دانا گزارش می دهد؛
رکوردشکنی قیمت گوشت قرمز/ از خودکفایی تا بازگشت اجباری به واردات در چرخه پرنوسان تصمیمات سیاسی
در حالی که شهروندان تهرانی با حذف ناگهانی بستههای گوشت از یخچالهای فروشگاههای زنجیرهای روبهرو شدهاند و قیمت هر کیلو گوشت گوساله به مرز ۱.۵ میلیون تومان رسیده، سیاستهای متناقض دولت چهاردهم میان شعار خودکفایی و واردات فوری، بازار پروتئین را به آشوبی بیسابقه کشانده است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ در هفته گذشته، ویدئویی در شبکههای اجتماعی دستبهدست شد که لحظهای تلخ از واقعیت سبد غذایی ایرانیان را ثبت کرده بود: کارمندان یک فروشگاه بزرگ در حال خالی کردن قفسههای یخچال از بستههای گوشت تازه. شهروندی با گوشی موبایل خود پرسید: «پس از این همه گرانی، چرا گوشت را از ما دریغ میکنید؟» این صحنه، تنها نوک کوه یخ بحران قیمت گوشت قرمز است که در شش ماه اخیر بیش از نیم میلیون تومان به ازای هر کیلوگرم جهش کرده و رکورد تاریخی را شکسته است.
محسن بهرامی ارض اقدس، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی، با اشاره به افت شدید مصرف گوشت در کشور گفت: سرانه مصرف گوشت که در دوران جنگ ۲۳ کیلو بود، امروز به کمتر از سه کیلو رسیده و برای بسیاری از خانوادههای کمدرآمد تقریبا به صفر نزدیک شده است.
وی تاکید کرد: وقتی دولت نتواند به موقع گوشت تامین کند، این کالا عملا از سفره برخی خانوادهها حذف میشود.
بررسیهای میدانی خبرنگار راه دانا در بازارهای ترهبار پایتخت، تصویری واضح از این تورم افسارگسیخته ترسیم میکند. هماکنون هر کیلوگرم گوشت گوساله داخلی بین ۱ میلیون و ۴۰۰ هزار تا ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان معامله میشود، در حالی که گوشت گوسفندی داخلی نیز از ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تا ۱ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان فراتر نرفته است. این ارقام، فاصلهای نجومی با فروردین ۱۴۰۴ دارند؛ زمانی که میانگین قیمت گوشت گوساله حدود ۸۵۰ هزار تومان بود و خانوادهها هنوز امیدوار به کنترل بازار بودند.
جدول قیمت مصوب در میادین تره بار
ریشه این جهش قیمتی را باید در تصمیمات کلان اقتصادی جستجو کرد. حذف تدریجی ارز ترجیحی برای نهادههای دامی، همراه با مشکلات تخصیص ارز، هزینههای خوراک دام، علوفه و حتی آب را به طور چشمگیری افزایش داده است. خشکسالیهای پیدرپی نیز تولید علوفه داخلی را به شدت کاهش داده و دامداران را در تنگنای تولید قرار داده است. نتیجه؟ بسیاری از تولیدکنندگان داخلی دیگر قادر به ادامه فعالیت با قیمتهای سابق نیستند و بازار داخلی با کمبود شدید مواجه شده است.
در این میان، سیاستگذاریهای وزارت جهاد کشاورزی مانند چراغی خاموش و روشن عمل کرده است. تنها یک هفته پیش، در سوم آبان ماه، غلامرضا نوری قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی، بر سیاست «خودکفایی در تولید گوشت قرمز» تأکید کرد و اعلام نمود که کشور ظرفیت تأمین نیاز داخلی از راه تولید بومی را دارد. او حمایت از دامداران و ایجاد زیرساختهای لازم را اولویت دانست و وابستگی به واردات را رد کرد. بلافاصله پس از این اظهارات، واردات گوشت با ارز ۲۸۵۰۰ تومانی متوقف شد و گوشتهای تنظیمبازاری ۴۰۰ هزار تومانی که تا پایان خردادماه در فروشگاههای زنجیرهای عرضه میشد، به کلی ناپدید گردید. گزارشهای میدانی نشان میداد که قفسههای بسیاری از فروشگاهها خالی مانده یا تنها مقدار ناچیزی گوشت باقی مانده بود.
اما التهاب بازار از ابتدای پاییز چنان شدت گرفت که قیمتها یکباره نجومی شد و افزایش ۵۰ درصدی در کمتر از شش ماه رخ داد. این فشار، دولت را وادار به عقبنشینی کرد. وزارت جهاد کشاورزی دستور واردات فوری ۲۴۵ هزار تن گوشت گرم، منجمد و دام زنده را صادر نمود تا جلوی بحران بیشتر گرفته شود. مسعود رسولی، دبیر انجمن صنعت گوشت و مواد پروتئینی ایران، در گفتوگو با خبرنگار راه دانا تأیید کرد که روزانه حدود ۲۰۰ تن گوشت تازه وارد کشور میشود و مستقیماً به شبکه توزیع فروشگاههای زنجیرهای تزریق میگردد.
با این حال، حتی این گوشتهای وارداتی نیز ارزان نیستند. گوشت گوساله چرخکرده با قیمت ۶۳۰ هزار تومان، گوشت مخلوط ۶۹۷ هزار تومان و گوشت گوسفندی منجمد نزدیک به ۶۰۰ هزار تومان عرضه میشود. دلیل؟ واردات اکنون با ارز مبادلهای انجام میگیرد که هزینهها را بیش از دو برابر کرده است. بنابراین، گوشت تنظیمبازاری جدید عملاً دو برابر قیمت قبلی تعیین شده و تأثیر چندانی بر بهبود سبد خانوار ندارد. رسولی تأکید میکند که کیفیت این محصولات مطلوب است و چربی بالایی ندارند، اما قیمت بالا مانع دسترسی گسترده مردم میشود.
در اقدامی موازی، مهدی بختیاریزاده، مدیرعامل سازمان میادین میوه و ترهبار شهرداری تهران، خبر خوشی برای پایتختنشینان داد. از شنبه سوم آبان ماه، ران و دست گوسفندی منجمد از کشورهای مغولستان، استرالیا و روسیه وارد میادین شده و با قیمت تمامشده کمتر از ۶۰۰ هزار تومان به فروش میرسد. او تصریح کرد که هیچ محدودیتی در خرید وجود ندارد و شهروندان میتوانند به هر میزان نیاز، این محصول را از غرف پروتئینی تهیه کنند. این اقدام، تلاشی برای بازگرداندن گوشت به سفرههای تهرانیهاست، اما تنها به بخش منجمد محدود میشود.
مشاهدات میدانی و خبری راه دانا حاکی از آن است که کشور در دام چرخهای معیوب گرفتار شده: گرانی شدید منجر به واردات موقت میشود، سپس با فروکش ظاهری بحران، واردات تعلیق میگردد و دوباره گرانی شعلهور میشود. این نوسان نه تنها دامداران را از بیثباتی بازار متضرر میکند، بلکه مصرفکنندگان را نیز با قیمتهای سرسامآور روبهرو میسازد. دولت چهاردهم در تلاش برای ایجاد توازن میان تقویت تولید داخلی و مدیریت واردات است، اما چالشهای اقتصادی، هزینههای تولید و شکاف میان ظرفیت بومی و تقاضای واقعی، این مسیر را پر پیچ و خم کرده است.
در نهایت، تا زمانی که سیاستهای یکپارچه و پایدار جایگزین تصمیمات لحظهای نشود، بازار گوشت قرمز همچنان در التهاب خواهد ماند و رکوردهای جدید قیمتی، خبرساز خواهند شد. خبرنگار راه دانا پیگیر تحولات بعدی این بازار پرنوسان است.
ارسال دیدگاه