دانا گزارش میدهد؛
کشیدن دندان؛ تنها راهکار ارزان فقرا برای درمان/ بیتدبیری وزارت بهداشت ادامه دارد
افزایش هزینههای دندانپزشکی و ضعف پوشش بیمهای باعث شده بسیاری از اقشار کمدرآمد تنها راه درمان خود را در کشیدن دندان جستوجو کنند؛ رویکردی که پیامدهای تلخ اجتماعی و اقتصادی به دنبال دارد.
به گزارش خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ سلامت دهان و دندان یکی از مهمترین شاخصهای سلامت عمومی است که تأثیر مستقیم بر کیفیت زندگی، تغذیه و توان اقتصادی افراد دارد؛ با این حال، وضعیت خدمات دندانپزشکی در کشور، بهویژه برای اقشار کمدرآمد، بهشدت نگرانکننده است.
آمارها نشان میدهد که نزدیک به ۴۰ درصد ایرانیان تنها زمانی که درد دندان غیرقابل تحمل میشود، به دندانپزشک مراجعه میکنند؛ این وضعیت نه تنها سلامت فرد را تهدید میکند، بلکه پیامدهای اجتماعی و اقتصادی گستردهای به همراه دارد.
گرانی خدمات دندانپزشکی؛ مانع اصلی دسترسی مردم
یکی از مهمترین دلایل مراجعه دیرهنگام به دندانپزشک، هزینههای بالای درمان است؛ تعرفههای دندانپزشکی که همواره با تورم و افزایش قیمت مواد اولیه همراه بوده، بسیاری از خانوادهها را از دریافت خدمات اولیه و پیشگیرانه بازمیدارد. حتی خدمات ابتدایی مانند پر کردن دندان، جرمگیری و ترمیمهای ساده، برای خانوارهای کمدرآمد به هزینهای سنگین تبدیل شده است.
این وضعیت باعث میشود مردم برای کاهش هزینهها، درمانهای پیشگیرانه را نادیده گرفته و تنها به کشیدن دندان در مراحل بحرانی بسنده کنند؛ این رویکرد نه تنها سلامت دندانها را به خطر میاندازد، بلکه هزینههای درمانی آینده را نیز افزایش میدهد.
ضعف پوشش بیمهای؛ حلقه مفقوده سیاستهای سلامت
یکی دیگر از مشکلات اساسی، ضعف پوشش بیمهای خدمات دندانپزشکی است. بیمههای پایه اغلب تنها خدمات اضطراری را پوشش میدهند و درمانهای پیشگیرانه یا ترمیمی را شامل نمیشوند. این محدودیت به ویژه برای اقشار کمدرآمد و ساکنان مناطق محروم، مانع جدی دسترسی به خدمات درمانی ضروری است.
کارشناسان بارها تأکید کردهاند که اصلاح نظام بیمهای و ارائه پوشش مناسب برای خدمات دندانپزشکی، میتواند به پیشگیری از بیماریهای دهان و دندان و کاهش نیاز به کشیدن دندان کمک کند؛با این حال، عملکرد دولت و وزارت بهداشت در این زمینه هنوز نتایج ملموسی به همراه نداشته است.
پیامدهای اجتماعی و اقتصادی نادیده گرفتن سلامت دندان
مراجعه دیرهنگام به دندانپزشک، فقط سلامت فرد را تهدید نمیکند؛ پیامدهای اقتصادی و اجتماعی گستردهای نیز به دنبال دارد. درد و مشکلات دندان میتواند توانایی فرد را برای حضور موثر در محیط کار کاهش دهد و هزینههای غیرضروری درمان را افزایش دهد. بیماریهای دهان و دندان همچنین با مشکلات مزمنی مانند دیابت، فشار خون و بیماریهای قلبی مرتبط هستند.
عملکرد دولت و وزارت بهداشت زیر ذرهبین
کارشناسان حوزه سلامت معتقدند دولت و وزارت بهداشت باید پاسخگوی وضعیت فعلی باشند؛ سلامت دهان و دندان یکی از شاخصهای کلیدی سلامت عمومی است، اما سیاستگذاریهای موجود دسترسی مناسب به خدمات پیشگیرانه و درمانی برای اقشار کمدرآمد را فراهم نکرده است.
وزارت بهداشت، با وجود اعلام برنامههای متعدد برای ارتقای سلامت دهان و دندان، هنوز موفق نشده پوشش بیمهای جامع و کاهش هزینهها را به صورت عملیاتی اجرا کند. نبود برنامههای آموزشی گسترده در مدارس و محلات نیز باعث شده که پیشگیری جایگاه واقعی خود را در زندگی مردم پیدا نکند.
تجربه جهانی؛ راهکارهای قابل اجرا
در بسیاری از کشورهای جهان، خدمات دندانپزشکی جزو خدمات پایه بیمهای است و هزینههای پیشگیرانه بهطور کامل یا جزئی توسط دولت یا بیمهها پوشش داده میشود. برنامههای آموزشی در مدارس، ارائه خدمات رایگان یا با هزینه کم در مناطق محروم و تشویق به مراجعه منظم به دندانپزشک، نقش مهمی در کاهش نیاز به کشیدن دندان و درمانهای اضطراری دارد.
به گفته کارشناسان، ایجاد پوشش بیمهای کاملتر، کاهش تعرفهها برای خدمات پایه، ارائه خدمات رایگان یا ارزان در مناطق کمبرخوردار و آموزش عمومی میتواند شرایط را بهبود دهد و جلوی گسترش مشکلات دهان و دندان را بگیرد.
در واقع؛ بحران سلامت دهان و دندان در کشور، بهویژه برای اقشار کمدرآمد، نشاندهنده ضعف سیاستگذاری و مدیریت منابع در حوزه سلامت است. دولت و وزارت بهداشت مسئول مستقیم این وضعیت هستند و باید پاسخگوی مردم باشند.
برای رفع این مشکل نیازمند اقدامات فوری هستیم: اصلاح ساختار بیمهای، کاهش تعرفهها، آموزش عمومی و حمایت از اقشار کمدرآمد. در غیر این صورت، روند مراجعه دیرهنگام به دندانپزشک و کشیدن دندان ادامه خواهد یافت و پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و سلامت عمومی در کشور تشدید میشود؛ وضعیتی که مسئولیت مستقیم آن بر عهده دولت و وزارت بهداشت است.
ارسال دیدگاه