این سازمان میگوید هدف اصلی، شناسایی تخلفات قیمتگذاری و عرضه غیرقانونی است.
اما انجمن روغن نباتی ، این موضوع را رد کرده و اظهار کرده است که هیچ کمبودی در تولید وجود ندارد . طبق گفته این نهاد، افزایش ۲۰ درصدی قیمت روغن در دیماه ۱۴۰۳ ، عامل اصلی گرانی و تغییر الگوی تقاضا بوده است.
فروشگاههای زنجیرهای، آخرین نقطه امید
فروشگاههای زنجیرهای، به عنوان مرکز اصلی دسترسی مردم به کالاهای اساسی ، در این شرایط نقش حیاتی دارند . با این حال، بسیاری از این فروشگاهها نیز با کمبودهایی در تأمین روغن و شکر مواجهاند .
خبرنگار راه دانا در تهران با یکی از مشتریان گفتگویی را داشت که خریدار گفت: «صبح زود اومدم، گفتند روغن تموم شده. گفتند فردا بیا، فردا هم همین حرف را زدند. الان چند روزه دنبال یک روغن هستم، ولی هیچکجا نیست.»
یکی دیگر از فروشندگان فروشگاه های زنجیره ای درباره این موضوع به راه دانا گفت: « دو هفتهایه که توزیع شکر و روغن متوقف شده. تامینکنندهها هم هیچ پاسخی ندادند. نمیدونیم چه موقع دوباره دستمون میرسه.»
توضیح فروشگاههای زنجیرهای درباره وضعیت کالا
سخنگوی یکی از زنجیرههای فروشگاهی بزرگ ، درباره موضوع کمبود برخی کالاها نظیر شکر، گفت: «خوشبختانه شاهد بهبود تدریجی در تأمین کالاهای اساسی هستیم، اما هنوز توزیع شکر و روغن بسیار ضعیف و غیرقابل پیشبینی است . در حالی که **واردات برنج به راحتی انجام میشود، تأمین روغن به عنوان یک کالای داخلی، همچنان دچار مشکل است. فقط ۱۰ درصد بهبود داشتهایم، اما این رقم برای پوشش کامل نیاز بازار کافی نیست.»
وی درباره شکر هم توضیح داد: «دولت در این حوزه نرخگذاری مشخصی ارائه نکرده و تامینکنندگان درگیر عدمقطعیت درباره قیمت و نحوه عرضه هستند . همین موضوع باعث شده است که فروشگاههای زنجیرهای قادر نباشند شکر را به خوبی در اختیار مردم قرار دهند.
چرا کالا نیست؟ چه کسی باید پاسخ دهد؟
در حالی که تقاضای عمومی برای کالاهای اساسی بالاست ، عرضه آنها در بازار با مشکلاتی همراه شده است. این موضوع نتیجه تجمعی عوامل مختلفی است:
- کاهش ظرفیت تولید داخلی
- عدم هماهنگی در زنجیره تأمین دولتی و خصوصی
- رشد فعالیتهای سوداگرانه و دلالی
- عدم شفافیت در قیمتگذاری و توزیع
این سوال مهم باقی میماند که چه کسی مسئول حل این بحران است؟ و چه زمانی میتوان انتظار داشت که مردم دوباره بتوانند با خیال آسوده به خرید کالاهای اساسی بپردازند؟
طبق اعلام حمید مختاری، کارشناس حوزه توزیع کالا ، وضعیت عرضه روغن و شکر در بازارها تأمینکنندگان دولتی و خصوصی را درگیر کرده است . او گفت: «دولت در این حوزه دست از قیمتگذاری برداشته و این موضوع باعث سردرگمی در بین توزیعکنندگان و خردهفروشان شده است . در نتیجه، هم فروشگاهها نمیتوانند کالا را تحویل بگیرند و هم مشتریان نمیتوانند آن را پیدا کنند.
چشمانداز آینده چطور است؟
در حالی که نیمه دوم سالجاری با تقویت واردات برنج و شکر همراه بوده ، تامین روغن همچنان یک چالش است . کارشناسان معتقدند که بدون هماهنگی دقیق در بین وزارتخانهها، بانکها، تولیدکنندگان و توزیعکنندگان، این بحران ادامه خواهد داشت .
همچنین، نظام نظارتی باید بازبینی شود . وقتی فروش اجباری و دلالی به این شکل در بازار وجود دارد ، نشانهای است از ضعف در نظارت و کنترل اصناف و بازرسیها .
در حال حاضر، مردم درگیر کمبودهایی هستند که گاه به نظر میرسد ساختگی باشد . در حالی که برخی از کالاها مثل برنج خارجی به راحتی وارد بازار میشوند ، روغن و شکر، کالاهایی هستند که تولید داخلی دارند، اما در دسترس مردم نیستند .
این موضوع نشان میدهد که سیاستهای توزیع و نظارت در حوزه کالاهای ضروری، نیازمند بازنگری فوری است . همچنین، مدیریت زنجیره تأمین، باید به شکلی جدیتر و منسجمتر انجام شود .
در پایان، سوال اصلی این است:
آیا واقعاً کمبود وجود دارد، یا فقط توزیع اشتباه انجام میشود؟
و
چه کسی مسئول این بحران است؟
به گزارش راه دانا، معاون اقتصادی استانداری تهران تأکید کرده است که تمام ظرفیت دستگاههای اجرایی برای مدیریت بازار به کار گرفته شده است تا در این مقطع، هیچگونه خدشهای به روند توزیع و تأمین کالا وارد نشود. وی همچنین از همکاری مردم و خرید از میادین میوه و ترهبار برای کاهش هزینهها دعوت کرد.
ارسال دیدگاه