در گفتگو با دانا مطرح شد؛
چرا جشنواره فیلم فجر اعتبار جهانی خود را از دست داده؟ نقدی بر فیلم ها، داوران و مهمانان
سعید مستغاثی، منتقد سینما، در نقد جشنواره جهانی فیلم فجر، به جداسازی بخش بینالملل از بدنه اصلی جشنواره و عدم اعتبار آن اشاره کرد و این جشنواره را بیشتر شبیه یک هفته فیلم دانست تا یک رویداد بینالمللی واقعی.
سعید مستغاثی، منتقد سینما در گفتگو با خبرنگار فرهنگی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقد و بررسی دوره اخیر جشنواره جهانی فیلم فجر پرداخت و گفت: بالاخره برای چندمین بار و این بار بلافاصله پس از جلوس مدیران جدید بر صندلی ریاست سازمان سینمایی، بار دیگر بدون توضیح مشخصی، بخش بینالملل جشنواره فیلم فجر از بدنه اصلی و ملی آن جدا شد. این جشنواره پس از یک سال تأخیر، در آذرماه امسال تحت عنوان چهل و سومین جشنواره جهانی فیلم فجر برگزار گردید. جشنوارهای که بیشتر به یک هفته فیلم شباهت داشت تا یک جشنواره بینالمللی و جهانی.
وی با بیان اینکه چگونه یک جشنواره فیلم معتبر میشود، عنوان کرد: اعتبار و رتبه جشنوارههای جهانی معمولاً با چند عامل سنجیده میشود از جمله کیفیت فیلمهای شرکتکننده، بکر بودن این فیلمها، یعنی اینکه پیش از جشنواره هیچ اکران یا نمایش عمومی نداشته باشند، هیئتهای داوری و اعتبار جهانی اعضای آنها، بازار فیلم و استودیوها و کمپانیهای شرکتکننده، میهمانان خاص جشنواره و شهرت آنها و قدمت جشنواره، این موارد در یک جشنواره نشاندهنده استحکام و قدرت آن است. بهعنوان مثال، جشنوارههای گروه A جهانی مانند کن، برلین و ونیز همواره سعی میکنند که نامهای مشهور در بخش اصلی خود یعنی مسابقه فیلمهای بلند داستانی وجود داشته باشند.
اعتبار جشنواره جهانی فیلم فجر
مستغاثی خاطرنشان کرد: جشنوارهای که به تازگی تحت عنوان جشنواره جهانی فیلم فجر برگزار شد، بر اساس عناصر ذکر شده، تا چه حد از اعتبار برخوردار بود؛ اولین نشانهای که از این جشنواره جلب توجه کرد، علامت اختصاریاش بود که در سال 1395 طراحی و اجرا شد. این علامت مشابه علامت اختصاری جشنوارهای بهنام "فرایبورگ" در سوئیس است که مدتهاست از آن استفاده میشود.
وی افزود: مهمترین پارامتر برای اعتبار یک جشنواره فیلم، آثار شرکتکننده در آن بهویژه در بخشهای اصلی رقابتی است. براساس آییننامه جشنواره، فیلمها باید برای نخستینبار در جهان ارائه شوند و نباید پیش از تاریخ جشنواره به نمایش درآمده باشند؛ اما در عمل، بسیاری از فیلمهای نمایشدادهشده در جشنواره، پیش از این در جشنوارههای مختلف اکران شده یا بهصورت آنلاین منتشر شده بودند.
فیلمهای گمنام و اکرانشده تاریخگذشته
این منتقد سینما با اشاره به آیین نامه جشنواره جهانی فیلم فجر بیان کرد: در آییننامه جشنواره جهانی فیلم فجر آمده است که فیلمهایی که برای نخستینبار در جهان ارائه میشوند، در اولویت قرار دارند. اما در هر 4 بخش رقابتی جشنواره، تقریباً هیچ فیلمی وجود نداشت که در جشنوارههای متعددی شرکت نکرده و بهخصوص در کشورهای مختلف به اکران عمومی درآمده باشد. بهعنوان مثال، فیلم "درسآموختهها" ساخته بالینت سیملر که جایزه اول یعنی سیمرغ بلورین بهترین فیلم را دریافت کرد، پیشتر در چندین جشنواره دیگر نمایش یافته و بهعنوان یک فیلم تاریخگذشته در این جشنواره شرکت کرده است.
وضعیت داوران جشنواره
وی گفت: وضعیت داوران جشنواره نیز از این هم اسفبارتر بود. بهجز نوری بیلگه جیلان (فیلمساز مهم ترک) و آنگلوس فرانتزیس یونانی، بقیه اعضای هیئتهای داوری اغلب ناشناس و با رزومهای تقریباً خالی بودند. برخی از آنها حتی در داوری فیلمهای بلند داستانی تنها تجربههای محدودی در فیلمهای کوتاه داشتهاند.
قحطی مهمانان خارجی صاحبنام
مستغاثی در پایان گفت: قحطی مهمانان خارجی صاحبنام نیز به وضوح در جشنواره محسوس بود. تبلیغات جشنواره بهطور کامل بر روی نوری بیلگه جیلان متمرکز شده بود و حضور سایر مهمانان بهقدری کمرنگ بود که نمیتوانستند تأثیر چندانی بر اعتبار جشنواره بگذارند. روشن است که مسئولان جشنواره برای حضور فیلمها و مهمانان خارجی با محدودیتهای بسیاری روبرو هستند. اما بهنظر میرسد که پس از سالها برگزاری جشنواره و تماس با سینما و جشنوارههای جهانی، مسئولان سینمای ما هنوز درنیافتهاند که بخش بینالملل جشنواره فیلم فجر باید و میتواند مأمن فیلمسازان مستقل باشد. جشنواره جهانی فیلم فجر میتواند و باید از این سرگشتگی و بیهدف بودن خلاص شود و سینمایی را به جهانیان بنمایاند که شایسته نام و عنوانش باشد و به تدریج سینمای امروز دنیا را تحت تاثیر قرار دهد.
ارسال دیدگاه