حرف رک گزارش می‌دهد؛
گرانی ازدواج و تشکیل خانواده را سخت کرد
کاهش معنادار ازدواج و زادآوری در آذربایجان‌غربی زنگ خطری جدی برای آینده جمعیتی این استان است. کارشناسان معتقدند مشکلات اقتصادی، تغییر نگرش جوانان و هزینه‌های بالای تشکیل خانواده از دلایل اصلی این روند نزولی بوده و این موضوع نیازمند سیاست‌گذاری و فرهنگ‌سازی مستمر است.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ از حرف رک، اظهار کرد: در ۸ ماه نخست سال ۱۴۰۳ تعداد ۱۵هزار ۲۵۵ ازدواج در استان ثبت شده است. این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته که ۱۶هزار و ۹۲۹ ازدواج به ثبت رسیده بود، کاهش ۹٫۹ درصدی را نشان می‌دهد.
وی ادامه داد: این کاهش در آبان ماه نیز محسوس بوده است. در این ماه تنها 2 هزار و ۱۳ ازدواج در استان ثبت شده که به وضوح روند کاهشی را تأیید می‌کند.
احمدی عنوان کرد: در آذر ماه سال جاری نیز تنها ۲ هزار و ۹۹۶ ولادت به ثبت رسیده که نسبت به ماه‌های گذشته نیز روندی کاهشی را نشان می‌دهد. این آمار نشان‌دهنده کاهش علاقه یا امکان خانواده‌ها برای فرزندآوری است که از عواملی مانند افزایش هزینه‌های زندگی، مشکلات معیشتی و نبود حمایت‌های کافی اجتماعی و دولتی تأثیر می‌گیرد.
وی گفت: کاهش آمار ازدواج و ولادت در آذربایجان‌غربی، که از استان‌های جوان کشور محسوب می‌شود، می‌تواند پیامدهایی نظیر کاهش نیروی کار آینده، پیری جمعیت و کاهش پویایی اجتماعی را در پی داشته باشد.
برای مقابله با این چالش، مسئولان و برنامه‌ریزان باید سیاست‌های حمایتی از جمله تسهیلات ازدواج، ارائه وام‌های کم‌بهره، کاهش هزینه‌های درمان و زایمان و اجرای طرح‌های تشویقی برای فرزندآوری را در دستور کار قرار دهند. فرهنگ‌سازی در زمینه ازدواج آسان و ارائه خدمات مشاوره رایگان به خانواده‌ها نیز از جمله راهکارهایی است که می‌تواند در این زمینه مؤثر باشد.
کاهش آمار ازدواج و ولادت در آذربایجان‌غربی یک زنگ خطر جدی برای آینده این استان است. همت همه‌جانبه مسئولان، نهادهای فرهنگی و اجتماعی و مشارکت مردم می‌تواند این روند نگران‌کننده را متوقف کرده و مسیر آینده را به سوی بهبود سوق دهد.
کارشناسان حوزه خانواده و جمعیت معتقدند که تغییر در سبک زندگی و اولویت‌های جوانان، به‌ویژه در مناطق شهری، از عوامل کاهش تمایل به ازدواج و فرزندآوری است. افزایش نرخ مهاجرت به شهرها و کاهش فرصت‌های شغلی پایدار در مناطق روستایی نیز نقش مؤثری در این تغییرات داشته است.
گرانی ازدواج و تشکیل خانواده را سخت کرد
دکتر سمیه احمدی، روان شناس و استاد دانشگاه در گفتگو با خبرنگار حرف رک تصریح کرد: مشکلات اقتصادی و عدم امنیت شغلی از مهم‌ترین دلایلی است که جوانان را از ازدواج بازمی‌دارد.
وی ادامه داد: از سوی دیگر، نبود مشوق‌های مؤثر برای فرزندآوری، خانواده‌ها را به تأخیر یا کاهش تعداد فرزندان سوق داده است. در کنار این مسائل، تغییرات فرهنگی و نگرش نسل جدید به مقوله تشکیل خانواده نیز قابل‌توجه است.
احمدی خاطرنشان کرد: ایجاد بسترهای مناسب اقتصادی، افزایش تسهیلات بانکی برای ازدواج و فرزندآوری و کاهش هزینه‌های مرتبط با تربیت فرزند می‌تواند تاثیر مثبتی بر روند نزولی کاهش جمعیت داشته باشد.
این روان‌شناس بیان کرد: مطالعه تجربیات کشورهای موفق در حوزه افزایش نرخ ازدواج و فرزندآوری نشان می‌دهد که سیاست‌های تشویقی بلندمدت، حمایت‌های اقتصادی و اجتماعی پایدار و سرمایه‌گذاری در آموزش خانواده‌ها می‌تواند نتایج مثبتی به همراه داشته باشد.
علی محمدی یک جوان ۳۴ ساله جویای کار در ارومیه به خبرنگار ما گفت: من علی احمدی هستم، ۳۴ ساله و دارای مدرک دکتری در رشته فیزیک محض. پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه، به دلیل شرایط اقتصادی و نبود فرصت‌های شغلی مناسب، به تدریس در یک آموزشگاه خصوصی روی آوردم. اما درآمدم آن‌قدر نیست که بتوانم زندگی مستقلی داشته باشم، چه برسد به ازدواج.
وی ادامه داد: مهم‌ترین مشکل، اشباع بازار کار در حوزه‌های تخصصی است. بسیاری از شرکت‌ها و نهادهای دولتی نیروی متخصص نمی‌گیرند، یا اگر بگیرند، حقوق و مزایایشان پاسخگوی نیازهای زندگی نیست. در نتیجه، مجبور شدم به کاری روی بیاورم که ارتباط چندانی با تحصیلاتم ندارد و درآمدم فقط کفاف مخارج اولیه را می‌دهد.
این جوان ۳۴ ساله افزود: اما وقتی به هزینه‌های بالای ازدواج، مسکن و حتی تأمین مخارج اولیه زندگی مشترک فکر می‌کنم، همه چیز برایم غیرممکن به نظر می‌رسد. حتی اگر بخواهم وام ازدواج بگیرم، باز هم بازپرداخت آن با این درآمد دشوار است.
وی گفت: مهم‌ترین عامل، مسائل اقتصادی است. نبود شغل مناسب، گرانی مسکن و هزینه‌های سنگین زندگی، ازدواج را به یک رویا تبدیل کرده است. از طرفی، توقعات اجتماعی و فرهنگی در برخی موارد فشار بیشتری به جوانان وارد می‌کند.
محمدی ادامه داد: ایجاد فرصت‌های شغلی پایدار و حمایت از اشتغال فارغ‌التحصیلان دانشگاهی باید در اولویت باشد. همچنین، ارائه وام‌های مسکن با بازپرداخت بلندمدت و کاهش هزینه‌های مربوط به ازدواج می‌تواند تأثیر مثبتی داشته باشد. علاوه بر این، فرهنگ‌سازی برای ساده‌سازی مراسم ازدواج هم ضروری است.
وی ادامه داد: ما جوانانی که تحصیلات عالی داریم، نباید به این نقطه برسیم که احساس کنیم عمرمان را هدر داده‌ایم. از مسئولان می‌خواهم با برنامه‌ریزی دقیق‌تر و حمایت واقعی، به ما کمک کنند تا بتوانیم به آینده‌ای امیدوار باشیم و زندگی مستقل و خانواده‌ای تشکیل دهیم.
محمدی خاطرنشان کرد: امیدوارم روزی برسد که هیچ جوانی به دلیل مشکلات اقتصادی، از ازدواج و تشکیل خانواده محروم نماند. تحصیلات و تلاش‌های ما باید ثمره‌ای داشته باشد، نه اینکه به یک حسرت تبدیل شود.
آمارهای رسمی کاهش قابل‌توجهی را در تعداد ازدواج‌ها در آذربایجان غربی نشان می‌دهند. این موضوع زنگ خطری جدی برای مسئولان و جامعه‌شناسان محسوب می‌شود که پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی آن می‌تواند در آینده ملموس باشد.
تغییرات فرهنگی مانعی جدید برای ازدواج جوانان
در همین راستا، دکتر مریم رضایی، کارشناس مسائل اجتماعی و استاد دانشگاه، در گفتگویی با خبرنگار ما به بررسی عوامل و پیامدهای این کاهش پرداخت و اظهار کرد: افزایش هزینه‌های زندگی، بیکاری و عدم دسترسی به شغل پایدار از مهم‌ترین عواملی هستند که جوانان را از ازدواج باز می‌دارند. حتی کسانی که شاغل هستند، به دلیل حقوق پایین و گرانی مسکن، قادر به تشکیل زندگی مشترک نیستند.
وی همچنین به تغییرات فرهنگی و اجتماعی اشاره کرد و افزود: تغییر در سبک زندگی و افزایش توقعات جوانان و خانواده‌ها از مراسم ازدواج و زندگی مشترک، این روند را دشوارتر کرده است. برخی از جوانان به دلیل ترس از مسئولیت‌های مالی و عاطفی، تمایلی به ازدواج نشان نمی‌دهند.
این کارشناس مسائل اجتماعی تأکید کرد: کاهش ازدواج می‌تواند پیامدهای ناگواری برای جامعه داشته باشد و کاهش نرخ ازدواج مستقیماً به کاهش آمار ولادت منجر می‌شود که در بلندمدت به بحران جمعیتی دامن می‌زند. از سوی دیگر، افزایش سن ازدواج یا بی‌میلی به آن می‌تواند به مشکلاتی نظیر افسردگی، انزوا و حتی گسترش آسیب‌های اجتماعی منجر شود.
رضایی با بیان اینکه حل این مشکل نیازمند عزم جدی و برنامه‌ریزی جامع است، اظهار داشت: دولت باید با ارائه وام‌های کم‌بهره، کاهش هزینه‌های مسکن و ایجاد فرصت‌های شغلی پایدار، شرایط اقتصادی ازدواج را تسهیل کند. همچنین، باید فرهنگ‌سازی لازم برای ساده‌سازی مراسم ازدواج و ترویج سبک زندگی مشترک مبتنی بر قناعت انجام شود.
وی در پایان تأکید کرد: همه نهادهای دولتی و اجتماعی باید در این زمینه هم‌افزایی کنند تا ازدواج بار دیگر به عنوان یک ارزش اجتماعی مورد توجه جوانان قرار گیرد و جامعه از آسیب‌های ناشی از کاهش آن در امان بماند.
گفتنی است کاهش آمار ازدواج و ولادت در آذربایجان‌غربی هشداری جدی برای آینده استان است. اقدام فوری برای رفع موانع اقتصادی و فرهنگی و برنامه‌ریزی دقیق و هدفمند از سوی مسئولان و نهادهای مرتبط ضروری است. آینده جمعیت و پویایی استان به اجرای این سیاست‌ها بستگی دارد.
با توجه به این شرایط، انتظار می‌رود مسئولان استانی و کشوری برنامه‌های موثرتری برای حمایت از جوانان و تشویق آن‌ها به ازدواج ارائه کنند. ایجاد بسترهای مناسب برای اشتغال، تأمین مسکن و کاهش هزینه‌های ازدواج از جمله مطالبات جدی مردم در این حوزه است.
همچنین، نیاز است رسانه‌ها و نهادهای فرهنگی با تولید محتوای تأثیرگذار و جذاب، انگیزه ازدواج و تشکیل خانواده را در میان جوانان تقویت کنند. این تلاش‌ها باید در کنار برنامه‌های عملیاتی و حمایتی قرار گیرد تا بتواند به تغییر این روند کاهشی کمک کند.
ارسال دیدگاه