گذشته پررمز و راز میاندوآب و فریادی که شنیده نمی شود/ اینجا، تاریخ ایستاده می میرد!
تپه های باستانی میاندوآب و کتیبه ها و سنگ نبشته های بدست آمده از آنها قدمت این شهر را به اثبات می رسانند ولی به نوعی می توان گفت که میاندوآب در عین داشتن تاریخ غنی و پرمحتوا و گذشته پر رمز و راز، از مظلومیت تاریخی هم برخوردار است.[
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از زرین خبر، میاندوآب، شهری در جنوب آذربایجان غربی و محور ارتباطی این استان با استان های مرکری بوده و در کریدور شمال غرب کشور واقع شده است.
, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, زرین خبر,درباره تاریخ این شهرستان نوشته شده که میاندوآب در زمان نادرشاه افشار قصبه بزرگی بوده است و در جریان لشکرکشی نادرقلی، سپهسالار وقت ارتش ایران به آذربایجان در سال ۱۱۴۲ هجری قمری از قلعه میاندوآب نام برده شده‌است اما رحیم حاجی زاده، عضو شورای شهر میاندوآب که درباره تاریخ این شهر تحقیق می کند، از میاندوآب به عنوان نخستین پایتخت ایران نام می برد و می گوید نخستین کسانی که به ایران وارد شدند، این مکان را به عنوان پایتخت خود به دلیل آب و هوای معتدل، وجود خاک و آب انتخاب کردند.
اما از سوی دیگر نوشته ها، گفته های حاجی زاده را بیشتر به سمت واقعیت سوق می دهد تا جایی که در یکی از کتاب های تاریخی اینگونه نوشته شده است:" جریان مداوم آب و حاصلخیز بودن خاک های این منطقه، وجود هوای معتدل، حاکی از آن است این منطقه از دوران باستان مطمح انسان های اولیه بوده و سابقه طولانی سکونت انسانی دارد.
تپه های باستانی این شهرستان و کتیبه ها و سنگ نبشته های بدست آمده از این تپه ها، قدمت میاندوآب را به اثبات می رسانند و سابقه تاریخی آن را به هزاران یا هزاره اول قبل از میلاد پیوند می دهد.
مینورسکی، شرق شناس معاصر روسی عقیده دارد در جنوب دریاچه ارومیه، قلمروهایی بوده غیرهند و اروپایی مانند الابریان، خارخار و الپی و در جنوب غرب آن به در سال 844 قبل از میلاد به کشوری اشاره می کند به نام "پارسوا" و در جنوب شرق"پارسوا" از سال 836 قبل از میلاد به بعد از "ماتایی"ها نام می برد و بعد از آن پس از سال 714 قبل از میلاد از "ماننا" ها نام می برد که در حدود سال های 830 تا 858قبل از میلاد به عنوان همسایه چسبیده به "پارسوا" نام برده که به نظر مورخین حکومت این قوم ماننا در روستای "داش تپه" میاندوآب بوده است و سنگ نبشته ای در این زمینه از آنجا بدست آمده است."
حال با توجه به تاریخ و قدمت میاندوآب، می توان گفت که نقاط مختلف این شهر، گنجینه ای از تاریخ هستند که در بخش ها، روستاها و حتی خود شهر میاندوآب نهفته هستند و تنها نیاز به شناسایی یا مرمت و معرفی به مردم دارند تا نه تنها مردم این دیار بلکه سایر هم استانی ها و هم میهنان نیز با تاریخ و فرهنگ میاندوآب آشنا شوند.
این آثار باستانی و تاریخی در حقیقت به عنوان هویت و تاریخ آن منطقه هستند که متاسفانه نه تنها شناخته نشده و به مردم هم معرفی نشده اند و در حقیقت می توان گفت که میاندوآب در عین داشتن تاریخ غنی و پرمحتوا، از مظلومیت تاریخی هم برخوردار است.
اما وقتی صحبت از آثار باستانی می شود در حقیقت از میراثی سخن به میان می آید که ممتاز و منحصر بفرد و یگانه بوده و غیر قابل جایگزین هستند مانند خود انسان، دارای شناسنامه و هویت هستند که وقتی از بین می روند شناسنامه آنها هم بسته شده و از لیست میراث ملی و جهانی خارج می شوند.
در میان آثار تاریخی ثبت شده از میاندوآب در فهرست آثار ملی، نام دو پل به چشم می خورد، پل میرزا رسول و پل کوسه لر که متاسفانه به نوعی می توان گفت که هر دوی آنها در معرض تخریب و نابودی هستند، پل هایی که تاریخ و هویت این منطقه را تشکیل می دهند.
پل میرزارسول
_392027.jpg)
پل تاریخی میرزارسول یا تاتائو یکی از این آثار هست که ابتدای امسال صدای مرگ خاموش آن را می توانستیم بشنویم و نزدیک بود تا با غرش سیمینه رود، برای همیشه از صفحه تاریخ میاندوآب نابود شود و دیگر این پلی که یادگار از دوران صفویه است را در ورودی غربی میاندوآب شاهد نباشیم.
این پل تاریخی که به شماره 2068 در فهرست آثار ملی ثبت شده است، در پنج کیلومتری میاندوآب بر روی رودخانه سیمینه رود یا تاتائو بنا شده و برخی معتقدند که نام اصلی آن پل تاتائو است و به اشتباه به نام فردی به اسم میرزارسول که بعدها آن را مرمت کرده خوانده می شود.
این اثر که قدمت آن به دوره صفویه می رسد در کنار جاده میاندوآب به ارومیه واقع شده، طول آن 52 متر و تعداد دهانه های آن هفت دهانه است و مصالح بکار رفته در این بنا در قسمت پایه ها و سیل شکن ها ، سنگ و در بقیه قسمت ها آجر است.
در آن زمان و برای جلوگیری از تخریب این پل، نوشتیم و گفتیم و مسئولان هم قول پیگیری دادند و حتی صدای تخریب این پل از شبکه های سراسری نیز به گوش همه رسید و تنها می توان امیدوار بود که مسئولان باردیگر با طغیان سیمینه رود از خواب بیدار نشوند که این پل در معرض نابودی بگیرد و تنها من باب توصیه می گوییم که اکنون که آب رودخانه کم و فرصت برای بهسازی فراهم هست، اقدامی انجام دهند.
پل کوسه لر
_392026.jpg)
دومین پل تاریخی میاندوآب نیز پلی هست که آن را "کوسه لر" می نامند و در روستایی به همین نام نیز قرار دارد.
این اثر تاریخی که با شمارهٔ ثبت ۶۴۰۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، در مسیر جاده میاندوآب به شهر چهار برج در روستای کوسه لر بر روی کانالی به نام آجی گوبی که از زرینه رود منشعب است ، ساخته شده است.
قدمت پل کوسه لر به اواخر دوره قاجاریه می رسد و دارای دو پایه بوده که با لاشه سنگ و ملات آهک بر روی پی های نه چندان محکم استوار و برای ارتباط میان دو طرف کانال ساخته شده است.
پایه های این پل تاریخی 6/1 متر عرض و 5/4 متر طول و در جهت مخالف جریان آب دارای آب شکن های مثلثی است و طول آب شکن ها حدود یک متر و ارتفاع پایه ها و آب شکن ها از کف پل تا قسمت پایه طاقها 5/1 متر است.
ساختمان پل دارای سه دهانه یا چشمه است که طول آنها 2 متر و ارتفاع آنها از کف پل 2/3 متر می باشد و با آجر و ملات آهک ساخته شده است.
اما این اثر تاریخی نیز متاسفانه اسیر بی توجهی و فراموشی شده و تخریب کامل و نابودی بر روی آن سایه افکنده است.
لزوم اقدام عاجل و فوری برای مرمت و بهسازی این پل ها
از سوی دیگر دشت میاندوآب که از پیشینه تاریخی وسیعی برخوردار است، صدها تپه، محوطه تاریخی را در دل خود جای داده است که در سراسر این منطقه گسترده شده اند،اثاری که هر یک هزاران حرف نگفته در دل خود پنهان دارند اما متاسفانه به جز مواردی محدود هیچ کاوش و بررسی درباره آنها انجام نگرفته است و در گمنامی به سر می برند.
از جمله این تپه های تاریخی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
تپه قره گوزلو، تپه شین‌آباد، بقایای تپه یارجان علیا، جواد تپه سی، تپه کهنه کند، قوروقچی تپه سی، تپه چال خماز، تپه ایت اؤلن (سگ مرده)، سیچان تپه سی، تپه انجیر داغی، تپه چلیک، تپه اوزون قلای، تپه گورآباد (تپه بازار)، تپه قرمز خلیفه، تپه شورجه باروق، یاغلان تپه، تپه سد نوروزلو، تپه گرده شین، رش، تپه همین باریک، تپه گرد، تپه عباس بلاغی، تپه شیطان تختی، تپه کشاویر، تپه چراغ بابا، تپه ملک‌آباد، پاره تپه، تپه فسندوز، تپه دولت آباد ، تپه قلعه هلاکو، تپه مادی، تپه قبچاق، تپه اوزون قشلاق، اوچ تپه شهرک، باو تپه یا (اسلام تپه)، تپه میرزا علی عسگر، حاج تپه سی، تپه قبرستان ـ فیروزآباد، میرزا نظام تپه سی، ایلان تپه سی، نصیبان تپه سی، تپه کول یری ورزن، دوشان تپه، تپه صارمی، تپه‌های یقین علی تپه، دم دم تپه، تپه اوچ تپه گرد، تپه بازار شیطان آباد، داش تپه، تپه چوغان لو، گردملاحسن، تپه سوگلی تپه، تپه قره تپه، زمین‌های گاومیش گولی، ارمنی تپه، شورتپه، تپه‌های نصیر کندی، تپه و گورستان قاریاغدی، تپه شوریجه، تپه ملا شهاب‌الدین شماره ۱، تپه چهار برج قدیمی، تپه‌های آی دیشه، گوگ تپه
و باید گفت که آثار باستانی، میراثی هستند که منحصر به فرد بوده و وقتی قربانی بی توجهی می شوند و از بین می روند در واقع شناسنامه آنها نیز بسته می شود.
آنچه که مهم و ضروری می نماید این است که آثار تاریخی علاوه بر اینکه هویت و فرهنگ هر منطقه است به عنوان یک مکان گردشگری، در جذب گردشگر نقش مهمی داشته و به تبع آن می تواند با برنامه ریزی های لازم تاثیرات مهمی در اقتصاد آن منطقه داشته باشد و بنابراین امیدواریم مسئولین توجه ویژه ای به آثار تاریخی میاندوآب داشته باشند و با اقدامات لازم و عاجل جلوی تخریب و نابودی این آثار را گرفته و برای مرمت و بهسازی آن ها اقدام عاجل و فوری انجام دهند.
درباره تاریخ این شهرستان نوشته شده که میاندوآب در زمان نادرشاه افشار قصبه بزرگی بوده است و در جریان لشکرکشی نادرقلی، سپهسالار وقت ارتش ایران به آذربایجان در سال ۱۱۴۲ هجری قمری از قلعه میاندوآب نام برده شده‌است اما رحیم حاجی زاده، عضو شورای شهر میاندوآب که درباره تاریخ این شهر تحقیق می کند، از میاندوآب به عنوان نخستین پایتخت ایران نام می برد و می گوید نخستین کسانی که به ایران وارد شدند، این مکان را به عنوان پایتخت خود به دلیل آب و هوای معتدل، وجود خاک و آب انتخاب کردند.
,اما از سوی دیگر نوشته ها، گفته های حاجی زاده را بیشتر به سمت واقعیت سوق می دهد تا جایی که در یکی از کتاب های تاریخی اینگونه نوشته شده است:" جریان مداوم آب و حاصلخیز بودن خاک های این منطقه، وجود هوای معتدل، حاکی از آن است این منطقه از دوران باستان مطمح انسان های اولیه بوده و سابقه طولانی سکونت انسانی دارد.
,تپه های باستانی این شهرستان و کتیبه ها و سنگ نبشته های بدست آمده از این تپه ها، قدمت میاندوآب را به اثبات می رسانند و سابقه تاریخی آن را به هزاران یا هزاره اول قبل از میلاد پیوند می دهد.
,مینورسکی، شرق شناس معاصر روسی عقیده دارد در جنوب دریاچه ارومیه، قلمروهایی بوده غیرهند و اروپایی مانند الابریان، خارخار و الپی و در جنوب غرب آن به در سال 844 قبل از میلاد به کشوری اشاره می کند به نام "پارسوا" و در جنوب شرق"پارسوا" از سال 836 قبل از میلاد به بعد از "ماتایی"ها نام می برد و بعد از آن پس از سال 714 قبل از میلاد از "ماننا" ها نام می برد که در حدود سال های 830 تا 858قبل از میلاد به عنوان همسایه چسبیده به "پارسوا" نام برده که به نظر مورخین حکومت این قوم ماننا در روستای "داش تپه" میاندوآب بوده است و سنگ نبشته ای در این زمینه از آنجا بدست آمده است."
,حال با توجه به تاریخ و قدمت میاندوآب، می توان گفت که نقاط مختلف این شهر، گنجینه ای از تاریخ هستند که در بخش ها، روستاها و حتی خود شهر میاندوآب نهفته هستند و تنها نیاز به شناسایی یا مرمت و معرفی به مردم دارند تا نه تنها مردم این دیار بلکه سایر هم استانی ها و هم میهنان نیز با تاریخ و فرهنگ میاندوآب آشنا شوند.
,این آثار باستانی و تاریخی در حقیقت به عنوان هویت و تاریخ آن منطقه هستند که متاسفانه نه تنها شناخته نشده و به مردم هم معرفی نشده اند و در حقیقت می توان گفت که میاندوآب در عین داشتن تاریخ غنی و پرمحتوا، از مظلومیت تاریخی هم برخوردار است.
,اما وقتی صحبت از آثار باستانی می شود در حقیقت از میراثی سخن به میان می آید که ممتاز و منحصر بفرد و یگانه بوده و غیر قابل جایگزین هستند مانند خود انسان، دارای شناسنامه و هویت هستند که وقتی از بین می روند شناسنامه آنها هم بسته شده و از لیست میراث ملی و جهانی خارج می شوند.
,در میان آثار تاریخی ثبت شده از میاندوآب در فهرست آثار ملی، نام دو پل به چشم می خورد، پل میرزا رسول و پل کوسه لر که متاسفانه به نوعی می توان گفت که هر دوی آنها در معرض تخریب و نابودی هستند، پل هایی که تاریخ و هویت این منطقه را تشکیل می دهند.
,پل میرزارسول
, پل میرزارسول,
, پل تاریخی میرزارسول یا تاتائو یکی از این آثار هست که ابتدای امسال صدای مرگ خاموش آن را می توانستیم بشنویم و نزدیک بود تا با غرش سیمینه رود، برای همیشه از صفحه تاریخ میاندوآب نابود شود و دیگر این پلی که یادگار از دوران صفویه است را در ورودی غربی میاندوآب شاهد نباشیم.
,این پل تاریخی که به شماره 2068 در فهرست آثار ملی ثبت شده است، در پنج کیلومتری میاندوآب بر روی رودخانه سیمینه رود یا تاتائو بنا شده و برخی معتقدند که نام اصلی آن پل تاتائو است و به اشتباه به نام فردی به اسم میرزارسول که بعدها آن را مرمت کرده خوانده می شود.
,این اثر که قدمت آن به دوره صفویه می رسد در کنار جاده میاندوآب به ارومیه واقع شده، طول آن 52 متر و تعداد دهانه های آن هفت دهانه است و مصالح بکار رفته در این بنا در قسمت پایه ها و سیل شکن ها ، سنگ و در بقیه قسمت ها آجر است.
,در آن زمان و برای جلوگیری از تخریب این پل، نوشتیم و گفتیم و مسئولان هم قول پیگیری دادند و حتی صدای تخریب این پل از شبکه های سراسری نیز به گوش همه رسید و تنها می توان امیدوار بود که مسئولان باردیگر با طغیان سیمینه رود از خواب بیدار نشوند که این پل در معرض نابودی بگیرد و تنها من باب توصیه می گوییم که اکنون که آب رودخانه کم و فرصت برای بهسازی فراهم هست، اقدامی انجام دهند.
,پل کوسه لر
, پل کوسه لر,
, دومین پل تاریخی میاندوآب نیز پلی هست که آن را "کوسه لر" می نامند و در روستایی به همین نام نیز قرار دارد.
,این اثر تاریخی که با شمارهٔ ثبت ۶۴۰۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، در مسیر جاده میاندوآب به شهر چهار برج در روستای کوسه لر بر روی کانالی به نام آجی گوبی که از زرینه رود منشعب است ، ساخته شده است.
,قدمت پل کوسه لر به اواخر دوره قاجاریه می رسد و دارای دو پایه بوده که با لاشه سنگ و ملات آهک بر روی پی های نه چندان محکم استوار و برای ارتباط میان دو طرف کانال ساخته شده است.
,پایه های این پل تاریخی 6/1 متر عرض و 5/4 متر طول و در جهت مخالف جریان آب دارای آب شکن های مثلثی است و طول آب شکن ها حدود یک متر و ارتفاع پایه ها و آب شکن ها از کف پل تا قسمت پایه طاقها 5/1 متر است.
,ساختمان پل دارای سه دهانه یا چشمه است که طول آنها 2 متر و ارتفاع آنها از کف پل 2/3 متر می باشد و با آجر و ملات آهک ساخته شده است.
,اما این اثر تاریخی نیز متاسفانه اسیر بی توجهی و فراموشی شده و تخریب کامل و نابودی بر روی آن سایه افکنده است.
,لزوم اقدام عاجل و فوری برای مرمت و بهسازی این پل ها
, لزوم اقدام عاجل و فوری برای مرمت و بهسازی این پل ها,از سوی دیگر دشت میاندوآب که از پیشینه تاریخی وسیعی برخوردار است، صدها تپه، محوطه تاریخی را در دل خود جای داده است که در سراسر این منطقه گسترده شده اند،اثاری که هر یک هزاران حرف نگفته در دل خود پنهان دارند اما متاسفانه به جز مواردی محدود هیچ کاوش و بررسی درباره آنها انجام نگرفته است و در گمنامی به سر می برند.
,
از جمله این تپه های تاریخی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
تپه قره گوزلو، تپه شین‌آباد، بقایای تپه یارجان علیا، جواد تپه سی، تپه کهنه کند، قوروقچی تپه سی، تپه چال خماز، تپه ایت اؤلن (سگ مرده)، سیچان تپه سی، تپه انجیر داغی، تپه چلیک، تپه اوزون قلای، تپه گورآباد (تپه بازار)، تپه قرمز خلیفه، تپه شورجه باروق، یاغلان تپه، تپه سد نوروزلو، تپه گرده شین، رش، تپه همین باریک، تپه گرد، تپه عباس بلاغی، تپه شیطان تختی، تپه کشاویر، تپه چراغ بابا، تپه ملک‌آباد، پاره تپه، تپه فسندوز، تپه دولت آباد ، تپه قلعه هلاکو، تپه مادی، تپه قبچاق، تپه اوزون قشلاق، اوچ تپه شهرک، باو تپه یا (اسلام تپه)، تپه میرزا علی عسگر، حاج تپه سی، تپه قبرستان ـ فیروزآباد، میرزا نظام تپه سی، ایلان تپه سی، نصیبان تپه سی، تپه کول یری ورزن، دوشان تپه، تپه صارمی، تپه‌های یقین علی تپه، دم دم تپه، تپه اوچ تپه گرد، تپه بازار شیطان آباد، داش تپه، تپه چوغان لو، گردملاحسن، تپه سوگلی تپه، تپه قره تپه، زمین‌های گاومیش گولی، ارمنی تپه، شورتپه، تپه‌های نصیر کندی، تپه و گورستان قاریاغدی، تپه شوریجه، تپه ملا شهاب‌الدین شماره ۱، تپه چهار برج قدیمی، تپه‌های آی دیشه، گوگ تپه
,
و باید گفت که آثار باستانی، میراثی هستند که منحصر به فرد بوده و وقتی قربانی بی توجهی می شوند و از بین می روند در واقع شناسنامه آنها نیز بسته می شود.
,آنچه که مهم و ضروری می نماید این است که آثار تاریخی علاوه بر اینکه هویت و فرهنگ هر منطقه است به عنوان یک مکان گردشگری، در جذب گردشگر نقش مهمی داشته و به تبع آن می تواند با برنامه ریزی های لازم تاثیرات مهمی در اقتصاد آن منطقه داشته باشد و بنابراین امیدواریم مسئولین توجه ویژه ای به آثار تاریخی میاندوآب داشته باشند و با اقدامات لازم و عاجل جلوی تخریب و نابودی این آثار را گرفته و برای مرمت و بهسازی آن ها اقدام عاجل و فوری انجام دهند.
,
ارسال دیدگاه