حجاب از منظر قران و روایات
خالق انسان خداوند منان تمام نیازهای انسان را بهتر میداند وبرای رشد و کمال وی دستوراتی را بیان نموده است که تمامی آنها فوایدش عاید خود انسان می شود از جمله اینکه سفارش به حفظ حجاب و پوشش در برابر نامحرمان ومراقبت از دیدگان و فروج در برابر حرام (عفاف)نموده است . حجاب باعث مصونیت بانوان ونیز تداوم زینت و زیبایی آنها می شود.[
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از سلام لردگان،
, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, به نقل از سلام لردگان،, سلام لردگان,
مقدمه
خالق انسان خداوند منان تمام نیازهای انسان را بهتر میداند وبرای رشد و کمال وی دستوراتی را بیان نموده است که تمامی آنها فوایدش عاید خود انسان می شود از جمله اینکه سفارش به حفظ حجاب و پوشش در برابر نامحرمان ومراقبت از دیدگان و فروج در برابر حرام (عفاف)نموده است . حجاب باعث مصونیت بانوان ونیز تداوم زینت و زیبایی آنها می شود.
چکیده
واژه ی حجاب در لغت بیشتراستعمال آن به معنای پرده می باشد ، ولی در معنای اصطلاحی به معنای پوشش وحفظ دامن از گناه و رعایت حریم در برابر نامحرم می باشد . واما عین لفظ در قران وروایات به معنای مصطلح بیان نشده است ولی در بیان عالی تر و کامل تر از جمله مراقبت از دیدگان و عفت و پاکدامنی و حفظ دامن از گناه و پوشش بدن بیان گردیده است . در قران آیات عفاف وحجاب در کنارهم ومکمل یکدیگرباهم بیان شده اند.
کلید واژه ها :حجاب، عفت، حیا
معناومفهوم حجاب
لغت حجاب به معنای(پرده ،چادر ،روپوش یا روبند،انچه که با ان چیزی را بپوشند ویاچیزی که مانع بین دوچیزگردد)"عمید ،1363،ص 779 "و(پوشش،حایل،مانع .)"قیم،ص 393 ،1381"میباشد.اصولا معنای لغوی حجاب بیشتر به معنای پرده است. (اما در معنای اصطلاح فقها معمولا کلمه ستر که به معنای پوشش است را به جای حجاب استعمال می کردند) "مطهری، ص79،1377 " پس استعمال لفظ حجاب به معنای پوشش به آن معنا نیست که زن پشت پرده باشد وکسی را نبیند بلکه به این معنا است که خود را بپوشاندو با کمال عفت ووقار در صورت ضرورت در اجتماع رفت و آمد کند. پس در معنای لغوی اگر مفهوم این باشد که زن با پوشش وحفظ دامن از گناه در برابر نامحرم حریم وحائلی ایجادکند نه اینکه زن خود را مخفی کند به معنای اصطلاحی نزدیک است و در مواقع لازم و ضروری درجامعه حاضر می شود و حتی نقش آفرینی می نماید.
تاریخچه و پیشینه
مساله حجاب و ستر عورت وبدن در برابر نامحرم وعفاف ازنظر تاریخی مربوط به اسلام نیست ."مطهری، ص21 ،1377 " ودر حقیقت از همان آغاز هبوط حضرت آدم و همسرش به دنیا آنها خواهان پوششی بودند تا خود را با آن بپوشانند .((...فَبَدَت لَهُمَا سَواتهِما وَ طَفِقَا یَخصِفانِ عَلَیهمِاِ مِن وَرَقِ الجَّنة . پس لباسهایشان از تنشان دور و عورتشان پدیدار و خواستند که از برگهای درختان بهشتی خود را بپوشانند ))"طه، آیه 121" . پس درنتیجه مساله حجاب و عفاف ریشه در فطرت دارد وانسان ذاتا خواهان عفت است و اگر براساس فطرت الهی رشد نماید و تربیت گردد هرگز خواهان عریان شدن ونمایش فروج نیست بلکه خواهان حفظ فروج از گناه(عفت) ودر نتیجه پوشش کامل (حجاب)می باشد. ودر این زمینه مقالات و کتب بسیاری نگاشته شده است از جمله استاد مطهری در کتاب مساله حجاب بسیار دقیق به تبیین این موضوع پرداخته اند.
حجاب در قرآن
واژه ی حجاب در آیات قران سوره های اعراف آیه 46و اسری 45 و احزاب 53 و ص 32 ، شوری 51 به معنای پرده و مانع و حایل آمده است ودر آیه17 سوره مریم به معنای پنهان شدن نیز بیان گردیده است ودر تمامی این آیات این لفظ در معنای مصطلح که پیرامون حجاب بانوان می باشد استعمال نشده است . بلکه همه به معنای لغوی و پیرامون موضوعاتی خارج از بیان زنان و مردان و روابط بین آنها بیان گردیده است. و اگر بخواهیم معادل سازی کنیم در این معنای لغوی زن باید همیسشه مستور و پشت پرده و در خانه و مخفی از دیگرا ن باشد و جالب اینجاست که خداوند متعال هیچگاه با این کلمه زنان را مورد خطاب قرار نداده است و معنای حجاب را بسیار عالی تر بیان نموده است. در قران ابتدا زنان و مردان را دعوت به ورع می نماید و آنها از نگاه های ناروا به همدیگر باز داشته و همچنین از آنها می خواهد عفت و پاکدامنی پیشه نمایند و خود را در مقابل نامحرم بپوشند. زن به هنگام ضرورت با حیا و حفظ کمال عفت و پاکدامنی و بدون آرایش وخود نمایی وارد اجتماع می شود. همچنین قران محافظت دامن از گناه را از دو جنس زن و مرد می خواهد.
خداوند در سوره نور ایات 27 ،28 ،29 قبل از بیان مستقیم ایات حجاب پیرامون (استیذان یعنی اگر کسی میخواهد وارد خانه یا اتاق دیگری شود قبل از ورود به ان حتما اذن بگیرد ) به مقدمه پیرامون حفظ حریم خانه و خانواده وحریم عفاف میپردازد و اما درایه 30 سوره نورمیفرماید: (ای پیامبر به مردمان مومن بگوتا چشم ها ازنگاه ناروا باز دارند وبپوشند وفروج واندامشان را محفوظ کنند(دامان خود را محفوظ دارند)که این بر پاکیزگی جسم وروح شمااصلح است والبته خدا به انچه می کنید اگاه ست.)) همچنین در ایه 31 سوره نور میفرمایند:( ای پیامبر به زنان مومنه بگو تا چشم ها را از نگاه ناروا بپوشند وفروج واندام خود را از عمل زشت محفوظ دارند و زینت و آرایش خود را به جز آنچه قهرا و اجبار ظاهر میشود بر بیگانگان آشکارنسازند و باید سینه وبر دوش خود را با مقنعه بپوشانند و زینت و جمال خود را به جز برای شوهران خود وپدران وپدارن شوهر وپسران خود و پسران شوهر و برادران خود و پسران برادران خود وزنان همکیسش خود و کنیزان ملکی و اتباع(کسانی که دیگر رغبت به زنان ندارند)از زن ومرد که هنوز بر مسایل جنسی اگاه نیستند، آشکار نسازند و هنگام راه رفتن پای به زمین نکوبید تا انچه از زینت خود پنهان کردید اشکار شود و ای اهل ایمان همگی به درگاه خدا توبه کنید تا رستگار شوید.) از ایات فوق که عمده ایات پیرامون حجاب است احکام زیر بیان میگردد.
1-این آیات مخاطب انان مردان و زنان است و در وهله دوم با این مورد که هردو جنس با ایمان باشند.2 .لزوم چشم پوشی هر دو جنس از هم دیگر یعنی چشمهای خود را از نگاه به نامحرم بپوشانند و نگاه های پی در پی و همراه باشهوت را ترک کنند.
پرهیز از نگاه های ناروا
عدمکنترل چشم و آزاد رها کردن آن در نگاه به جاهای حرام اولین مرحله ی گام نهادن به وادی شیطان وگناه می باشد پس مراقبت و محافظت از دیدگان در برخورد با نامحرم در حقیقت اولین دستور برای حجاب و عفاف می باشد . و باعث مصونیت افراد و جامعه می گردد .پیامبر اکرم (ص) می فرمایند: (نگاه بد تیری زهر آلود از ناحیه ی شیطان است. )"ردایی آملی ،ص 163، 1386" امام صادق (ع) در روایتی می فرمایند: (نگاه بعد از نگاه (به حرام و امور بیهوده ) شهوت را در دل میپرویاند و همین برای هلاکت صاحب وی کافی است . ) "نجفی یزدی ، ص 110، 1374" پس نگاه به نامحرم مثل سم قلب را مسموم و اگر مداوم و تعقیب کننده باشد باعث تحریک شهوت و گستردگی دام شیطان برای نابودی صاحبش می گردد و مقدمه هرزگی و بی بند و باری وعمل فاحش زنا می گردد . با توجه به اثرات مخرب نگاه ناروا و شهوت انگیز اهمیت این آیات و اولین دستور خداوند متعال پیرامون حجاب روشن می شود که باید مراقب چشمانمان باشیم و با این دستور در حقیقت همه بندگانش را در ورطه ی آزمایش ایمان قرار می دهد و با پیروی از این دستورات پاداشهای برای صاحبش قرار داده است.
پیامبر اکرم (ص) فرموده است: (هر مسلمانی نگاهش به زیباییهای زنی بیفتد و از نگاه دیده فرو بندد خداوند توفیق عبادتی را به می دهد که شیرینی آن را دریابد . ) "محمودی ،ص138 ، 1382 " و در کلام نیکویی دیگر بیان کردند : (چشم های خود را برهم نهید تا عجایب را ببینید . ) "نجفی ، ص 110،1374 ش" همچنین در بیشتر روایات از جمله از مولاعلی (ع) بیان شده است (نسبت به زنان مردم پاکدامن باشید تا نسبت به زنان شما پاکدامن باشند.) "مکارم ،ص140 ، 1387" در نتیجه پاداش مراقبت از دیدگان در برابر حرام از آن خداوند است و باید بسیار مراقب بود چون حتی در روایات داریم به پشت سر زن ها نیز نگاه نکنید. پاکدامنی ومراقبت ازچشمان باعث می شود اوصاف و اخلاق صاحب آن چشمان نیکو گردد.
پوشش و عفاف
دراین آیات خداوند بعد از دعوت از زنان و مردان مومن نسبت به ترک نگاه های ناروا و مراقبت از چشمان خود بلافاصله از آنها می خواهد که فروج خود را در برابر نامحرم بپوشانند یعنی عفاف خود را حفظ کنند .و البته واقعیت همین است باید هر دو جنس با پوشش کامل وعفاف قدم در اجتماع بگذارند تا نگاه ها به سمت آنها کشانده نشود .پس خداوند در ابتدا با دعوت به چشم پوشی از نگاه حرام می خواهد نیروی ایمان را در آنها تقویت و سپس می گوید راه علاج آن پوشش فروج و حفظ حجاب کامل است . لازم به ذکر است خداوند متعال بارزترین صفات مومنان،نماز گزاران وبندگان خاص خودرا ، محافظت ودور نگاهداشتن دامن و فروج خود ازبی عفتی بیان می کند.(وَالَّذینَ هُم لِفُرُوجِهِم مُحافِظوُن)"5مومنون و68معارج"(لا یَزنوُن)"63فرقان"
در آیات 30 و 31 سوره نور مراقبت از فروج به معنای پوشش و حفظ آنها از نگاه ها می باشد و مستند آن در روایتی از امام صادق (ع) نقل شده است که فرمودند: (در تمامی آیات قران حفظ فروج به معنای حفظ اززناست مگر این آیه که به معنای حفظ از نظر است. ) "شاکر،ص374، 1379" و در نهایت کسی که بخواهد عفت و پاکدامنی پیشه کند باید در وهله ی اول پوشش مناسب بپوشد که محرک کننده نباشد. می بینیم که خداوند به طور عالی معنای حجاب را بیان نموده است اینکه فردی پاکدامن نباشد و فقط در ظاهر پوشش داشته باشد و یا بالاعکس در باطن عفیف و پاکدامن و ظاهری که نشان از عفت باشد، نداشته باشد هردو در اشتباهند ودر موقعیت های گناه ممکن است منحرف شوندو کامل نیستند . اولی بدلیل اینکه در حقیقت علم وایمان به اصل عفاف ندارد و دومی بدلیل اینکه با ظاهر خود نظرها را به سمت خود می کشاند و بالاخره در دام شیطان صفتان می افتد.بنابراین برزنان مومنه شرط است که هم عفیف باشند و هم برای حفظ پاکدامنی پوشش کامل وجامع و ساده داشته باشند. بدلیل اینکه با این پوشش دیگر از شر نگاه های بد در امان می باشند. (و ا لبته به اتفاق قول فقهاتمام بدن زن درحکم عورت است مگربرمحارم وزوج)"فاضل ،ص711، 384 " وبه همین دلیل کامل ترین پوشش چادر است .ودرروایات بالاترین عبادت عفت فرج وشکم بیان گردیده است.
پیامبر(ص)فرمودند: (هیچ عبادتی بهتر از عبادت در شکم و فرج نیست.)"کلینی،ص243، 1386"وآن بزرگوار یکی دغدقه و نگراهی او در مورد امتش این بوده است و در سخنی هشدار داده اند: (از سه چیز در مورد امتم می ترسم و بیمناکم گمراهی پس از معرفت ، فتنه های گمراه کننده، شهوت شکم و فرج) "همان،ص243" مقام پاکدامنی و حفظ دامن و فرج از محرمات (عفت) درجه و مقام ملایکه و اجر شهدا را دارد و این موضوع را امام علی (ع) می فرماید : (پاداش مجاهد شهید در راه خدا ،بزرگتر از پاداش عفیف پاکدامنی نیست که قدرت بر گناه دارد و آلوده نمی گردد. همانا عفیف پاکدامن ، فرشته ای از فرشته هاست.) "نهج البلاغه دشتی؛حکمت474، ص538 ، 1388 ش"وامادلیل اینکه خداوند متعال قبل از بیان عفت وحفظ دامن از حرام انسان ها را دعوت به چشم پوشی و مراقبت از دیدگان نموده است این است عفت از کنترل نگاه شروع می شود که باعث تقویت ایمان ونیروی حیا می شود . بنابراین( دلیل تقدم چشم بستن از نا محرم برحفظ عورت این است که نگاه انگیزه شهوت است و داعی بر جماع و بسترهای نامشروع است ) "فاضل ، ص711، 1384 "
حدود پوشش
3- عدم اشکار نمودن زینتهای خود برای دیگران (خطاب به زنان)البته منظور ایه تمام زینتهای باطنی و درونی میباشد مثل گوشواره النگو وسروسینه میباشد. (زیرا به اتفاق قول تمام فقها وعلما منظور از این قسمت از ایه( به جز) همان زینت های ظاهر که پوشش ان برای زن دشوار است ، صورت و دو دست تا مچ میباشد.) "فاضل،ص 712، 1385 ش" زیرا پوشش این قسمت ها برای زنان مستلزم عسر وحرج می باشد.(درمورد حجاب واجب ،کافی است زن بدن خود جز صورت و دست تا مچ به هروسیله ای که می تواند بپوشاند ولباس خاصی شرط نیست ولی پوشیدن لباسهای تنگ وچسبان ولباس های تنگ اشکال دارد.)"مکارم ،توضیح المسائل،ص406"4- لزوم پوشیدن سروسینه وگردن خود با (خُمُر)که جمع کلمه خمار و به معنای مقنعه می باشد . به طوری که خداوند متعال در ایه 59سوره احزاب میفرماید: ( ای پیامبر به همسرانت ودخترانت و زنان مومن بگو تا جلبافت های(روسریها را)خویش را نزدیک هم بپوشانید زیرا این موجب میشود که بهتر شناخته شوید و مورد اذیت قرار نگیرید. )واگر در این ایه خوب بنگریم در حقیقت فلسفه حجاب را بیان کرده است .
فلسفه حجاب
الف)رعایت پوشش باعث ابهت و وقار ، عظمت و بزرگی زنان و دختران در جامعه می شود زیرا وسیله ی خوبی برای معرفی و شناخت انها می شود.ب)پوشش اسلامی در حقیقت باعث میشود که زنان کمتر مورد ،آزار واذیت بیمار دلان وکسانیکه بدنبال هوسها وشهوتها میباشند واقع گردند.زیرا دختران وزنانی که پوشش و حجاب را رعایت نکنند درحقبقت دارندیک عمل عمدی از خود نشان میدهند که موجب تحریک وتهییج شهوت میگردد.اعمال انها ، نحوه لباس پوشیدن راه رفتن سخن گفتن انها زباندار است.
رفتار زن در جامعه
5 - در قسمت پایانی ایه خداوند از زنان مومنه خواسته است که هنگامی که وارد جامعه میشوند نحوه راه رفتن انها طوری باشد که باعث جلب توجه همه نگردد ، درحقیقت و به بیان ساده تر آنگونه قدم بر روی زمین ننهند که زینت های انها اشکار شود وبرای توضیح روشن ان اشاره کنیم به ایه 32سوره احزاب که خداوند میفرمایند: (ای زنان پیامبر مواظب باشید در سخن گفتن نرمش زنانه و شهوت انگیز بکار نبرید که موجب طمع بیمار دلان شود وبه خوبی وشایستگی سخن بگویید.)درست است که این ایه مورد خطاب زنان پیامبر است ولی چون تعالیم این کتاب شامل تمامی انسانها و برای هدایت عمومی انسانها امده است پس مورد خطاب همه زنان مسلمان میباشد در روایتی از امام موسی بن جعفر (ع) بیان شده است که فرمودند : (زنان بهتر است از کنار جاده راه بروند ، و از وسط جاده حرکت نکنند ) "عاملی ،ص132، ج14" ویا در سوره قصص خداوند در قسمتی از ایه 25 در توصیف دختر حضرت شعیب (ع) میفرماید : ((تمَشِی عَلَی استِحیَا . او دختر شعیب با حیا راه می رفت.)) می بینیم در این ایات مورد خطاب ویژگیها و رفتار زنان مومن در جامعه بیان گردیده است.
پیشنهادات وبعضی توصیه های اخلاقی در زمینه حجاب و عفاف 1)سعی کنیم ایمان و رایطه خود را با خداوند متعال بسیار قوی کنیم و یقین قلبی به نتیجه نافرمانی از تعالیم الهی که همان عقوبت و خسران است داشته باشیم زیرا غریزه جنسی از نظر روحی اگر کنترل نشود بسیار مضر و خطرناک است و با ایمان و باور الهی میتوان از دو جنبه جسمی و روحی آن را کنترل کرد.
2)در کنار ایمان باید علم ودانش به اصل حجاب و رعایت کردن آن داشته باشیم زیرا از روی جهل و با تقلید کمتر عملی دوام پیدا میکند و در این موردخواندن و تامل در معنای ایات حجاب در قران و روایات بسیار موثر است.
3)سعی کنیم در محیط های که باعث اختلاط زن و مرد میشود با پوشش ساده و بدون تهیج و عدم زینت و ارایش های غلط ظاهر شویم و مواقع اضطرار تکلم با متانت و وقار سخن بگوییم و از نگاه های مدام به نامحرم بپرهیزیم زیرا دراصل خلقت ،عطوفت و رقت قلبی خاصی خالق متعال به زن داده است و این ودیعه الهی برای تربیت فرزندان و گرمی محیط خانواده است نه بیرون منزل.چه بسیار دخترانی که دیگران از این ودیعه الهی نرمش و محبت زنانه از انها سو استفاده کرده و انها را به راه های غلط کشانده اند.
4)خواهران عزیز بدانند که بدترین صفات مردان تکبر ،بخل و ترس خوبترین صفات برای انها میباشد زیرا بکار بردن صفت اولی در رفتار باعث میشود از دیگران مصون بماند و مورد توجه و ازار بیمار دلان جامعه واقع نگردد و بکار گیری صفت دوم موجب حفظ اموال همسر و خود میگردد و بکار گیری صفت سوم موجب میشود که هیچگاه با نامحرم خلوت نکند و در جامعه به دیگران اعتماد نکنند و برای حفاظت از گوهر پاکدامنی عفاف از شیادان در هر دو جنس بترسد و به سرعت فریب نخورد و مکانهای که احتمال خطر است ترک کنند.
5)خواهران همیشه وجود خود را شبیه به یک مروارید و گوهر گرانبها تشبیه کنند که هر چه بیشتر مستور باشد جذابیت بیشتری دارد و کمتر مورد ازار و اذیت دیگران و رعایت حجاب و ابهت و عظمتشان می افزاید.
6)فریب وعده های دروغین ازدواج و خواستگاری از روی هوس را چه در محل تحصیل و چه در محل کار و چه در جامعه نخورید و هر گونه رایطه را محدود به اطلاع خانواده و خواستگاری رسمی کنید زیرا اگر رابطه ها بدون اطلاع خانواده ها باشد هر گونه عواقبی را میتوان پیش بینی کرد.
7)در انتخاب الگو سعی کنید مثل سخن امام علی عمل کنیم که فرمود اول حق را بشناس بعد مصداق ان را پیدا کن.اول از همه اصول و ویژگیهای یک الگو را بیاموزیم و بعد به دنبال الگویی بگردیم که مایه افتخار باشد و در دوستی با دیگران و هم نوعان از دوستی افراطی بپرهیزیم.
8)همیشه این مطلب را به یاد بیاوریم که خداوند که افرینده ما انسانهاست و تمام اسرار درون و بیرون ما را میداند وقتی که زنان را به انجام فریضه نماز دعوت میکند به انها امر میکند تمام بدن خود را به جز صورت و دستها تا مچ را درمقابل او که خالق است بپوشانید. پس چرا و به چه دلیل در مقابل غیر خدا زینتهای خود را اشکار کنیم.
نتیجه گیری
اصولا یکی از صفات زنان معمولا دوستدار زیبایی و خودنمایی هستند و مردان معمولا چشم چران که باید هر دو جنس خود را تحت تعالیم الهی هدایت وکنترل کنند و عفت پیشه کنندو هرچه عفت بیشتر باشد حیا و شرم هم بیشتر می شود و درجه ی غیرت هرکس نیز به اندازه درچه عفت اوست و بالاعکس. بنابراین نیروی شرم وحیا را خداوند در زنان چندبرار مردان قرار داده است وهمین نیرو در زنان و مردان یک عامل بازدارنده در پرهیز ازمحرمات می باشد . امام صادق (ع) می فرمایند: ( خداوند متعال برای زن ها توان ده مرد در کنترل امور جنسی قرار داده است پس چون به هیجان آیند ده برابر مرد خواهد بود ) "عاملی ، ج14، ص40" و اینجا پی به تعبیرات و سخن خداوند در معرفی آیات مربوط به حجاب پی می بریم که ابتدا عفیف و باحیا شوید که لازمه ی عفاف رعایت پوشش کامل است ولی متاسفانه تبلیغات جهانی بیشتر روی تضعیف این نیروی حیا است و از هر روش وشیوه ای برای تضیف ان استفاده میکنند حال چه با پخش وتوریع فیلمهای مهیج وشهوانی وتبلیغ ونرویج پوششهای نامناسب و ابزارهای ارایشی در جهت تقویت حس خود نمایی زن فعالیت میکنند وبه جای اینکه ارایش وخودنمایی زن برای حریم خانواده و شوهر خود برای کشاندن چشمهای بیگانه به دنبال خوداست و متاسفانه پچیشرفتهای علم وتکنولوژی عصر حاضر و اختلاط های غلط زن ومرد به بهانه های مختلف چه کسب علم و چه کار باشد به جای اینکه مثمر ثمر باشد باعت فروکش شدن بنیان خانواده شده است .چرا که جوانی که سرشار از هیجان وفعالیت است ولی در جامعه دیدگان او مملو ار شهوت باشد و از لحاظ غریزه جنسی تامین گردد دیگر به فکر ازدواج در سن پایین نیست و در حقیقت به ان مفهوم و هدف اصلی ازدواج طبق سخن خداوند در قران که همان ارامش روحی و روانی میباشد نمیباشد.
منابع
,
,
,
, چکیده,
,
,
, ,
,
, معناومفهوم حجاب,
,
,
,
, تاریخچه و پیشینه,
,
,
,
, حجاب در قرآن,
,
,
,
,
,
,
,
, پرهیز از نگاه های ناروا,
,
,
,
,
,
, پوشش و عفاف,
,
,
,
,
,
,
,
, حدود پوشش,
,
, 3- ,
,
, فلسفه حجاب,
,
,
, رفتار زن در جامعه,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
- قران مجید
- نهج البلاغه، ترجمه محمددشتی،چاپ سوم 1377، انتشارات فقیه ، تهران
- اصول کافی،کلینی ،محمد بن یعقوب،ج4، 1386ش،انتشارات اسوه،تهران
- وسائل الشیعه، حرعاملی،ج14
- نجفی یزدی،سید محمد،تربیت فرزند در مکتب اسلام، جاپ اول،1374ش،انتشارات پیام اسلام ، قم
- مطهری ،مرتضی ،مساله حجاب چاپ پنجاهم،1377 انتشارات صدرا،قم
- نهج الفصاحه ،مترجم حسین ردایی آملی ، چاپ1386،انتشارات نسیم،قم
- کنز العرفان فی فقه القران، فاضل مقداد(ترجمه عقیقی بخشایشی)،ج2، 1385چاپ دوم ،انتشارات نوید اسلام ،قم
- محمودی عباسعلی ، برتری های زن ، 1382ش،انتشارات بعثت،تهران
- شاکر ،کمال مصطفی ،خلاصه تفسیر المیزان (علامه طباطبایی- ترجمه فاطمه مشایخ) چاپ پنجم1386ش،انتشارات اسلام ،
- مکارم شیرازی، گفتار معصومین، (تدوین محمد عبدالله زاده) 1387ش،انتشارات امام علی بن ابی طالب (ع) ،قم عمید،حسن، فرهنگ لغت فارسی،ج1، 1363ش،انتشارات سپهر، تهران
- قیم،عبدالنبی، فرهنگ معاصر عربی-فارسی 1381ش،فرهنگ معاصر ،تهران
- مکارم شیرازی ،رساله توضیح المسائل ،چاپ بیستم1388ش،انتشارات امام علی بن ابی طالب (ع) قم.
نگارش: محمد شریفی ریگی کارشناسی ارشد فقه و حقوق -استان چهارمحال و بختیاری-شهرستان لردگان-دبیر آمورش و پرورش
رایانامه: [email protected]
,
, [email protected], [email protected],
]
ارسال دیدگاه