سازوکار منطقه‌ای ۳+۳ در استانبول؛ گره صلح باکو-ایروان کجاست؟
کارشناس مسائل قفقاز با بیان اینکه باید میزان اثربخشی و کارایی سازوکار ۳+۳ را در صحنه میدان سنجید، گفت که ایران باید از این فرصت استفاده کند.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ نشست سازوکار مشورتی منطقه‌ای ۳+۳ که متشکل از کشورهای ایران، روسیه، ترکیه و جمهوری آذربایجان، ارمنستان و گرجستان است سومین دور از گفت‌وگوهای کشورهای همسایه در منطقه قفقاز است که امروز جمعه در استانبول و با مشارکت وزرای امور خارجه جمهوری آذربایجان، ارمنستان، ایران و روسیه برگزار می‌شود.
مهم‌ترین هدفی که کشورهای عضو ۳+۳ دنبال می‌کنند برقراری صلح و ثبات میان ۲ کشور ارمنستان و جمهوری آذربایجان است که موارد اختلافی بسیاری دارند، اعضای این فرمت معتقد هستند که مسائل منطقه‌ای باید توسط کشورهای منطقه حل و فصل شود.
گرجستان به‌رغم اینکه در نشست‌های قبلی هم دعوت شده بود اما اعلام کرد که به دلیل اختلاف با روسیه، در این جلسات شرکت نمی‌کند و برای حضور در سومین نشست ۳+۳ نیز سخنگوی وزارت خارجه این کشور صراحتا اعلام کرد که گرجستان در نشست ۳+۳ در استانبول شرکت نمی‌کند.
«هاکان فیدان» وزیر امور خارجه ترکیه در نشستی با اعلام اینکه نشست مذکور در استانبول برگزار می‌شود، اظهار داشت: «ما به همکاری و رایزنی درباره مسائل قفقاز جنوبی با کشورهای منطقه در چارچوب ابتکار ۳+۳ ادامه می‌دهیم. امیدوارم سومین نشست این مجمع در ۱۸ اکتبر در استانبول برگزار شود. وزرای امور خارجه آذربایجان، ارمنستان، ایران و روسیه در این نشست شرکت خواهند کرد.»
ایران باید از ابتکار ۳+۳ استفاده کند
«سید محمدرضا دماوندی» در گفت‌وگو با ایسنا در ارزیابی خود از برگزاری نشست ۳+۳ با توجه به شرایط قفقاز جنوبی گفت: در اصل ۳+۳ به منظور کمک به صلح و ثبات منطقه تشکیل شده، اما گرجستان به عنوان یکی از اضلاع سه‌گانه این فرمت تمایلی برای شرکت در این نشست ندارد و اعلام کرده که در نشست ۳+۳ در استانبول شرکت نمی‌کند، به نظر این‌کار نفس شکل‌گیری ۳+۳ را زیر سوال می‌برد. اگر عدم حضور گرجستان ادامه داشته باشد باید عنوان این گروه به ۲+۳ تغییر پیدا کند اما اگر علت این اقدام گرجستان روشن شود، بسیاری از سوالات پاسخ داده می‌شود.
وی تصریح کرد: شاید چنین تصور شود که در این مجموعه منطقه‌ای همسایگی با ترکیه، جمهوری آذربایجان و ارمنستان از یک طرف و حضور روسیه در این فرمت از سوی دیگر، این احساس برای گرجستان ایجاد کرده که وزنی برای شرکت در این مذاکرات ندارد.
این کارشناس مسائل قفقاز همچنین بیان کرد: وزیر خارجه ترکیه در سخنان خود تاکید کرد که ۳+۳ از آن‌جایی برای ما اهمیت دارد که مسائل توسط کشورهای منطقه حل شود، کشورها در این نشست با اعتقاد قلبی و باور به این جمله که مسائل و مشکلات به صورت منطقه‌ای حل می‌شود، شرکت می‌کنند.
دماوندی با اشاره به اینکه ارمنستان و جمهوری آذربایجان در حالت نیمه‌جنگی قرار دارند و هر روز مطالبی را بیان می‌کنند که ممکن است دوباره شاهد تحرکات نظامی باشیم، گفت: در واقع باید میزان اثربخشی و کارایی ۳+۳ را در صحنه میدان سنجید که آیا این فرمت قادر است معضل بزرگ منطقه میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان را حل کند و توانایی این کار را دارد یا خیر؟ به هر حال خیلی سخت است.
وی یادآور شد: فراموش نکنیم ترکیه به‌عنوان کشور عضو ناتو یکسری مسئولیت‌هایی دارد و به نوعی ترکیه ناتو است و می‌تواند معرف و ایفاگر نقش پنهان ناتو در منطقه باشد آن هم در جریان مذاکراتی که کشورهای منطقه در آن حضور دارند.
این کارشناس مسائل قفقاز همچنین افزود: در فرمت ۳+۳ ما به عنوان جمهوری اسلامی ایران باید از این ابتکار و فرصت استفاده کرده و اثربخشی آن برای حل مسائل منطقه در درازمدت را نبینیم زیرا این فرمت در بازه زمانی طولانی، اثر و کارایی اولیه را ندارد.
دالان ادعایی زنگزور، گره صلح باکو-ایروان
دماوندی درباره اینکه آیا در سومین نشست ۳+۳ کشورهای شرکت کننده امکان نتیجه گیری برای توافق نهایی صلح میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان وجود دارد؟ گفت: بعید است زیرا بحث مذاکرات ارمنستان و جمهوری آذربایجان یک گره قابل توجه دارد و آن مساله دالان ادعایی زنگزور است که نقطه کلیدی و اساسی در به سرانجام رسیدن صلح ایروان و باکو به شمار می‌رود؛ اگر غیر از این بود، در مورد سایر موضوعات به تفاهم می‌رسیدند.
وی در پایان گفت: موضوع دالان مساله‌ای اساسی و لاینحل باقی مانده است، بعید به نظر می‌رسد که در این نشست کشورهای شرکت کننده در این باره هم بتوانند به جمع‌بندی برسند زیرا این موضوع بازیگران فرامنطقه‌ای هم دارد.
ارسال دیدگاه